Hateya ge Jeso ne hada ge Farisi ma ne pal
(Mat 15:1-9, Luk 11:37-41)1 Farisi ma ne naa ge njaŋgeya ma mbut a mbo ne Ursalima ya, a kote ya Jeso ta. 2 A kwa go na naa ge ame hateya a̰me ma zam kaŋzam da ne bama tok ma dobroŋ, ndwara go be ge usiya to. 3 Ago Farisi ma ne Yuda ma pet, a zam kaŋ be ge usi bama tok to to, a koy hada ge bama bá ma ne. 4 Swaga ge a ne gwan ne suk zi ya, a zam kaŋ be ge usi bama tok to to. Kaŋ a̰me ma ge a ne koy nama kerra ma ya go gḛ uwale, dimma ne kop ma, ne il ma, ne fal ge a ne ɗeere na ne fool kaal ma, [ne kaŋ fiya ma] go.
5 Farisi ma ne naa ge njaŋgeya ma, a ele na go: «Kyaɗa mo naa ge ame hateya ma ba mbo hada ge bá ma ne pal to, a ba ka zam kaŋ ne bama tok ma dobroŋ ɗaa?» 6 Jan nama go: «Naa ge mbuɗi naa ndwara ma, anabi Isaya waage fare aŋ pal kwaɗa. Dimma ne njaŋge go:
‹Naa mbe ma uware mbi da ne bama wak wala ma baŋ,
amma nama dulwak ma kaal ne mbi.
7 A uware mbi hale pal baŋ,
hateya ge a ne hate ma,
a eya ge naa dasana ma ne ne baŋ .›
8 Aŋ ya̰ eya ge Dok ne ya uzi, aŋ ga mbo hada ge naa dasana ma ne pal.»
9 Jan nama go uwale: «A fareba aŋ saŋge eya ge Dok ne ma ya aŋ go̰r, aŋ gá ke mborra hada ge aŋ ne ma pal. 10 Ago Musa jya̰ go: ‹Ho̰ mo bá ma ne mo ná hormo. Ndu ge ne vḛne na wak na bá, ko na ná pal a hun na uzi .› 11 Amma aŋ ɗe, aŋ jan go: Kadɗa ndu jan na bá ko na ná ya go: ‹Kaŋ ge mbi te ya mbar mo ne na a korban, ndwara go kaŋ tyareya hon Dok›, 12 a go mbe no aŋ hon nama viya̰ ge be ge mbar bama bá ma ne bama ná ma no. 13 Go mbe no, aŋ gul fare ge Dok ne, aŋ ka er na ne aŋ hada ge aŋ ne hate nama. Kaŋ hir ge go mbe ma no aŋ ke nama ya go gḛ uwale.»
Kaŋ ge ne hat ndu dasana seŋgre
(Mat 15:10-20)14 Jeso gwan tol ɓase ma, jan nama go: «E me aŋ haŋgal za̰ mbi kwaɗa gale! 15 Kaŋ a̰me ne zum ge wat ndu zi ɗo, ba hat na seŋgre to, amma a kaŋ ge ne ndage ne ndu zi ya hat na seŋgre ne. [16 Ndu ge ne togor ge za̰ya, na za̰.] »
17 Swaga ge ne ya̰ ɓase ma, ne wá ya yadiŋ ɗe, na naa ge ame hateya ma ele na fare fare sḭ mbe pal. 18 Jan nama go: «Aŋ ɗe, aŋ wan fare mbe pe to me’a? Aŋ kwa go kaŋ a̰me ge ne wat ndu dasana zi ne pool ge hat na seŋgre to to’a? 19 Ago wat na dulwak zi to, amma wat na laar zi ya, ɓyan bagay zum uzi ya.» Jya̰ fare mbe no ndwara ŋgay go, kaŋ zam ma pet harcal. 20 Gwan jan nama go: «A kaŋ ge ne ndage ne ndu zi ya, hat na seŋgre ne. 21 Ago da ne ndu dasana zi ya, ne na dulwak zi ya dwatɗa ge sone ma ndage ya zum no: kaya kerra ma, ne syala ma, ne siya hunna ma, 22 ne fí ne naa ma, ne laar wan bware ma, ne kaŋ kerra ge sone ma, ne son kerra ma, ne voɗom kerra ma, ne ene kerra ma, ne sáso salla cecet ma, ne jegreya ma, ne kaŋ kerra ge dale ma. 23 Kaŋ ge sone mbe ma no mwaɗak, a ndage da ne ndu zi ya, a nama hat ndu seŋgre ne.»
Gwale ge pe dew hon fareba Jeso ta
(Mat 15:21-28)24 Jeso ɗage ne swaga mbe go, mbo suwal Tir ya. Wat yàl a̰me diŋ, ɓyare go ndu a̰me kwa na to, amma day woy tene to. 25 Swaga mbe go, gwale a̰me ge na vya ge gwale ge o̰yom ge seŋgre ne na zi, za̰ fare ge na ne, mbo ya gur na ndwara se. 26 Gwale mbe a Grek ne, tó Fenisi ge suwal Siriya ne go. Ka kaɗe na go, na yá̰ o̰yom ge seŋgre ne na vya zi uzi. 27 Jeso jan na go: «Ya̰ naa jabso zam kaŋ huriya gale ɓya. Be ke kwaɗa ge a he kaŋzam ge naa jabso ne dol gú vya ma to.» 28 Gwale mbe gwan ne na janna go: «Bageyal, gú ma zam naa jabso kaŋ pe ge ne det tabul pe se ma.» 29 Jeso jan na go: «Ne mo fare janna mbe no pe, mbo, o̰yom ge seŋgre ndage ya ne mo vya zi uzi.» 30 Gwan na diŋ ya, ɓol na vya ne fiya saŋgal go, o̰yom ge seŋgre ndage ya ne na zi uzi.
Jeso zon gisil
(Mat 15:29-31)31 Gwan ɗage ne suwal Tir ya, gwan’a suwal Sidon pal, kale suwal Dekapol pala, det ya le maŋgaɗam Galile go. 32 A gene na gisil a̰me na ge ne far wak kwaɗa to ya, a kaɗe na, na e na tok na pal. 33 Swaga ge ne gene ndu mbe ne ɓase ma ta uzi ya nde ɗe, par na tok na togor ma zi, sen waktwara, tat na ɗel ne na waktwara, 34 hé na ndwara digi, ndage o̰yya, jan na go: «Effata!» Na sḭ go: «Hage tene!» 35 Swaga mbe go juju, na togor ma hage, na ɗel sá se, gá far wak kwaɗa. 36 Jeso wan nama togor na kaage nama jya̰ ndu a̰me to. Amma swaga ge ne zwal nama togor go nama jya̰ to mbe, a ka gwan dasare fare be se waɗeya. 37 A ka ke ajab ge be to, a ka jan go: «Ke kaŋ ma pet kwaɗa! E gisil ma za̰ fare, ka hage naa ge be far wak to ma wak!»
Al-khilaaf fi aadaat al-juduud
1 Wa fi l-bakaan da, fi Fariiziyiin wa ulama waahidiin al-jo min Madiinat al-Khudus. Humman gaaʼidiin fi ust al-naas al-yasmaʼo kalaam Isa. 2 Wa chaafo kadar waahidiin min talaamiizah ma khassalo iideehum gubbaal ma yaakulu. Wa fi aadaat al-Fariiziyiin, kan naadum ma khassal iideenah gubbaal al-akil iideenah ma taahiriin. 3 Wa l-Fariiziyiin wa kulla l-Yahuud ma yaakulu illa kan khassalo iideehum wa bigo taahiriin hasab aadaat juduudhum. 4 Wa kan yigabbulu min al-suug, yikhassulu iideehum le yabgo taahiriin gubbaal ma yaakulu cheyy. Wa yitaabuʼu aadaat katiiriin misil yikhassulu wa yitahhuru ayyi kooro wa sakhkhaan wa ayyi maaʼuun hana nahaas wa furaach hasab al-aadaat dool.
5 Wa l-Fariiziyiin wa l-ulama saʼalo Isa wa gaalo : «Maala talaamiizak ma yitaabuʼu aadaat al-juduud ? Maala ma yikhassulu iideehum wa yabgo taahiriin gabul ma yaakulu ?» 6 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kalaam al-nabi Ichaʼya sahiih. Hu hajja foogku intu al-munaafikhiin. Maktuub fi kitaab Ichaʼya, Allah gaal :
<Al-chaʼab dool yimajjuduuni be kalaam khuchuumhum
wa laakin guluubhum baʼiid minni.
7 Sujuudhum leyi baatil
wa kulla taʼliimhum da wasaaya al-naas bas.>
8 Achaan intu khalleetu minku wasiiyat Allah wa ankarabtu fi aadaat al-naas !»
9 Wa battaan Isa gaal leehum : «Mabruuk leeku ! Ligiitu al-derib al-yikhalliiku tankuru wasiiyat Allah wa titaabuʼu aadaatku fi badalha. 10 Akiid Muusa gaal : <Karrim ammak aw abuuk> wa <Kan naadum ayyar ammah aw abuuh, waajib yaktuluuh.> 11 Laakin intu tuguulu kan naadum hajja le ammah aw le abuuh wa gaal : ‹Kulli cheyy al-ana nidoor nisaaʼidku beyah bigi khurbaan.› Wa l-khurbaan da, hu hadiiye al-naadum yantiiha le Allah. 12 Wa be da, tuguulu ma waajib al-naadum yisaaʼid ammah aw abuuh. 13 Wa misil da, tibattulu kalaam Allah achaan titaabuʼu aadaatku al-tiʼallumuuhum le l-naas. Wa tisawwu cheyy katiir misil da.»
Al-cheyy al-yinajjis al-naadum
14 Wa battaan Isa naada al-naas wa gaal leehum : «Kulluku asmaʼo kalaami wa afhamo ! 15 Ma fi cheyy al-naadum yidissah fi khachmah wa yinajjisah. Laakin al-cheyy al-yamrug min daakhil al-naadum, da bas al-yinajjisah. 16 Ayyi naadum al-indah adaan khalli yasmaʼ.»
17 Wa wakit Isa gamma min al-naas wa dakhal fi l-beet, talaamiizah saʼalooh min al-maʼana hana l-masal da. 18 Wa Isa gaal leehum : «Intu kula ma iriftuuh walla ? Ma fihimtu kadar ma fi cheyy al-yadkhul fi khachum al-naadum wa yinajjisah 19 achaan al-akil ma yamchi fi galbah ? Wa laakin yamchi fi batnah bas wa baʼadeen yamrug min jildah.» Wa be l-kalaam da, Isa jaʼal kulla cheyy min al-akil taahir.
20 Wa battaan Isa gaal : «Al-yamrug min daakhil al-naadum, da bas al-yinajjisah. 21 Achaan min daakhal al-insaan wa min galbah yamrug al-fikir al-cheen misil al-chahwa al-fasle wa l-sirge wa l-katil 22 wa l-zina wa l-tamaʼ wa l-fasaala wa l-khachch wa l-fasaad wa een al-naas wa l-gatiiʼe wa l-istikbaar wa l-amal al-bala fikir. 23 Kulla l-achya dool jaayiin min daakhal galib al-insaan wa dool bas al-yinajjusuuh».
Iimaan al-mara al-Lubnaaniiye
24 Wa Isa gamma min al-bakaan da wa macha fi balad Suur. Wa dalla fi beet waahid wa ma dawwar al-naas yaʼarfu kadar hu gaaʼid fi l-beet da. Laakin be da kula, al-naas ligo khabarah. 25 Wa mara waahide indaha bineeye muchootine wa min simʼat be l-khabar da, tawwaali jaat le Isa wa sajadat giddaamah. 26 Wa l-mara di ma min al-Yahuud. Hi Lubnaaniiye. Wa chahadat Isa achaan yatrud al-cheetaan min bittaha.
27 Wa Isa radda leeha be masal wa gaal : «Khalli al-iyaal yaakulu awwal. Akil al-iyaal da kan nantuuh le l-kulaab da, ma sameh». 28 Wa hi raddat leyah wa gaalat : «Sayyidna, kalaamak sahiih. Wa laakin al-kulaab al-fi l-hooch yaakulu al-akil al-yidaffig min al-sufra wakit al-iyaal gaaʼidiin yaakulu kula». 29 Wa Isa gaal leeha : «Khalaas, gabbili beetki. Be sabab kalaamki da, al-cheetaan marag min bittiki».
30 Wa l-mara gammat machat beetha wa ligat al-bineeye aafe. Hi raagde fi l-sariir wa l-cheetaan al-awwal gaaʼid foogha, marag.
Al-Masiih daawa naadum abkam
31 Wa baʼad da, Isa gamma min turaab Suur wa chagga turaab Seeda wa balad al-Mudun al-Achara wa lihig bahar al-Jaliil. 32 Wa jaabo leyah naadum ambuuku wa ma yihajji adiil. Wa chahado Isa achaan yukhutt foogah iideenah wa yachfiih.
33 Wa Isa waddaah chiyya baʼiid min al-naas wa dassa leyah usbaʼah al-waahid fi adaanah al-zeene wa usbaʼah al-aakhar fi adaanah al-isra. Wa baʼad da, hu bazzakh fi iideenah wa limis lisaan al-naadum. 34 Wa rafaʼ raasah wa chaaf foog fi l-sama wa ganat wa hajja leyah wa gaal : «Affata» wa maʼanaatah abga faatih. 35 Wa udneeyah anfataho wa lisaanah anhalla wa gamma yihajji kalaam waadih.
36 Wa Isa amaraahum le l-naas achaan ma yihajju beyah le naadum. Wa kan amaraahum be kalaam gawi kula, humman ballakho al-khabar be niiye chadiide battaan. 37 Wa alʼajjabo marra waahid wa gaalo : «Kulla cheyy al-hu yisawwiih adiil bilheen. Hu yisawwi al-turuch yasmaʼo wa bukum yihajju !»
