Dyanna ge Dok ne ge ndwara azi Salomon ta
(2Maa 7:11-22)1 Swaga ge Salomon ne á Bage ɗiŋnedin zok sinna, ne zok ge na ne, ne kaŋ ge na laar ne ɓyare kerra ma mwaɗak ɗe, 2 Bage ɗiŋnedin dyan tene Salomon ta ge ndwara azi dimma ne na ne dya̰ tene na ta ge Gabawon ya go. 3 Bage ɗiŋnedin jan na go: «Mbi za̰ kaɗeya ne á tene ge mo ne kaɗe mbi, mbi mbege zok ge mo ne sḭ na go, mbi dḭl ba ka tol na zi ɗaɗak ya go, ago mbi ndwara fa̰ ma mbo ka dolla na pal ɗaɗak, mbi dulwak mbo kat na pal me. 4 Mo ɗe, kadɗa mo koy tene ya mborra dosol pal, ne ɗeŋger me mbi ndwara se dimma ne mo bá Dawda ne ke go, mo ke kaŋ ge mbi ne jan mo ma pal tetem, mo gwan ne mo pala mbi wak honna ma ne mbi eya ma pe se me. 5 Mbi mbo ɗur mo gan pe se ɗiŋnedin suwal Israyela go, dimma ne mbi ne jya̰ mo bá Dawda go: ‹Mo mbo woɗege be ɓol ndu ge er mo ge Israyela pal to to bat›. 6 Amma kadɗa aŋ saŋge ta ya uzi ne mbi ta, aŋ ne aŋ vya ma, kadɗa aŋ ke mborra ya mbi wak honna ma, ne mbi wak yuwaleya ma ge mbi ne ho̰ aŋ ma pal to, ko kadɗa aŋ mbo ya dok ge ɗogle ma pe ya, aŋ mbo gur nama ndwara se. 7 Mbi mbo burmi Israyela ne suwar ge mbi ne ho̰ na go uzi, mbi mbo kuri zok ge mbi ne mbege na ne dḭl ge mbi ne pe. Israyela vya ma me, a mbo ga kaŋ maam, pehir ge ɗogle ma mbo gá cot nama. 8 Ne jo̰ zok mbe siŋli gḛ puy ɗe, ndu ge daage ge ne mbo kale ya na ta zi gwa, mbo ke ajab, mbo sya vo. Naa mbo ka ele ta go: ‹Kyaɗa Bage ɗiŋnedin ba ke suwal mbe ma ne zok mbe no go ɗaa?› 9 A mbo ka gwan ne nama janna go: ‹A kuri Bage ɗiŋnedin Dok ge bama ne wak, na ge ne ndage nama bá ma ne suwal Masar diŋ ya zum, a gwa̰ mbo uware dok ge ɗogle ma no, da ne pe no, Bage ɗiŋnedin gene yál mbe ma ya nama pal no›.»
Temel kerra ge Salomon ne ma
(2Maa 8:1-18)10 Ge del wara azi pul zi, Salomon á zok ge Bage ɗiŋnedin ne ma ne zok ge na ne sinna. 11 Ne jo̰ Hiram, gan ge suwal Tir ne ho̰ Salomon uwara sedre ma, ne uwara Sipres ma, ne dinar ma, dimma ne na sḛ ne ele go tem ɗe, Salomon hon Hiram suwal ge Galile ne ma wara azi me. 12 Hiram mbo ne Tir ya, ndwara mbo ya ndil suwal ge Salomon ne ho̰ na ma. amma na laar ke tuli ne suwal mbe ma pe to bat. 13 Jan Salomon go: «Ná vya, mo te ho̰ mbi ma suwal ge go ma ɗaa?» Na sḛ hon nama dḭl Kabul, na sḭ go, suwal ge be hamba to. Ɗiŋ ma̰ no, a tol suwal mbe ma Kabul. 14 Ago Hiram gá dḛ teme hon gan Salomon dinar kilo dudubu ataa ne nus.
15 Gan Salomon abe naa ne pool ke temel mo̰r ndwara sin zok ge Bage ɗiŋnedin ne, ne zok ge gan ne, ne tor dig ge a ne tol na Millo, ne sin gulum ga̰l ge Ursalima ne, ne sin suwal Hasor, ne suwal Megido, ne suwal Gezer digi me. 16 Zaŋgal, Faraon, gan ge suwal Masar ne mbo ya det suwal Gezer pore, hṵ Kanan ma ge a ne ka ne suwal diŋ ma uzi no, tí na uzi no. Go̰r go, swaga ge Salomon ne sá̰ na vya ge gwale, he suwal mbe hon na vya na joo no. 17 Da ne pe no, Salomon gwan sin suwal Gezer digi no. Salomon sḭ suwal Bet-Horon ge seɗe ge, 18 ne suwal Baalat, ne suwal Tadmor ge ne babur pul ge suwal Yuda ne go. 19 Salomon sḭ suwal ma ge kan na kaŋ ma, ne suwal koy pus pore ma, ne suwal ge koy tisi ma. Sḭ kaŋ ge na laar ne ɓyare sinna ge Ursalima diŋ ma mwaɗak, ne ge njal Liban go ma, ko ge suwal ma ge na sḛ ne ke muluk ne nama pal ma go mwaɗak. 20 Amoriya ma, Hittitiya ma, Feresi ma, Heviya ma, ne Yebus ma a gá ge suwal ma go, amma a ne hir ge Israyela ma ne zi to. 21 A gá ge suwal diŋ, ndwara go Israyela vya ma be hun nama to. Salomon abe nama ke temel mo̰r, a gá ke temel mbe go no ɗiŋ ma̰ no. 22 Ne Israyela vya ma buwal zi, Salomon be e ndu a̰me ke na temel ne pool to, amma a ka naa ge mbal pore ma, ne ga̰l ge asagar ma ne ma, ne ga̰l ge pus mbal pore ne ma, ne naa ge njaŋge tisi ma. 23 Ga̰l ge dḭl temel ge Salomon ne ma, a ka naa kikis anuwa̰y para wara anuwa̰y, a ka ndil temel ma ge ɓase ma ne ka kerra. 24 A go̰r swaga ge Salomon gwale ge Faraon vya ne zwagre ne na zok ge ne ka ge ndwala pul ge a ne tol na suwal ge Dawda ne zi ya, mbo na zok ge Salomon ne sḭ na zi ya, Salomon ɗage tor dig ge a ne tol na Millo digi no.
25 Del ge ɗu pul zi, Salomon tyare tuwaleya ge tilla uzi ma ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne ma ndwara ataa ge twal tuwaleya ge na sḛ ne sḭ na ne Bage ɗiŋnedin pe pal. Na sḛ ka til dukan ma ge twal tuwaleya ge ne Bage ɗiŋnedin ndwara se pal me. A go no, Salomon á zok ge Bage ɗiŋnedin ne sinna no. 26 Salomon cé fak ga̰l ma ge suwal Esiyon-Geber, na ge ne suwal Elat ziyar go gwa go, ge maŋgaɗam ga̰l ge teer wak go, suwal Edom go. 27 Gan Hiram teme na dore ma, naa ge kwa maŋgaɗam ga̰l yuwam fare ma mbo ke temel ne Salomon dore ma ne fak ga̰l mbe ma. 28 A mbo suwal Ofir ya, a abe dinar ma ya mbo kaŋ ge kilo dudubu wol para azi go hon gan Salomon.
Allah baan le Suleymaan le taani marra
1 Wakit Suleymaan kammal buna hana beet Allah wa gasir al-malik wa kulla cheyy al-dawwar yisawwiih hasab niiytah, 2 Allah baan leyah battaan misil awwal baan leyah fi Gibʼuun. 3 Wa Allah gaal leyah : «Ana khibilt salaatak wa duʼaak al-wajjahtuhum leyi. Wa l-beet al-inta baneetah leyi da, ana khaddastah achaan khatteet foogah usmi ila l-abad. Wa niraakhibah wa nifakkir foogah daayman. 4 Wa inta, ya Suleymaan, kan tichiil derbi misil Dawuud abuuk chaalah be niiye mukhlisa wa l-takhwa wa kan tisawwi kulla cheyy al-ana amartak beyah wa tahfad gawaaniini wa churuuti, 5 khalaas ana daayman nisabbit mulkak fi Israaʼiil misil gultah le Dawuud abuuk. Ana gult leyah : ‹Daayman yukuun naadum min zurriiytak al-yamluk fi kursi Bani Israaʼiil.›
6 «Wa laakin kan inta wa zurriiyitku abeetu ma tahfado wasiiyaati wa la titabbugu gawaaniini al-ana amartuku beehum wa kan tamchu taʼabudu ilaahaat aakhariin wa tasjudu leehum, 7 khalaas ana natrudku, ya Bani Israaʼiil, min al-ard al-ana anteetha leeku wa nibaʼʼid minni al-beet al-ana khaddastah le usmi. Wa be da, kulla l-chuʼuub al-aakhariin yichchammato foogku wa yiʼayyuruuku. 8 Wa ayyi naadum al-yufuut jamb al-beet al-awwal aali da yilʼajjab wa yisaffir wa yuguul : ‹Maala Allah sawwa misil da le l-balad di wa l-beet da ?› 9 Wa yuruddu wa yuguulu leyah : ‹Achaan humman abo ma yitaabuʼu Allah Ilaahhum al-marag juduudhum min balad Masir. Wa humman taabaʼo leehum ilaahaat aakhariin wa sajado leehum wa abadoohum. Wa be sabab da bas, Allah nazzal fooghum kulla l-charr da.›»
Suleymaan anta hillaal le Hiiraam
10 Wa fi muddit 20 sana, Suleymaan bana al-buyuut al-itneen yaʼni beet Allah wa gasir al-malik. 11 Wa Hiiraam malik Suur jaab le Suleymaan hatab al-arz wa hatab al-sarwi wa dahab be katara misil hu dawwarah. Wa Suleymaan antaah le Hiiraam 20 hille fi balad al-Jaliil. 12 Wa Hiiraam gamma min Suur wa macha le yichiif al-hillaal al-Suleymaan antaahum leyah. Wa laakin al-hillaal dool ma ajabooh le Hiiraam. 13 Wa hu gaal : «Ya akhuuyi, dool bas al-hillaal al-anteethum leyi walla ?» Wa hu sammaahum balad Kaabuul (maʼanaatah ma yanfaʼ). Wa l-usum da gaaʼid lahaddi l-yoom. 14 Wa laakin gabul da, Hiiraam rassal gariib 4 000 kiilo hana dahab le Suleymaan.
Khaddaamiin hana Suleymaan
15 Wa daahu al-cheyy al-bukhuss al-khidme al-ijbaariiye al-asaasha al-malik Suleymaan fi wakit buna beet Allah wa gasir al-malik wa durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu wa daraadir hana Madiinat al-Khudus wa hillaal Haasuur wa Magiddu wa Gaazar.
16 Wa Firʼoon malik Masir macha hajam hillit Gaazar chaalha wa tachchaaha. Wa baʼad katal al-Kanʼaaniyiin al-saakniin fi l-hille di, hu anta al-hille di hadiiye le bittah marit Suleymaan. 17 Wa be misil da, Suleymaan banaaha battaan le hillit Gaazar. Wa bana kula hillaal Beet Huruun al-tihit 18 wa Baʼalat wa Tadmuur fi l-kadaade hana l-balad. 19 Wa bana kulla l-hillaal al-yakhzin fooghum wa l-hillaal al-yukhutt fooghum arabaatah hana l-harib wa kheelah. Wa Suleymaan bana kulla cheyy al-yidoorah fi Madiinat al-Khudus wa fi jibaal Lubnaan wa fi kulla mamlakatah al-hu gaaʼid yahkim foogha. 20 Wa fi l-balad, yifaddil naas min al-Amuuriyiin wa l-Hittiyiin wa l-Firizziyiin wa l-Hiwwiyiin wa l-Yabuusiyiin. Wa kulla l-naas dool, humman ma min Bani Israaʼiil. 21 Wa Bani Israaʼiil ma gidro dammaroohum kulluhum wa fi chaan da, waahidiin min zurriiyithum faddalo fi l-balad. Wa humman dool, Suleymaan astaʼmalhum misil abiid fi l-khidme al-ijbaariiye lahaddi l-yoom. 22 Wa Suleymaan ma anta khidmit al-ubuudiiye di le naadum waahid min Bani Israaʼiil. Wa laakin hu sawwaahum askarah wa masaaʼiilah wa khuyyaadah wa kubaaraat arabaatah hana l-harib wa siyaad kheelah. 23 Wa daahu adad kubaaraat al-hukkaam al-yiraakhubu fi khidmit Suleymaan. Humman 550 rujaal al-yiraakhubu fi l-khaddaamiin al-yisawwu al-khidme di.
24 Wa bineeyit Firʼoon hawwalat min madiinat Dawuud wa machat fi l-beet al-Suleymaan bana leeha. Wa baʼad da kamaan, Suleymaan bana durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu.
25 Wa talaata marraat fi l-sana, Suleymaan yigaddim dahaaya muharragiin wa dahaaya salaama fi l-madbah al-bana le Allah wa yiharrig al-bakhuur al-halu giddaam Allah. Wa be misil da, astaʼmalo al-beet misil waajib leyah.
26 Wa l-malik Suleymaan addal sufun wa khattaahum fi hillit Asyuun Giibar gariib le hillit Ilaat. Wa l-bakaan da fi khachum al-bahar al-Ahmar hana balad Adoom. 27 Wa Hiiraam malik Suur rassal leyah khaddaamiinah al-yaʼarfu al-bahar adiil wa l-sufun kula. Wa l-khaddaamiin dool saafaro sawa maʼa khaddaamiin Suleymaan 28 wa macho le balad Ufiir. Wa jaabo min hinaak dahab ziyaada min 14 000 kiilo le l-malik Suleymaan.
