Suma a sunuzi suma dogo yam mbàna
(Gol Mar 3.13-19Luc 6.12-16)1 Jesus mi yi mam suma hata dogo yam mbà. Mi hazi ad’enga á dik muzuk ma tchona woi kur suma, á sut suma woi kur andjaf tugud’ei mazid’a teteng ki suma homozed’a pet mi. 2 Simiyê suma a sunuzi suma dogo yam mbàna ba wana: Ma avo’â ni Simon ma a yum ala Pierre-râ azi ki wiyema Andre, Jacques ki wiyema Jean Zebede groma, 3 Filip ki Bartelemi, Toma ki Matiye ma ve lombod’a, Jacques Alfe goroma ki Tade, 4 Simon ma kak djangûna ki gata hi Romê-nid’a avo’â ki Judas Iskariyot ma mba he Jesus abo mam suma djangûnina.
Jesus mi sun mam suma dogo yam mbàna
(Gol Mar 6.7-13Luc 9.1-6)5 Jesus mi sun suma dogo yam mbà ndazina, mi hazi vuna, mi dazi ala: Agi igi aduk andjaf suma dingâ d’i, agi kalagi kur azì ma nglo ma Samari-na d’uo mi. 6 Agi igi nata tumiyô suma vit tei suma aduk Israel-lîna. 7 Ata yima agi nga igina, agi tchagi wala ala: Alona mi mba wa go á te leu mamba yam andagad’a. 8 Agi sud’ugi suma tugud’eid’a, agi tchologi suma matna akulo, agi sud’ugi suma libina, agi digigi muzuk ma tchona woi kur suma. Agi vagi ni hawa, agi hagi mi suma ni hawa mi. 9 Agi yogi lora d’oze kawei ma hapma d’oze beged’a kur pos magina d’uo mi. 10 Agi yogi bud’omeina d’oze barud’a mbà d’oze atuguruna d’oze tutuguyona abogi d’uo mi, kayam sama sunda ndak á fe te mama.
11 Azì ma ngolâ d’oze ma gor ma lara ma agi kalagi kuana, agi halagi yima kaka. Le sama ndak á vagi atama le nga ni, agi kagagi avo hatam gak i magid’a mbeî. 12 Ata yima agi nga kalagi avona, agi gazi depa. 13 Suma kur azì ma ngol mámina, le a ndak á vagi ataziya ni, dep magi d’a halasa ti kak kaziya. Wani le a ndak á vagi atazi d’uo ni, agi hulongôgi ki dep magi d’a halasa. 14 Sama lara ma vagi d’uo ma hum zla magid’a d’uo mi ni, agi buzugugi woi kur azì máma d’oze kur ambas ndata, agi pogi gugum ma asegina kaziya. 15 Gagazi, an nga ni dagiya, kur bur ma ka sariyad’a, sariya d’a a mba kat yam azì ma ngol mámid’a, kal la a kat yam Sodom ki Gomor-ra.
Hat ta yam djop vun ma mba mi mbanid’a
(Gol Mar 13.9-13Luc 21.12-17)16 Jesus mi dazi kua ala: Gola! An sunugi ni d’igi tumiyôna na aduk ngûna. Agi kagagi ki ned’a d’igi guguyona na, agi kagagi kukud’uk d’igi gugud’a na mi. 17 Agi gologi tagi djiviya, kayam suma a mba igi ata yima ka sariyad’a. Azi mba togi kur gongîyo mazi suma toka. 18 Agi mba tchologi avok suma te yamba azi kamuleina yam an á le glangâsâ avoroziya, avok andjaf suma dingâ mi. 19 Wani fata azi mba igi ata yima ka sariyad’id’a, ar agi djib’eregi ala agi mba lagi ni nana d’oze agi mba dagi nana ge d’a d’i, kayam ata yi máma, a mba hagi vama agi mba duma. 20 Kayam ni agi ba, mba dagi d’i, wani ni Muzu’â hAbugi ma nga kurugina ba, mba mi zud’ugi á ded’a.
21 Suma a mba he b’oziyozina woi á tchid’a, abuyod’a a mba he grozina woi á tchid’a mi, grod’a a mba kak djangûna ki simiyêziya, a mba hazi woi á tchid’a mi. 22 Suma pet a mba noyôgi woi yam simiyênu, wani sama mi ve tam ad’enga gak dabid’ina, mba mi fe suta. 23 Ata yima azi nga lagi ndaka kur azì ma dingîna, agi ringîgi kur ma dingâ. Gagazi, an nga ni dagiya, agi mba dabagi azì ma nglona hi Israel-lîna nguid’a pet ti, an Gor Sana mba ni mba.
24 Ma hata nga mi kal ma mi had’ama d’i, azongâ nga mi kal salama d’uo mi. 25 Ma hata mi ndak á mbut d’igi sama had’ama na, azongâ mi ndak á mbut d’igi salama na mi. Le a yi samazina ala Belzebul-lu ni, a mba yi suma avo hatama tchod’a kal luo zu?
Ma ndak á lum mandarama
(Gol Luc 12.2-7)26 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi lagi mandara suma d’i, kayam vama nga ngeid’a kä ma a mba ba bei ndum mbei pid’a’â nga d’i, d’oze vama nga gumun kä ma a mba ba bei wuma nga d’uo mi. 27 Zla d’a an dagizi andjeged’a, agi dat tei faleya; vama agi humugizi gumuna, agi tchum walam mbei yam azuweina akulo. 28 Ar agi lagi mandara suma a tchagi hliwigi suma ndak á tchagi muzugagi d’uo na d’i. Kal pet, agi lagi ni mandara Alo ma ndak á tchi hliu tad’a ki muzu’â djak á izi aduk aku d’a Jahanama-d’ina. 29 Hira mbà a guzut ni ki sisid’a tu d’uo zu? Wani ta tu d’a adigazi d’a nde kä bei minda hAbugid’a nga d’i. 30 Alona mi ndum wa tumus sa kagid’a pet mi. 31 Kayam ndata, ar agi lagi mandar ri, kayam zlagi d’i kal hira woi dei.
De d’a woid’a ki vun ma tin ma yam Jesus-na
(Gol Luc 12.8-9)32 Jesus mi had’azi kua ala: Kayam ndata, sama lara ma mi dan zlan ndei avok sumina, an mba ni dum zlam mbei avok Abun ma sä akulona mi. 33 Wani sama lara ma mi tin vunam kan avok sumina, an mba ni tin vunan kam avok Abun ma sä akulona ala an wum nga d’uo mi.
An mba ki halasa d’i, wani ni kayî ma durâ
(Gol Luc 12.51-53Luc 14.26-27)34 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi djib’eregi ala an mba ni ki b’leng nga halasa yam andagad’a d’i. Wani an mba ni ki b’leng nga halasa d’i, wani an mba ni kayî ma durâ. 35 Kayam an mba ná wal sana woi kabumu, á wal gora woi kasud’u, á wal atchad’a woi kakunota mi. 36 Suma avo hi sanina a mba kak djangûna ki sed’emu.
37 Sama le yam abum mboze asum kalan ana, mi ndak nga sa mana d’i. Sama le yam goroma d’oze goromba kalan ana, mi ndak nga sa mana d’uo mi. 38 Sama hlagu mam ma b’ala mi tid’ï ad’un nduo na, mi ndak nga sa mana d’i. 39 Sama nga mi ngom tama mba mi ba tam mbeyo, wani sama he tam mbei kana mba mi sut tam mi.
Wuraka
(Gol Mar 9.41)40 Jesus mi had’azi kua ala: Sama vagi atama, mi van ni anu; sama van atama, mi ve ni Ma sununïna mi. 41 Sama ve ma djok vun Alona ki simiyê ma djok vun Alonina, mba mi fe ni wurak ka a mba hat mi ma djok vun Alonid’a mi. Sama ve sama d’ingêrâ ki simiyê sama d’ingêrîna, mba mi fe ni wurak ka a mba hat mi sama d’ingêrîd’a mi. 42 Sama lara pî ma he mbiyo ma b’lengâ kur kopma mi ma gor ma aduk man suma hatina kayambala mam ni man ma hata d’a ni, gagazi, an nga ni dagiya, Alona mba mi wuragamu.
Al-Masiih rassal rusulah
1 Wa Isa naada talaamiizah al-atnaachar wa antaahum sulta achaan yaturdu al-chawaatiin wa yachfu ayyi naadum al-indah ayyi marad. 2 Wa asaame al-rujaal al-atnaachar al-jaʼalaahum rusul. Humman awwal Simʼaan al-binaaduuh Butrus wa akhuuh Andareeyas, wa Yaakhuub wileed Zabadi wa akhuuh Yuuhanna, 3 wa Filibbus wa Bartulma, wa Tuuma wa Matta al-yichiil al-miiri, wa Yaakhuub wileed Halfa wa Taddaaya, 4 wa Simʼaan al-Sawri wa Yahuuza al-Iskhariyooti al-baʼadeen yukhuun Isa.
5 Dool humman al-rusul al-atnaachar. Wa Isa rassalaahum fi ust al-naas. Wa amaraahum wa gaal : «Ma tamchu le l-naas al-ma Yahuud wa ma tadkhulu fi ayyi hille hana l-Saamiriyiin. 6 Amchu illa fi ust al-khanam al-muwaddiriin hana Bani Israaʼiil. 7 Wa wakit intu maachiin fi l-derib, ballukhu al-bichaara guulu : ‹Mamlakat Allah garrabat !› 8 Al-mardaaniin daawuuhum wa l-maytiin gawwumuuhum wa l-induhum jidaam antuuhum al-aafe wa l-chawaatiin aturduuhum min al-naas. Intu ligiitu bala tukfa wa khalaas, antu le l-naas bala tukfa. 9 Ma tichiilu maʼaaku dahab wa la fudda wa la sile fi juzlaanku. 10 Wa ma tichiilu wa la mukhla wa la khulgaan hana khiyaar wa la naʼaal wa la asa. Achaan al-khaddaam laggaam.
11 «Wa ayyi madiina aw hille tadkhulu foogha, fattuchu fiiha naadum ijwaadi wa dallu fi beetah lahaddi tamchu min al-bakaan da. 12 Wa wakit intu tadkhulu fi l-beet, asʼalo salaam Allah foogah. 13 Wa kan naas al-beet ijwaadiyiin, khalli salaamku yagood fooghum. Wa kan naas al-beet ma ijwaadiyiin, khalli salaamku yigabbil leeku. 14 Wa kan naas hana ayyi beet walla ayyi hille ma yakhbalooku wa yaabo kalaamku, amurgu minnah wa hittu al-ajaaj min rijleeku. 15 Nuguul leeku al-hagg, fi yoom al-Hisaab, al-azaab al-yanzil foog naas al-bakaan da yabga ziyaada min al-azaab al-nazal foog naas hillaal Saduum wa Amuura.
Taʼab al-talaamiiz fi l-dunya
16 «Asmaʼo ! Nirassilku fi ust al-naas wa tabgo misil khanam fi ust al-maraafʼiin. Achaan da, waajib tabgo hadiiriin misil al-daabi wa bariyiin misil al-hamaama. 17 Awʼu baalku min al-naas, achaan yiwadduuku le l-chariiʼa wa yajluduuku fi buyuut al-sala. 18 Wa yiwadduuku giddaam al-hukkaam wa l-muluuk achaan intu naasi. Wa fi l-bakaan da, tachhado leyi giddaam al-naas al-induhum diin wa giddaam al-naas al-ma induhum diin. 19 Wa wakit yakurbuuku wa yiwadduuku le l-chariiʼa, ma tihimmu le l-kalaam al-tuguuluuh walla kikkeef tihajju. Achaan fi l-wakit da, Allah yantiiku al-kalaam al-tuguuluuh. 20 Al-kalaam ma yaji minku intu wa laakin yaji min Ruuh abuuku Allah. Wa hu yihajji be khuchuumku.
21 «Wa fi l-wakit al-jaayi da, naadum waahid yisallim akhuuh le l-moot wa abu iyaal yisallim wileedah le l-moot wa l-iyaal yabgo aasiyiin le waaldeenhum wa yisabbubu leehum al-moot. 22 Wa fi chaan usmi kulla l-naas yakrahooku. Wa laakin al-naadum al-yagood saabit lahaddi kumaalit kulla cheyy, hu yanja. 23 Wa wakit yitaʼʼubuuku fi hille waahide, ajru fi hille aakhara. Nuguul leeku al-hagg, ma tagdaro tikammulu amalku fi hillaal Israaʼiil gubbaal Ibn al-Insaan ma yaji».
Ma takhaafo min al-naas
24 Wa Isa gaal battaan : «Al-tilmiiz ma akbar min sayyidah wa l-abid ma akbar min siidah. 25 Wa l-tilmiiz radyaan kan yabga misil sayyidah wa l-abid radyaan kan yabga misil siidah. Wa kan yuguulu siid al-beet : ‹Hu Ibliis›, akiid yuguulu nafs al-cheyy ziyaada fi naas beetah. 26 Ma takhaafo minhum. Achaan ma fi cheyy mukhatta al-baʼadeen ma yinkachif wa ma fi sirr al-ma yinʼarif. 27 Ayyi cheyy al-nuguulah leeku fi l-leel, guuluuh fi l-nahaar. Wa l-kalaam al-kallamtah leeku be bicheech fi adaanku, ballukhuuh barra fi l-chawaariʼ.
28 «Ma takhaafo min al-naas. Yagdaro yaktulu jisim al-naadum wa laakin ma yagdaro yaktulu ruuhah. Akhaafo min Allah achaan hu yagdar yahlik al-jisim wa l-ruuh sawa fi Jahannam. 29 Taʼarfu kadar yibiiʼu tuyuur itneen be riyaal waahid. Wa be da kula, kan waahid minhum yagaʼ fi l-turaab, abuuku Allah yaʼarfah. 30 Wa laakin intu, Allah gaaʼid yifakkir fiiku ziyaada lahaddi yaʼarif adad al-suuf al-fi raasku ! 31 Khalaas, ma takhaafo. Ayyi naadum minku muhimm ziyaada le Allah min tuyuur katiiriin.
32 «Wa ayyi naadum al-yachhad leyi giddaam al-naas, ana kula nachhad leyah giddaam abuuyi Allah. 33 Wa ayyi naadum al-yankurni giddaam al-naas, ana kula nankurah giddaam abuuyi Allah.
Taʼab al-muʼminiin
34 «Ma tahsubu ana jiit achaan nijiib al-salaam fi l-ard. Ma jibt al-salaam laakin jibt al-seef. 35 Ana jiit achaan nikhaalif al-wileed maʼa abuuh wa l-bineeye maʼa ammaha wa l-mara maʼa nasiibitha. 36 Wa be misil da, naas beetah yabgo aduuh le l-naadum.
37 «Ayyi naadum al-yihibb abuuh walla ammah ziyaada minni, ma waajib leyah yabga tilmiizi. Wa ayyi naadum al-yihibb wileedah walla bineeytah ziyaada minni ma waajib leyah yabga tilmiizi. 38 Wa ayyi naadum al-aba ma yichiil taʼab al-saliib wa ma yitaabiʼni le l-moot, ma waajib leyah yabga tilmiizi. 39 Ayyi naadum al-yidoor yinajji nafsah, yiwaddirha. Laakin al-naadum al-yiwaddir nafsah fi chaani ana, hu da yanja.
40 «Wa ayyi naadum al-khibilaaku khibilaani. Wa l-naadum al-khibilaani khibil Allah al-rassalaani. 41 Wa ayyi naadum al-yakhbal nabi fi beetah achaan hu nabi, yalga ajur hana nabi. Wa ayyi naadum al-yakhbal raajil saalih achaan hu raajil saalih, yalga ajur hana raajil saalih. 42 Wa ayyi naadum al-yanti le naadum min naasi al-sukhaar dool chokhol sakhayyar misil kaas hana almi baarid achaan hu tilmiizi, nuguul leeku al-hagg, ajrah ma yiwaddir abadan.»
