Pehir ge Dan ne er na joo
1 Dam mbe ma zi ya, gan a̰me be kat suwal Israyela pal to, dam mbe ma zi ya, pehir ge Dan ne ka ɓyare swaga a̰me ne tene pe ge na ba kat go, ago ɗiŋ ma̰ no, a be ɓol bama swaga joo Israyela vya ma buwal zi to. 2 Dan vya ma tal naa ge pateya ma anuwa̰y ne bama buwal zi, a teme nama ne suwal Soreya ma ne Echetawol go mbo ndil suwal. A jan nama go: «Mbo me ndil suwal.» A det ya swaga njal ma ge suwal Efrayim ne go, a mbo ya Mika go, a dwam na diŋ. 3 A gale ne Mika yadiŋ ɗe, a za̰ Levi vya dore ka̰l farra, a gwan ta ya na ta zi, a ele na go: «A wuɗi gene mo ya go go ne ɗaa? Mo ke da ne go go ɗaa? A ma kaŋ wa̰ mo pala ne go go ne ɗaa?» 4 Na sḛ gwan ne nama janna go: «Mika ke mbi kaŋ ge no ge no ma, pot mbi ne go pot, mbi na bage tuwaleya ne.» 5 A jan na go: «Ele Dok fare gale. I ɓyare kwa pe, swaga mborra ge i ne mbo kwaɗa ko ɓa de!» 6 Bage tuwaleya jan nama go: «Mbo me kwaɗa baŋ, Bage ɗiŋnedin ndwara ya aŋ pal.»
7 Naa ge anuwa̰y mbe ma kan ta viya̰ go, a det suwal Layis ya. A ɓol naa mbe ma katɗa halas be ge fare a̰me nama pal, dimma ne Sidon ma go. Ndu a̰me ge ke nama yál be kat to, ndu a̰me ge ne ka nama pal ba ka ke nama yál be kat to me. A ka kaal ne Sidon ma, a be kat ndu a̰me pe se to me. 8 A gwan’a bama naa ta suwal Soreya ma ne Echetawol go. Nama naa ele nama go: «Aŋ ɓo nee ya ma fare ɗaa?» 9 A jan nama go: «Mbo me nee det naa mbe ma, i ndi suwal mbe, a kwaɗa gḛ. Gí me ta to, ká̰ me ta se to, mbo me nee ame suwal mbe. 10 Swaga ge aŋ ne mbo detɗa ya, aŋ ma̰ ɓol naa mbe ma katɗa halas ge suwal ge fiyal dedet go. Dok ɓyan suwal mbe ya aŋ tok. Ge suwal mbe go, kaŋ ge naa ne ɓyare na ne suwar pal ge ba woɗege naa swaga mbe go to.»
11 Naa kikis myanaŋgal ne pehir ge Dan ne zi, ne bama kaŋ pore ma bama tok go, a ɗage ne suwal Soreya ma ne Echetawol ya, 12 a mbo kat ge suwal Kiryat-yeharim na ge ne suwal Yuda go le ge sya ge ya. Da ne pe no, ɗiŋ ma̰ no a tol swaga mbe Mahane-Dan, ndwara go, swaga katɗa ge Dan ne. 13 Ne swaga mbe go, a kale mbo swaga njal ma ge Efrayim ne ya, a det ya Mika yàl go. 14 Naa ge anuwa̰y ge a ne mbo ndil suwal Layis ma jan bama kaam ma go: «Aŋ kwa kwa go yàl mbe no diŋ kaŋ ge hale fare pe ne Dok ta ma, ne kḭḭm vya ma, ne kḭḭm ge ɗeereya ne walam ya go’a? Se no kwa me kaŋ ge kerra.» 15 A gwanna Mika yadiŋ, a ɓol Levi vya dore ge ne ka ne Mika yadiŋ, a san na wak. 16 Naa ge kikis myanaŋgal ge ne pehir ge Dan ne zi mbe ma a mḛ zok wak zum ya ne bama kaŋ pore ma. 17 Naa ge anuwa̰y ge a ne mbo ndil suwal mbe ma wat zok zi ya, a abe kaŋ ge hale fare pe ne Dok ta ma, ne kḭḭm vya ma, ne kḭḭm ge a ne ɗeere nama ne walam mbe ma. Swaga mbe go bage tuwaleya ne mḛya ne naa ge kikis myanaŋgal ge ne bama kaŋ pore ma ta zok wak zum ya. 18 Ne jo̰ a wá Mika diŋ abe kaŋ ge hale fare pe ne Dok ta ma, ne kḭḭm vya ma, ne kḭḭm ge a ne ɗeere nama ne walam mbe ma ɗe, bage tuwaleya ele nama go: «Aŋ te ke da ɗaa?» 19 A jan na go: «Zane, dibi mo wak! Mbo ya i pe go, gá i bá, ne i bage tuwaleya me. A golgo mo kat bage tuwaleya ge yàl ge ndu ge ɗu ne, ge mo kat bage tuwaleya ge pehir gijim ne, vuwal pe ɗu ne Israyela vya ma buwal zi ne ɗaa?» 20 Fare mbe ke bage tuwaleya sḛ tuli, abe na kaŋ ge hale fare pe ne Dok ta ma, ne kḭḭm vya ma, ne kḭḭm ge a ne ɗeere nama ne walam mbe ma, mbo ɓase ma pe ya.
21 A kan ta mborra, a kan naa zaab ma ne naa jabso ma ne kavaar ma ne kaŋ ma bama ndwara zḛ. 22 Swaga ge a ne mbo kaal ne Mika yàl ɗe, naa ge ne Mika yàl ta ma poseya ne Mika a ɓan ta digi, a kare nama pe. 23 A ka oyya Dan vya ma pe go, Dan vya ma saŋge ta ya se, a ele Mika go: «A ma mbwatɗa ta pe go hir ge go mbe ne ɗaa?» 24 Jan nama go: «Aŋ abe mbi Dok ge mbi ne ke ma, aŋ wa̰ mbi bage tuwaleya no me. A ma kaŋ gwan gá ne mbi pe ne ɗaa? Aŋ gwan jan mbi go, mbi da ne ma kaŋ de gyana ɗaa?» 25 A jan na go: «Ya̰ mo fare kareya mbe no, na kaage aŋ e naa a̰me ma laar hotɗa ɗo, a det aŋ, a hun aŋ ne mo naa ma uzi to.» 26 Dan vya ma kan ta viya̰ go mborra. swaga ge Mika ne kwa go nama pool gḛ waɗe bama ɗe, a gwan di.
Dan vya ma ame suwal Layis
27 Dan vya ma abe Mika dok ma, a wan na bage tuwaleya me, a mbo ne na. A det suwal Layis, na ge naa ne ka na go halas, be ge ndu a̰me iigi nama to ma, a hun nama uzi kakaɗak, a til nama suwal uzi me. 28 Ndu a̰me be sya nama ko̰r to, ago a ka kaal ne suwal Sidon, a be kat ba̰a̰n ne naa a̰me ma to me. Suwal Layis ka baal pul ge Bet-Rehob ne go. Dan vya ma gwan sin suwal mbe digi, a gá kat na go. 29 A hon suwal mbe dḭl Dan, bama baŋ ta, na ge Israyela vya. Ago suwal mbe dḭl zaŋgal Layis. 30 Dan vya ma e kḭḭm ge a ne ame nama ne Mika tok ya ma na gá bama dok. A e Yonatan ge Gerson vya, Musa báŋ bage tuwaleya. A na vya ma gá naa ge ke tuwaleya ma ge pehir ge Dan ne go ne ɗiŋ mbo dam ge a ne pá Israyela vya ma go. 31 A gá ne kḭḭm mbe ma bama tok go dam ma ge zok ge dok ne ne ka Silo go no mwaɗak.
Gabiilat Daan hajamat Layich
1 Wa fi l-wakit da, ma fi malik fi Israaʼiil. Wa gabiilat Daan gaaʼide tifattich turaab al-taskun foogah achaan hi lissaaʼ ma ligat ard warasa ambeen gabaayil Bani Israaʼiil. 2 Wa min hillaalhum Saarʼa wa Achtawuul, naas gabiilat Daan rassalo rujaal khamsa fahaliin min gabiilithum achaan yamchu yuruukhu wa yichiifu al-balad. Wa gaalo leehum : «Amchu chiifu al-balad.» Wa l-rujaal al-khamsa wassalo fi jibaal Afraayim wa ligo beet Miika wa naamo foogah. 3 Wa wakit gaaʼidiin jamb beet Miika, humman irfo al-lahja al-hajja beeha al-sabi al-Laawi. Wa garrabo leyah wa saʼalooh wa gaalo : «Yaatu al-jaabak hini ? Gaaʼid tisawwi chunu fi l-bakaan da ? Wa chunu al-gaʼʼadaak hini ?» 4 Wa hu radda leehum wa gaal : «Miika sawwa leyi misil da wa hu ajjaraani wa ana bigiit leyah raajil diin.» 5 Wa humman gaalo leyah : «Asʼal leena al-Rabb achaan naʼarfu kan makhatarna da yanjah walla la.» 6 Wa raajil al-diin gaal leehum : «Amchu be l-salaam fi makhatarku. Allah maʼaaku.»
7 Wa l-rujaal al-khamsa macho giddaam wa wassalo hillit Layich. Wa chaafo kadar sukkaanha haadiyiin wa aaychiin fi raaha wa amaan hasab aadit al-Seeduuniyiin. Wa fi l-balad di, ma fi naadum yibarjilhum walla yazlumhum. Wa sukkaan Layich baʼiidiin min al-Seeduuniyiin wa ma induhum naas al-yahfadoohum.
8 Wakit al-rujaal al-khamsa gabbalo le akhwaanhum fi Saarʼa wa Achtawuul, akhwaanhum gaalo leehum : «Chunu al-khabar ?» 9 Wa humman raddo leehum wa gaalo : «Yalla ! Nugummu didduhum achaan aniina chifna al-balad wa hi samha marra waahid. Ma tagoodu saakit ! Yalla ! Gummu amchu le l-balad di le tichiiluuha. 10 Wa wakit tiwassulu fi l-balad di, talgo chaʼab gaaʼidiin be amaan wa kulla l-balad wasiiʼe giddaamku achaan al-Rabb sallamaaha leeku fi iideeku. Wa cheyy mugassir fi l-balad di ke ma fiih.»
11 Wa khalaas min gabiilat Daan, 600 rujaal musallahiin gammo min Saarʼa wa Achtawuul wa macho. 12 Wa humman macho nazalo fi Kharyat Yaʼariim fi turaab Yahuuza. Achaan da, lahaddi l-yoom yinaadu al-bakaan da Mahana Daan (maʼanaatah fariig Daan). Wa l-bakaan da gaaʼid kharib le Kharyat Yaʼariim. 13 Wa min al-bakaan da, macho le jibaal Afraayim wa ligo beet Miika.
14 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho hillit Layich gaalo le akhwaanhum : «Hal taʼarfu kadar fi l-buyuut dool fi farmala hana raajil al-diin wa tamaasiil wa sanam wa timsaal hana hadiid walla ? Wa hassaʼ da, fakkuru fi l-cheyy al-waajib tisawwuuh.» 15 Wa jo dakhalo fi beet al-sabi al-Laawi al-gaaʼid maʼa Miika wa sallamooh. 16 Wa fi l-wakit da, al-suttumiya rujaal musallahiin al-min naas gabiilat Daan waagfiin fi khachum al-baab. 17 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho al-balad dakhalo wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa timsaal hana l-hadiid. Wa fi l-wakit da, raajil al-diin wa l-suttumiya rujaal musallahiin waagfiin fi khachum al-baab. 18 Wa wakit al-rujaal dool dakhalo fi beet Miika wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa l-timsaal hana l-hadiid, raajil al-diin gaal leehum : «Tisawwuuh chunu ?» 19 Wa humman gaalo leyah : «Askut wa khutt iidak fi khachmak ! Taʼaal maʼaana wa abga leena abu wa raajil diin. Da akheer leek tabga raajil diin le aayila hana raajil waahid bas aw le gabiila tamaama fi Israaʼiil ?» 20 Wa khalaas, raajil al-diin galbah firih wa chaal al-farmala wa l-tamaasiil wa l-sanam wa macha maʼa l-rujaal al-musallahiin.
21 Wa khalaas, gammo maachiin wa khatto giddaamhum al-iyaal wa l-bahaayim wa l-khumaam. 22 Wa wakit baʼʼado min beet Miika, al-rujaal al-saakniin jamb beet Miika lammo wa gammo didd naas gabiilat Daan wa macho waraahum. 23 Wa l-rujaal dool gaaʼidiin yiʼiitu foog naas gabiilat Daan. Wa naas gabiilat Daan gabbalo le Miika wa gaalo leyah : «Maala gawwamt al-rujaal dool diddina ?» 24 Wa Miika gaal : «Al-ilaahaat al-ana sawweethum, intu chiltuuhum ! Wa raajil al-diin kula chiltuuh wa macheetu beyah. Battaan faddal leyi chunu ? Wa kikkeef tuguulu leyi : ‹Inta maalak ?›» 25 Wa naas gabiilat Daan raddo leyah wa gaalo : «Ma tiʼayyiina be kalaamak. Wa kan abeet kamaan, rujaal galibhum murr yahjumuuk wa inta tijiib al-moot fi nafsak wa fi aayiltak !» 26 Wa khalaas, naas gabiilat Daan chaalo deribhum wa macho. Wa wakit Miika chaaf humman induhum gudra ziyaada minnah, hu gabbal beetah.
Gabiilat Daan sakano fi Layich
27 Wa naas gabiilat Daan chaalo al-khumaam al-Miika sanaʼaahum wa raajil al-diin al-khadam leyah wa macho fi Layich. Wa sukkaanha al-gaaʼidiin fi raaha wa amaan, kataloohum be l-seef wa harrago al-madiina. 28 Wa ma fi naadum al-yinajjiihum achaan al-hille baʼiide min Seeda wa ma induhum alaakha maʼa naas aakhariin kula. Hi gaaʼide fi l-waadi hana Beet Rahuub. Wa naas gabiilat Daan bano al-hille di battaan wa gaʼado foogha. 29 Wa sammo al-hille be usum jidduhum Daan wileed Yaakhuub wa laakin al-hille di zamaan binaaduuha Layich. 30 Wa naas gabiilat Daan khatto leehum sanam Miika. Wa Yuunataan wileed Girchuum wileed Muusa wa iyaalah bigo rujaal diin le naas gabiilat Daan lahaddi chaaloohum wa waddoohum fi l-khurba. 31 Wa l-sanam al-sanaʼah Miika gaaʼid fi bakaanah fi kulla l-mudda al-gaaʼid foogha beet Allah fi Chiilooh.