1 Uwale, Salomon ka ke muluk ge suwal ge ɗogle ma pal, ne maŋgaɗam ga̰l Efrat wak ya ɗiŋ mbo suwal ge Filistiya ma ne ya, ɗiŋ det warbe ge suwal Masar ne ya. A ka gene na bama kaŋ tyareya ma ya. Salomon ke muluk suwal mbe ma pal na dam ma pul zi mwaɗak.
2 Dam ge daage zi, Salomon ka ɓol kaŋzam ne na yàl pe. Swáma peɗem kor tapolɗu, ne swáma ge baŋ kor wara myanaŋgal me, 3 ne nday pool ge so̰o̰l ma wol, ne ge baŋ ma wara azi me, ne gii ma kis, be ge isi seŋgre ma, ne maaɗe ma, ne mbii ma, ne kaŋ saam ge so̰o̰l ma.
4 Salomon ka ke muluk ge suwal ge ne maŋgaɗam Urdun le may ya ma pal mwaɗak, ne Tifsa go ɗiŋ mbo Gaza. Gan ge suwal mbe ma no pet, a gwa̰ ne bama pala na pe se. A ne Suwal ge ne na ziyar go ma pet, a ka halas. 5 Na muluk zi, naa ge ne Yuda go ma, ne ge ne Israyela go ma, ne Dan ya ɗiŋ mbo Beer-Cheba a ka halas. Ndu ge daage ga katɗa halas na oyo̰r ma, ne na fere ma pe zi. 6 Salomon ka da ne kir ge vwal tisi ma dudubu wara anda ne na tisi ge zwal pus pore ma pe, ne naa ge njaŋge tisi ma dudubu wol para azi me.
7 Naa ga̰l ge ndil suwal ma, a ka dol bama ndwara gan Salomon yàl pal. A ka hon na kaŋzam bama saba ma go mwaɗak, ne da pe, na kaage kaŋzam na woɗege na yàl to bat. 8 A ka teme gḛme ge fogor ma, ne zám ne tisi ge zwal pus pore ma ne ge ndwarra ma pe, ge bama swaga ma go, bama dam ma pal, wak honna pal tetem me.
Pateya ne ɗalla ge gan Salomon ne
9 Dok hon Salomon zwama, ne fare kwarra, ne ɗalla gḛ ceɗed dimma ne kafeɗem ge ne maŋgaɗam ga̰l yuwam wak go go. 10 Zwama ge Salomon ne waɗe zwama ge Arab ma naa ge zwama ma ne, ne zwama ge Masar ma naa ge zwama ma ne uzi. 11 Zwama ge na ne waɗe naa pet, ko ndu dimma ne Etan ge ne pehir ge Zera ne zi, ko Heman, ne Kalkol, ne Darda ge Mahol vya ma, na zwama waɗe nama waɗe. Pateya ge na ne dasare na naa ge suwal warbe ma ta go pet. 12 Na sḛ ke fare sḭ ma dudubu ataa, e kaŋ mballa pe hini hini dubu ɗu ne para anuwa̰y. 13 Jya̰ fare ma ge uwara ma pal go, ne uwara sedre ge Liban ne ya ɗiŋ mbo ya hisop ge ne ɗage pyar ne gulum pe se digi pal, jya̰ fare ma ge kaŋ kavaar ma pal, ne njoole ma pal, ne kaŋ kavaar ge ne sar ne bama pul ma pal, ne sii ma pal me. 14 Pehir ma hini hini, a ka mbo ya ndwara za̰ ɗalla ge Salomon ne. Gan ma ge ne swaga ma go, ge a ne za̰ na fare ma, a ka mbo ya na ta ndwara za̰ na fare janna ge ɗalla ma.
Salomon vwal na wak ne Hiram gan ge suwal Tir ne
15 Hiram gan ge suwal Tir ne, teme na naa ge temel ma mbo ɓol Salomon, ne da pe, zá̰ go, a é Salomon gan na bá byalam go. Ago ne zaŋgal day, Hiram laar wa̰ Dawda wan. 16 Salomon teme naa mbo jan Hiram go: 17 «Mo kwa mbi bá Dawda, na sḛ be day sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge na ne pe to, ne pore ge ne ka mballa pe, ɗiŋ Bage ɗiŋnedin cwage na naa ge ho̰l ma pala na pe se no mwaɗak. 18 Se no, Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne hon mbi ɗigliya ya go swaga ma go pet, mbi naa ge ho̰l ma ga to, kaŋ a̰me ge iigi mbi to me. 19 Ndi, mbi dwat sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne pe, dimma ne na sḛ ne jya̰ mbi bá Dawda go: ‹Mo vya ge mbi ne mbo é na ya mo hool gan pal, mo byalam go, a na sḛ mbo sin zok ne mbi pe ne›. 20 Se no, ho̰ viya̰ go, a sya mbi uwara ga̰l sedre ge suwal Liban ne ma ya nde. Mbi naa ge temel ma mbo ke temel dagre ne mo naa ge temel ma. Halla ge mo ne pal, mbi mbo pot mo naa ge temel ma bware. Ago mo kwa kwa go, ndu a̰me ne i buwal zi ge kwa uwara syalla dimma ne aŋ ge Sidon ma go to.»
21 Swaga ge Hiram ne za̰ Salomon fare janna ma, ke laar saal ge be to, jan go: «Wak busu na ka ma̰ no Bage ɗiŋnedin ge ne ho̰ Dawda vya ɗalla ndwara ɗame naa ge ɓase mbe ma no pal!» 22 Hiram teme naa mbo jan Salomon go: «Mbi za̰ fare ge mo ne jya̰ mbi ya. Mbi mbo hon mo uwara sedre ma ne uwara sipres ma ɓyareya ge mo ne pal. 23 Mbi naa ge temel ma mbo in uwara mbe ma ne suwal Liban ya mbo ya maŋgaɗam ga̰l yuwam wak se, a vwal nama mam go, a sor ne nama ya ɗiŋ swaga ge mo ne ɓyare go nama ka̰ uwara mbe ma go. Go no mo naa ge temel ma ba ga in nama. Kaŋ ge mbi ne ɓyare ne mo ta, ago mo ho̰ mbi kaŋzam ne mbi yàl pe.»
24 Ago no, Hiram ho̰ Salomon uwara sedre ma ne uwara sipres laar ɓyareya ge na ne pal no. 25 Salomon me ɗe, del ne del, ka hon Hiram gḛme kor dudubu wara azi, ne num olive ge siŋli litre dudubu tiimal ne na yàl pe me. 26 Bage ɗiŋnedin ho̰ Salomon zwama dimma ne na sḛ ne jya̰ na go. Salomon ma ne Hiram buwal kat tuli, nama sḛ ma ke wak tuli ta buwal zi.
Nṵsiya ne zok ge mbegeya sinna pe
(2Maa 2:2-15)27 Gan Salomon twat naa ge ke temel ma ne Israyela vya ma buwal zi, naa dudubu tapolɗu. 28 Saba ge daage zi, ka teme naa mbo ke temel suwal Liban ya dudubu wol. A ka ke temel saba ɗu suwal Liban ya, saba azi bama yàl ma diŋ me. Adoniram ka ga̰l ge naa ge temel ma ne. 29 Uwale, Salomon ka ne naa ge in kaŋ ma dudubu wara ɓyalar, ne naa ge cer njal ma dudubu wara tiimal me. 30 Be ge isi naa ge Salomon ne é nama ne dol ndwara temel pal ma to. Nama mbe ma no, a ka naa ga̰l ge ndil suwal ma pe se. Nama isiya dudubu ataa ne para kikis ataa. 31 Gan ho̰ wak go, a twá njal ge ga̰l ge siŋli ma, a cé nama ne zok pe dolla pe. 32 Salomon naa ge temel ma, ne Hiram naa ge temel ma, poseya ne naa ge cer njal ge ne suwal Gebal go ma, a syal uwara ma, ne cer njal ma ne zok sinna pe.
Alaakhat Suleymaan maʼa malik Suur
1 Wa wakit Hiiraam malik balad Suur simiʼ kadar Suleymaan masahooh wa darrajooh malik fi gadd abuuh, rassal masaaʼiilah le Suleymaan achaan Hiiraam kaan rafiigah le Dawuud fi kulla muddit hayaatah.
2 Wa Suleymaan rassal le Hiiraam wa gaal : 3 «Inta taʼarif kadar abuuyi Dawuud ma gidir bana beet le Allah Ilaahah achaan udwaanah haarabooh min ayyi jiihe lahaddi Allah khattaahum tihit rijileenah. 4 Wa laakin hassaʼ, Allah Ilaahi jaab leyi al-salaama min ayyi jiihe wa ma fi adu wa la diige. 5 Wa daahu ana indi niiye le nabni beet le Allah Ilaahi. Wa da misil Allah gaalah le abuuyi Dawuud, hu gaal : ‹Ana nidarrij wileedak malik fi gaddak wa hu bas al-yabni beet le usmi.› 6 Wa hassaʼ da, anti amur le naasak yagtaʼo leyi hatab al-arz hana Lubnaan. Wa khaddaamiinak yakhdumu maʼa khaddaamiini wa ana nikaffiik ujrat khaddaamiinak hasab inta tuguulah. Achaan inta taʼarif tamaam kadar ma fi naadum minnina al-yaʼarif yagtaʼ al-chadar misil naasak min balad Seeda.»
7 Wa wakit Hiiraam simiʼ kalaam Suleymaan da, firih farha chadiide wa gaal : «Baarak Allah al-antaah al-yoom le Dawuud wileed hakiim le yahkim fi l-chaʼab al-katiiriin dool.»
8 Wa Hiiraam rassal le Suleymaan wa gaal : «Ana simiʼt kalaam mursaalak wa khalaas nantiik kulla l-dawwartah min hatab al-arz wa hatab al-sarwi. 9 Wa khaddaamiini yangulu hatab al-arz min Lubnaan lahaddi khachum al-bahar al-Abyad. Wa hinaak, yilimmu al-hatab da wa yarbutuuh wa yiʼawwumuuh fi l-bahar lahaddi fi l-bakaan al-inta tiwassifah leyi. Wa fi l-bakaan da, naasi yifartugu al-hubaal wa inta tichiilah. Wa inta kamaan sawwi leyi al-cheyy al-nidoorah wa anti akil le naas beeti.»
10 Wa be misil da, Hiiraam anta Suleymaan hatab al-arz wa hatab al-sarwi misil hu dawwarah. 11 Wa kulli sana, Suleymaan yanti akil le Hiiraam misil 50 000 chuwaal hana gameh wa itneen birmiil hana dihin zaytuun saafi.
12 Wa Allah antaah hikma le Suleymaan misil hu gaalah leyah. Wa l-alaakha bigat samha been Hiiraam wa Suleymaan. Wa be da, humman sawwo muʼaahada ambeenaathum. 13 Wa l-malik Suleymaan nazzam khidme ijbaariiye wa chaal foogha 30 000 raajil min kulla Bani Israaʼiil. 14 Wa l-rujaal dool yakhdumu amkaaba. Wa fi ayyi chahar, yirassil 10 000 raajil yamchu Lubnaan le yakhdumu chahar. Wa baʼad da, yigabbulu yinjammo chahareen fi buyuuthum. Wa l-muraakhib fi l-khidme di, hu Aduniraam. 15 Wa Suleymaan indah battaan 70 000 naggaaliin wa 80 000 naas gaaʼidiin fi l-jibaal achaan yagtaʼo hujaar hana buna. 16 Wa bala l-masaaʼiil al-Suleymaan kallafaahum fi l-khidme, fiyah naas aakhariin kula muraakhibiin fi l-khidme di. Wa adadhum 3 300 raajil. 17 Wa l-malik anta amur le yagtaʼo hujaar kubaar wa samhiin le yabgo asaas le beet Allah. 18 Wa khalaas, kulla khaddaamiin Suleymaan wa khaddaamiin Hiiraam wa naas hillit Gibaal gammo yagtaʼo wa yijahhuzu al-hatab wa l-hujaar le buna al-beet da.
