Suma a he he d’a hawad’a yam suna gonga hAlonid’a
1 Amulâ David mi de mablaud’a suma pet suma a nga ata yi mámina ala: Ni gorona Salomon ba, Alona mi manamu, wani mi ni gogorâ tua, mi ne nga d’uo tua mi, wani sun ndata ti kal ngola heî. Kayam gong nga djif fa a mba minit ndata nga ni mi sa d’i, wani ni mi Ma didina Alona. 2 An he tan kad’engên pet á min ahlena yam gong nga kud’ora hAlo manid’a, nala, lora ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki lorina, kawei ma hapma ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki kawei ma hapmina, kawei ma hleuna ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki kawei ma hleunina, kawei ma wurana ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki kawei ma wuranina, aguna ngad’a yam ahle suma a mba lazi kagunina kahina onisa kahina d’a a dugut yat kä kahlenid’a kahina d’a ngal wiwilika kahina d’a d’udjo mata tetenga kahina d’a guzut kal tegles sa tetenga kahina d’a a yat ala marbre d’a hapa ablaud’a mi. 3 Wani yam hat hur man ma yam gong nga kud’ora hAlo manid’a, an he lora ki kawei ma hapma suma an ni nga ki na, bei ndum ahlena pet suma an minizi yam yima a tinim iram vama ba. 4 An he lor ra Ofir-ra tonna kis ki kawei ma hap ma a yoroma tonna kikisa mbà yam dok fid’i á gulut huyok gong nga kud’ora. 5 Lora ni ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki lorina, kawei ma hapma ni ngad’a yam ahle suma a mba lazi ki kawei ma hapmina tala suma d’alâ a mba le ki sun nda teteng nga lara ge ped’u d’a.
Ki tchetchemba, ni nge ba, adigagi kur min mamba mi he tam á he he d’a hawad’a mi Ma didina ge?
6 Ata yi máma suma avok andjafâ hi Israel-lîna, azigar suma nglo suma avok azigar suma dudubuna, suma avok azigar suma kikisâ ki suma avok suma a le sunda kamulîna, a he he d’a hawad’a ki hur ma djivina 7 yam suna gong nga kud’ora hAlonid’a. A he lora tonna kis kam dok kid’iziya, bege d’a lora dubu, kawei ma hapma tonna kikisa hindi, kawei ma hleuna go ki tonna kikisa karagaya ki kawei ma wurana tonna dudubud’a hindi mi. 8 Suma a nga kahina d’a guzut kal teglesina, a hat abo Jehiyel ma ad’u andjafâ hi Gerson-na á tchugut kur yima ngom ahlena kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. 9 Suma a le furîd’a yam he d’a hawa d’a a hat kur min mazid’id’a, kayam a hat mi Ma didina ni ki hur ma tuna bei gigrita. Amulâ David pî mi le furîd’a ngola mi.
Tchenda hi David-ta
10 David mi subur Ma didina avok ablaud’a pet ala: Ma didina Alona habumi ngolo Jakob-ma, ang ndak á giled’a kur atchogoi d’a kala ki d’a tchetchemba gak didin. 11 Ma didina, ngola, sib’ika, subura, wiled’a ki yam mba ted’a ni mangâ! Gagazi, akulod’a kandagad’a pet azi ni mangâ, kayam angî ma te yamba, angî ma akulo yam ahlena petna. 12 Ndjondjoîd’a ki subura a tcholï natangû. Angî ma te yam ahlena petna; ad’enga ki sib’ika azi ni mangâ. Ni ang ba, he ngola mi suma; ni ang ba, nga hazi ad’enga mi. 13 Ki tchetchemba, Alo mamina, ami nga gilengû, ami nga suburung simiyêng Ma kal teglesâ. 14 An ni va d’i, sum mana ni va d’uo mi. Nga ni kad’eng mamid’a ba, ami hang he d’a hawa d’a wanda d’i. Ahlena pet a tcholï natangû. Nahle suma ang hamizina ba, ami hangzi wana! 15 Ami nakoyogeina avorongû, ami ni suma mbeid’a yam andagad’a avorong d’igi abuyomi ngolo na. Burumi ma yam andagad’a kä hina ni d’igi anguzuna hawa na, ami nga ki hur ma tinda yam kak mamid’a d’i. 16 Ma didina Alo mamina, ni ang ba, hami ahle suma ndjondjoî suma ami minizi á mining gonga ki simiyêng ma bei tchod’ina pet ni angû. A tcholï natang angû, ahlena pet ni mangâ mi. 17 Ma didina Alo mana, an we, ni ang ba, nga fek hur sana, ang min ni d’ingêra. Wani an hang he d’a hawa ndata pet ni kur min manda ki d’ingêra ki hur ma tuna. Ki tchetchemba, an we sum mang suma a nga toka kä hina, a hang he d’a hawa d’a ni ki hur ma djivina ki furîd’a mi. 18 Ma didina Alona habuyomi ngolo Abraham, Isak ki Jakob-ma, ang ar djib’er ndata ti kak kur sum mangâ burâ ki burâ, ang ar ti kak hina ngingring kang ang mi. 19 Ang he gorona Salomon hur ma djivina á ngom vun ma he mangâ ki gat mang nga tetenga á tit kaziya, á min gong nga an ni min ahlena pet kata mi.
20 Ata yi máma David mi de mablaud’a kua ala: Ki tchetchemba, agi lagi mersi mAlo magina! Ablau d’a peta a le mersi mi Ma didina Alona habuyozi ngolona, a hud’o kä, a grif kä andaga avok Ma didina, avok amulâ David mi.
A tin Salomon amula
21 Tcha ndjivinda, a hahle suma ngat buzu suma zlap darigïd’a kahle suma ngat buzu suma ngala mi Ma didina, a hamuzleina dubu, gamlâna dubu ki tumiyôna dubu, zlapa ki he mazi d’a hawa d’a süm guguzlud’a kahle suma ngat buzu suma dingâ ablaud’a yam Israel-lâ pet mi. 22 Kur bur máma a te, a tche avok Ma didina ki furîd’a ngola, a tin Salomon David goroma amula yazi á mbàd’a, a vom mbulâ kam avok Ma didina kayam mi tak lovota mi Israel-lâ, a vo mbulâ yam Sadok kayam mi kak ma ngolâ hi suma ngat buzunina mi. 23 Salomon mi kak amula yam zlam mba amul la Ma didina mi tinim kat balum abum David-ta. Sun mamba nga d’i le djivid’a; Israel-lâ pet a ge yazi kä ad’um mi. 24 Nglo suma te yamba ki suma nglo suma dur ayîna kamulâ David groma pet a ge yazi kä ad’u amulâ Salomon. 25 Ma didina mi hlum yam akulo avok Israel-lâ pet. Mi hum ad’enga á tamula. Leu mam mba ted’a ti kal suma a tamula avorom aduk Israel-lîna pet.
Matna hi David-na
26 David Jesse goroma mi tamula yam Israel-lâ pet. 27 Mi tamula bizad’a dok fid’i, bizad’a kid’iziya avo Hebron, bizad’a dok hindi yam hindi avo Jerusalem mi. 28 David mi le bizad’a ablaud’a, mi djeng mamara kikra, mi mit ki furîd’a. Mi ni sama ndjondjoîna, ni sama suma a suburum heîna. Goroma Salomon mi vrak tamula blangâmu.
29 Sunda hamulâ David ta avoka ki d’a dananda, a b’irit nga kä kur Mbaktumba hi Samuel ma mi wahle suma a nga mbana, kur Mbaktumba hi Natan ma djok vun Alonid’a ki D’a hi Gat ma djok vun Alonid’a mi, 30 a b’ir leu mam mba ted’a ki sun mam mba ndandala kahle suma a kal lei kur atchogoi mamba aduk Israel-lîna d’oze kur leu d’a kur ambasa hi suma dingîd’a pet kä mi.
Al-hadaaya le buna beet Allah
1 Wa l-malik Dawuud gaal le kulla l-chaʼab al-lammiin : «Al-Rabb azal wileedi Suleymaan bas wa laakin hu lissaaʼ sabi wa ma indah irfe. Wa l-khidme di, hi kabiire achaan al-beet al-mukhaddas da, ma yabnuuh le insaani bas laakin le Allah al-Rabb. 2 Wa ana gammeet be kulla gudurti wa jahhazt le buna beet Ilaahi dahab le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be dahab wa fudda le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be fudda wa nahaas le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be nahaas wa hadiid le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be hadiid wa hatab le ayyi cheyy al-yisawwuuh be hatab. Wa ana jahhazt hajar khaali al-usmah agiig wa nafar aakhariin min al-hujaar al-khaaliyiin le yijammulu beehum. Wa hujaar khaaliyiin al-loonhum zurug wa khudur wa battaan jahhazt rukhaam be katara. 3 Wa da achaan ana nihibb beet Ilaahi, nanti min al-dahab wa l-fudda al-haggi halaali le beet Ilaahi. Wa da ziyaada fi l-cheyy al-jahhaztah le l-beet al-mukhaddas. 4 Ana nanti 100 000 kiilo hana dahab saafi wa 240 000 kiilo hana fudda saafi le yikhattu beyah daraadir al-beet. 5 Wa kulla l-dahab da le l-achya al-be dahab wa l-fudda le l-achya al-be fudda al-yisawwuuhum al-sinaaʼiyiin le beet Allah. Wa yaatu minku al-yoom be niiytah yijiib hadiiye le Allah ?»
6 Wa khalaas, kubaaraat al-aayilaat wa kubaaraat gabaayil Bani Israaʼiil wa khuyyaad al-aalaaf wa khuyyaad al-miyaat wa masaaʼiil al-malik jaabo hadaayaahum. 7 Wa humman anto le khidmit beet Allah 170 000 kiilo hana dahab wa 10 000 jineeh hana dahab wa 340 000 kiilo hana fudda wa gariib 600 000 kiilo hana nahaas wa ziyaada min 3 malyuun kiilo hana hadiid. 8 Wa humman al-induhum fi buyuuthum hujaar khaaliyiin jaaboohum le makhazan hana beet Allah wa ammanoohum fi iid Yahiyiil al-min gabiilat Girchuun. 9 Wa l-chaʼab firho be l-hadaaya dool achaan humman gaddamoohum be galib mukhlis le Allah. Wa l-malik Dawuud kula firih farha chadiide.
Dawuud chakar Allah
10 Wa Dawuud chakar Allah giddaam kulla l-chaʼab wa gaal : «Ya Allah Ilaah jiddina Israaʼiil khalli yibaaruku daayman wa ila l-abad. 11 Wa leek inta, ya Allah, al-azama wa l-gudra wa l-jalaal wa l-majd wa l-nuur achaan kulla cheyy al-fi l-sama wa fi l-ard, hanaak inta. Wa ya Allah, inta bas maalik fi kulla l-makhluugiin. 12 Al-khuna wa l-majd yaju minnak wa inta bas al-maalik fi kulla cheyy. Wa indak gudra wa izz wa inta bas al-tikabbir wa tigawwi. 13 Wa hassaʼ, ya Ilaahna, nachkuruuk wa nahmudu usmak al-Jaliil.
14 «Laakin ana ke yaatu ? Wa chaʼabi yisaawi chunu ? Wa kikkeef ligiina gudra le nigaddumu hadaaya misil dool ? Ayyi cheyy al-indina jaayi minnak inta wa kulla cheyy al-gaddamnaah leek, inta bas anteetna. 15 Wa aniina niʼiichu misil ajaanib wa diifaan giddaamak misil kulla juduudna. Wa hayaatna fi l-dunya di misil dull al-daha al-zawwaal. Hal al-dull indah acham yagood walla ?
16 «Ya Allah Ilaahna ! Kulla l-achya dool lammeenaahum be katara wa jahhaznaahum le nabnu leek beet le usmak al-mukhaddas. Wa laakin kulla l-achya dool jaayiin minnak wa hineeyak. 17 Wa ana naʼarif, ya Ilaahi, kadar inta takchif al-fi l-galib wa tihibb al-adaala. Wa be niiye waahide, ana gaddamt leek kulla l-achya dool. Wa hassaʼ, daahu chaʼabak lammo be farha wa gaaʼidiin yigaddumu leek be niiye waahide al-hadaaya dool.
18 «Ya Allah Rabb juduudna Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub ! Ahfad daayman al-fikra hana gaddimiin al-hadaaya di fi guluub chaʼabak. Wa sabbit guluubhum foogak. 19 Wa le wileedi Suleymaan da, antiih galib mukhlis le yahfad wasiiyaatak wa taʼliimak wa churuutak wa yitabbighum wa yabni al-beet al-mukhaddas al-ana jahhazt leyah.»
20 Wa baʼad da, Dawuud gaal le kulla l-chaʼab : «Baaruku Allah Ilaahku.» Wa kulla l-chaʼab baarako Allah Rabb juduudhum. Wa dangaro wa sajado le Allah wa le l-malik.
Suleymaan darrajooh malik
21 Wa fi l-yoom al-taani min al-yoom da, humman dabaho dahaaya wa gaddamo dahaaya muharragiin le Allah. Wa humman gaddamo 1 000 toor wa 1 000 kabich wa 1 000 hamal be hadaayaahum hana l-charaab. Wa l-dahaaya al-gaddamoohum katiiriin lihgo le kulla Bani Israaʼiil. 22 Wa fi l-yoom da, humman akalo wa chirbo giddaam Allah be farha kabiire.
Wa le taani marra, humman chaalo Suleymaan wileed Dawuud wa masahooh wa darrajooh malik wa khassaso le Allah. Wa masaho Saduukh raajil diin kabiir. 23 Wa Suleymaan gaʼad fi kursi al-muluk hana Allah wa bigi malik fi badal abuuh Dawuud. Wa hu gaaʼid yanjah wa kulla Bani Israaʼiil yikarrumuuh. 24 Wa kulla l-kubaaraat wa l-rujaal al-fahaliin wa kulla l-iyaal al-aakhariin hana l-malik Dawuud gaʼado tihit hukum Suleymaan. 25 Wa Allah sawwaah le Suleymaan aali marra waahid fi uyuun kulla Bani Israaʼiil wa anta azama le mamlakatah al-abadan ma antaaha le ayyi malik al-gablah fi balad Israaʼiil.
Moot Dawuud
26 Wa Dawuud wileed Yassa hakam fi kulla balad Israaʼiil. 27 Wa muddit hukmah fi kulla balad Israaʼiil 40 sana. Hu hakam 7 sana fi Hibruun wa 33 sana fi Uruchaliim. 28 Wa maat wakit chayyab marra waahid wa chibiʼ min al-dunya. Wa gabul mootah, hu aach fi khuna wa charaf. Wa khalaas, wileedah Suleymaan hakam fi badalah.
29 Wa kulla amal al-malik Dawuud min al-bidaaya le l-nihaaya maktuub fi kutub al-binaaduuhum Aʼmaal al-nabi Samuwiil wa Aʼmaal al-nabi Naataan wa Aʼmaal al-nabi Gaad. 30 Wa l-kutub dool, maktuub fooghum kulla taariikh mulkah wa faraasiiytah wa kulla cheyy al-kaan foogah hu wa foog Bani Israaʼiil wa foog kulla mamaalik hana buldaan aakhariin.