Elise ndjun atcha d’a modonod’a
1 Bur tu atchad’a hi ma dingâ aduk adesâ hi suma a djok vun Alonina, ti mba fe Elise, ti tchenem ala: Salana, ang we azong mangâ ndjuvun ni sama kud’or Ma didinina. Ki tchetchemba, mi mit wa, wani sama ami hlami beged’a balâ aboma, mi mba á yo gron suma mbàna á mbud’uzi magumei mama.
2 Elise mi dat ala: An la’î me ge? Ndak dan yam vama nga avo hata’â.
Ti dum ala: Salana, an nga ki va d’i, wani an nga ki mbulâ kur agela hina nde.
3 Ata yi máma Elise mi dat ala: Djiviya! Ndak i avo hi ndro’â, ndak yoï agolongeî suma huruzi hawana ablaud’a. 4 Bugola, ndak kal avo hatak ki gro’â, agi dugugi vun azina kagiya, ndak vo mbulâ kur agolongeî ndazina. Ta oîd’a, ndak hud’ut tei abo tu, ta oîd’a, ndak hud’ut tei abo tu gak azi oî pet.
5 Atchad’a ti nde woi abua, ti i kal avo hatat ki grotna, ti duk vuna kaziya, grotna a nde hat agolongeî ndazina, ti nga d’i vo mbulâ kuruziya. 6 A oî pet. Ti de mi gorot ma dingâ ala: Ang hanï ta ding nga hurut hawad’a.
Mi dat ala: Ta ding nga d’i! Ata yi máma mbulâ mi ka mi.
7 Atcha ndata ti mba, ti väd’u ahle ndazina mi sana hAlonina Elise. Mi dat ala: Ndak i gus mbul máma woyo, ndak wurak ki bal ma ka’â, ad’u bege d’a ara ndak te ki gro’â.
Elise nga kur azì ma Sunem-ma
8 Bur ma dingâ Elise nga mi kal tita kur azì ma Sunem-ma. Atcha d’a beged’a nga kua. Ti d’elem kä ala mi te tena avo hatad’u. Kayam ndata, bur ma lara ma Elise nga mi kal kur azì mámina, nga mi te tena kua. 9 Atcha ndata ti de mi ndjuvut ala: An we tetet ala sama nga mi kal avo hatei ka hî teteu wana ni sana hAlona ma yed’etna. 10 Djivid’a ei minim gong nga gor ra yam ndrata akulod’a tu, ei tinim azangâ kua ki tabulâ ki sesâ ki lalamba mi. Bur ma mam mba avo hateina mam mba mi bur kua.
11 Wani bur ma dingâ Elise mi mba avo hi sum ndazina, mi djak akulo kur gong ndata, mi bur kua. 12 Mi de mazong mama Gehazi ala: Ang i halï atchad’azina. Gehazi mi yad’ïya; ti mba d’i tchol avoromu.
13 Elise mi de mi Gehazi ala mi dat ala: Ndak nga fe ndaka kami heî. Ndak min ala ami la’î me ge? Ndak min ala an i de ni mamulâ kak koze ni de ni mi ma ngolâ hi azigarîna zu?
Ti hulong dum ala: Hawa! An ni kaka aduk sum mana, va kid’agan nga d’i.
14 Elise mi de mi Gehazi ala: Ei lat ni nana ge?
Gehazi mi hulong dum ala: Gorot nga d’i! Ndjuvut pî mi djeng mamara mi.
15 Elise mi dum ala: Ang yad’ïya! Ti mba d’i tchol avun gonga.
16 Elise mi dat ala: Dama hina dedege wani, ndak mba d’i ve gorâ abogu.
Wani ti dum ala: Hawa! Salana, nga na d’i! Angî sana hAlonina, ang dan zla d’a kad’a hina d’i!
17 Wani atcha ndata ti ve wirâ, tcha dama blangâtna hina dedege ti vut gorâ d’igi Elise mi dat na mi.
Matna hatcha d’a Sunem-mba gorotna
18 Gor máma mi djengâ. Bur tu mi i fabum nga mi dut awuna ki suma. 19 Ata yi máma na wat mi nde tchina ala: Iba, yanu, yanu!
Abum mi de mazong mama ala: Ang hlum im masumu.
20 Azong mama mi hle gorâ abomu, mi im masumu. Ndat ti kagam adigad’u, wani kid’a afata tcha falei d’ad’ara, mi mid’a. 21 Ata yi máma ti djak akulo kur gonga hi Elise-d’a, ti ge gorâ kä yam azangâ, ti ndabua, ti duk vuna, 22 ti ge sunda ata ndjuvud’u, ti dum ala: Ang sununï azongâ ki korod’a tu. An i avo hi sana hAlonina atogo zak, an hulongîya.
23 Ndjuvut mi dat ala: Ni kayam me ba, ndak i avo hatam ini ge? Ini nga ni bur ma vun tilâ d’oze ni bur ma sabatna d’uo.
Wani ti hulong dum ala: Ang djib’er ri!
24 Ti tin zlamba huyok korod’a, ti de mazongâ ala: Ang ge tang avok korod’a iya; an bei ni dang ba ni, ang tcholon aduk ki. 25 Wani ti i yam ahina d’a Karmel-la á fe Elise. Kid’a Elise mi wad’ï woi hina deid’a, mi de mazong mama Gehazi ala: Ang gol atcha d’a Sunem ndata ti djï wana! 26 Ang ring ngavad’u, ang dat ala: Ndak abo ni ge? Ndjuvuk ki goro’â a nga hawa ko zu?
Ti hulong dum ala: A nga hawa!
27 Kid’a ti mba gen Elise yam ahinad’id’a, ti ge tat kä avoromu, ti vum asemu. Wani Gehazi mi min zud’ut teyo. Elise mi dum ala: Ang arat hina djang, kayam me ti nga ki hur ma hata ngola. An ni vita yam zla ndata, kayam Ma didina mi tagandji nga d’i.
28 Ata yi máma ti er ad’ut akulo ala: Salana, na ni ni an ba, tcheneng ala ang han gorâ zu? Hawa! An dang ala: Ang lobon iran nduo d’uo zu?
Elise mi tchol atcha d’a Sunem-mba gorotna akulo
29 Elise mi de mi Gehazi ala: Ang min tangû, ang hle totogo man nda djok vuna, ang i Sunem. Le ang ngaf sa glovod’o ni, ang tchol á gum depa d’i; le sa mi min á gang depa ni, ang humum mbuo mi. Ang i d’igal totogo manda avok gorâ.
30 Wani gorâ asum mbi de mi Elise ala: Avok Ma didin ma bei matna, avorong ang mi, an nga ni i bei ang ngi. Kayam ndata, Elise mi i ki sed’ed’u.
31 Wani Gehazi mi mbaza avoroziya, mi d’igal totogod’a hi Elise-d’a avok gorâ, wani va le tu d’i, gorâ mi mbuzuk nga tam mbuo ko. Wani mam hulong mi ngaf Elise, mi dum ala: Gorâ mi zlit nga d’i!
32 Kid’a Elise mi kal avo hur azinid’a, gor ma mitna mi nga ged’a yam azangâ tua. 33 Elise mi kal klaviya, mi duk vuna kazi djak, mi nde tchen Ma didina. 34 Bugola, mi kulup hurum kä yam gorâ, mi tin vunam avunamu, iram yam iramu, mi tin abom hur abomu, mi mat tam kä woi kam mi. Gorâ tam mbi gakud’a. 35 Elise mi hulong tchol akulo, mi ngui tita hur gonga hina ndjö, mi hulong mat tam kä woi yam gorâ kua. Atogo hina zak gorâ mi ereseu yam kid’iziya, mi mal iram mbeyo. 36 Ata yi máma Elise mi yï Gehazi, mi dum ala: Ang i yï gorâ asumu. Gehazi mi yad’ïya. Kid’a ti mbad’a, Elise mi dat ala: Ndak mbeï ve goro’â! 37 Ti mba, ti ge tat kä avoromu, ti grif kä andaga, ti ve gorotna, ti iya.
Ambla d’a ndak á ted’a d’uo d’a
38 Elise mi hulong, mi mba avo Gilgal. Kur biza ndata baktarad’a ti nde yam ambas ndata. Kid’a mi tok adesâ hi suma djok vun Alonina avorom kä d’a, mi de mazong mama ala: Ang tin dei ma ngolâ akua, ang yamï azlema madesâ hi suma djok vunina. 39 Ata yi máma ma dingâ aduk adesâ hi suma djok vun Alonina, mi i abagei á hal hum azlema, mi fe kurdu vira, mi dud’ut vud’ut mi oî baru mamba mbeï, mi mba avo, mi tchalat aduk aku kur deina, wani sa wat nga ala ni va hî d’i.
40 Kid’a a nde b’rawat mi suma á ted’id’a, azi djugud’u, wani a nde er ad’uzi akulo ala: Sana hAlonina, te máma ni te ma tchi matna! Kayam ndata, azi ndak nga á tum mbi.
41 Wani Elise mi dazi ala a humï afuta. Mi tchugut aku kur deina, mi de mazong mama ala: Ang b’rawamî sum ndazina. Vama tchi sa nga kur deina d’uo d’a.
Avungôna mi zul ablaud’a
42 Kur biza ndata sana mi tcholï Bäl-Salisa, mi mba kavungôna hawu ors ma mi ne avo’â dok mbà ki geme ma awilina kur bid’im mamba mi Elise. Elise mi de mazong mama ala: Ang b’rau te máma mi suma pet.
43 Wani azong mama mi dum ala: Te ma wana an humî suma kisâ ni nana ge?
Elise mi hulong dum ala: Ang b’rawam mi suma pet, kayam Ma didina mi dala: Nge nge pî mi mba te mi hoba, ad’um mba d’i ara.
44 Azong mama mi b’rawam mi suma. Nge nge pî mi te, ad’um ar d’igi Ma didina mi de na mi.
Alyasaʼ fazaʼ al-armala
1 Wa fi mara armala al-raajilha awwal hu min majmuuʼat al-anbiya. Hi jaat chahadat Alyasaʼ wa gaalat leyah : «Abdak raajli maat wa inta taʼarfah kadar abdak khaayif min Allah. Wa daahu siid deen waahid ja wa gaal yichiil iyaali al-itneen wa yisawwiihum abiid.» 2 Wa Alyasaʼ gaal leeha : «Tidoori nisawwi leeki chunu ? Ooriini indiki chunu fi l-beet ?» Wa hi raddat leyah wa gaalat : «Khaadmak indaha illa gazzaaza hint dihin.» 3 Wa hu gaal leeha : «Amchi asʼale min jiiraanki mawaaʼiin yaabsiin wa katiiriin, ma chiyya. 4 Wa wakit tijiibiihum, adkhuli fi beetki wa siddi al-baab foogki wa foog iyaalki. Wa subbi al-dihin fi kulla l-mawaaʼiin dool wa ayyi maaʼuun kan malaan khalaas, khuttiih taraf.»
5 Wa khalaas, hi gammat machat wa saddat al-baab foogha wa foog iyaalha. Wa humman gaaʼidiin yantuuha al-mawaaʼiin wa hi tamlaahum. 6 Wa wakit al-mawaaʼiin anmalo khalaas, gaalat le wileedha : «Antiini maaʼuun aakhar battaan.» Wa hu gaal leeha : «Ma fi maaʼuun aakhar.» Wa tawwaali, al-dihin wagaf ma gaaʼid yusubb.
7 Wa khalaas, al-mara gammat machat bakaan nabi Allah wa khabbaratah be l-cheyy al-kaan. Wa hu gaal leeha : «Amchi biiʼi al-dihin da wa kaffi beyah deenki. Wa l-faddal kamaan, iichu beyah inti wa iyaalki.»
Alyasaʼ wa l-mara al-khaniiye
8 Yoom waahid, Alyasaʼ ja faayit be hillit Chuunam. Wa fi l-hille di, fiyah mara khaniiye talabat minnah achaan yaji yaakul fi beetha. Wa min al-yoom da, ayyi wakit kan Alyasaʼ faayit, yakhchaaha achaan yaakul fi bakaanha. 9 Wa l-mara di gaalat le raajilha : «Al-raajil al-daayman gaaʼid yaji leena da, ana naʼarfah hu nabi mukhassas le Allah. 10 Hassaʼ da, khalli nabnu leyah kuuzi sakhayyar fi l-gasir foog. Wa nukhuttu fi lubbah sariir wa tarabeeza wa gaʼʼaada wa faanuus achaan kan yoom ja leena, yargud fi l-kuuzi da.»
11 Wa yoom waahid, Alyasaʼ ja fi bakaanhum wa anjamma fi l-kuuzi al-fi l-gasir da wa ragad. 12 Wa gaal le khaddaamah Gihaazi : «Naadi leyi al-Chuunamiiye di.» Wa Gihaazi naadaaha wa hi jaat wa wagafat giddaamah. 13 Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Guul leeha : ‹Inti tiʼibti katiir fi chaanna. Tidoori nisawwu leeki chunu ? Tidoori nihajju le l-malik wa le khaayid al-deech fi chaanki walla ?›» Wa hi raddat wa gaalat : «La ! Ana aayche be l-salaama fi usut ahali.»
14 Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Kan ke da, nisawwi leeha chunu ?» Wa khaddaamah Gihaazi radda leyah wa gaal : «Hi ma indaha iyaal wa raajilha kula chaayib.» 15 Wa Alyasaʼ gaal leyah : «Naadiiha battaan !» Wa hu naadaaha. Wa hi jaat wa wagafat fi khachum al-baab. 16 Wa Alyasaʼ gaal leeha : «Fi nafs al-wakit fi l-sana al-jaaye, takurbi wileed fi hudunki.» Wa laakin al-mara gaalat : «La ! Ya siidi nabi Allah, ma takdib le khaadmak.»
17 Wa khalaas, fi nafs al-wakit hana l-sana al-aakhara, al-mara di bigat khalbaane. Wa hi wildat wileed hasab al-kalaam al-Alyasaʼ gaalah leeha.
Wileed al-mara al-khaniiye maat
18 Wa l-wileed kibir. Wa yoom waahid, al-wileed macha wara abuuh al-gaaʼid yakhdim maʼa l-naas al-yagtaʼo al-khalla fi l-zereʼ. 19 Wa khalaas, al-wileed gamma yabki le abuuh wa gaal : «Raasi ! Raasi boojaʼni !» Wa abuuh gaal le khaddaamah : «Chiilah wa waddiih le ammah.»
20 Wa l-khaddaam chaalah wa waddaah le ammah. Wa l-wileed ragad fi rijileen ammah lahaddi l-gaayle wa baʼad da, maat. 21 Wa fi l-bakaan da, ammah talaʼat beyah fi l-kuuzi hana nabi Allah wa raggadatah fi l-sariir wa saddat foogah al-baab wa maragat.
22 Wa hi naadat raajilha wa gaalat leyah : «Min fadlak, rassil leyi waahid min al-khaddaamiin wa humaara min al-hamiir achaan namchi ajala bakaan nabi Allah wa nigabbil.» 23 Wa raajilha saʼalha wa gaal : «Maala tidoori tamchi leyah al-yoom ? Al-yoom wa la iid hana awwal yoom fi kulli chahar wa la yoom al-sabt.» Wa hi gaalat leyah : «Aafe bas.» 24 Wa hi chaddat al-humaara wa gaalat le khaddaamha : «Waddiini ajala ! Ma tagiif fi l-derib kan ana ma gult leek cheyy.»
25 Wa hi machat wara nabi Allah fi jabal al-Karmal. Wa wakit nabi Allah chaafha min baʼiid gaal le khaddaamah Gihaazi : «Di hi al-mara al-min hillit Chuunam. 26 Hassaʼ da, gumm ajri laagiiha wa asʼalha guul leeha : ‹Keef haalki ? Raajilki aafe walla ? Wa wileedki kula aafe walla ?›» Wa hi gaalat : «Aafe !» 27 Wa wakit wassalat fi raas al-jabal bakaan nabi Allah kamaan, karabat rijileenah. Wa Gihaazi garrab leeha achaan yitarrifha wa laakin nabi Allah gaal leyah : «Khalliiha ! Hi haznaane wa Allah labbadah minni ma khabbaraani beyah.»
28 Wa khalaas, hi gaalat leyah : «Hal ana saʼalt sakhiir min siidi ? Gabul da kula, ana ma gult leek ma takdib leyi walla ?» 29 Wa Alyasaʼ gaal le Gihaazi : «Gumm arbut sulbak wa chiil asaati di fi iidak wa amchi ! Wa kan lammeet maʼa naadum fi l-derib, ma tisallimah wa kan naadum sallamaak kula, ma turudd leyah. Wa khutt asaati di fi wijh al-wileed.» 30 Wa amm al-wileed gaalat : «Nahlif be Allah al-Hayy wa be hayaatak inta kadar ana ma namchi balaak inta min al-bakaan da.» Wa khalaas, Alyasaʼ gamma macha maʼaaha.
31 Wa Gihaazi gaddam leehum wa khatta al-asa fi wijih al-wileed. Wa laakin ma fi haraka wa la alaama hint haya. Wa hu gabbal bakaan al-nabi wa khabbarah wa gaal leyah : «Al-wileed ma gamma.»
32 Wa wakit Alyasaʼ wassal fi l-beet, ligi al-wileed mayyit wa raagid fi sariirah. 33 Wa Alyasaʼ dakhal wa sadda al-baab foogah maʼa l-wileed wa chahad Allah. 34 Wa hu rikib fi l-sariir wa anbatah min foog le l-wileed wa lamma khachmah maʼa khachum al-wileed wa uyuunah maʼa uyuun al-wileed wa iideenah maʼa iideen al-wileed. Wa hu almattat min foog leyah lahaddi jisim al-wileed himi. 35 Wa Alyasaʼ dalla min al-sariir wa raayikh jaay wa jaay fi lubb al-kuuzi wa baʼadeen, gabbal almattat battaan min foog le l-wileed. Wa khalaas, al-wileed attach sabʼa marra wa fatah uyuunah.
36 Wa Alyasaʼ naadaah le Gihaazi wa gaal leyah : «Naadi al-mara di.» Wa hu naadaaha. Wa hi jaat le Alyasaʼ wa hu gaal leeha : «Chiili wileedki.» 37 Wa hi jaat wa wagaʼat fi rijileenah wa sajadat. Wa baʼad da, chaalat wileedha wa machat.
Al-churba al-ma tincharib
38 Wa Alyasaʼ gabbal hillit Gilgaal. Wa fi l-wakit da, juuʼ chadiid gaaʼid fi l-balad. Wa naas majmuuʼat al-anbiya lammo wa gaaʼidiin giddaamah. Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Jahhiz al-burma al-kabiire di wa sawwi churba le l-anbiya.»
39 Wa waahid min al-anbiya macha al-kadaade achaan yifattich khadaar. Wa hu ligi fagguus al-kadaade wa mala khalagah be fawaakihah. Wa wakit gabbal, gattaʼaahum wa sabbaahum fi l-burma al-jahhazooha. Wa ma fi naadum minhum yaʼarif al-nabaat da hu chunu. 40 Wa anto al-akil le l-naas le yaakuluuh. Wa laakin wakit humman daakhooh, gammo yikooruku wa buguulu : «Al-moot gaaʼid fi lubb al-burma, ya nabi Allah !» Wa humman ma gidro yaakuluuh. 41 Wa nabi Allah gaal : «Jiibu leyi dagiig.» Wa hu sabba al-dagiig da fi l-burma wa gaal : «Antuuhum yaakuluuh.» Achaan al-churba battaan ma fasle.
Alyasaʼ anta akil le miya naas
42 Wa yoom waahid, naadum ja min Baʼal Chaliicha. Jaab le nabi Allah khubza min al-intaaj al-awwal wa da 20 khubza min dagiig al-gameh al-abyad wa gameh jadiid kula fi mukhlaatah. Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Antiihum le l-naas yaakulu.» 43 Wa khaddaamah gaal leyah : «Kikkeef tidoor nigassimah le 100 naadum ?» Wa Alyasaʼ gaal leyah : «Antiihum le l-naas yaakulu achaan daahu Allah gaal : ‹Ayyi waahid yaakul wa yifaddilah.›»
44 Wa khalaas, al-khaddaam gassam al-akil da le l-naas. Wa kulluhum akalo lahaddi faddalooh kula. Wa da bigi hasab kalaam Allah.
