Swara pala halla
(Mar 2:23-28, Luk 6:1-5)1 Dam mbe ma pul zi, Jeso ka kaleya gaaso ge gḛme ne zi dam ɗigliya go. Na naa ge ame hateya ma ka kyamal, a ɗage hal swara pala guɗi, a ka sulla . 2 Swaga ge Farisi ma ne kwa no, a jan na go: «Ndi, mo naa ge ame hateya ma ke kaŋ ge ne mbya kerra dam ɗigliya go to .» 3 Amma Jeso jan nama go: «Aŋ be isi fare ge Dawda ne ke, swaga ge a ne na naa ma ne ka kyamal to’a? 4 Gyana gyana ge a ne wá zok ge Dok ne zi, ge a ne zá katugum ge mbegeya ma, na ge na sḛ, ko na naa ma ne mbya zam nama to, ɗeŋgo a naa ge ke tuwaleya ma zam nama ne . 5 Ko aŋ be isi ne maktub eya zi go, dam ɗigliya go, naa ge ke tuwaleya ma, ge zok ge mbegeya zi a koy dam ɗigliya to, amma a isi na nama pal go na ya̰l ne to to’a? 6 Amma mbi jan aŋ go, kaŋ ge waɗe zok ge mbegeya ne ga̰l ya go go. 7 Aŋ te wá̰ fare ge ne jan go: ‹Mbi laar wa̰ kwa a̰se, a be tuwaleya to › pe wan ɗe, aŋ te ya kun fare naa ge be fare to mbe ma no pal to. 8 Ago Vya ge ndu ne ya dam ɗigliya pal.»
Jeso zon ndu ge tok looɗol
(Mar 3:1-6, Luk 6:6-11)9 Jeso ɗage ne swaga mbe go, mbo nama Sinagog zi ya. 10 Ndi, ndu a̰me ge tok looɗol ne swaga mbe zi, a ele Jeso go: «Da ne na viya̰ go ge a zon ndu dam ɗigliya go ɗaa?» A ele na fare mbe no ndwara her na pe. 11 Jan nama go: «A wuɗi ne aŋ buwal zi, kadɗa na tame ɗu kikit, na tame mbe detɗa tuul se dam ɗigliya go, wan na ma̰ ya digi to ɗaa? 12 Ndu dasana waɗe tame gyana ga! Ne da pe no ɗe, da ne na viya̰ go ge a ke kaŋ ge kwaɗa ne ndu dam ɗigliya go.» 13 Swaga mbe go, Jeso jan ndu mbe go: «Mwaɗe mo tok se!» Mwaɗe na tok se, na tok mbe zon kwaɗa dimma ne ge may go. 14 Swaga ge Farisi ma ne wá ya zum, a ke koteya na pal, ne da pe bama ɓó viya̰ ge ban na uzi. 15 Amma swaga ge Jeso ne kwa no, ŋgwate uzi ya ne swaga mbe go, naa gḛ a kare na pe ya, zon nama pet. 16 Wan nama togor na kaage nama dya̰ na pe zum naa ta to. 17 Ke go no, ne da pe fare ge anabi Isaya ne jya̰ wak wi, jya̰ go:
18 «Ndi, mbi dore ge mbi ne tá na,
na ge mbi laar ne wa̰ na,
ge mbi sḛ ne ke tuli ne na.
Mbi mbo kan mbi O̰yom na pal,
mbo waage pehir ge ɗogle ma fare ge dosol .
19 Mbo ke gool to bat,
mbo oy digi ne ka̰l ndaar to bat,
Ndu a̰me mbo za̰ na ka̰l viya̰ ma go to bat.
20 mbo hál teer ge lwarra se to bat,
mbo piri ol wak ge gale ne ɗusi uzi to bat,
ɗiŋ e dosol halla.
21 Pehir ge ɗogle ma pet
a mbo kan bama saareya na pal.»
Jeso zon ɓaal ma ne gisil
(Mar 3:20-27, Luk 11:14-23)22 A gene na ndu a̰me ge ne o̰yom ge seŋgre ya, ndu mbe ka ɓaal ne gisil me. Na sḛ zon na, gá far wak ne kwa swaga me. 23 Ɓase ma pet a ke ajab, a ka janna go: «Te be Dawda vya mbe ne to’a?» 24 Swaga ge Farisi ma ne za̰ fare mbe, a ka janna go: «Ndu mbe yan o̰yom ge seŋgre ma da ne pool ge Beelzebul ne, ndwara go ga̰l ge o̰yom ge seŋgre ma ne .» 25 Swaga ge ne kwa nama dwatɗa ma, jan nama go: «Muluk ge daage pet ge ne kat varseya, ge a ne ke ho̰l ta buwal zi burmi uzi, suwal ge daage, ko yàl ge daage ge ne kat varseya, ge a ne kat ke ta ho̰l mḛ́ to. 26 Kadɗa Saytan yan Saytan ne ɗe, varse varse ho̰l tene pal. Go mbe no ɗe, na muluk mḛ́ ma gyana ɗaa? 27 Kadɗa mbi yan o̰yom ge seŋgre ma da ne pool ge Beelzebul ne ɗe, aŋ vya ma sḛ a yan nama da ne ma pool ɗaa? Ne pe no ɗe, a mbo gá aŋ naa ge kun sarya ma. 28 Amma kadɗa mbi yan o̰yom ge seŋgre ma da ne O̰yom ge Dok ne ɗe, ago muluk ge Dok ne det ja aŋ ta. 29 Ko ndu a̰me da ne pool wat ndu ge pool diŋ, goole na kaŋ ma, be ge vwal na vwal ɓya to ɗaa? Vwal na vwal ɓya, ba ɗage abe na kaŋ ma ne na diŋ. 30 Ndu ge dagre ne mbi to, a ho̰l ne mbi, ndu ge ne kote poseya ne mbi to, a bage kar uzi ne. 31 Ne pe no, mbi jan aŋ go: Sone ge daage, ko salla ge ndu ne sal Dok, a mbo pore na, amma ndu ge ne sal O̰yom ge Dok ne, a mbo pore na to bat. 32 Ndu ge daage pet ge ne jan fare ho̰l ne Vya ge ndu ne ya, a mbo pore na, amma ndu ge daage pet ge ne jan fare ho̰l ne O̰yom ge mbegeya, a mbo pore na to bat, ko zaman mbe no zi, ko zaman ge ne mbo ya zi.
33 Kadɗa uwara kwaɗa, tol kwaɗa, kadɗa uwara sone, tol sone. Ago naa kwa uwara kwaɗa da ne na tolla ta. 34 Gole vya ma, aŋ ge sone ma, aŋ ke ma̰ gyana ɗo aŋ ba jan fare ge kwaɗa ɗaa? Ago wak jan fare ge dulwak ne ŋgursi na. 35 Ndu ge kwaɗa ndage kaŋ ge kwaɗa ma ne na swaga koy kaŋ ge kwaɗa zi ya. Ndu ge sone ndage kaŋ ge sone ma ne na swaga koy kaŋ ge sone zi ya. 36 Amma mbi jan aŋ: dam sarya go, ndu ge daage mbo gene na fare janna ge baŋ yak ma ya Dok ndwara se. 37 Ago fare janna ge mo ne pal a mbo ben mo, fare janna ge mo ne pal me a mbo wan mo ne fare.»
Farisi ma ɓyare kaŋ ŋgayya
(Mar 8:11-12, Luk 11:29-32)38 Naa ge njaŋgeya a̰me ma ne Farisi a̰me ma jan na go: «Bage hateya, i ɓyare go mo ke i kaŋ ŋgayya a̰me i ba kwa.» 39 Jeso jan nama go: «Doŋ pe ge sone ge a ne saŋge Dok bama go̰r ma ɓyare kaŋ ŋgayya a̰me, amma a mbo ke nama kaŋ ŋgayya a̰me to, mbo kat kaŋ ŋgayya ge anabi Jonas ne ɗeŋgo. 40 Dimma ne Jonas ne ke dam ataa sii ga̰l laar zi go, Vya ge ndu ne mbo ke dam ataa suwar zi me . 41 Dam sarya go, naa ge suwal Ninive ma mbo ɗage mḛya poseya ne doŋ pe mbe no, a mbo kun fare na pal, ne da pe, a gwa̰ ya Dok ta swaga ge Jonas ne ka waage nama fare go. Ndi, ndu ge waɗe Jonas ya go go . 42 Dam sarya go, gan gwale ge mbii ge mbo ɗage mḛya poseya ne doŋ pe mbe no me, mbo kun fare na pal, ne da pe, na sḛ ɗage ne suwar pe ndegɗe ya mbo ya za̰ zwama ge Salomon ne. Ndi, ndu ge waɗe Salomon ya go go uwale .
43 Swaga ge o̰yom ge seŋgre ne ndage ne ndu zi, mbo ɓyare swaga ɗigli tene ge babur pul ge be mam go, amma ɓol to. 44 Jan tene go: ‹Mbi gwan mbo mbi zok ge mbi ne ndage ne na zi ya zum ya.› Swaga ge ne gwan’a, set na pul baŋ, gisiya ɗaŋɗaŋ, nṵsiya ndanda. 45 Go no, gwan mbo abe o̰yom ge sone gḛ ma ya na pe go ɓyalar, a gwan’a na zi, a gá kat na zi. Ndu mbe katɗa ge hṵsi no mbo gwan saŋge sone gḛ waɗe ge dḛ zaŋgal. Mbo kat go no me ne doŋ pe ge sone mbe no.»
Jeso ná ma ne na ná vya ma
(Mar 3:31-35, Luk 8:19-21)46 Jeso ne swaga wan naa fare pe go gale, na ná ma ne na ná vya ma mbo ya mḛya zum, a ka ɓyare jan na fare. 47 [Ndu a̰me jan na go: «Mo ná ma ne mo ná vya ma mḛ ya zum, a ɓyare jan mo fare.»] 48 Jeso gwan ne ndu ge ne jya̰ na fare janna go: «Mbi ná wuɗi ne, mbi ná vya ma wuɗi ma ne ɗaa?» 49 Tyare na tok na naa ge ame hateya ma ta, jan go: «Mbi ná ma ne mbi ná vya ma no! 50 Ndu ge daage pet ge ne ke laar ɓyareya ge mbi Bá ge ne digi zi ne, a mbi ná vya ge son ne, a mbi ná vya ge gwale ne, a mbi ná ne me.»
Khilaaf fi yoom al-sabt
1 Wa fi l-wakit da, Isa raayikh fi ust al-ziraaʼa fi yoom al-sabt. Wa talaamiizah jiiʼaaniin wa gammo gataʼo ganaadiil al-gameh wa akaloohum. 2 Wa l-Fariiziyiin chaafoohum wa gaalo leyah : «Talaamiizak gaaʼidiin yisawwu al-khidme al-ma halaala fi yoom al-sabt.»
3 Wa Isa saʼalaahum wa gaal : «Ma gareetu al-Kitaab walla ? Nisiitu al-cheyy al-Dawuud wa jamaaʼtah sawwooh wakit al-juuʼ sawwaahum walla ? 4 Hu dakhal fi beet Allah wa akal al-khubza al-gaddamooha al-naas le Allah. Wa da ma halaal le Dawuud wa la le l-naas al-maʼaayah, illa le rujaal al-diin. 5 Walla ma gareetu kalaam al-Tawraat ? Kulli yoom al-sabt rujaal al-diin yikhaalufu wasaaya al-sabt achaan yakhdumu fi beet Allah wa Allah ma yajʼalhum muznibiin. 6 Wa laakin nuguul leeku cheyy akbar min beet Allah gaaʼid hini giddaamku. 7 Wa Allah gaal : <Nidoor al-rahma ziyaada min al-dahaaya.> Wa kan awwal fihimtu maʼana al-kalaam da, ma tuluumu al-naas al-ma muznibiin. 8 Wa khalaas, ana Ibn al-Insaan Rabb yoom al-sabt.»
Al-Masiih chafa naadum fi yoom al-sabt
9 Wa macha giddaam wa dakhal fi beet al-sala hanaahum. 10 Wa naadum waahid iidah mayte gaaʼid daakhal. Wa l-Fariiziyiin dawwaro fursa achaan yathamo Isa. Wa achaan da, saʼalooh wa gaalo : «Kan naadum yachfi al-mardaaniin fi yoom al-sabt da, halaal walla haraam ?» 11 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kan naadum minku indah kabich wagaʼ fi nugra fi yoom al-sabt, hu ma yakurbah ajala wa yisillah walla ? 12 Wa insaani ma muhimm ziyaada min kabich walla ? Khalaas, halaal leena nisawwu al-kheer fi yoom al-sabt.» 13 Wa khalaas Isa gaal le l-raajil : «Midd iidak.» Wa l-raajil maddaaha wa iidah ligat al-aafe wa bigat misil al-aakhara. 14 Wa laakin al-Fariiziyiin marago wa achchaawaro kikkeef yaktulu Isa.
Kalaam al-nabi tamma fi l-Masiih
15 Wa Isa irif fikirhum wa macha min hinaak. Wa naas katiiriin marra waahid taabaʼooh wa daawaahum kulluhum. 16 Wa amaraahum achaan ma yiʼooru al-naas hu yaatu. 17 Wa misil da, al-kalaam al-Allah gaalah be khachum al-nabi Ichaʼya tamma khalaas. 18 Wa Ichaʼya gaal :
<Daahu abdi al-ana azaltah wa l-nihibbah
wa ana firiht beyah.
Ana nukhutt ruuhi foogah
wa hu yiballikh adaalit Allah le kulla l-umam.
19 Wa ma yikhaasim wa ma yasrakh
wa hissah ma yinsamiʼ fi l-chawaariʼ.
20 Hu ma yaksir ageegaay mafjuukha
wa la yaktul deyy al-faanuus al-gariib yumuut.
Wa yuguud adaalit Allah
lahaddi yansurha.
21 Wa kulla l-umam
yukhuttu achamhum fi usmah.>
Gaalo gudrat al-Masiih min Ibliis
22 Wa baʼadeen jaabo raajil amyaan wa abkam achaan indah cheetaan wa Isa chafaah wa l-raajil gamma yichiif wa yihajji. 23 Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen wa gaalo : «Akuun al-naadum da Ibn Dawuud al-narjooh !» 24 Wa laakin al-Fariiziyiin simʼo al-kalaam da wa gaalo : «Al-naadum da ma yatrud al-chawaatiin illa be gudrat Ibliis kabiir al-chawaatiin.»
25 Wa Isa irif fikirhum wa gaal leehum : «Ayyi mamlaka kan naasha yiddaawaso ambeenaathum takhrab. Wa ma fi madiina wa la beet yagood saabit kan naasah yiddaawaso ambeenaathum. 26 Wa be misil da, kan al-Cheetaan yatrud al-chawaatiin, hu yidaawis nafsah wa kikkeef mamlakatah tagood saabte ? 27 Kan ana taradt al-chawaatiin be gudrat Ibliis, naasku yaturduuhum be gudrat yaatu ? Wa misil da, naasku bas al-yisabbutu foogku al-tuhma. 28 Wa kan ana taradt al-chawaatiin be Ruuh Allah kamaan, mamlakat Allah garrabat leeku. 29 Wa laakin naadum ma yadkhul fi beet raajil gawi wa ma yichiil khumaamah illa kan awwal rabat al-raajil al-gawi da. Kan rabatah, yagdar yanhab kulla khumaamah.
Al-ma maʼa l-Masiih aduuh
30 «Ayyi naadum al-ma maʼaayi aduuyi wa ayyi naadum al-ma yilimm al-naas maʼaayi, yichattithum. 31 Wa be misil da, nuguul leeku Allah yakhfir le l-naas kulla zunuubhum wa kulla kalaamhum hana l-kufur. Laakin ma yakhfir leehum kalaam al-kufur fi l-Ruuh al-Khudduus. 32 Wa kan naadum yuguul kilme diddi ana, Ibn al-Insaan, Allah yakhfir leyah. Wa laakin al-naadum al-yuguul kilme didd al-Ruuh al-Khudduus, Allah ma yakhfir leyah wa la fi l-dunya wa la fi l-aakhira.
Allah yihaasib kalaam al-naas
33 «Al-chadara al-adiile talda iyaal adiiliin wa l-chadara al-fasle talda iyaal fasliin. Wa l-naas yaʼarfu al-chadara min iyaalha. 34 Ya iyaal al-dabiib, intu fasliin wa misil da kikkeef tagdaro tuguulu kalaam adiil ? Achaan al-cheyy al-galib al-naadum malaan beyah, da bas al-yamrug min khachmah kan yihajji. 35 Al-galib hu misil makhazan. Wa l-naadum al-adiil yudumm kalaam adiil fi galbah wa l-kalaam al-yamrug minnah kula adiil. Wa l-naadum al-fasil yudumm kalaam fasil fi galbah wa l-kalaam al-yamrug minnah kula fasil. 36 Wa khalaas nuguul leeku, fi yoom al-Hisaab, Allah yihaasib kulla l-kalaam al-ma indah faayde al-gaalooh al-naas. 37 Achaan Allah yibarriik hasab kalaamak wa yihaakimak hasab kalaamak.»
Alaamat al-nabi Yuunus
38 Wa naas waahidiin min al-ulama wa min al-Fariiziyiin hajjo leyah wa gaalo : «Ya sayyidna, nidooru inta tantiina daliil achaan niʼaamunu beek.»
39 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Naas al-wakit da fasliin wa khaayniin wa yidooru daliil achaan yiʼaamunu. Wa Allah ma yantiihum daliil illa l-daliil hana l-nabi Yuunus. 40 Wa misil Yuunus gaʼad talaata yoom wa talaata leele fi batun al-huutaay, Ibn al-Insaan kula yagood fi lubb al-ard talaata yoom wa talaata leele. 41 Wa fi yoom al-Hisaab, naas madiinat Niinawa yugummu foog maʼa naas hana wakitna wa yisabbit fooghum al-tuhma achaan naas Niinawa taabo min zunuubhum wakit Yuunus ballakh leehum kalaam Allah. Wa hu al-yikallim leeku hassaʼ akbar min Yuunus wa intu ma tubtu. 42 Wa fi yoom al-Hisaab, malikat al-wati hi tugumm maʼa naas hana wakitna wa tisabbit foogku al-tuhma achaan hi khatarat wa jaat min aakhir al-ard achaan tasmaʼ kalaam Suleymaan al-hakiim wa tichiif ilmah. Wa hu al-yikallim leeku hassaʼ muhimm min Suleymaan wa laakin intu ma tubtu.»
Masal al-cheetaan al-taradooh
43 «Wa wakit al-cheetaan yamrug min naadum muchootin, al-cheetaan yamchi misil naadum muwaddir fi l-sahara wa yifattich bakaan yinjamma foogah wa ma yalgaah. 44 Wa yuguul : ‹Khalaas, nigabbil fi l-beet al-maragt minnah.› Wa wakit yigabbil, yalga al-naadum misil beet yaabis wa nadiif wa mufarrach. 45 Wa yamchi yijiib maʼaayah sabʼa chawaatiin fasliin minnah ziyaada. Wa kulluhum yindasso wa yaskunu fi l-naadum da wa khalaas haalit al-naadum da tabga hawaane min awwal. Wa yabga misil da le l-naas al-fasliin hana wakitna dool.»
Amm al-Masiih wa akhwaanah
46 Wa Isa gaaʼid yihajji le naas katiiriin wa ammah wa akhwaanah jo wa wagafo barra. Wa dawwaro yihajju maʼaayah. 47 Wa naadum waahid ja ooraah wa gaal : «Ammak wa akhwaanak gaaʼidiin barra wa yidooru yihajju maʼaak.»
48 Wa Isa radda le l-naadum al-ooraah wa gaal : «Ammi yaati ? Wa akhwaani yaatu humman ?» 49 Wa madda iidah wa wassaf talaamiizah wa gaal leyah : «Dool bas humman akhwaani wa ammi 50 achaan ayyi naadum al-yisawwi hasab abuuyi fi l-sama yidoorah, hu bas akhuuyi wa akhti wa ammi.»
