Temeya ge naa ge ame hateya ma ne
(Mat 10:5-15, Mar 6:7-13)1 Swaga ge ne kote na naa ge wol para azi ma ya, hon nama pool ge o̰yom ge seŋgre ma pal pet, hon nama ge zon moy ma me. 2 Teme nama mbo oy fare ge muluk ge Dok ne, ne zon moy ma me. 3 Jan nama go: «Hé me a̰me ne viya̰ pe to, ko calaŋ, ko galam, ko kaŋzam, ko bware. Ndu a̰me na abe ba̰r kap to. 4 Yàl ge daage pet ge ne ame aŋ ya, ka me na go, ɗiŋ aŋ ɗage mborra ne swaga mbe go. 5 Kadɗa a ame aŋ ya to, swaga wat ne suwal mbe diŋ zum go, pé me aŋ koo kuci ma uzi na pal, mbo kat sayda ne nama pe.»
6 A kan ta mborra, a mbo suwal ge daage diŋ pet, a ka oy fare ge kwaɗa, a ka zon moy ma swaga ge daage go pet.
Tumriya ge Herodus ne
(Mat 14:1-12, Mar 6:14-29)7 Herodus, bage ne dó na ndwara ne suwal Galile pal, za̰ fare ge ne ke mbe ma mwaɗak, gwan kwa kaŋ ge kerra to. Ago naa a̰me ma ka jan go: «A Yohanna tan ne siya ma buwal zi ne», 8 a̰me ma ka jan go: «A Iliya gwa̰ ya ne», a̰me ma uwale, a ka jan go: «A anabi ge zaŋgal a̰me ta̰ ne.» 9 Amma Herodus jan go: «Mbi kṵ Yohanna pala, a wuɗi ne iya ɗo, mbi ba ka gwan za̰ fare mbe ma no ɗaa?» Ka ɓyare go na kwa Jeso.
Jeso wal naa dudubu anuwa̰y
(Mat 14:13-21, Mar 6:30-44, Yoh 6:1-14)10 Swaga ge naa ge temeya ma ne gwa̰ ya, a wan na kaŋ ge bama ne ke ma pe mwaɗak. Abe nama, a ne nama mbo uzi ya nde, suwal ge a tol na Betsayda ziyar ya. 11 Amma swaga ge ɓase ma ne kwa, a kare na pe ya. Ame nama, ka wan nama fare ge muluk ge Dok ne pe, ka zon naa ge a ne ka ɓyare zonna ma me. 12 Swaga ge gyala ne ɗage dimma, na naa ge wol para azi ma mbo ya ta, a jan na go: «Ya̰ ɓase ma, nama mbo suwal ma diŋ ya, ne suwal vya ge jyale ma ge ne nama ziyar go ma ya, mbo ɓyare swaga dwamma ne kaŋzam ge zamma. Ago ne go go no, nee ya ful pul zi.» 13 Na sḛ jan nama go: «Aŋ sḛ ma ho̰ me nama kaŋzam.» A jan na go: «I da ne katugum ma anuwa̰y ne sii ma azi baŋ. I sḛ ma ta mbo ma̰ mbo yat kaŋzam ya ne, ne ɓase mbe ma pe pet kyala?» 14 Ago naa ka swaga mbe go mbo kaŋ ge dudubu anuwa̰y go. Jan na naa ge ame hateya ma go: «E me nama katɗa se naa wara anunuwa̰y.» 15 A ke mbe go tem, a e naa katɗa se pet. 16 Abe katugum ge anuwa̰y ma ne sii ge azi mbe ma, hé na ndwara digi, e wak busu nama pal, siɗi nama se, hon na naa ge ame hateya ma, nama va ɓase ma. 17 A zam, a huri mwaɗak, a abe pe ge ne ga ma ya digi gum wol para azi .
Bitrus jan go Jeso Kris ne
(Mat 16:13-19, Mar 8:27-29)18 Dam a̰me ɗu, ne swaga ke kaɗeya uzi ya hini go, na naa ge ame hateya ma kat ne na me, ele nama go: «Naa jan go mbi wuɗi ne ɗaa?» 19 A gwan ne na janna go: «Naa a̰me ma jan go mo Yohanna bage ke naa baptisma ne, ge may ma jan go mo Iliya ne, ge may ma me go anabi ge zaŋgal a̰me ta̰ ne.» 20 Jan nama go: «Aŋ sḛ ma ɗe, aŋ jan go mbi wuɗi ne ɗaa?» Bitrus he fare, janna go: «Mo Kris ge Dok ne ne.»
Jeso waage na siya ma ne na tanna
(Mat 16:20-28, Mar 8:30—9:1)21 Jeso wan nama togor na kaage nama jya̰ ndu a̰me fare mbe to bat. 22 Gwan jan go: «A ŋgat Vya ge ndu ne njot yál gḛ, naa ga̰l ma ne ga̰l ge naa ge ke tuwaleya ma, ne naa ge njaŋgeya ma kuri na, a hun na, dam ataa go̰r go mbo tan digi.»
23 Jan naa pet go: «Kadɗa ndu a̰me ɓyare mbo ya mbi pe go, na kuri tene, na ka in na uwara kaŋgre dam ne dam, na kare mbi pe ya. 24 Ndu ge ne ɓyare koy na sḛ, mbo ban tene. Amma ndu ge ne mbo ban tene ya ne mbi pe, mbo má tene. 25 A ma kaŋ mam ne ge ndu ɓol dunya mwaɗak, amma ban na sḛ uzi, ko burmi tene uzi ɗaa? 26 Ago, ndu ge ne mbo ke mbi saaso ya, ko ke saaso ne fare ge mbi ne, Vya ge ndu ne mbo ke na saaso swaga ge ne mbo gwan ja hormo ge na ne zi, ne ge na Bá ma ne maleka ge mbegeya ma ne zi. 27 Fareba mbi jan aŋ, naa a̰me ma ge a ne mḛ ne swaga mbe no go go ma buwal zi, a mbo su zḛ be ge a kwa muluk ge Dok ne to to bat.»
Dir erra ge Jeso ne
(Mat 17:1-8, Mar 9:2-8)28 Dam tiimal go̰r ge ne jya̰ fare mbe go, abe Bitrus, ma ne Yohanna ma ne Yakub mbo njal pala digi ya mbo ke kaɗeya. 29 Swaga ke kaɗeya go, na dir er, na ba̰r saŋge saal taɗak. 30 Ndi, naa azi a ka sigɗi fare ne na. A Musa ma ne Iliya 31 dya̰ ta ya hormo zi ne, a ka jan ta fare ge mborra ge na ne, ge na wak ne mbo wi Ursalima ya. 32 Bitrus ma ne na kaam ma son dam ya vop. Swaga ge a ne kore digi, a kwa hormo ge na ne, ne naa ge azi ge a ne nama ne mḛ mbe ma me. 33 Swaga ge naa mbe ma ne ka ɓyare gwanna go, Bitrus jan Jeso go: «Bage hateya, a kwaɗa go nee ka me go go. Ya̰ i ɗū gúr ataa, ɗu ne mo pe, ɗu ne Musa pe, ɗu ne Iliya pe me.» Ago be wan fare ge na ne jan pe to. 34 Swaga ge ne ka jan fare mbe go, pḭr mbo ya kulbi nama zi, vo wan naa ge ame hateya ma ge be to, swaga ge pḭr ne ka kulbi nama zi go. 35 Ka̰l a̰me ndage ne pḭr zi ya janna go: «Ndu mbe no, a mbi vya ge talla ne, za̰ me na!» 36 Swaga ge ka̰l mbe ne ɗage farra, Jeso gá ya hini. A zane wak ɗamal, dam mbe ma pul zi ya, a wan ndu a̰me kaŋ ge bama ne kwa na mbe pe to.
Jeso zon vya ge ne o̰yom ge seŋgre
(Mat 17:14-18, Mar 9:14-27)37 Dam ge kwap ge go, swaga ge a ne ka̰ bama koo ne njal pala digi ya se, ɓase ma gḛ a mbo ya na ta. 38 Ndi, ndu a̰me ne ɓase ma buwal zi ndage na ka̰l digi oyya go: «Bage hateya, mbi kaɗe mo, ndi mbi vya, a na ne myalam ɗu kikit. 39 Ndi, swaga ge o̰yom ge seŋgre ne wan na, ka e na fyalla, ka pil na, na wak ka zam hore, kan na avun to, lwage na lwage kakatak. 40 Mbi kaɗe mo naa ge ame hateya ma nama ndage na uzi, a be day to.» 41 Jeso jan go: «Doŋ pe ge be hon fareba ma, naa ge ya̰l ma, Mbi mbo kat dḛ ne aŋ ɗiŋ ma swaga go ga ɗaa? Mbi mbo ka in aŋ dḛ ɗiŋ ma swaga go ga ɗaa? Gene mbi mo vya mbe ya.» 42 Swaga ge vya mbe ne mbo ya, o̰yom ge seŋgre mbe dol na se, ka pil na. Jeso mḛre o̰yom ge seŋgre, zon vya mbe, hon na na bá. 43 Naa pet a ke ajab ne pool ge ɓaŋlaŋ ge Dok ne pe.
Jeso gwan waage na siya
(Mat 17:22-23, Mar 9:30-32)Ne jo̰ ndu ge daage ka ke ajab ne kaŋ ge ne ka kerra pe, jan na naa ge a̰me hateya ma go: 44 «Wa̰ me fare ge mbi ne jan aŋ mbe no aŋ pala zi kwaɗa: A mbo ɓyan Vya ge ndu naa tok go.» 45 Amma a wan fare mbe pe to. Ago woy woy ne nama ta, ne da pe, na kaage nama wa̰ na pe to. A ka sya vo ge be gwan ele na fare, fare mbe pal to.
A wuɗi waɗe ne ga̰l ne
(Mat 18:1-5, Mar 9:33-37)46 Fare ɗaŋgreya wat nama buwal zi go, na wuɗi waɗe ne ga̰l ne bama buwal zi ne de? 47 Ne jo̰ Jeso kwa nama dwatɗa ma kwa ɗe, wan vya jyale ya na ta zi, 48 jan nama go: «Ndu ge ne ame vya jyale mbe no ya dḭl ge mbi ne zi, ame mbi. Ndu ge ne ame mbi, ame bage ne teme mbi ya. Ndu ge ne waɗe ne jyale ne aŋ buwal zi pet, a na waɗe ne ga̰l ne.»
Ndu ge ne ke ho̰l ne aŋ to a aŋ ndu ne
(Mar 9:38-40)49 Yohanna her fare, jan na go: «Bage hateya, i kwa ndu a̰me ne yan o̰yom ge seŋgre ma ne dḭl ge mo ne, i ɓyare no go i tele na, ne da pe na sḛ kare mo pe dagre ne i to.» 50 Jeso jan na go: «Tele me na to, ago ndu ge ho̰l ne aŋ to, a aŋ ndu ne.»
Suwal a̰me ge Samariya ne kuri be ame Jeso
51 Swaga ge na dam ge mbo digi ne ga gwa, vin tene go na mbo Ursalima. 52 Teme naa na ndwara zḛ ya. A mbo wat suwal ge Samariya ne a̰me diŋ ndwara nṵsi swaga ne na pe. 53 Amma a ame na to, ne da pe ka mbo Ursalima. 54 Swaga ge na naa ge ame hateya ma, Yakub ma ne Yohanna ne kwa no, a jan go: «Bageyal, mo ɓyare go i tó ol ne digi ya, na ti nama uzi ɗaa?» 55 Saŋge tene nama ta se, mḛre nama: 56 A kale mbo suwal ge ɗogle ya.
Naa ge ne ɓyare kare Jeso pe ma
(Mat 8:19-22)57 A ya swaga mborra go, ndu a̰me jan na go: «Mbi mbo kare mo pe swaga ge daage ge mo ne mbo go.» 58 Jeso jan na go: «Bole ma da ne tuul ma, njoole ma da ne vum ma, amma Vya ge ndu ne swaga ge pá na pala go to.» 59 Jan ndu ge may go: «Kare mbi pe ya.» Na sḛ gwan ne na janna go: «Ya̰ mbi mbo mbul mbi bá ya gale ɓya.» 60 Amma Jeso jan na go: «Ya̰ siya ma nama mbú ta, mbo ne fare ge muluk ge Dok ne pe oyya.» 61 Ge may jan na go: «Mbi mbo kare mo pe, Bageyal, ya̰ mbi mbo san mbi naa ge yàl ma wak ya gale ɓya.» 62 Amma Jeso jan na go: «Ndu ge ne wan na tok ya sa̰a̰l ta gar kaŋ, saŋge na ndwara na go̰r go ndil swaga, be mbyat ne muluk ge Dok ne pe to.»
Khidmit al-rusul al-atnaachar
1 Wa Isa naada talaamiizah al-atnaachar wa antaahum sulta wa gudra achaan yaturdu ayyi cheetaan wa yachfu al-mardaaniin. 2 Wa rassalaahum le yibachchuru al-naas be mamlakat Allah wa yachfu al-mardaaniin. 3 Wa gaal leehum : «Ma tichiilu maʼaaku cheyy le l-safar wa la asa wa la mukhla wa la akil wa la gurus. Wa ma tichiilu maʼaaku khulgaan hana khiyaar. 4 Wa ayyi beet al-tidallu foogah, agoodu foogah lahaddi tamurgu min al-hille. 5 Wa ayyi bakaan al-ma yakhbalooku foogah, amurgu minnah wa hittu al-ajaaj min rijleeku wa da yabga leeku chahaada.»
6 Wa khalaas, humman gammo yuruukhu fi kulla l-hillaal wa yiballukhu al-bichaara fi ayyi bakaan wa yachfu al-mardaaniin.
Barjaal afkaar Hiruudus
7 Wa Hiruudus muhaafiz daar al-Jaliil simiʼ khabar hana kulla cheyy al-Isa gaaʼid yisawwiih wa hu alʼajjab bilheen. Achaan naas waahidiin gaaʼidiin yuguulu Yahya baʼas min ust al-maytiin. 8 Wa aakhariin gaaʼidiin yuguulu al-nabi Iliyaas baan wa aakhariin battaan yuguulu naadum min anbiya al-zamaan baʼas. 9 Wa Hiruudus gaal : «Yahya da, ana gataʼt raasah. Wa laakin da yaatu al-ana nasmaʼ minnah khabar misil da ?» Wa hu dawwar yichiif Isa.
Al-Masiih anta akil le 5 000 naas
10 Wa l-rusul gabbalo le Isa wa khabbarooh be kulla cheyy al-sawwooh. Wa hu chaalaahum maʼaayah. Wa Isa wa talaamiizah gammo macho wiheedhum fi hillit Beet Seeda. 11 Wa naas katiiriin simʼo al-khabar wa macho waraayah. Wa hu laagaahum adiil wa hajja leehum be mamlakat Allah wa chafa ayyi naadum al-yidoor hu yachfiih.
12 Wa l-makhrib garrabat wa l-rusul al-atnaachar jo leyah wa gaalo : «Khalli al-naas yamchu fi l-hillaal wa l-furgaan al-mujaawiriin le yalgo bakaan yarugdu foogah wa yalgo akil. Achaan al-bakaan al-aniina gaaʼidiin foogah da khala.» 13 Laakin Isa radda leehum wa gaal : «La. Intu bas antuuhum akil.» Wa humman gaalo leyah : «Indina khamsa khubza wa huut itneen bas. Battaan inta tidoor aniina namchu nachru akil le kulla l-naas dool walla ?»
14 Wa fi maʼaahum gariib 5 000 rujaal. Wa Isa gaal le talaamiizah : «Gaʼʼuduuhum khamsiin khamsiin.» 15 Wa humman gaʼʼado al-naas misil hu gaalah leehum. 16 Wa Isa chaal al-khubza al-khamsa wa l-huut al-itneen. Wa rafaʼ raasah ale l-sama wa chakar Allah. Wa kassar al-khubza wa l-huut wa antaahum le talaamiizah achaan yigassumuuhum le l-naas. 17 Wa kulla l-naas akalo lahaddi chibʼo. Wa khalaas al-talaamiiz lammo al-akil al-faddal wa malo beyah 12 guffa.
Butrus chahad le Isa
18 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid yisalli wiheedah. Wa talaamiizah maʼaayah. Wa Isa saʼalaahum wa gaal : «Al-naas gaaʼidiin yuguulu ana yaatu ?» 19 Wa raddo leyah wa gaalo : «Naas waahidiin yuguulu inta Yahya al-Mukhattis. Wa naas aakhariin yuguulu inta al-nabi Iliyaas wa naas aakhariin battaan yuguulu kadar inta naadum waahid min al-anbiya al-faato wa baʼast min ust al-maytiin.» 20 Wa battaan saʼalaahum wa gaal : «Wa laakin intu, tuguulu chunu ? Tuguulu ana yaatu ?» Wa Butrus radda leyah wa gaal : «Inta al-Masiih al-Allah rassalah.»
21 Laakin Isa amaraahum wa hazzaraahum be tahziir chadiid achaan ma yiʼooru beyah ayyi naadum. 22 Wa gaal : «Akiid, Ibn al-Insaan yatʼab taʼab chadiid. Al-chuyuukh wa kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama yaabooh. Wa Ibn al-Insaan yaktuluuh wa Allah yabʼasah min ust al-maytiin fi l-yoom al-taalit.»
23 Wa Isa gaal leehum kulluhum : «Kan ayyi naadum yidoor yitaabiʼni, khalli yichiif nafsah rakhiise leyah wa yilhammal taʼab al-saliib kulla yoom wa yitaabiʼni le l-moot. 24 Wa ayyi naadum al-yidoor yinajji nafsah, yiwaddirha. Laakin ayyi naadum al-yiwaddir nafsah fi chaani ana, hu da yanja. 25 Chunu al-faayde kan naadum ribih kulla l-maal al-fi l-dunya wa laakin waddar nafsah aw hilik ? 26 Wa ayyi naadum al-yankurni be sabab al-eeb al-yalga min al-naas, ana Ibn al-Insaan nankurah wakit nigabbil be gudurti al-majiide wa be gudra al-majiide hana abuuyi Allah wa malaaʼikatah al-mukhaddasiin. 27 Wa nuguul leeku al-hagg, fi naas waahidiin al-gaaʼidiin hini ma yumuutu gubbaal ma yichiifu mamlakat Allah.»
Al-Masiih fi nuur al-majd
28 Wa baʼad gariib tamaane yoom min Isa gaal al-kalaam da, hu talaʼ fi raas hajar achaan yisalli. Wa chaal maʼaayah Butrus wa Yuuhanna wa Yaakhuub. 29 Wa wakit hu gaaʼid yisalli, wijhah alkhayyar giddaamhum wa khalagah bigi abyad karr misil nuur chadiid. 30 Wa daahu ! Naaseen baano wa bado yihajju maʼaayah wa humman al-nabi Muusa wa l-nabi Iliyaas. 31 Wa baano fi nuur majiid wa gaaʼidiin yihajju leyah be marigiinah min al-dunya al-yitimm fi Madiinat al-Khudus.
32 Wa awwal Butrus wa rufgaanah, al-noom chaalaahum laakin gammo min al-noom wa chaafo Isa fi nuur majiid wa l-rujaal al-itneen al-waagfiin maʼaayah. 33 Wa wakit al-rujaal al-itneen dool dawwaro yinfargu min Isa, Butrus hajja leyah wa gaal : «Sayyidna, bigi leena sameh kadar aniina gaaʼidiin hini. Khalliina nisawwu lagaadiib talaata, waahide leek wa waahide le Muusa wa waahide le Iliyaas.» Wa hajja wa ma fakkar fi kalaamah.
34 Wa wakit gaaʼid yihajji al-kalaam da, sahaabaay waahide jaat khattathum. Wa humman khaafo bilheen. 35 Wa hiss min lubb al-sahaabaay ansamaʼ wa gaal : «Da bas Ibni wa ana azaltah. Asmaʼo kalaamah.»
36 Wa wakit al-hiss da kammal khalaas, chaafo Isa gaaʼid wiheedah. Wa talaamiizah gaʼado saakit. Wa fi l-wakit daak, ma ooro naadum be l-cheyy al-chaafooh.
Al-wileed al-indah amfitfit
37 Wa ambaakir, dallo min al-hajar wa naas katiiriin laagoohum. 38 Wa naadum waahid fi ust al-naas aat le Isa wa gaal : «Ya sayyidna ! Nachhadak achaan taji tichiif wileedi. Hu wileedi al-wahiid. Aakhar ma indi. 39 Wa fi cheetaan waahid al-daayman yakurbah. Ajala ke yaji foogah wa l-wileed yasrakh wa amfitfit tarmiih lahaddi rikhwe tamrug min khachmah. Al-cheetaan ma yikhalliih, illa yitaʼʼibah chadiid wa gaaʼid yiʼazzibah bilheen. 40 Wa ana chahadt talaamiizak achaan yaturdu minnah al-cheetaan wa laakin humman ma gidro.» 41 Wa Isa gaal : «Ya l-naas al-uwuj wa ma induku iimaan ! Lahaddi mata nagood maʼaaku wa nilhammalku ? Jiib wileedak hini !»
42 Wa wakit al-wileed gaaʼid yigarrib le Isa, al-cheetaan ramaah tihit wa sawwa leyah amfitfit. Laakin Isa kachcha le l-cheetaan wa chafa al-wileed wa gabbalah le abuuh. 43 Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen le gudrat Allah al-majiide.
Wa laakin wakit kulla l-naas gaaʼidiin yihajju be kulla l-ajaayib al-Isa gaaʼid yisawwiihum, hu hajja le talaamiizah 44 wa gaal : «Asmaʼo kalaami wa akurbuuh fi guluubku. Baʼad chiyya, Allah yisallim Ibn al-Insaan le l-naas.» 45 Laakin ma fihmo kalaamah. Maʼana kalaamah mulabbad leehum lahaddi ma irfooh. Wa ma saʼalooh minnah achaan humman khaayfiin.
Al-sakhayyar bas al-kabiir
46 Wa talaamiiz Isa bado yilkhaalato ambeenaathum fi yaatu minhum al-yabga kabiir. 47 Wa Isa irif fikir guluubhum wa jaab leehum wileed sakhayyar wa waggafah fi jambah. 48 Wa gaal leehum : «Al-naadum al-yakhbal al-wileed da be usmi, hu yakhbalni ana. Wa l-yakhbalni yakhbal al-rassalaani. Achaan al-naadum al-sakhayyar minku kulluku, hu bas al-kabiir.»
49 Wa Yuuhanna radda leyah wa gaal : «Sayyidna, chifna naadum waahid al-gaaʼid yatrud al-chawaatiin be usmak. Wa dawwarna nadharooh achaan hu ma gaaʼid yitaabiʼak maʼaana.» 50 Wa Isa gaal : «Ma tadharooh. Achaan al-naadum al-ma yidaawisku hu yisaaʼidku.»
Al-hille al-Saamiriiye
51 Wa l-wakit al-yinrafiʼ foogah Isa fi l-sama garrab. Wa achaan da, hu kharrar wa chaal niiye le yiwajjih ale Madiinat al-Khudus. 52 Wa rassal murassaliin giddaamah achaan yijahhuzu leyah kulla cheyy. Wa dakhalo fi hille waahide wa hi hille hana Saamiriyiin. 53 Laakin naasha abooh le Isa achaan hu muwajjih ale Madiinat al-Khudus.
54 Wakit talaamiizah Yaakhuub wa Yuuhanna chaafo kadar al-naas dool abooh le Isa, humman gaalo : «Ya sayyidna, ninaadu naar tanzil min al-sama taakulhum walla ?» 55 Laakin Isa anlafat leehum wa harajaahum. 56 Wa macho fi hille aakhara.
Al-churuut le l-yitaabuʼuuh
57 Wa wakit Isa wa jamaaʼtah maachiin fi l-derib, naadum waahid ja hajja leyah wa gaal : «Nitaabiʼak fi ayyi bakaan al-tamchi foogah.» 58 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Al-baʼachoom indah nugra wa l-teer indah uchch wa laakin Ibn al-Insaan ma indah bakaan yargud foogah.»
59 Wa Isa naada naadum aakhar wa gaal : «Taʼaal taabiʼni.» Laakin al-naadum radda leyah wa gaal : «Sayyidna, antiini izin achaan nadfin abuuyi gubbaal ma nitaabiʼak.» 60 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Khalli al-maytiin yadfunu maytiinhum. Laakin inta da, amchi ballikh bichaarat mamlakat Allah.»
61 Wa battaan naadum aakhar gaal : «Ya l-sayyid, ana nidoor nitaabiʼak. Laakin awwal ke antiini izin achaan nigabbil fi beeti nisallim ahali.» 62 Wa Isa gaal leyah : «Kan naadum bada yakhdim be l-harraata wa yichiif waraayah, hu ma jaahiz le mamlakat Allah.»