NE VARSEYA GO MBO PE AYA GE MULUK GE ISRAYELA NE GO
Koteya ge suwal Sichem go
(2Maa 10:1-15)1 Robowam mbo suwal Sichem ya, ago Israyela vya ma pet a kote Sichem ya ndwara e na gan. 2 Swaga ge Yerobowam ge Nebat vya ne za̰ fare mbe, ne katɗa suwal Masar ya, ago sya mbo woy tene gan Salomon ndwara zḛ. 3 A dol temel mbo tol Yerobowam ya, ɓanna ne ɓase ge Israyela ne ma pet, a mbo ɓol Robowam, a jan na go: 4 «Mo bá e jug dṵṵl neneg i pal, kadɗa mo ma̰ hat i temel ge mo bá ne e i kerra mbe ya fogor, mo her dṵṵl mbe uzi nde ne i pal, i mbo ke temel dagre ne mo.» 5 Robowam jan nama go: «Aŋ mbo, gwa̰ me ya ɓol mbi dam ge ataa go.» Ɓase ma gwan. 6 Gan Robowam ɓol naa ga̰l ge yuwaleya ge na bá Salomon ne ma, ele nama go: «Aŋ yuwale mbi go, mbi gwa̰ ne naa mbe ma janna gyana ɗaa?» 7 A jan na go: «Kadɗa ma̰ no mo ŋgay nama ya go, mo ho̰ tene da ne nama pe, kadɗa mo vin nama fare ya, mo gwan ne nama fare janna ne ka̰l tuli, nama sḛ ma mbo ga mo naa ge temel ma ne ndwara ɗiŋnedin.»
8 Amma Robowam ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne uzi, gwan mbo ke koteya ne na kaam ge goŋ ma, nama ge a ne kat dagre ne na ma. 9 Jan nama go: «Naa mbe ma jan go, mbi há jug ge mbi bá ne é bama pal fogor nde. Aŋ yuwale mbi go mbi jya̰ nama gyana ɗaa?» 10 Na kaam ge goŋ ma jan na go: «Jya̰ naa ge a ne jan mo go, mo bá é jug dṵṵl bama pal neneg, mo há bama na fogor nde mbe ma go: ‹Mbi tok vya ga̰l waɗe mbi bá swaga pe. 11 Se no mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo gwan hat na dṵṵl waɗeya. Mbi bá e aŋ ke temel da ne bol, mbi me, mbi mbo e aŋ ke temel dḛ da ne bol wak walam ›.»
12 Dam ge ataa go, Yerobowam ma ne ɓase ma gwan’a ɓol Robowam dimma ne na sḛ ne jya̰ bama go. 13 Gan Robowam gwan ne ɓase ma fare janna ndaar kaka, ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne ho̰ na uzi. 14 Gwa̰ ne nama fare janna yuwaleya ge bool ma ne pal. Jya̰ nama go: «Mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo hat na dṵṵl waɗeya, mbi bá mḛre aŋ da ne bol, mbi me, mbi mbo mḛre aŋ dḛ da ne bol wak walam.» 15 A go no, gan kuri be ge za̰ ɓase ma no.
Kaŋ mbe ma mbo da ne Bage ɗiŋnedin ta ya, ne da pe, fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ anabi Ahiya ge suwal Silo ne, ge Yerobowam ge Nebat vya pal na wak wi.
Varseya ge muluk ge Israyela ne
(2Maa 10:16-19)16 Swaga ge Israyela vya ma ne kwa go gan Robowam be vin bama fare to ɗe, a gwan ne na janna go:
«A ma kaŋ joo ne i ne Dawda ma buwal zi ne ɗaa?
I ne Isay vya ma joo dagre to!
Israyela vya ma, ndu ge daage na gwa̰ di,
aŋ ge Dawda vya ma, aŋ gá ne aŋ muluk.»
Swaga mbe go, Israyela vya ma ɗage, a gwan di. 17 Robowam gá ke muluk ge Israyela vya ma ge a ne ka ne Suwal ge Yuda ne ma go pal ɗeŋgo. 18 Dam a̰me ɗu, gan Robowam teme Adoram, ga̰l ge naa ge syal kaŋ ma ne mbo Israyela vya ma ta syal kaŋ, amma a mbal na ne njal, a hun na uzi. Gan Robowam ɓol viya̰ ge ɓurra, ndé na pus pore, gwan só ya Ursalima diŋ. 19 A go no Israyela vya ma gá ho̰l ne hir ge Dawda ne no, ɗiŋ ne se no.
20 Swaga ge Israyela vya ma ne za̰ go Yerobowam gwan ja (ne suwal Masar) ya ɗe, a e temel tol na ya swaga koteya go, a e na gan, Israyela vya ma pal pet. A pehir ge Yuda ne ɗeŋgo gá yàl ge Dawda ne pe go ne.
21 Swaga ge Robowam ne dé ya Ursalima diŋ, kote pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ma ya mwaɗak, naa pool dudubu kis para wara tiimal, pet naa ge pateya ma. Koteya nama ya ndwara mbo det Israyela vya ge may ma pore ndwara gwan ne nama ya na ge Salomon vya muluk pe se. 22 Dok jan anabi Chemaya ndu ge Dok ne go: 23 «Jya̰ Robowam ge Salomon vya, gan ge Yuda ne poseya ne pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ɓanna ne naa ge may ma go: 24 ‹Bage ɗiŋnedin jan go: Aŋ mbo mbal aŋ ná vya, Israyela vya ma pore to. Ndu ge daage na gwa̰ na yadiŋ. Ago kaŋ mbe no mbo da ne mbi ta ya›.» A za̰ fare ge Bage ɗiŋnedin ne, a gwan bama yàl ma diŋ ya dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne ne jya̰ go.
25 Yerobowam sin suwal Sichem gulum ga̰l ma digi, ge njal Efrayim pala digi, kat na go. Ya̰ Sichem, gwan mbo sin suwal Penuwel gulum ga̰l ma digi.
Sone ge Yerobowam ne
26 Yerobowam jan tene go: «Se no, mbi muluk da ne pool gwan mbo Dawda vya tok ya, 27 kadɗa mbi naa mbe ma no a gwan mbo Ursalima ya, mbo ke tuwaleya ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. Ago naa mbe ma haŋgal mbo gwan é ge bama bageyal, Robowam, gan ge Yuda ne pal, a mbo hun mbi, a gwan mbo Robowam gan ge Yuda ne pe ya.» 28 Swaga ge Yerobowam ne ɓo yuwaleya ɗe, ɗeere nday ma ne dinar azi, jan ɓase ma go: «Mborra ge aŋ ne gyala pal tetew Ursalima ya mbyat aŋ ya go! O, Israyela, dok ma ge a ne ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ma no .» 29 E ge ɗu ge Betel go, e ge may ge Dan go me. 30 A go no ge Yerobowam ne e naa wat sone zi. Ɓase ma ɗame nday ge may mbe ɗiŋ mbo Dan. 31 Yerobowam sin zok sḭḭm ma ge swaga haal ma digi, tál naa ge ke tuwaleya ma ne ɓase ma buwal zi, be hir ge Levi vya ma ne zi to. 32 Yerobowam e dam vḛso ge dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dimma ne dam vḛso ge a ne ka ke na Yuda go go, na sḛ me ka ke tuwaleya ge twal tuwaleya pal. No a kaŋ ge na sḛ ne ka kerra Betel go ne. Ka ke tuwaleya hon na nday ge na ne ɗeere ma. Tál naa ge ke tuwaleya ma ne na swaga sḭḭm ge na ne sḭ ma pe me. 33 Dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dam vḛso ge na sḛ ne e na ne na pala ne Israyela vya ma pe, Yerobowam mbo Betel ya ndwara mbo til dukan twal tuwaleya ge na ne sḭ na pal.
Malammat Chakiim
1 Wa Rahabʼaam gamma macha hillit Chakiim achaan kulla Bani Israaʼiil gaaʼidiin yarjooh hinaak le yidarrujuuh malik. 2 Wa wakit Yarubaʼaam wileed Nabaat simiʼ al-khabar da, hu lissaaʼ gaaʼid fi Masir. Achaan awwal hu arrad min al-malik Suleymaan wa macha Masir wa sakan hinaak. 3 Wa rassalo naadooh le Yarubaʼaam wa hu ja. Wa hu maʼa kulla jamaaʼat Bani Israaʼiil gammo hajjo le Rahabʼaam wa gaalo leyah : 4 «Abuuk sawwaana misil abiid wa khatta foogna khidme gaasiye misil daami tagiil fi ragabatna. Wa hassaʼ, nidooru minnak inta tikhaffif leena tagalat al-daami al-abuuk khattaah foogna wa aniina nakhdumu tihtak.» 5 Wa Rahabʼaam gaal leehum : «Gabbulu wa baʼad talaata yoom taʼaalu leyi.» Wa khalaas, al-chaʼab gabbalo buyuuthum.
6 Wa l-malik Rahabʼaam chaawar al-chuyuukh al-awwal gaaʼidiin maʼa abuuh Suleymaan wakit hu hayy. Wa gaal leehum : «Chunu wasiiyitku leyi fi kalaam al-chaʼab da ?» 7 Wa l-chuyuukh raddo leyah wa gaalo : «Kan al-yoom inta takhdim le l-chaʼab wa tisawwi leehum al-kheer wa turudd leehum be kalaam halu, khalaas humman yakhdumu daayman tihtak.»
8 Wa laakin Rahabʼaam aba wasiiyat al-chuyuukh al-antooha leyah. Wa hu chaawar wasiiyat al-subyaan al-kibro maʼaayah sawa wa gaaʼidiin yakhdumu leyah. 9 Wa hu saʼalaahum le l-subyaan dool wa gaal : «Chunu wasiiyitku fi l-chaʼab al-bidooru nikhaffif leehum tagalat al-daami al-abuuyi khattaah fooghum ?» 10 Wa l-subyaan al-kibro maʼaayah gaalo : «Daahu al-kalaam al-tuguulah le l-chaʼab al-yachku kadar abuuk khatta fooghum daami tagiil wa yidooru inta tikhaffifah leehum. Wa daahu al-kalaam al-tuguulah leehum : ‹Usbaʼi al-sakhayyar da kabiir min sulub abuuyi. 11 Sahiih, abuuyi khatta foogku daami tagiil wa hassaʼ da, ana niziid foogku tagala aakhara ! Abuuyi jaladaaku be soot hana farwa wa laakin ana najlidku be soot al-indah hadiid misil danab al-agrab.›»
12 Wa baʼad talaata yoom, Yarubaʼaam wa kulla l-chaʼab gabbalo jo le Rahabʼaam misil hu gaalah leehum : «Gabbulu wa baʼad talaata yoom, taʼaalu leyi.» 13 Wa l-malik Rahabʼaam aba wasiiyat al-chuyuukh al-antooha leyah wa hajja le l-chaʼab be kalaam gawi. 14 Wa radda leehum hasab wasiiyat al-subyaan wa gaal leehum : «Abuuyi khatta foogku daami tagiil wa hassaʼ ana niziid foogku tagala aakhara. Abuuyi jaladaaku be soot hana farwa laakin ana najlidku be soot al-indah hadiid misil danab al-agrab.»
15 Wa l-malik ma simiʼ kalaam al-chaʼab. Wa da jaayi min Allah, achaan Allah dawwar yihaggig kalaamah al-gaalah le Yarubaʼaam wileed Nabaat be waasitat al-nabi Akhiiya al-min hillit Chiilooh.
Bani Israaʼiil angasamo mamlakateen
16 Wa wakit kulla gabaayil Bani Israaʼiil chaafo kadar al-malik ma simiʼ kalaamhum da, gaalo leyah : «Chunu al-yilimmina maʼa zurriiyit Dawuud ? Aniina ma indina warasa maʼa iyaal Yassa ! Yalla, ya gabaayil Israaʼiil, khalli ayyi waahid yigabbil beetah ! Wa hassaʼ da, ya zurriiyit Dawuud, himmu be nufuusku.» Wa Bani Israaʼiil chatto wa gabbalo buyuuthum.
17 Wa be da, Rahabʼaam gaaʼid yahkim fi gabaayil Israaʼiil al-saakniin fi hillaal balad Yahuuza bas. 18 Wa l-malik Rahabʼaam rassal Aduraam muraakhib hana l-khidme al-ijbaariiye le gabaayil Bani Israaʼiil al-saakniin fi munchaakh al-balad. Laakin kulluhum lammo foogah wa rajamooh wa maat. Wa l-malik Rahabʼaam zaatah yalla yalla rikib fi arabatah wa arrad macha Madiinat al-Khudus. 19 Wa be misil da, gabaayil Israaʼiil al-saakniin fi l-munchaakh atmarrado didd zurriiyit Dawuud lahaddi l-yoom.
20 Wa wakit Bani Israaʼiil simʼo kadar Yarubaʼaam gabbal min Masir, naadooh giddaam al-mujtamaʼ wa darrajooh malik fi waahidiin min gabaayil Israaʼiil. Wa illa gabiilat Yahuuza wiheedha bas taabaʼat zurriiyit Dawuud.
Rahabʼaam yidoor al-muluk be duwaas
21 Wa wakit Rahabʼaam wassal Madiinat al-Khudus, lamma kulla gabiilat Yahuuza wa gabiilat Banyaamiin wa azal minhum 180 000 rujaal muhaaribiin le yamchu yihaarubu gabaayil Israaʼiil fi l-munchaakh wa yigabbulu al-muluk battaan le Rahabʼaam wileed Suleymaan. 22 Wa laakin al-Rabb hajja le l-nabi Chamaʼya wa gaal leyah : 23 «Hajji le Rahabʼaam wileed Suleymaan malik Bani Yahuuza wa le kulla gabiilat Yahuuza wa gabiilat Banyaamiin wa le kulla l-chaʼab al-aakhariin wa guul leehum : 24 ‹Daahu Allah gaal : “Ma tamchu tihaarubu akhwaanku gabaayil Israaʼiil. Khalli ayyi waahid yigabbil beetah achaan ana bas assast al-barjala di.”›» Wa be da, khalaas humman simʼo kalaam Allah wa gabbalo buyuuthum hasab kalaam Allah.
25 Wa Yarubaʼaam bana hillit Chakiim fi jibaal Afraayim wa sakan hinaak. Wa baʼad da, macha bana hillit Fanuwiil.
Al-ajjaal al-itneen hana l-dahab
26 Wa Yarubaʼaam gaal fi nafsah : «Fi l-haala di, mumkin al-muluk da yigabbil le zurriiyit Dawuud. 27 Kan al-chaʼab yamchu daayman yigaddumu dahaaya fi beet Allah fi Madiinat al-Khudus, yoom waahid guluubhum yigabbulu wa yitaabuʼu siidhum Rahabʼaam malik mamlakat Yahuuza. Wa ana da yaktuluuni wa yigabbulu le Rahabʼaam malik mamlakat Yahuuza.» 28 Wa khalaas, al-malik Yarubaʼaam ligi fikra wa sanaʼ ajjaal itneen hana dahab wa gaal le l-chaʼab : «Intu macheetu iddat marraat fi Madiinat al-Khudus. Wa hassaʼ da, ya Bani Israaʼiil, dool bas ilaahaatku al-maragooku min balad Masir.»
29 Wa khatta al-asnaam dool waahid fi hillit Beet Iil wa l-aakhar fi hillit Daan. 30 Wa lazza al-chaʼab fi l-zanib. Humman macho maʼa l-sanam al-waahid da lahaddi hillit Daan. 31 Wa Yarubaʼaam bana bakaanaat aaliyiin hana ibaada. Wa min al-chaʼab, hu darraj rujaal diin al-ma min gabiilat Laawi. 32 Wa Yarubaʼaam assas iid fi yoom 15 hana l-chahar al-taamin misil al-iid al-gaaʼidiin yiʼayyuduuh fi mamlakat Yahuuza. Wa l-malik zaatah macha wa gaddam dahaaya fi l-madbah. Wa fi Beet Iil kula, hu gaddam dahaaya le l-ajjaal al-sanaʼaahum. Wa fi Beet Iil, khatta rujaal diin fi l-bakaanaat al-aaliyiin al-banaahum le l-ibaada. 33 Wa da fi yoom 15 hana l-chahar al-taamin, al-yoom al-hu bas gataʼah, hu macha Beet Iil fi bakaan al-madbah al-banaah. Wa assas iid le Bani Israaʼiil wa hu zaatah gaddam dahaaya fi l-madbah da.
