Bulus gwan’a suwal Makedoniya ma ne Grek go
1 Swaga ge iigiya mbe ne iya se, Bulus kote naa ge ame hateya ma ya se, swaga ge ne moɗege nama, san nama wak, ɗage mbo suwal Makedoniya. 2 Swaga mborra suwal mbe go, ka moɗege naa ge hon fareba ma gḛ, kale mbo suwal Grek. 3 Ke saba ataa swaga mbe go. Swaga ge ne nṵsi tene go na her fak mbo Siriya ɗe, za̰ go Yuda ma vwa wak ya go na pal, vin tene go na gwan da ne viya̰ ge Makedoniya ne. 4 Naa ge a ne nama ne gwa̰ ma no: Sopater ge Burrus vya, ndu ge suwal Bere ne, ne Aristarkus ma ne Sekundus, naa ge suwal Tesalonika ma, ne Gayus, ndu ge suwal Derbe ne, ne Timotawus, ne Tikikus ma ne Trofimus, naa ge suwal Asiya ne ma. 5 Nama mbe ma no a mbo zḛ ya, a mbo da̰re i suwal Trowas go. 6 Amma i ɗe, dam vḛso ge katugum ge be jiya̰l hore ne go̰r go, i her fak mbo suwal Filibus. Dam anuwa̰y go̰r go, i mbo ɓol nama suwal Trowas ya, i ne nama gá katɗa ɗiŋ dam ɓyalar.
Ɓol ta ge go̰r dab ge Bulus ne Trowas go
7 Samedi gasamal, i kote ne siɗi katugum pe, ne jo̰ Bulus ka ɓyare mborra dam ge kwap ge go ɗe, her fare jan ɓase ma, jan fare ɗiŋ mbo ɗaal ga̰l. 8 Ago ɗuli ma ka gḛ ge zok ge i ne kote na zi mbe go, i kote burgu digi ya. 9 Vya dore a̰me, na dḭl Aftikus, ka fenetre go, dam her na, Bulus gale ne swaga jan fare go. Dam zi, fage ne zok burgu pala ge ataa digi ya se, a mbo ya her na siya. 10 Bulus kan na koo ya se, gur na pal, abe na na sḛ zi, jan go: «Sya me vo to, da ne ndwara!» 11 Swaga ge ne gwan ndé ya digi, siɗi katugum, zam, gwan jan fare kaal, ɗiŋ mbo cya̰wak, ba ɗage mborra. 12 A gene vya dore mbe ya ne ndwara, fare mbe iyal naa laar ge be to.
Ɗageya ne suwal Trowas go mbo suwal Mile
13 I mbo zḛ ya, i her fak ndwara mbo suwal Assos. Ago i mbo ame Bulus ya go, ne da pe na sḛ vḭ tene go na kere kere mbo suwal mbe ya. 14 Swaga ge ne mbo ya ɓol i Assos go, i her na fak go ndwara mbo suwal Mitilen. 15 Ne suwal mbe go, i her fak dam ge kwap ge go ndwara mbo suwal Kiyos. Dam ge kwap ge go uwale, i det ya suwal Samos go. Dam ge kwap ge go iya uwale, i det ya suwal Miletus go. 16 Ago Bulus be ɓyare kan na koo suwal Efesus go to, her mam pul zum ya cat, ne da pe, be ɓyare go na pala wa̰ suwal Asiya go to. Ka har tene go na dé Ursalima ya dam vḛso Pantekot go, kadɗa na day ya.
Fare janna ge Bulus ne naa ga̰l ge suwal Efesus ne ma ta
17 Ne suwal Miletus go, Bulus dol naa mbo tol naa ga̰l ge Dok ne ma ne suwal Efesus ya. 18 Swaga ge a ne mbo ya na ta, jan nama go: «Aŋ sḛ ma aŋ kwa mborra ge mbi ne aŋ buwal zi ne dam ge mbi ne e pe kan mbi koo suwal Asiya go day. 19 Mbi ke Bageyal temel mo̰r suul zi, ne mḭḭm ma mbi ndwara go, ne kugiya ma zi me, na ge mbi ne ka ɓol na ne Yuda ma ta. 20 Ne kaŋ ge ne mbya mbar aŋ ma zi pet, mbi be woy fare a̰me to, amma mbi waage aŋ fare ma, mbi hate aŋ naa ndwara go, ko yàl ma diŋ. 21 Mbi ka jan Yuda ma ne Grek ma zum waŋ go nama hase Dok ta, nama ho̰ fareba nee Bageyal Jeso ta. 22 Ne se no, ne jo̰ O̰yom vwa mbi vwal, mbi mbo Ursalima, mbi kwa fare ge ne mbo ɓol mbi ya go to. 23 Amma suwal ge daage go, O̰yom ge mbegeya ŋgay mbi go, zul ma ne yál ma da̰re mbi ya go . 24 Amma ne mbi ta kat ne ndwara ge mbi ne na a̰me to, ago mbi ba̰re so det wak zi, mbi ke temel ge Bageyal Jeso ne ho̰ mbi na aya tandaŋ me, ndwara waage fare ge kwaɗa ge kwa a̰se ge Dok ne naa ta . 25 Se no, aŋ ge mbi ne ka an aŋ buwal zi waage fare ge muluk ge Dok ne ma pet. mbi kwa kwa go aŋ mbo gwan kwa mbi ndwara to. 26 Ne pe no, mbi da ne pool jan ma̰ no go, mbi suli ne ndu ge daage swama. 27 Ago mbi be woy aŋ fare a̰me to, mbi waage aŋ laar ɓyareya ge Dok ne ma mwaɗak. 28 Koy me ta kwaɗa, dó me aŋ ndwara ge tame ma ge O̰yom ge mbegeya ne ho̰ aŋ nama koyya ma pal. Koy me ɓase ge Dok ne ge na sḛ ne zu na ne swama ge na vya ne ta. 29 Mbi kwa kwa go, mbi go̰r go, bagomso ge olbeya ma mbo wat ya aŋ buwal zi, a mbo ya̰ tame ma to bat, 30 ko ne aŋ buwal zi, naa a̰me ma mbo ɗage ne hale digi, a mbo ya̰me naa ge ame hateya ma bama pe go. 31 Ka me yaŋyaŋ, kwa me go, del ataa, ɗaal ne gyala, mbi be zane be ge hate ndu a̰me ɗu ne aŋ buwal zi to to, ne mḭḭm ma mbi ndwara go. 32 Se no mbi deŋge aŋ Dok tok go, ne fare kwa a̰se ge na zi me, na ge da ne pool ge sirsi ndu hon fareba zi, ne hon naa ge Dok ne mbege nama ma pet joo me. 33 Mbi be ke ene ne ndu a̰me bware, ko dinar, ko ba̰r pe to. 34 Aŋ sḛ ma da ne kwarra go mbi ka ke temel ma da ne mbi tok zi mbi ka mbar tene no, mbi ka mbar mbi kaam ge temel ma no me . 35 Mbi ŋgay aŋ go naa ke temel ndaar mbe go no, ndwara mbar naa ge woɗegeya ma. Dwa me ne fare ge Bageyal Jeso ne jya̰ na ne na wak zi: ‹Laar saal ne honna zi gḛ waɗe ameya›.»
36 Swaga ge ne jya̰ fare mbe ma no, gur na koo se, ke kaɗeya poseya ne nama pet. 37 Nama sḛ ma pet a par bama wak fyaso, a ka dol ta Bulus ko̰l zi, a ka bur na zi. 38 A ka ne kḭḭmi ne na ne jya̰ bama go bama mbo gwan kwa na ndwara to pe. A ɗame na mbo her fak.
Safar Buulus
1 Wa wakit al-barjaal kammal marra waahid, Buulus naada al-talaamiiz achaan yilimmu wa hajja leehum. Hu chajjaʼaahum wa sallamaahum wa faat le balad Magiduuniya. 2 Wa hinaak wakit chagga al-balad di, hu allam naas katiiriin wa chajjaʼaahum katiir. Wa baʼad da, macha al-Yuunaan. 3 Wa gaʼad hinaak muddit talaata chahar. Wa dawwar yisaafir fi balad Suuriya. Wa wakit dawwar yarkab fi l-safiina, hu simiʼ al-Yahuud alʼaamaro foogah achaan yaktuluuh fi safarah. Wa be da, khalla rakuub al-safiina achaan yigabbil fi Aasiya be derib hana Magiduuniya.
4 Wa akhwaan waahidiin saafaro maʼaayah wa humman Suubaatar wileed Birrus min hillit Biriiya wa Aristaarkus wa Sukuundus min hillit Tasaluuniiki wa Khaayus min hillit Darba wa Timuutaawus. Wa Tichiikus wa Turuufiimus min balad Aasiya. 5 Wa kulla l-naas dool faato achaan yarjoona fi hillit Turuwaas. 6 Wa baʼad usbuuʼ hana iid al-Khubza bala Tawwaara, aniina rikibna fi l-safiina wa saafarna min madiinat Filibbi. Wa baʼad khamsa yoom, wisilna fi Turuwaas wa lammeena maʼaahum. Wa gaʼadna hinaak sabʼa yoom.
Al-ajab fi hillit Turuwaas
7 Wa yoom al-ahad, wakit lammeena maʼa l-muʼminiin achaan naksuru sawa al-khubza hana acha al-Rabb, Buulus gamma fassar leena lahaddi ust al-leel achaan dawwar yisaafir be fajur. 8 Wa l-beet al-lammeena foogah gasir wa aniina gaaʼidiin foogah foog. Wa fawaaniis katiiriin muwalliʼiin. 9 Wa sabi waahid gaaʼid ambeenaatna usmah Aftiikhuus wa hu gaʼad tihit fi khachum al-chubbaak. Wa wakit Buulus gaaʼid yikallim mudda tawiile, al-sabi da naam marra waahid wa wagaʼ min al-gasir al-taalit. Wa wakit rafaʼooh, ligooh mayyit. 10 Wa Buulus nazal min al-beet ajala wa dangar foogah wa hadanah. Wa gaal leehum : «Khalaas ma takhaafo ! Ruuhah gabbalat.»
11 Wa Buulus gabbal foog fi l-gasir wa kassar al-khubza wa akal maʼaahum. Wa baʼad da, gamma yikallim battaan lahaddi l-fajur. Wa fajur gamma saafar. 12 Wa l-sabi da jaabooh fi beetah hayy wa guluubhum raagdiin marra waahid.
Kalaam Buulus le l-kubaaraat
13 Gubbaal Buulus ma yamchi be derib hana hillit Assuus, hu ooraana achaan namchu be l-bahar wa niwassulu giddaamah fi Assuus wa narjooh lahaddi yaji leena. Wa khalaas, aniina rikibna fi l-safiina wa macheena. 14 Wa wakit Buulus ja leena fi Assuus, rakkabnaah maʼaana fi l-safiina wa macheena le hillit Mitiliini. 15 Wa minha macheena giddaam wa ambaakir jiina gariib le jaziirat Khiyuus. Wa l-yoom al-taalit, jiina gariib le jaziirat Saamuus. Wa l-yoom al-raabiʼ, futna giddaam le madiinat Afasus wa wagafna fi hillit Miliitus. 16 Wa ma wagafna fi Afasus achaan Buulus ma dawwar yiʼakhkhir fi balad Aasiya. Hu dawwar yamchi ajala. Wa kan mumkin, yalhag Madiinat al-Khudus gubbaal iid al-Khamsiin.
17 Wa min Miliitus, Buulus rassal fi Afasus le kubaaraat jamaaʼat al-muʼminiin achaan yaju leyah. 18 Wa wakit al-kubaaraat jo, Buulus kallam leehum wa gaal : «Intu taʼarfu haalti kikkeef kulla l-mudda al-gaʼadtaha maʼaaku fi balad Aasiya min awwal yoom jiit. 19 Kulla yoom, ana khadamt le Rabbina misil miskiin wa dumuuʼi daffago katiir fi chaanku. Wa intu taʼarfu kikkeef al-Yahuud alʼaamaro foogi wa l-taʼab da bigi leyi gaasi. 20 Wa taʼarfu wakit ana gaaʼid niʼallimku, ana ma labbadt leeku ayyi kalaam hana faayditku wa ballakht leeku nafs al-bichaara kan barra giddaam naas al-hille walla daakhal fi buyuutku. 21 Wa nihazzir al-Yahuud wa l-Yuunaaniyiin be nafs al-kalaam wa nuguul kadar waajib kulluhum yutuubu le Allah wa yiʼaamunu be Rabbina Isa.
22 «Wa l-yoom bas, ana musaafir wa maachi le Madiinat al-Khudus. Ruuh Allah yusuugni wa ma naʼarif al-cheyy al-yabga foogi hinaak 23 illa fi ayyi hille al-namchi foogha, al-Ruuh al-Khudduus yihazzirni kadar hinaak yidissuuni fi l-sijin wa yitaʼʼubuuni katiir. 24 Hayaati ma muhimme leyi. Laakin al-muhimm leyi nikammil khidmit Rabbina Isa al-hu antaaha leyi. Waajib nachhad le l-naas wa niʼooriihum be l-bichaara hana niʼmat Allah.
25 «Khalaas, ana jiit gaʼadt maʼaaku wa ballakht leeku al-bichaara hana mamlakat Allah. Wa hassaʼ naʼarif min baʼad al-yoom naadum waahid minku ma bichiifni battaan. 26 Asmaʼo adiil. Ana nachhad kadar intu masʼuuliin min al-cheyy al-yaji foogku. Ana bari minku ! 27 Ana ballakht leeku hadaf Allah kulla ke wa ma labbadt minku cheyy waahid.
28 «Fakkuru fi nufuusku wa fi kulla jamaaʼat al-muʼminiin hana Allah achaan al-Ruuh al-Khudduus khattaaku fooghum ruʼyaan. Aywa, asraho be jamaaʼat al-muʼminiin al-Allah charaahum be damm Ibnah. 29 Wa ana naʼarif kadar baʼad ana macheet khalaas, naas fasliin yadkhulu fi usutku misil al-maraafʼiin yindasso fi ust al-khanam wa yaakuluuhum. 30 Wa naas waahidiin minku kula yugummu yiʼallumu kalaam ma sahiih achaan yidooru yalgo minku talaamiiz yitaabuʼuuhum. 31 Wa achaan da, khuttu baalku. Ma tanso kikkeef ana gaaʼid niwassi ayyi waahid minku leel wa nahaar muddit talaata sana wa ma tanso dumuuʼi fi chaanku.
32 «Wa hassaʼ niʼamminku le Allah wa le kalaam niʼmatah al-kallamtuku beeha. Achaan al-kalaam da yagdar yigawwi iimaanku. Wa be l-kalaam da, talgo al-warasa al-Allah yantiiha le kulla l-naas al-khaassiin leyah. 33 Abadan ana ma dawwart nichiil cheyy min ayyi waahid minku wa la fudda wa la dahab wa la khalag. 34 Intu zaatku taʼarfu kadar ana khadamt be duraaʼi le niʼiich wa le niʼayyich al-naas al-maʼaayi. 35 Wa ana daayman wassaftuku be l-cheyy al-sawweetah fi usutku kadar waajib nakhdumu achaan niʼaawunu al-taʼbaaniin. Wa ma waajib nanso kalaam Rabbina Isa wakit gaal : ‹Farha hana l-banti akbar min farha hana l-bichiil.›»
36 Wa wakit Buulus kallam al-kalaam da, hu barak wa salla maʼaahum. 37 Wa kulluhum bako wa hadano Buulus wa habbooh. 38 Wa humman haznaaniin bilheen achaan hu gaal leehum battaan ma yichiifuuh. Wa khalaas addooh le l-safiina.