Zonna ge ndu ge moy ne dam ɗigliya go
1 Dam ɗigliya a̰me ɗu, Jeso mbo Farisi ma ga̰l a̰me diŋ ya mbo zam kaŋ. A dol ndwara na pal ndilla. 2 Ndi, ndu a̰me ge sḛ ɗageya mumu ne mḛya na ndwara zḛ. 3 Jeso hé fare, jan naa ge ne kwa eya ma tyatyat ma ne Farisi ma go: «Mbya go a zo̰ ndu ge moy dam ɗigliya go, ko a zo̰ na to ɗaa?» 4 A zane kirib. Jeso wan ndu ge moy, zon na, ya̰ na mborra. 5 Jan nama go: «A wuɗi ne aŋ buwal zi, kadɗa na vya, ko na nday detɗa tub se dam ɗigliya go, ba ya̰ be ge wan na ya digi to ɗaa?» 6 A ɓol fare a̰me ge gwan jan na to.
Tá me swaga katɗa ge zḛ ge to
7 Jeso ke naa ge a ne tó nama ya swaga zam kaŋzam go fare sḭ a̰me, ne da pe kwa go nama tál ne go swaga katɗa ge zḛ ge, jan nama go: 8 «Swaga ge a ne tol mo mbo vḛso sanna go, kaage mo mbo kat swaga ge zḛ ge go to. A ta tó ndu ge ne waɗe mo ya go kyala, 9 na kaage bage ne tó aŋ ya, mbo ya jan mo go: ‹Ya̰ na mo swaga katɗa›, ago mo ɗage ma̰ da ne saaso, gwan mbo kat hṵsi se ya. 10 Amma swaga ge a ne tol mo ya, mbo kat go̰r ya, go no, swaga ge bage ne tó mo ya ne mbo ja kwa mo, ma̰ jan mo go: ‹Kondore, mbo ya zḛ go .› Go no mbo kat hormo ne mo pe ge naa ge aŋ ne nama ne ka ne kaŋzam wak go zamma ma ta pet. 11 Ago ndu ge daage pet ge ne mbo hé na pala ya digi, a mbo gwan ne na pala se, bage ne gwan ne na pala ya se, a mbo hé na pala digi.»
Tolla ge naa ge a̰se ma ne ya swaga vḛso go
12 Gwan jan bage ne tó na ya go: «Swaga ge mo ne tol naa ya zam kaŋzam cya̰wak ko gasamal, kaage mo tol mo kondore ma, ko mo ná vya ma, ko mo sele ma, ko mo naa ge gulum pala ge gan ma ɗeŋgo to, ne da pe, na kaage nama sḛ ma tó mo me ɗo, a gwa̰ ne mo kaŋ ma byalam go to. 13 Amma swaga ge mo ne tol naa ya zam kaŋ, tó naa ge a̰se ma, ne giɗi ma, ne looɗol ma, ne ɓaal ma, 14 go no, mo mbo kat ne laar saal, ne da pe nama a̰me ge gwan ne mo byalam go to. Ago mo mbo ɓol potɗa ge mo ne dam tanna ge naa ge dosol ma ne go.»
Fare sḭ ge kaŋzam ge muluk ge digi ya ne
15 Swaga ge ndu a̰me ge a ne nama ne ka kaŋzam wak go ne za̰ fare mbe no, jan na go: «Ndu ge ne mbo katɗa kaŋzam wak go muluk ge Dok ne zi ya da ne laar saal!» 16 Jeso jan na go: «Ndu a̰me ke kaŋzam gḛ, tol naa ya gḛ me. 17 Swaga ge ler zam kaŋ ne mbya, teme na dore na mbo tol naa ge a ne tó nama ma ya: ‹Mbo me ya, ago kaŋ ma ne go nṵsiya!› 18 Nama sḛ ma pet a ɗage kan bama pala ne fare janna ge ɗu ge pe. Ge zḛ ge jan na go: ‹Mbi yá gaaso gale yat no, a ŋgat go mbi mbo ndil na. mbi kaɗe mo, pore mbi nde.› 19 Ge may jan go: ‹Mbi ya nday ma kakap anuwa̰y yat no, mbi ɓyare mbo kugi nama. Mbi kaɗe mo, pore mbi nde.› 20 Ge may jan go: ‹Mbi sa̰ gwale gale san no, mbi day ge mbo ya to.› 21 Swaga ge ne gwa̰ ya, wan na bageyal fare ge a ne gwa̰ ne na janna ma pe pet. Na bageyal laar hot, jan na dore go: ‹Mbo buwal pe ma go, ne viya̰ ga̰l ma go avun cap, abe naa ge a̰se ma, ne naa ge giɗi ma, ne ɓaal ma, ne naa ge looɗol ma ya.› 22 Dore mbe gwan’a jan na go: ‹Bageyal, mbi ke wak honna ge mo ne pal, swaga gwan gá ya go.› 23 Bageyal gwan jan dore mbe go: ‹Gwa̰ viya̰ ma ya, ne gaaso ma wak ya, e naa wat ya zi ne pool, ne da pe mbi zok na wi.› 24 Mbi jan aŋ: Ne naa ge mbi ne tó nama ma buwal zi, ndu a̰me ɗu mbo tare mbi kaŋzam mbe to bat.»
Viya̰ ge ndu kat ndu ge ame hateya ge Jeso ne
(Mat 10:37-38)25 Naa ɓase a ka mbo Jeso pe go, saŋge tene se, jan nama go: 26 «Kadɗa ndu a̰me mbo ya mbi ta, na sḛ sen na bá, na ná, na gwale, na vya ma, na ná vya ge son, na ná vya ge gwale, ko ne na sḛ to, ne pool ge kat mbi ndu ge ame hateya to bat. 27 Ndu ge daage pet ge ne hé na uwara kaŋgre, kare mbi pe ya to, ne pool ge kat mbi ndu ge ame hateya to bat. 28 A wuɗi ne aŋ buwal zi, kadɗa na ɓyare sin zok, ba kat se gale ɓya, ba isi kaŋ ge na ne ɓyare banna ma, ne kwa go na da ne kaŋ ma ndwara mbyat na gale ɓya, 29 ne da pe na kaage na dó zok pe ɗo, na a na to to. Ne da pe, na kaage naa ge ne kale ma kwa na ɗo, nama có ta ne na janna go: 30 ‹Ndu mbe dó zok pe, na pool ge day á na to!› 31 Ko a ma gan, kadɗa na ɓyare mbo det na kon pore, ba gale kat se ɓya ɗo, ba ndil go na naa dudubu wol ma mbya mbyat mbo det na kon ge ne naa dudubu wara azi ma ɓa de? 32 Kadɗa na pool be mbyat to, swaga ge na kon gale ne kaal ya, teme naa na ndwara zi ya ndwara ɓyare viya̰ ge bama ne na ka halas. 33 Go no me, ndu ge daage pet ge ne aŋ buwal zi, kadɗa na kuri na kaŋ ma ya uzi pet to, mbyat ge kat mbi ndu ge ame hateya to bat.»
Kadɗa yuwam ban na camam ya, na hamba da ɗaa
(Mat 5:13, Mar 9:50)34 «Yuwam kaŋ ge kwaɗa ne, amma kadɗa yuwam ban na camam ya, a gwan hat na camam ma̰ da ne da ɗaa? 35 Be gwan gá a̰me pe to, ne suwar pe, ko ne zám pe, amma a kan na zum uzi ya. Bage ne togor ge za̰ya, ya̰ na za̰.»
Al-Masiih chafa fi yoom al-sabt
1 Wa yoom waahid, naadum min kubaaraat al-Fariiziyiin azam Isa achaan yaakul maʼaayah wa Isa macha leyah fi beetah. Wa da yoom al-sabt wa l-diifaan al-aakhariin khatto baalhum fi Isa achaan yichiifu chunu al-cheyy al-yisawwiih. 2 Wa hinaak giddaamah fi naadum muwarrim. 3 Wa Isa saʼal ulama al-Tawraat wa l-Fariiziyiin wa gaal : «Fi yoom al-sabt, halaal leena nachfu al-mardaaniin walla ?» 4 Wa ma gaalo leyah cheyy. Wa hu karab iid al-mardaan wa chafaah wa khallaah macha. 5 Wa Isa saʼalaahum battaan wa gaal : «Kan naadum minku indah wileed walla toor al-wagaʼ fi biir fi yoom al-sabt, yisawwi chunu ? Ma yamurgah ajala walla ?» 6 Wa ma gidro yuruddu leyah fi l-kalaam da.
Al-waajib fi l-aawaaziim
7 Wa Isa chaaf kadar ayyi deef dawwar yagood fi l-bakaan al-kubaaraat yagoodu foogah. Wa hajja leehum be masal wa gaal : 8 «Kan naadum yaʼazimak fi aazuumit al-iris, ma tukhutt nafsak fi bakaan al-kubaaraat. Akuun azamo deef kabiir minnak. 9 Wa l-naadum al-azamaaku yaji leek wa yuguul : ‹Khalli al-raajil da yagood fi bakaanak.› Wa khalaas al-eeb yakurbak wa tugumm tamchi fi l-bakaan al-wara.
10 «Laakin kan yaʼazumuuk, amchi agood fi l-bakaan al-wara. Wa fi l-haala di, wakit siid al-beet yaji leek, hu yuguul : ‹Ya rafiigi, taʼaal giddaam.› Wa misil da hu yicharrifak giddaam kulla l-naas al-maʼaak fi l-aazuuma. 11 Achaan ayyi naadum al-yisawwi nafsah kabiir, Allah yisawwiih sakhayyar. Wa l-naadum al-yisawwi nafsah sakhayyar, Allah yisawwiih kabiir.»
12 Wa Isa hajja le l-naadum al-azamah fi beetah wa gaal : «Kan tisawwi aazuuma walla hafla, ma taʼazim rufgaanak wa la akhwaanak wa la naas gabiiltak wa la jiiraanak siyaad al-maal. Achaan kan taʼazim al-naas dool, akuun humman yaʼazumuuk fi aazuumithum wa da bas yabga leek ajrak. 13 Laakin wakit tisawwi aazuuma, aʼazim al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-uruj wa l-amyaaniin achaan yaakulu maʼaak. 14 Wa Allah yibaarikak achaan humman ma yagdaro yigabbulu leek cheyy. Wa Allah yiʼaajirak wakit buʼaas al-saalihiin.»
Masal al-aazuuma wa l-diifaan
15 Wa naadum waahid al-gaaʼid yaakul maʼaayah simiʼ al-kalaam da wa hajja le Isa wa gaal : «Mabruuk le l-naas al-yilʼachcho fi aazuuma hana mamlakat Allah !»
16 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid sawwa aazuuma kabiire bilheen wa azam foogha naas katiiriin. 17 Wa wakit al-aazuuma tamma, hu rassal abdah le l-naas al-maʼzuumiin achaan yuguul : ‹Khalaas, taʼaalu ! Kulla cheyy jaahiz leeku.› 18 Wa laakin kulluhum talabo minnah yisaamihhum achaan ma yaju. Al-naadum al-awwal gaal : ‹Hassaʼ bas biʼt zereʼ wa waajib namchi nichiifah. Natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 19 Wa naadum aakhar gaal : ‹Ana biʼt achara tiiraan achaan yakhdumu be harraataati wa ana maachi nijarribhum. Achaan da, natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 20 Wa naadum aakhar gaal : ‹Akhadt mara wa achaan da ma nagdar naji.›
21 «Wa l-abid gabbal le siidah wa ooraah be kalaamhum. Wa siid al-beet da ziʼil zaʼal chadiid wa gaal le abdah : ‹Yalla, amchi ajala ajala fi chawaariʼ al-madiina wa fi kulla duruubha wa jiib fi beeti al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-amyaaniin wa l-uruj.› 22 Wa baʼad chiyya, al-abid gaal leyah : ‹Ya siidi, ana sawweet misil inta amartini beyah wa l-bakaan lissaaʼ faddal.› 23 Wa siidah radda leyah wa gaal : ‹Amchi barra min al-madiina fi duruub al-kadaade wa aʼasirhum le l-naas achaan yaju fi l-aazuuma lahaddi beeti yinmali. 24 Wa nuguul leeku ma fi naadum waahid min al-naas al-awwal azamtuhum yaakul cheyy min aazuumti.›»
Tabiʼiin al-Masiih ma hayyin
25 Wa naas katiiriin bilheen maachiin maʼa Isa. Wa hu anlafat leehum wa gaal : 26 «Kan naadum yidoor yabga tilmiizi, waajib yiriidni ziyaada min abuuh wa ammah wa martah wa iyaalah wa akhwaanah wa akhwaatah. Waajib yiriidni ziyaada min nafsah kula. 27 Wa kan naadum aba ma yilhammal taʼab al-saliib wa ma yitaabiʼni le l-moot, ma yagdar yabga tilmiizi.
28 «Kan naadum minku yidoor yabni gasir, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yagood tihit wa yisawwi al-hisaab achaan yaʼarif kan indah gurus al-waajib le yikammil al-buna. 29 Hu ma yidoor yukhutt asaas al-gasir kan ma yagdar yikammilah achaan kulla l-naas al-yichiifuuh, yichchammato leyah. 30 Yuguulu : ‹Al-naadum da bada yabni laakin ma gidir yikammilah.›
31 «Wa kan naadum malik wa yidoor yidaawis malik aakhar, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yifakkir adiil. Hu yidoor yaʼarif kan be askarah al-achara alif hu yagdar yidaawis al-malik al-indah ichriin alif askar. 32 Wa kan ma yagdar, hu yirassil naadum achaan yimassilah wakit al-adu lissaaʼ gaaʼid baʼiid achaan yisawwi maʼaayah suluh. 33 Wa be misil da, kan ayyi naadum minku ma yikhalli minnah kulla cheyy al-indah, hu ma yagdar yabga tilmiizi.
34 «Taʼarfu kadar al-mileh adiil. Laakin kan taʼaamah bigi ma fiih, chunu yigabbilah ? 35 Al-mileh al-misil da ma indah faayde wa la le l-turaab wa la le l-baʼar. Wa khalaas, al-naas yidaffuguuh barra. Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»