Dok kun ndu ge daage sarya na kaŋ kerra pal
1 Bage ɗiŋnedin jan mbi go: 2 «Ge suwal Israyela go, naa ke fare sḭ ya go go:
‹Bá ma zá oyo̰r ge be zonna ne,
nama vya ma kiya̰r ma siya̰le no›
3 Ne jo̰ mbi da ne ndwara, ka̰l ge Bageyal Bage ɗiŋnedin ne, aŋ mbo gwan ke fare sḭ mbe no Israyela go to bat. 4 Ndi, o̰yom ge naa dasana ma ne pet ya mbi tok go, o̰yom ge bá ma ne, ko ge vya ma ne. A ndu ge ne ke sone su ne .
5 Ndu ge dosol ge ne mbo wak yuwaleya pal, dosol zi, 6 zam kaŋ tuwaleya ge sḭḭm ma ne njal ma pala digi to, hé na ndwara digi uware kaŋ sḭḭm ge Israyela vya ma ne to, ɓan ne na kon gwale to, fi ne gwale ge ne swama ne na ta to, 7 ke na kon yál to, gwan ne kaŋ ge a ne dusi na ma digi, maŋge na kon kaŋ to, hon ndu ge ne hḛme kyamal na kaŋzam, ka lar ndu ge swala pe me, 8 hon gobso to, ame ndu kaŋ ne mam pal to, abe tene uzi ne kaŋ kerra ge ya̰l go, kun na kaam sarya fareba pal, 9 ke mborra mbi eya ma pal, koy mbi wak yuwaleya ma, ndwara na ke mborra fareba pal. Na sḛ a ndu dosol ne, a ŋgat, mbo kat ne ndwara, ka̰l ge Bageyal Bage ɗiŋnedin ne.
10 Katɗa ndu mbe tol vya a̰me ya, na vya mbe kat syala, ko ndu ge hun siya, ko ndu ge ne ke ya̰l a̰me hir mbe no ma no, 11 ko ne jo̰ na bá be ke kaŋ hir mbe no to. Ka gwan mbo zam tuwaleya ge sḭḭm ma ne njal ma pala digi, ka mbo ɓan ne na kon gwale, 12 ka ke naa ge a̰se ma ne naa ge woɗegeya ma yál, ka maŋge naa kaŋ, ka gwan ne kaŋ ge a ne dusi na tok go ma digi to, ka he na ndwara digi uware kaŋ sḭḭm ma, ka ke kaŋ ge seŋgre kakatak ma me, 13 ka hon naa gobso, ka ame kaŋ ne mam pal. Na sḛ mbo kat ne ndwara to bat. Ne jo̰ na sḛ ke kaŋ ge seŋgre kakatak mbe ma no ne mwaɗak ɗe, a ŋgat, na su, na siya mbo kat na pal.
14 Amma katɗa vya mbe tol vya a̰me ya, na vya mbe kwa sone ge na bá ne ke ma mwaɗak, ke dimma ne na bá go to. 15 mbo zam kaŋ tuwaleya ge sḭḭm ma ne njal ma pala digi to, hé na ndwara digi uware kaŋ sḭḭm ge Israyela vya ma ne to, ɓan ne na kon gwale to, 16 ke na kon yál to, gwan ne kaŋ ge a ne dusi na ma digi, maŋge na kon kaŋ to, hon ndu ge ne hḛme kyamal na kaŋzam, ka lar ndu ge swala pe me, 17 abe tene uzi ne kaŋ kerra ge ya̰l go, hon gobso ndwara na ame mam pal to, ke mborra wak yuwaleya ma, ne mbi eya ma pal. Na sḛ mbo su ne ya̰l ge na bá ne pe to, a ŋgat mbo kat ne ndwara. 18 A na bá ke naa yál ne, maŋge na kaam kaŋ ma ne, ke fare ge kwaɗa to na kaam buwal zi ne, a na sḛ su ne na ya̰l pe ne.
19 Aŋ ele ta go: ‹Vya te in ya̰l ge na bá ne to kyaɗa ɗaa?› Ago vya mbe ke mborra wak yuwaleya ma ne dosol pal, koy mbi eya ma pet, ke mborra nama pal mwaɗak. A ŋgat na ka ne ndwara. 20 Ndu ge ne ke sone, a na sḛ su ne. Vya mbo in ya̰l ge na bá ne to, ko bá mbo in ya̰l ge na vya ne to. A mbo pot ndu ge dosol na dosol pal, a mbo pot ndu ge sone na sone pal me.
21 Amma kadɗa ndu ge sone saŋge ja se ne na kaŋ kerra ge sone ma go, koy mbi eya ma mwaɗak, gá ke mborra wak yuwaleya ma ne dosol pal, a ŋgat mbo kat ne ndwara, mbo su to. 22 A mbo gwan dwat na sone ge ne ke ma mwaɗak pal to, ne na dosol ge ne gá kerra pe, mbo kat ne ndwara. 23 Siya ge ndu ge sone ne ke mbi sḛ tuli ɗaa? Ka̰l ge Bageyal Bage ɗiŋnedin ne. mbi te ɓyare go na saŋge ya se ne na kaŋ kerra go, na ka ne ndwara to’a? 24 Amma katɗa ndu ge dosol ya̰ na dosol kerra ya, gá ke ya̰l, ne ke kaŋ ge seŋgre kakatak ge daage pet ge ndu ge sone ne ke ma. Swaga ke go mbe no, mbo kat ne ndwara ɗaa? A mbo gwan dwat na dosol ge ne ke ma pal to bat. Ne na ya̰l ma ne na sone ge ne ke ma pe, mbo su ŋgat. 25 Aŋ jan go: ‹Kaŋ kerra ge Bageyal ne ma ne na viya̰ go to!› Israyela vya ma, za̰ me gale: A mbi kaŋ kerra ma ne bama viya̰ go to ne ɗaa? Te be aŋ kaŋ kerra ma ne bama viya̰ go to ne to’a? 26 Swaga ge ndu ge dosol ne ya̰ dosol ge na ne be kerra, gá ke ya̰l, su na kaŋ kerra mbe ma zi, ago su da ne ya̰l ge na ne ke pe. 27 Swaga ge ndu ge sone ne ya̰ na sone be kerra, gá ke fare wak yuwaleya pal ne dosol pal, mbo má tene. 28 Swaga ge ne kwa na sone ma ya pet, saŋge ya se, na sḛ mbo kat ne ndwara, mbo su to bat. 29 Amma aŋ ge Israyela vya ma, aŋ jan go: ‹Kaŋ kerra ge Bageyal ne ne na viya̰ go to.› Israyela vya ma, a mbi kaŋ kerra ma ne bama vya go to ne’a? Te be aŋ kaŋ kerra ma ne bama viya̰ go to ne to’a? 30 Israyela vya ma, ne no pe, mbi mbo kun ndu ge daage sarya na kaŋ kerra ma pal, ka̰l ge Bageyal Bage ɗiŋnedin ne. Gwa̰ me ya, abe me ta ne aŋ sone ma zi ya uzi, na kaage ya̰l ge aŋ ne na ka kaŋ syal koo ne aŋ pe to. 31 Cigi me aŋ sone ma pet ge aŋ ne ke nama ne aŋ ta uzi, é me aŋ dulwak ma ne aŋ o̰yom ma giya̰l. Israyela vya ma, aŋ te su gyana ɗaa? 32 Mbi za̰ tuli ne siya ge ndu ne to, ka̰l ge Bageyal Bage ɗiŋnedin ne. Gwa̰ me ya, ka me ne ndwara!»
Allah yihaasib hasab al-amal
1 Wa Allah hajja leyi wa gaal : 2 «Maala tihajju be l-masal da al-bukhuss balad Israaʼiil : ‹Kan al-abbahaat akalo al-inab al-akhdar, sunuun iyaalhum yakhdaro› ? 3 Ana nahlif be usmi al-Hayy, akiid intu ma tadurbu al-masal da battaan fi Israaʼiil. Wa da kalaam Allah al-Rabb. 4 Aywa, hayaat al-insaan hinti ana. Wa misil da, hayaat al-abu wa hayaat al-wileed, humman al-itneen kula hineeyi ana. Wa l-yisawwi zanib, hu bas al-yumuut.
5 «Akuun fiyah raajil saalih al-yisawwi al-hagg wa l-adaala. 6 Hu ma yarfaʼ uyuunah ale asnaam Bani Israaʼiil wa la yaakul min dahaayaahum fi ruuse al-jibaal. Wa hu ma yinajjis marit jaarah wa la yigarrib le l-mara fi wakit heedha. 7 Wa ma yidaayig naadum wa laakin yigabbil al-damaana al-karabha fi deen le siidha wa ma yasrig. Wa yigassim aklah maʼa l-jiiʼaan wa yanti khalag le l-aryaan. 8 Wa hu ma yanti deen be riba wa la yichiil faayde. Wa yibaʼʼid min al-zulum wa yichaariʼ be l-hagg been al-naas. 9 Hu yitaabiʼ churuuti wa yahfad gawaaniini wa yisawwi al-hagg. Hu da raajil saalih wa akiid yahya. Wa da kalaam Allah al-Rabb.
10 «Wa akuun al-raajil al-saalih da yijiib wileed sarraag al-yidaffig al-damm wa yisawwi ayyi cheyy fasil misil da. 11 Abuuh ma sawwa amal misil da wa laakin al-wileed yaakul min dahaaya al-asnaam fi ruuse al-jibaal wa yinajjis marit jaarah. 12 Hu yidaayig al-miskiin wa l-daʼiif wa yasrig wa ma yigabbil al-damaana al-karabha fi deen le siidha. Wa yarfaʼ uyuunah le l-asnaam wa yisawwi al-muharramaat. 13 Wa yanti deen be riba wa yichiil faayde. Hal hu da yahya walla ? La ! Hu sawwa kulla l-muharramaat dool. Akiid yumuut wa hu bas masʼuul min mootah.
14 «Wa akuun al-wileed da yakbur wa yijiib wileed wa l-wileed da yichiif kulla l-zunuub al-abuuh sawwaahum. Hu yichiifhum wa laakin ma yisawwi misilhum. 15 Hu ma yarfaʼ uyuunah ale asnaam Bani Israaʼiil wa la yaakul min dahaayaahum fi ruuse al-jibaal. Wa hu ma yinajjis marit jaarah 16 wa ma yidaayig naadum wa yigabbil al-damaana al-karabha fi deen le siidha wa ma yasrig. Wa yigassim aklah maʼa l-jiiʼaan wa yanti khalag le l-aryaan. 17 Wa hu yibaʼʼid min al-zulum wa ma yanti deen be riba wa ma yichiil faayde. Hu yahfad gawaaniini wa yitaabiʼ churuuti. Wa akiid hu da yahya, ma yumuut be sabab al-khata al-abuuh sawwaah. 18 Wa laakin abuuh sawwa zulum wa sarag akhuuh wa ma sawwa adiil fi usut chaʼabah wa daahu yumuut be sabab khataaya hu zaatah.
19 «Wa intu tuguulu : ‹Maala al-wileed ma yilhammal khata abuuh ?› Da fi chaan al-wileed da sawwa al-hagg wa l-adaala wa hafad gawaaniini wa tabbagaahum. Wa akiid hu da yahya. 20 Wa l-insaan al-yaznib, hu bas al-yumuut. Al-wileed ma yilhammal khata abuuh wa l-abu ma yilhammal khata wileedah. Wa l-aadil yalga natiijat adaaltah wa l-aasi yalga natiijat isyaanah.
Allah yakhbal al-tooba
21 «Wa kan al-aasi yutuub min kulla zunuubah al-sawwaahum wa yahfad kulla churuuti wa yisawwi al-hagg wa l-adaala, akiid hu da yahya ma yumuut. 22 Wa ana ma nizzakkar kulla isyaanah al-sawwaah. Wa be sabab adaaltah al-sawwaaha, hu yahya. 23 Hal nafrah be moot al-aasi walla ? Wa kan yigabbil min derbah al-fasil da, ma yahya walla ? Wa da kalaam Allah al-Rabb. 24 Wa laakin kan al-saalih yikhalli adaaltah wa yisawwi al-zulum wa yisawwi kulla l-muharramaat al-sawwaahum al-aasi, hal yahya walla ? Wa kulla l-adaala al-sawwaaha awwal, ma yizzakkarooha battaan. Hu yumuut be sabab al-khiyaana wa l-zunuub al-sawwaahum.
25 «Wa laakin intu tuguulu : ‹Al-cheyy al-Rabb gaaʼid yisawwi da ma adiil !› Asmaʼo, ya Bani Israaʼiil. Hal al-cheyy al-ana gaaʼid nisawwi da ma adiil walla ? Al-cheyy al-intu gaaʼidiin tisawwuuh da bas ma adiil. 26 Kan al-saalih yikhalli adaaltah wa yisawwi al-zulum, hu yumuut. Be sabab al-zulum al-sawwaah bas, hu yumuut. 27 Wa laakin kan al-aasi yikhalli isyaanah al-gaaʼid yisawwiih wa yisawwi al-hagg wa l-adaala, hu da yinajji nafsah wa yahya. 28 Wa kan hu irif wa taab min al-isyaan al-sawwaah, akiid hu yahya wa ma yumuut. 29 Wa laakin intu Bani Israaʼiil tuguulu : ‹Al-cheyy al-Rabb gaaʼid yisawwi da ma adiil.› Ya Bani Israaʼiil ! Hal al-cheyy al-ana gaaʼid nisawwi da, ma adiil walla ? Al-cheyy al-intu gaaʼidiin tisawwuuh da bas ma adiil.
30 «Wa fi chaan da, ana nihaakim ayyi waahid min Bani Israaʼiil hasab derbah al-chaalah. Gabbulu ! Tuubu min kulla isyaanku wa ayyi cheyy al-yilizzuku fi l-khata. Wa da kalaam Allah al-Rabb. 31 Khallu minku isyaanku wa khayyuru galibku be galib jadiid wa khayyuru ruuhku be ruuh jadiide. Maala tumuutu, ya Bani Israaʼiil ? 32 Ana ma nafrah be moot hana ayyi naadum. Tuubu wa be da, tahyo !» Wa da kalaam Allah al-Rabb.
