FARE WAK AYA NE SIYA GE MUSA NE
Talla ge Juswa ne ne er Musa pe
1 Musa gwan jan Israyela vya ma fare mbe ma no go: 2 «Ma̰ no mbi jan aŋ, mbi ke ya del kis para wara azi, mbi be mbyat ge gwan ɗame aŋ to. Bage ɗiŋnedin jya̰ mbi go, mbi ne pool ge har maŋgaɗam Urdun mbe no le may ya to. 3 Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne sḛ mbo ka mborra aŋ ndwara zḛ ne, na sḛ mbo á pehir ge ɗogle mbe ma ne aŋ ndwara zḛ uzi, aŋ mbo ame nama suwal ma. Ago Juswa mbo gá ɗame aŋ dimma ne Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go. 4 Bage ɗiŋnedin mbo á pehir ge ɗogle mbe ma hunna uzi mwaɗak dimma ne ke ne Sihon ma ne Og, gan ge Amoriya ma ne ma, ne bama suwal ma go. 5 Bage ɗiŋnedin mbo hon nama aŋ tok go, aŋ mbo ke nama dimma ne mbi ne ho̰ aŋ wak dḛ zaŋgal go. 6 Sirsi me ta, wa̰ me ta deŋgel. Sya me vo to, ndace me nama ndwara zḛ to, ago Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne ya go poseya ne aŋ, mbo ya̰ aŋ hini to, mbo dol aŋ uzi to me.»
7 Musa tol Juswa ya Israyela vya ma ndwara se pet, jan na go: «Mḛ ndiŋ, wa̰ tene deŋgel, ago mo mbo ɗame ɓase mbe ma mbo suwal ge Bage ɗiŋnedin ne ke wak tuli hon nama báŋ ma na ya ne, mo mbo var nama na joo ne. 8 Bage ɗiŋnedin dó tene ne mo ndwara zḛ ne, na sḛ mbo kat poseya ne mo, mbo ya̰ mo hini to, mbo dol mo uzi to. Kaage mo sya vo to, ndace to me.»
Wak honna ne eya ma isiya del ge ɓyalar ma go ɗaɗak pe
9 Musa njaŋge eya mbe ma, hon nama Levi vya ma, naa ge ke tuwaleya ma, nama ge a ne in sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne ma tok go, ne naa ga̰l ge Israyela vya ma ne ma tok go me. 10 Musa jan nama go: «Del ge ɓyalar ma go ɗaɗak, del ge a ne yá̰ wul ma be potɗa go, dam vḛso ge gúr ma ne go, 11 swaga ge Israyela vya ma ne kote ya Bage ɗiŋnedin Dok ge bama ne ndwara se, swaga ge na sḛ ne tá na ne na dḭl pe go, aŋ mbo ka isi nama eya mbe ma nama togor ma zi. 12 Aŋ mbo kote ɓase ma ya se pet, naa sonmo, ne naa zaab, ne naa jabso, ne gwasal ge ne ka ne aŋ buwal zi ma mwaɗak, ne da pe, nama za̰ eya mbe ma, nama hate gwan ne nama pala Bage ɗiŋnedin Dok ge bama ne pe se, nama koy eya mbe ma, nama ke mborra nama pal me. 13 Ndwara go nama vya ge be kwa fare to ma, nama za̰, nama hate sya Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne vo, dam ma ge aŋ ne mbo katɗa suwal ge aŋ ne har maŋgaɗam Urdun mbo ame na go mwaɗak.»
Waageya ne pala gwanna se to ge Israyela ne pe
14 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: «Mo dam siya ga gwa, to Juswa aŋ mbo ya mḛ gúr swaga ɓol ta zi, mbi ba hon na mbi wak honna ma.» Musa ma ne Juswa jwak, a mbo ya gúr swaga ɓol ta zi. 15 Bage ɗiŋnedin dyan tene ya nama ta pḭr sebeya zi gúr swaga ɓol ta viya̰ wak go. 16 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: «Se no mo jyat mbo mo bá ma pe ya. Go̰r siya ge mo ne go, naa mbe ma mbo ya̰ mbi, a kuri wak tuli ge mbi ne, a gwan mbo ke dok ge ɗogle ma, ge naa ge aŋ ne mbo ame nama suwal ma ne temel mo̰r. 17 Swaga mbe go no, mbi pore juliliya mbo det nama pal, mbi mbo ya̰ nama, mbi saŋge nama mbi go̰r, a mbo ga kaŋ paal, a mbo ɓol yál ma, ne wak nonna ma. Dam mbe go no, a mbo jan go: ‹Da ne nee Dok ne nee buwal zi to pe, yál mbe ma det nee pal no›. 18 Dam mbe go, mbi mbo saŋge nama mbi go̰r dedet, ne ya̰l ge nama sḛ ne ke pe, ne a ne gwa̰ mbo ke sḭḭm pe me. 19 Se no, njaŋge kaŋ mballa mbe no, hate Israyela vya ma na, nama mbá na ne nama pala. Kaŋ mballa mbe mbo gá sayda i ne Israyela vya ma buwal zi. 20 Swaga ge mbi ne mbo gene nama ja suwal ge mbi ne ke wak tuli hon nama báŋ ma na go, suwal ge ne ɓul pam ma ne daaram ne go ɗe, a mbo zam, a huri, a son. Swaga mbe go no, a mbo sen mbi, a kuri wak tuli ge mbi ne, a gwan mbo ke dok ge ɗogle ma temel mo̰r. 21 Swaga ge yál ma ne wak nonna ma ne mbo detɗa nama pal, kaŋ mballa mbe no mbo gá kaŋ sayda nama ta. Nama vya ma mbo vyale na to, a mbo ka mbal na ɗaɗak. Se no, tek ge mbi gale ne be gene nama mbo suwal ge mbi ne ke wak tuli hon nama na ya to puy ɗe, mbi kwa nama dwatɗa kwa.» 22 Dam mbe go, Musa njaŋge kaŋ mballa mbe, hate Israyela vya ma na mballa.
23 Go̰r go, Bage ɗiŋnedin hon Juswa ge Nun vya wak, jan na go: «Mḛ ndiŋ, wa̰ tene deŋgel. Ago mo sḛ mbo gene Israyela vya ma mbo suwal ge mbi ne ke wak tuli ne guni tene hon nama na ya ne, mbi ya go poseya ne mo.»
24 Swaga ge Musa ne á eya mbe ma no pet njaŋgeya maktub zi ɗe, 25 hon Levi vya ma, nama ge a ne in sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne ma na wak, jan nama go: 26 «Ame me maktub eya mbe no, é me na sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne pul zi, ne da pe, na gá kaŋ sayda ne aŋ pe. 27 Ago mbi kwa kwa go, aŋ naa ge pala ndaar ne birtiŋ ma ne. Ma̰ no kadɗa aŋ pili ta ya go ne Bage ɗiŋnedin swaga ge mbi gale ne ndwara no ɗe, go̰r siya ge mbi ne go, mbo kat dḛ gyana ɗaa? 28 Kote me naa ga̰l ge aŋ pehir ma ne mwaɗak ne naa ga̰l ge ndil temel ma ya mbi ndwara se, mbi ba jan nama fare mbe ma nama togor ma zi, ago digi ma ne suwar nama ka sayda. 29 Ago mbi kwa kwa go, go̰r siya ge mbi ne go, aŋ mbo wat sone zi, aŋ mbo sele ne viya̰ ge mbi ne ŋgay aŋ go uzi. Swaga ge aŋ ne mbo ke ya̰l ya Bage ɗiŋnedin ndwara se, ɗiŋ kaŋ kerra ge sone ma tiiɗi na, go̰r go yál ma mbo det aŋ pal.»
30 Uwale, Musa kote ɓase ge Israyela vya ma ne ya se mwaɗak, hate nama kaŋ mballa mbe no.
Moot Muusa wa darrijiin Yachuuʼ
1 Wa Muusa hajja battaan le kulla Bani Israaʼiil wa gaal : 2 Al-yoom ana indi 120 sana wa be da, ma nagdar nuguudku battaan. Wa Allah kula gaal leyi : «Inta ma tagtaʼ bahar al-Urdun da.» 3 Wa Allah Ilaahku hu yamchi giddaamku wa yidammir al-umam wa intu tichiilu arduhum. Wa Yachuuʼ yamchi giddaamku misil Allah gaalah.
4 Wa Allah yisawwi foog al-umam dool misil sawwaah fi Siihuun wa Oog muluuk al-Amuuriyiin wa baladhum wakit dammaraahum. 5 Wa Allah yisallimhum leeku fi iideeku wa tisawwu fooghum hasab al-wasaaya al-ana amartuku beehum. 6 Wa abgo chudaad wa fahaliin wa la takhaafo wa la tarjufu giddaamhum achaan Allah Ilaahku maachi maʼaaku wa la yaabaaku wa la yikhalliiku.
7 Wa Muusa naadaah le Yachuuʼ giddaam kulla Bani Israaʼiil wa gaal leyah : Abga chadiid wa fahal achaan inta bas al-tadkhul maʼa l-chaʼab da fi l-balad al-fi chaanha Allah halaf le juduudhum wa gaal yantiiha leehum. Wa inta bas al-tantiihum al-balad di warasa. 8 Wa Allah maachi giddaamak wa hu gaaʼid maʼaak wa la yaabaak wa la yikhalliik wa ma takhaaf wa la tinbahit.
Muusa anta al-chariiʼa le l-Laawiyiin
9 Wa Muusa katab al-wasaaya dool wa antaahum le rujaal al-diin iyaal Laawi al-chaayliin sanduug muʼaahadat Allah wa le kulla chuyuukh Bani Israaʼiil. 10 Wa Muusa amaraahum wa gaal : Baʼad sabʼa siniin fi sanit afu al-deen wa fi iid al-Lagaadiib 11 wakit kulla Bani Israaʼiil yaju giddaam Allah Ilaahku fi l-bakaan al-hu yaʼazilah, agru leehum al-wasaaya dool achaan yasmaʼoohum. 12 Wa limm kulla l-chaʼab, al-rujaal wa l-awiin wa l-iyaal wa l-ajaanib al-gaaʼidiin maʼaaku fi hillaalku, achaan yasmaʼo wa yilʼallamo al-khoof min Allah Ilaahku wa yahfado wa yitabbugu kulla kalaam al-wasaaya dool. 13 Wa iyaalhum al-ma yaʼarfuuh kula yasmaʼooh wa yilʼallamo al-khoof min Allah Ilaahku. Wa da fi kulla muddit hayaatku fi l-ard al-tichiiluuha warasa baʼad tagtaʼo bahar al-Urdun.
Bani Israaʼiil baʼad moot Muusa
14 Wa Allah gaal le Muusa : «Daahu ayyaam mootak garrabo. Naadi Yachuuʼ wa agiifu fi lubb kheemat al-ijtimaaʼ wa ana nantiih awaamiri.»
Wa Muusa wa Yachuuʼ macho wagafo fi lubb kheemat al-ijtimaaʼ. 15 Wa Allah baan fi amuud hana sahaab. Wa amuud al-sahaab da wagaf fi baab al-kheema.
16 Wa Allah gaal le Muusa : «Daahu inta tumuut wa talhag abbahaatak. Wa l-chaʼab dool yugummu yaʼabudu ilaahaat al-ajaanib al-gaaʼidiin fi l-balad al-yadkhulu foogha. Wa humman yikhalluuni wa yagtaʼo muʼaahadati al-sawweetha maʼaahum. 17 Wa fi l-yoom da, khadabi yabga chadiid didduhum. Wa ana nikhalliihum wa ma niwajjih aleehum. Wa khalaas, yagaʼo fi l-bala al-katiir wa l-taʼab yalhaghum wa fi l-yoom da, yuguulu : ‹Akiid al-bala da lihigna achaan Ilaahna ma kaan maʼaana !› 18 Wa laakin ana fi l-yoom da kula battaan ma niwajjih aleehum wa da be sabab kulla l-fasaala al-sawwooha wakit taabaʼo ilaahaat aakhariin.
19 «Wa hassaʼ, aktubu al-khine da wa allumuuh le Bani Israaʼiil. Wa ahfadooh leehum achaan al-khine da yachhad leyi didd Bani Israaʼiil. 20 Wa be da, ana niwaddiihum le l-balad al-ana halaft le juduudhum wa gult nantiiha leehum wa di l-balad al-malaane be l-laban wa l-asal. Wa humman yaakulu wa yachbaʼo wa yasmano wa yamchu le ilaahaat aakhariin wa yaʼabuduuhum. Wa humman yahguruuni ana wa yangudu muʼaahadati. 21 Wa wakit yagaʼ fooghum al-bala al-katiir wa l-taʼab, al-khine da zurriiyithum ma yansooh wa hu yabga leyi chahaada fooghum. Wa l-yoom, ana naʼarif tamaam al-cheyy al-humman yidooru yisawwuuh gabul ana ma nidakhkhilhum fi l-balad al-ana halaft le juduudhum wa gult nantiiha leehum.»
22 Wa fi l-yoom da, Muusa katab al-khine da wa allamah le Bani Israaʼiil.
23 Wa Allah amar Yachuuʼ wileed Nuun wa gaal leyah : «Abga chadiid wa fahal achaan inta bas al-tidakhkhil Bani Israaʼiil fi l-balad al-ana halaft wa gult nantiiha leehum wa ana kula nukuun maʼaak.»
24 Wa wakit Muusa kammal min kitaabit kulla kalaam al-wasaaya dool fi l-kitaab, 25 anta amur le l-Laawiyiin al-chaayliin sanduug muʼaahadat Allah wa gaal : 26 Chiilu kitaab al-Tawraat da wa khuttuuh jamb sanduug muʼaahadat Allah Ilaahku wa hu yagood misil chahaada didd Bani Israaʼiil. 27 Achaan ana naʼarif isyaanhum wa gu raashum. Wa wakit ana lissaaʼ hayy fi usuthum, humman iso Allah. Wa chunu yukuun baʼad ana numuut ?
28 Wa hassaʼ da, jiibu giddaami kulla chuyuukh gabaayilku wa muraakhibiinku wa nuguul leehum al-kalaam da wa nijiib al-sama wa l-ard le yachhado foogku. 29 Achaan ana naʼarif baʼad mooti humman yitallufu marra waahid wa yikhallu al-derib al-amartuhum beyah wa fi l-akhiir, al-charr yalhaghum achaan yisawwu al-fasaala giddaam Allah wa yikhaddubuuh be khidmithum.
Al-khine hana Muusa
30 Wa khalaas, Muusa raddad kulla kalimaat al-khine da giddaam kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil.
