1 Go̰r kaŋ mbe ma no go ɗe, bage tyare gan ge suwal Masar ma ne jiya̰l wak ma ne bage swar na katugum a ke bama bageyal sone. 2 Faraon laar vḛne na ga̰l mbe ma ta jwak, 3 kan nama daŋgay zi, ga̰l ge koy daŋgay ma ne tok go, swaga ge a ne dibi Yusuf zi go. 4 Ga̰l ge daŋgay ma ne hon nama koyya Yusuf tok go. A ke dam ma kaal swak daŋgay zi.
Yusuf wan kiya̰r janna ma pe
5 Ɗaal ge ɗu zi, bage tyare gan jiya̰l wak ma ne bage swar gan katugum jwak, kiya̰r jan nama daŋgay zi. Kiya̰r ge daage ka da ne na pe wanna. 6 Swaga ge Yusuf ne mbo ya nama ta cya̰wak, kwa nama ndwara suya leɗet. 7 Ele gak ge Faraon ne ma, nama ge a ne ka̰ nama ne daŋgay zi ma go: «Kyaɗa ma̰ no aŋ ndwara ba su go leɗet ɗaa?» 8 A jan na go: «Kiya̰r jya̰ i ne, ndu a̰me ge ba wan i nama pe ne go to.» Yusuf jan nama go: «Te be Dok mbya hare kiya̰r ma pe ne to’a? Wa̰ me mbi nama pe gale.»
9 Ga̰l ge naa ge tyare gan jiya̰l wak ne wan Yusuf kiya̰r ge na ne pe, jan na go: «Kiya̰r ge mbi ne zi, mbi kwa oyo̰r mḛya mbi ndwara zi. 10 Oyo̰r mbe ka da ne tok ga̰a̰r ataa. Swaga ge ne ɗufi, fol na wak, tol oyo̰r, a zon. 11 Kop ge Faraon ne, ka mbi tok go, mbi hel oyo̰r mbe ma, mbi ɓerse na kop ge Faraon ne go, mbi hon Faraon na.» 12 Yusuf jan na go: «Ndi, mo kiya̰r mbe pe wanna no: ‹Oyo̰r tok ge ataa mbe ma, na sḭ́ dam ge ataa. 13 Gá ne zḛ dam ataa, Faraon mbo he mo pala digi, mbo gwan ne mo ya mo temel kerra zi, mo mbo gwan hon Faraon kop na tok go, dimma ne mo ne ka kerra dḛ zaŋgal go, swaga ge mo ne ka tyare na jiya̰l wak go›. 14 Swaga ge mo ne mbo ɓol mo pala ya ɗe, dwa ne mbi, kwa mbi a̰se, mbi kaɗe mo, jya̰ Faraon fare ne mbi pe, mo ba ndage mbi ne zok no zi ya zum. 15 Ago, a wa̰ mbi ne Ibriniya ma suwal ya da ne pool, mbi ne zi go no puy ɗe, mbi be ke a̰me ge a dol mbi daŋgay zi to.»
16 Swaga ge ndu ge swar katugum ne kwa go, Yusuf wa̰ na fare pe zum kwaɗa, jan na go: «Kiya̰r ge mbi ne zi, mbi ka in gum ma ataa wiya ne katugum mbi pala digi. 17 Gum ge ne pala digi dab ka da ne katugum ge Faraon laar ne wa̰ nama ma pe hini hini. Njoole ma ka mbo ya cot nama ne mbi pala digi.» 18 Yusuf gwan ne na janna go: «Na pe wanna no: ‹Gum ge ataa ma no, a dam ma ataa ne. 19 Gá ne zḛ dam ma ataa Faraon mbo pel mo uwara pala digi, njoole ma mbo zam mo duur uzi›.»
20 Dam ataa go̰r go, Faraon ke vḛso ge na dam tolla ne. Ker kaŋzam hon na naa ga̰l ge temel ma mwaɗak, ndage ga̰l ge naa ge tyare gan jiya̰l wak ma ne ya zum, ndage ga̰l ge naa ge swar katugum ma ne ya zum me, na naa ga̰l ge temel ma ndwara go. 21 Gwan par ga̰l ge tyare jiya̰l wak ne na temel zi. Na sḛ gá hon Faraon kop na tok go. 22 Amma pel ga̰l ge naa ge swar katugum ma ne uwara pala digi, dimma ne fare ge Yusuf ne wa̰ nama pe go. 23 Ga̰l ge tyare jiya̰l wak ge gan ne gwan dwat ne Yusuf to, vyale na.
1 Wa baʼad da, yoom waahid masʼuuliin itneen hana Firʼoon malik Masir sawwo zanib. Al-waahid masʼuul al-naas al-yantu charaab le l-malik. Wa l-aakhar masʼuul al-naas al-yisawwu khubza le l-malik. 2-3 Wa l-malik ziʼil minhum wa sajanaahum. Wa l-sijin da gaaʼid fi beet kabiir al-hurraas hana l-malik. Wa fi l-sijin da Yuusuf kula makruub foogah. 4 Wa kabiir al-hurraas hana l-malik wakkal Yuusuf achaan yakhdim leehum. Wa sawwo ayyaam fi l-sijin.
Yuusuf yifassir hilim al-masʼuuliin
5 Yoom waahid, al-masʼuuliin al-itneen hana l-malik hilmo fi l-sijin be l-leel. Wa hilim hana ayyi waahid indah maʼana. 6 Be fajur wakit Yuusuf ja leehum, chaafaahum gaaʼidiin mubarjaliin. 7 Wa hu saʼalaahum : «Maalku al-yoom intu mubarjaliin ?» 8 Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Aniina hilimna wa ma fi naadum hini al-yifassir leena hilimna da.» Wa Yuusuf radda leehum wa gaal : «Al-Rabb bas yagdar yifassirah leeku. Hajjuuni be hilimku.»
9 Wa masʼuul al-naas al-yantu charaab le l-malik hajja le Yuusuf be hilmah wa gaal : «Fi hilmi ana chift chadarat inab waahide. 10 Wa l-chadara di indaha talaata furuuʼ wa tidoor tinawwir wa baʼadeen nawwarat wa sawwat anguud hana inab najiid. 11 Wa indi fi iideeni kaas hana l-malik. Ana gataʼt min al-inab wa assart almiih fi l-kaas da wa maddeetah le l-malik.»
12 Wa Yuusuf gaal leyah : «Daahu tafsiir hilmak. Al-talaata furuuʼ humman yiwassufu talaata yoom. 13 Baʼad talaata yoom, al-malik yamurgak min al-sijin wa yigabbilak fi khidimtak al-awwal wa battaan timidd leyah al-kaas. 14 Wa wakit gabbalt fi khidimtak, ma tansaani sawwi leyi al-kheer wa hajji beyi le l-malik achaan yamrugni min al-sijin. 15 Achaan ana jaabooni be gu min balad al-Ibraaniyiin. Wa hini ana ma sawweet cheyy al-waajib yasjunuuni be sababah.»
16 Wa wakit masʼuul al-naas al-yisawwu khubza le l-malik simiʼ Yuusuf anta tafsiir adiil, gaal leyah : «Ana kula hilimt. Fi hilmi ana chaayil fi raasi talaata gufaf hana khubza. 17 Wa l-guffa al-foogaaniiye malaane be ayyi nafar hana khubza al-malik yiriidha wa l-tuyuur jo akalo al-khubza al-fi raasi.»
18 Wa Yuusuf radda leyah wa gaal : «Daahu tafsiir hilmak. Al-talaata gufaf yiwassufu talaata yoom. 19 Baʼad talaata yoom, al-malik yamurgak min al-sijin wa yachunguuk fi chadara. Wa l-tuyuur yaju yaakulu jildak.»
20 Wa khalaas baʼad talaata yoom, al-malik ayyad hool hana waaluudtah wa sawwa hafla le kulla masaaʼiilah wa marag al-masʼuuliin al-itneen min al-sijin, giddaam masaaʼiilah. 21 Wa gabbal masʼuul al-naas al-yantu charaab le l-malik fi khidimtah le yimidd leyah battaan al-kaas. 22 Wa le masʼuul al-naas al-yisawwu khubza le l-malik, chanagooh. Wa khalaas be misil da, tafsiir hana Yuusuf ja fi derbah. 23 Wa laakin masʼuul al-naas al-yantu charaab le l-malik ma fakkarah le Yuusuf, hu nisiih.