Talla ge Barnabas ma ne Sawul ne ne fare ge Dok ne pe oyya
1 Ge ɓase ge Dok ne ma ge ne suwal Antiyokus diŋ ma, anabi ma ne naa ge hate naa ma ka: a Barnabas, ne Simeyon na ge a ne tol na Pisil, ne Likiyus ndu ge suwal Siren ne, ne Manayen, na ge a ne Herodus ge ne ka ke muluk ge suwal Galile pal kon vya. 2 Dam a̰me ɗu, swaga ke temel hon Bageyal, poseya ne asiyam kerra go, O̰yom ge mbegeya jan go: «Mbege me mbi Barnabas ma ne Sawul ne temel ge mbi ne tó nama ya pe.» 3 Swaga ge a ne wa̰ asiyam ne kaɗeya kerra, a é tok nama pal, a ya̰ nama mborra.
Barnabas ma ne Sawul ge suwal Chipre go
4 Barnabas ma ne Sawul, ne jo̰ O̰yom ge mbegeya teme nama mborra ne fare ge Dok ne pe oyya, a mbo suwal Selukiya ya, a her fak har mbo til ge Chipre ne zi ya. 5 Swaga ge a ne dé ya suwal Salamis go, a mbo Sinagog ge Yuda ma ne ma zi mbo waage fare ge Dok ne, Yohanna ka vya jyale ge ne ka nama pe go. 6 Swaga ge a ne kere ɗiŋ mbo til wak le may ya, suwal Pafos go, a set ndu mbole a̰me, ge ne ke tene anabi, a Yuda ne, na dḭl Bar-Jeso, 7 ka kat Sergiyus Bulus, bage ne dó na ndwara ne suwal pal ta. Sergiyus ka ndu ge ɗalla, tol Barnabas ma ne Sawul ya, ne da pe ka ɓyare go na za̰ fare ge Dok ne. 8 Amma Alimas, mbole mbe, ago na dḭl mbe pe wanna go no, ka gage nama, ka ɓyare go bage ne dó na ndwara ne suwal pal ho̰ fareba to. 9 Sawul na ge a na tol na Bulus me, wiya ne O̰yom ge mbegeya, dol na ndwara na ndwara pul zi, 10 jan na go: «Mo ndu ge boge naa, ge ne ka ne hale pe kunna! Saytan vya, mo ho̰l ne kaŋ ge daage pet ge dosol! Mo mbo kan mo tok be ge vuuɗi laar ɓyareya ge Bageyal ne ma del ɗaa? 11 Se no, Bageyal ma̰ mḛre mo, mo ma̰ dame, swaga ma bergetek mo mbo gwan kwa gyala to.» Swaga mbe go juju, na ndwara fa̰ ma dame, gá lale swaga, ka ɓyare ndu ge wan na tok. 12 Swaga ge bage ne dó na ndwara ne suwal pal ne kwa no, hon fareba. Ago hateya ge Bageyal ne ke na ajab.
Bulus ma ne Barnabas mbo suwal Antiyokus ge Pisidi ne ya
13 Ne Pafos go, Bulus ma ne na kaam her fak mbo Perge ge ne suwal Pamfili ya. Yohanna kun tene ne nama pe go, gwan mbo Ursalima. 14 Ne Perge go, a kere mbo Antiyokus ge Pisidi ne ya. Dam ɗigliya go, a mbo kat Sinagog zi. 15 Swaga ge a ne isi eya ge Musa ne ma, ne maktub ge anabi ma ne ɗe, ga̰l ge ne Sinagog pal teme ndu ya jan nama go: «Ná vya ma, kadɗa aŋ da ne fare a̰me ge moɗege ɓase ma, aŋ da ne pool her fare janna.» 16 Bulus ɗage digi, ke nama na tok, jan nama go: «Israyela ma, aŋ ge sya Dok vo ma, za̰ me mbi! 17 Dok ge pehir Israyela ne mbe, tá nee bá ma. Zuli nama pehir ma se swaga ge a ne ka mo̰r zi suwal Masar ya no. Uwale ne pool ge na ne, ndage nama ne suwal mbe ya zum no . 18 Ḭ tene ne nama mbo kaŋ ge del wara anda ge ful pul zi. 19 Uwale, swaga ge ne burmi pehir ma ɓyalar ne suwal kanan go uzi, ho̰ nama nama suwal mbe joo no , 20 ɗiŋ mbo kaŋ ge del kikis anda para wara anuwa̰y go. Go̰r go, ka hon nama naa ge kun sarya ma no, ɗiŋ det ya anabi Samiyel go . 21 Ne go̰r go, a kaɗe no go bama ɓyare gan, Dok ho̰ nama Sawul ge Kich vya no, ndu ge ne vuwal pe ge Bayami ne zi, za gan no ɗiŋ del wara anda . 22 Swaga ge Dok ne ndage na uzi, é Dawda gan no, na ge ne ke sayda na pal go: ‹Mbi ɓó Dawda ge Isay vya, ndu ge mbi dulwak ne he na, na sḛ mbo wi laar ɓyareya ge mbi ne ma ne.› 23 Da ne hir ge Dawda ndu mbe zi, wak tuli ge Dok ne pal, teme Jeso ya no, ne da pe ka bage máya ge Israyela ne. 24 Jeso ndwara zḛ, Yohanna waage baptisma ge haseya ne ne hir ge Israyela ne pe pet . 25 Swaga ge Yohanna ne dé ya na temel ma wak aya go, jya̰ go: ‹Ndu ge aŋ ne dwat go mbi na ne, mbi be na ne to, amma na sḛ mbo ya go ne mbi go̰r ya, mbi be mbyat ge saa na tyarko táál ma to .›
26 Ná vya ma, naa ge ne hir ge Abraham ne zi ma, ko naa ge ne sya Dok vo ge ne aŋ buwal zi ma, fare ge máya ne mbe a teme na ya nee ta. 27 Ago naa ge ne Ursalima diŋ ma, ne bama ga̰l ma kuri Jeso, swaga kun sarya na pal go, a wi fare ge anabi ma ne, na ge nee ne isi nama dam ɗigliya ma go ɗaɗak wak. 28 Be ge a ɓol fare a̰me ge a kun sarya ge siya na pal to, a kaɗe Pilatus no go na hun na. 29 Swaga ge a ne wi fare ge ne njaŋge ne na pal ma wak pet ɗe, a gabe na ne wara kaŋgre pala digi ya se no, a mbo é na táál zi no . 30 Amma Dok ta̰ na ne naa ge siya ma buwal zi, 31 dam ma gḛ ka dyan tene naa ge a ne kare na pe ne Galile ya mbo ya Ursalima go ma ta, se no, a nama sḛ ma saŋge naa ge sayda ma ne naa ta. 32 I me, i waage aŋ fare ge kwaɗa: wak tuli ge Dok ne ke ne nee bá ma, 33 wi na nee ge nama vya ma ta. Swaga ge ne ta̰ Jeso, dimma ne njaŋge ne Kaŋ mballa ma zi go:
‹Mo mbi vya ne,
Mbi tó mo ne ma̰ no .›
34 Na tanna ge ne ta̰ ne siya se digi be ge detɗa hubiya go to, no a fare ge Dok ne waage na zḛ tek ne:
‹Mbi mbo hon aŋ kaŋ ge harcal ge Dawda ne ma,
kaŋ ma ge ne mbya hon fareba ma .›
35 Da ne pe no, gwan jan ne swaga ge ɗogle zi no go:
‹Mo mbo vin go mo ndu ge mbegeya dé ya hubiya go to bat .›
36 Ago swaga ge Dawda ne ke temel na dam ma pul zi laar ɓyareya ge Dok ne pal, ne go̰r go su no. A mbu na na bá pe ya, hubi uzi no me. 37 Amma na ge Dok ne ta̰ na, be hubiya táál zi to bat. 38 Ná vya ma, kwa me go, da ne na ta a waage aŋ poreya ge sone ma ne no, hat dosol ge aŋ ne ɓó viya̰ ge ɓol na eya ge Musa ne zi to, 39 da ne na ta, ndu ge daage pet ge ne hon fareba, hatɗa dosol. 40 Ke me haŋgal, na kaage fare ge a ne waage na ne maktub ge anabi ma ne zi dé ya aŋ pal to, a waage go:
41 ‹Ndi me, aŋ naa ge pala ga̰l ma,
ke me ajab, burmi me uzi,
ne da pe, dam ma ge aŋ ne zi mbi mbo ke kaŋ a̰me,
swaga ge a ne mbo wan aŋ na pe ya aŋ mbo hon fareba to bat .›»
42 Swaga ge Bulus ma ne Barnabas ne wá ne Sinagog zi ya zum, a kaɗe nama go, nama gwan jan bama fare mbe dam ɗigliya ge go̰r go ge go ta uwale. 43 Swaga ge koteya ne á go, Yuda ma gḛ, ne naa ge a ne saŋge ta Yuda ma ɗame Bulus ma ne Barnabas, ge nama fare sigɗiya zi, Bulus ma moɗege nama go nama wa̰ ta kwa a̰se ge Dok ne zi.
44 Dam ɗigliya ge go̰r go ge go, naa ge ne suwal diŋ ma pet a kote ya za̰ fare ge Dok ne. 45 Swaga ge Yuda ma ne kwa naa tabeya mbe go, a ɗage ne yil, a ka gage fare ge Bulus ne jan ma, ne sáso salla me. 46 Bulus ma ne Barnabas a jan nama fare ndaar kaka go: «A te ya waage fare ge Dok ne mbe no aŋ ta gale ɓya. Ne jo̰ aŋ kuri na uzi, aŋ sḛ ma ndi ta go aŋ be mbyat wat ndwara ge ɗiŋnedin zi to, ne pe no, i saŋge ta pehir ge ɗogle ma ta. 47 Ago Bageyal ho̰ i wak go: ‹Mbi é mo go mo ka kwaya̰l ge pehir ge ɗogle ma ne, ne da pe mo mbo ne fare ge máya ne ɗiŋ mbo dunya pe ndegɗe .›» 48 Swaga ge pehir ge ɗogle ma ne za̰ fare mbe no, a ɗage ke laar saal, a ka uware Bageyal ne na fare pe. Nama ge Dok ne tá nama ne ndwara ge ɗiŋnedin pe ma a hon fareba. 49 Fare ge Bageyal ne dasare suwal mbe go kakaɗak.
50 Amma Yuda ma par fare naa zaab ge tok pool ge a ne uware dok ma zi, ɓanna ne naa ga̰l ge suwal ma zi, a ɗage ker Bulus ma ne Barnabas yál, a yan nama ne bama suwal go uzi. 51 Nama sḛ ma pel bama koo kuci nama pal, a her viya̰ mbo Ikoniya. 52 Naa ge ame hateya ge ne gá ma a wi ne laar saal ne O̰yom ge mbegeya me.
Rassalo Barnaaba wa Chaawuul
1 Wa fi jamaaʼat al-muʼminiin al-gaaʼidiin fi hillit Antaakiya, fi anbiya wa muʼallimiin. Wa humman Barnaaba wa Simʼaan al-binaaduuh Azrag wa Luukiyus al-min hillit al-Khayrawaan wa Manaayin al-rabbooh maʼa Hiruudus muhaafiz daar al-Jaliil wa Chaawuul. 2 Wa yoom waahid, humman gaaʼidiin yaʼabudu al-Rabb wa yusuumu, al-Ruuh al-Khudduus kallam leehum wa gaal : «Khassusu leyi Barnaaba wa Chaawuul achaan yisawwu leyi al-khidme al-naadeethum leeha.»
3 Wa khalaas baʼad saamo wa sallo, khatto iideehum fooghum wa rassaloohum.
Fi Khubrus
4 Be misil da, al-Ruuh al-Khudduus rassal Barnaaba wa Chaawuul. Wa khalaas, humman macho le hillit Saluukiya fi khachum al-bahar wa rikbo fi safiina wa macho le jaziirat Khubrus.
5 Wa wakit lihgo Khubrus, nazalo fi hillit Salaamis wa bado yiballukhu kalaam Allah fi buyuut al-sala hana l-Yahuud. Wa Yuuhanna Markhus macha maʼaahum achaan yiʼaawinhum. 6 Wa chaggo al-jaziira kullaha lahaddi wislo fi hillit Baafuus. Wa hinaak ligo sahhaari Yahuudi al-sawwa nafsah nabi wa usmah Baar Yachuuʼ. 7 Wa hu rafiig Sarjiyus Buulus haakim hana Khubrus. Wa l-haakim hu naadum faahim wa naada Barnaaba wa Chaawuul achaan yidoor yasmaʼ minhum kalaam Allah. 8 Wa l-sahhaari da usmah Aliim be kalaam yuunaani. Wa hu khaalaf Barnaaba wa Chaawuul wa ma dawwar al-haakim yiʼaamin.
9 Wa Chaawuul al-kula maʼruuf be Buulus anmala be l-Ruuh al-Khudduus wa chaaf al-sahhaari fi eenah wa gaal : 10 «Ya naadum al-galbak malaan be l-khachch wa l-fasaala ! Ya wileed Ibliis ! Kulla cheyy saalih, inta adu leyah. Inta daayman tidoor titallif al-duruub al-adiiliin hana Allah. 11 Hassaʼ Allah yadurbak wa tabga amyaan wa ma tichiif al-nuur ayyaam.» Wa tawwaali, uyuunah ma chaafo cheyy illa l-dalaam. Wa gamma dawwar naadum yuguudah min iideenah. 12 Wa wakit al-haakim chaaf al-cheyy al-bigi da, khalaas aaman wa alʼajjab bilheen min kalaam al-Rabb Isa.
Fi Antaakiya hana balad Bisiidiya
13 Wa Buulus wa l-naas al-maʼaayah rikbo fi safiina min hillit Baafuus wa chaggo al-bahar wa wislo fi hillit Barga fi balad Bamfiiliya. Wa hinaak Yuuhanna Markhus khalla Buulus wa Barnaaba wa gabbal fi Madiinat al-Khudus. 14 Laakin humman khataro min Barga wa macho le hillit Antaakiya Bisiidiya. Wa yoom al-sabt, dakhalo fi beet al-sala wa gaʼado tihit. 15 Wa baʼad garo min al-Tawraat wa min kitaab al-anbiya, masaaʼiil hana beet al-sala rassalo leehum wa gaalo : «Ya l-akhwaan, kan induku kalaam al-tichajjuʼu beyah al-naas, khalaas hajjuuh.»
16 Wa Buulus gamma foog wa sawwa ichaara be iidah wa gaal : «Ya Bani Israaʼiil wa kulla l-naas al-khaayfiin min Allah, asmaʼo kalaami ! 17 Allah Ilaah Bani Israaʼiil azal juduudna wa kattar al-chaʼab wakit humman saakniin ajaanib fi balad Masir. Wa maragaahum minha be gudurtah al-aziime. 18 Wa Allah ayyachaahum fi l-sahara gariib 40 sana. 19 Wa baʼad da, dammar al-umam al-sabʼa al-awwal gaaʼidiin fi balad Kanʼaan. Wa anta baladhum le Bani Israaʼiil achaan tabga warasathum. 20 Wa da le muddit 450 sana.
«Wa baʼad da, antaahum gudiya achaan yuguuduuhum wa l-gaadi al-akhiir hu al-nabi Samuwiil. 21 Wa Bani Israaʼiil saʼalo Samuwiil achaan yukhutt leehum malik wa Allah azal Chaawuul wileed Khiich min gabiilat Banyaamiin wa bigi leehum malik muddit 40 sana. 22 Wa baʼad da, Allah maragah wa khatta leehum Dawuud malik fi badalah. Wa Allah chahad le Dawuud wa gaal : <Ana chift Dawuud wileed Yassa al-ana radyaan beyah. Hu yisawwi kulla cheyy al-nidoorah.>
23 «Wa khalaas, min zurriiyit Dawuud, Allah rassal Isa le Bani Israaʼiil achaan yinajjiihum. Wa misil da, Allah tamma al-waʼad al-antaah le Dawuud. 24 Wa gubbaal Isa ma yaji, Yahya ja wa naada kulla Bani Israaʼiil achaan yutuubu min zunuubhum wa hu yikhattishum fi l-almi. 25 Wa wakit khidmit Yahya gariib tikammil, hu hajja le l-naas wa gaal : ‹Tuguulu ana yaatu ? Ana ma al-naadum al-jaayi laakin hu yaji waraayi wa ana ma tammeet leyah khaddaam kula.›»
26 Wa Buulus gaal : «Ya l-akhwaan, ya iyaal jiddina Ibraahiim wa kulla l-naas al-laammiin maʼaana wa khaayfiin min Allah, hu rassal khabar al-naja di leena kullina. 27 Sukkaan Madiinat al-Khudus wa kubaaraathum ma irfo kadar Isa bas al-Masiih al-yinajjiihum. Humman ma fihmo kalaam al-anbiya al-gaaʼidiin yagruuh kulla yoom al-sabt wa khalaas hakamo leyah be l-moot. Wa be da, sawwo al-cheyy al-maktuub leyah fi l-Kitaab. 28 Ma ligo foogah ayyi cheyy fasil al-be sababah waajib leyah al-moot, laakin saʼalo Bilaatus al-waali achaan yaktulah.
29 «Wa wakit sawwo kulla cheyy al-maktuub leyah fi l-Kitaab khalaas, nazzalooh min al-hatab wa dafanooh fi khabur. 30 Wa laakin Allah baʼasah min ust al-maytiin. 31 Wa muddit ayyaam katiiriin, Isa gaaʼid yibiin le l-naas al-raakho maʼaayah min daar al-Jaliil le Madiinat al-Khudus. Wa hassaʼ humman gaaʼidiin yachhado leyah giddaam al-naas.
32 «Wa hassaʼ aniina niballukhu leeku al-bichaara. Al-cheyy al-Allah waaʼad beyah juduudna, 33 hassaʼ hu sawwaah leena aniina iyaalhum. Allah baʼas Isa min ust al-maytiin misil al-kalaam al-maktuub fi l-Zabuur fi l-fasul al-taani. Maktuub : <Inta ibni wa l-yoom, ana bigiit abuuk.> 34 Wa akiid Allah baʼas Isa min ust al-maytiin achaan jildah abadan ma yabga turaab wa Allah awwal hajja beyah fi l-kalaam al-buguul : <Nantiiku al-baraka al-mukhaddasa wa l-muʼakkada al-waaʼadt beeha Dawuud.> 35 Wa fi fasul aakhar hana l-Zabuur, buguul : <Inta ma tikhalli janaazit abdak al-Khudduus tabga turaab.> 36 Wa Dawuud sawwa kulla cheyy al-Allah dawwarah fi waktah wa baʼad da, hu maat wa lihig juduudah wa janaaztah bigat turaab. 37 Wa laakin janaazit al-naadum al-Allah gawwamah, abadan ma bigat turaab.
38 «Wa achaan da, ya l-akhwaan, khalli taʼarfu kadar Allah rassalaana le niballukhu leeku be khufraan al-zunuub. Tawraat Muusa ma gidir harraraaku min zunuubku, 39 wa laakin kulla l-naas al-yiʼaamunu be Isa, Allah yiharrirhum min zunuubhum. 40 Angarʼu achaan al-kalaam al-gaaʼid fi kitaab al-anbiya ma yabga foogku. 41 Al-Kitaab buguul :
<Ya l-chammaatiin, chiifu.
Alʼajjabo wa ahlako marra waahid.
Achaan fi wakitku da,
ana nisawwi cheyy
wa kan hajjooku beyah,
ma tisadduguuh.>»
42 Wa wakit al-naas maargiin min beet al-sala, talabo be chidde min Buulus wa Barnaaba achaan yigabbulu yoom al-sabt al-jaayi wa yihajju leehum battaan be l-kalaam da. 43 Wa baʼad al-malamma, naas katiiriin taabaʼo Buulus wa Barnaaba. Wa l-naas dool min al-Yahuud wa min al-naas al-dakhalo fi diin al-Yahuud. Wa Buulus wa Barnaaba kallamoohum kalaam katiir wa chajjaʼoohum achaan yagoodu saabtiin fi l-bichaara hana rahmat Allah.
44 Wa yoom al-sabt al-taani, gariib kulla sukkaan al-hille lammo maʼaahum achaan yasmaʼo kalaam al-Rabb. 45 Wa l-Yahuud chaafo naas katiiriin jaayiin wa hasado Buulus wa Barnaaba. Wa achaan da, gammo khaalafo kalaam Buulus wa ayyarooh. 46 Wa Buulus wa Barnaaba hajjo le l-Yahuud bala khoof wa gaalo : «Waajib niballukhu leeku intu kalaam Allah gubbaal ma niballukhuuh le l-naas al-aakhariin. Laakin intu abeetuuh ma dawwartuuh. Wa intu jaʼaltu al-haya al-abadiiye ma waajbe leeku. Wa khalaas nikhalluuku wa niballukhuuh le l-naas al-ma Yahuud. 47 Achaan Rabbina amaraana wa gaal : <Ana jaʼaltak nuur le l-umam achaan najaati talhag lahaddi taraf al-ard.>»
48 Wa l-naas al-ma Yahuud simʼo al-kalaam da wa firho farha chadiide wa majjado al-Rabb achaan al-bichaara. Wa kulla l-naas al-Allah azalaahum achaan yadkhulu fi l-haya al-abadiiye, aamano. 49 Be misil da, kulla l-naas al-fi l-balad di simʼo kalaam al-Rabb.
50 Wa laakin al-Yahuud harracho kubaaraat al-hille wa l-awiin al-aabidaat Allah achaan yitaʼʼubu Buulus wa Barnaaba. Wa taradoohum min al-balad. 51 Wa khalaas, Buulus wa Barnaaba marago min al-hille wa hatto al-ajaaj min rijleehum. Wa chaalo derib hillit Iguuniya. 52 Wa laakin al-talaamiiz al-gaʼado fi l-hille, malaaniin be l-Ruuh al-Khudduus wa farhaaniin farha chadiide.
