Ma pola ki tumiyôna
1 Jesus mi dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, le sama nga mi kal avun kangâna hi tumiyônina d’uo ba, wani le mi dja’î kabo ma dingâ ni, mam mi sama kul ma tchi matna. 2 Wani sama nga mi kal avun kangânina, ni ma pol tumiyôna. 3 Ma ngom vun kangânina mi malam vuna, mi yi tumiyô mama ki simiyêziya. Tumiyô mama a humum delemu, mi buzuguzi woi abua mi. 4 Ata yima mi buzuk tumiyô mama woi abu petna, nga mi tit avoroziya. Tumiyôna a nga tit ad’um mi, kayam azi humum delemu. 5 Azi mba tit ad’u sama ding ngi, wani a mba djang ngei abomu, kayam me a nga hum del sama ding ngi.
6 Jesus mi dazi zla d’a d’ogol ndata, wani azi we nga ad’u zla d’a mi dazizid’a d’i.
Jesus ni Ma pol ma djivina
7 Kayam ndata, Jesus mi dazi kua ala: Gagazi, an nga ni dagiya, an ni vun kangâna hi tumiyônina. 8 Suma a mba avorona pet a ni suma kul suma tchi matna, wani tumiyôna a nga humuzi delezi d’i. 9 An ni vun kangâna. Le sama kal ata vun máma ni, mba mi fe suta, mba mi kal kuru, mba mi ndabua, mba mi fe yima te hatna. 10 Ma kula mi mba ná kula, ná tchi matna, ná b’lak ahlena mi. An mba ni kayam azi fe arid’a, a fat kam kua kam kua.
11 An ni Ma pol tumiyô ma djivina. Ma pol tumiyô ma djivina nga mi he tam mbei yam tumiyôna. 12 Sama le sun nda beged’a ni ma pol tumiyôna d’i, tumiyôna a ni mama d’uo mi. Le mi we ngûna nga djïya ni, mi ar tumiyôna woyo, mi ringâ. Ngûna mi mba, mi vik tumiyôna, mi b’rawazi woi yayak. 13 Mi ringâ kayam mam mi sama le sun nda beged’a, nga mi djib’er yam tumiyôna d’i. 14-15 An ni Ma pol tumiyô ma djivina. D’igi Abun mi wan an wAbun mi na, an we tumiyô mana, tumiyô mana a wan mi. Kayam ndata, an nga ni he tan ndei á matna yam tumiyô mana. 16 An nga ki tumiyô suma dingâ kua, suma a nga kur kangâ ma wana d’uo na. Mbeî an mba ni mbazi kur mi. Azi mba humun delenu, azi mba mbut ades ma tuna, ma polozina ni tu mi.
17 Abun nga mi le kanu, kayamba an nga ni he tan ndei á matnid’a, an mba zlit tan akulo kua mi. 18 Sana nga kad’enga á tchan ndi, wani an tanda nga ni he tan ndei á matna. An nga kad’enga á he tan ndeyo, an nga kad’enga á tchol tan akulo mi. NAbun ba, mi han vun ma he máma.
19 Kayam ndata, wala ti tchol aduk Juif-fâ kua yam zla ndata. 20 Suma ablaud’a adigazi a dala: Mi nga ki muzuk ma tchona kurumu, mi gurut ni gurud’a. Ni kayam me ba, agi humugizi ge?
21 Suma hiuna a dala: Sama nga ki muzuk ma tchona kuruma, mi ndak á de zla d’a hina d’a d’i. Muzuk ma tchona mi ndak á mal ir suma duka woi zu?
Juif-fâ a noî Jesus woyo
22 Vun til ma a tin gong nga kud’ora hAlonid’a irat vatna nga avo Jerusalem, ni til ma ab’lenga. 23 Jesus nga mi poi kur gong nga kud’ora hAlonid’a, ad’u azangâ hi Salomon-na. 24 Kayam ndata, Juif-fâ a nguyumu, a djobom ala: Ni mindja ba, ang arami bei le gigrita ge? Le angî Mesi-yu ni, ang dami woi mbak.
25 Jesus mi hulong dazi ala: An dagiya wa, wani agi hagi nga gagazid’a kan ndi. Sun nda an lat ki simiyê Abunda nga d’i le glangâsâ kanu, 26 wani agi nga hagi gagazid’a d’i, kayam agi nga aduk tumiyô mana d’i. 27 Tumiyô mana a nga humun delenu. An waziya, azi nga tit ad’un mi. 28 An hazi ari d’a didinda, azi mba bo d’i, sama mba mi prud’uzi woi abona nga d’i. 29 Abun ma handjina ni Ma kal ahlena petna. Sama ndak á prud’uzi woi abo Abuna nga d’i. 30 Ami kAbun ni tu.
31 Juif-fâ a yo ahinad’a kua á durumu. 32 Jesus mi hulong dazi ala: An tagagi sun nda djivi d’a ngola hAbunda. Ni yam sun me ba, agi min durun kahinad’a ge?
33 Juif-fâ a hulong dum ala: Ni yam sun nda djivid’a ba, ami min durung kahinad’a d’i, wani kayamba ang nga las Alonid’a. Ang tang ma ala ni sana na, ang mbut tang ala angî Alona.
34 Jesus mi hulong dazi ala: A b’ir kur gat magid’a ala: Alona mi dazi ala: Agi nalona d’uo zu? 35 Le Alona mi yi suma zla mamba mba atazi adjeuna ala alona, le b’ira hAlonid’a ndak á mbut tuo ni, 36 ni nana ba, agi nga dagi yam an ma Abun mi manan mi sununï kur duniyad’ina ala: Ang nga las Alona, ni kayamba an dala: An nAlona Goroma d’a zu? 37 Le an nga ni le sunda hAbunda d’uo ni, agi hagi gagazid’a kan ndi. 38 Wani le an nga ni lad’u ni, agi le hagi gagazid’a kan nduo pî, agi hagi gagazid’a yam sun ndata. Hina wani, agi mba wagi tetet ala Abun nga kurunu, an nga kur Abun mi.
39 Kayam ndata, azi halam kua á ved’a, wani mi nde woi aboziya.
40 Jesus mi hulong abo alum ma Jurdê-na, ata yima Jean mi le suma batemba kua avo’â, mi kak sä kua. 41 Suma ablaud’a a mba gevemu, a dala: Jean mi le nga vama ndandal yam tu d’i, wani zla d’a pet ta mam dat yam sa mámid’a ni gagazi. 42 Ata yi máma, suma ablaud’a a he gagazid’a kamu.
Al-raaʼi wa l-khanam
1 «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, kan al-khanam gaaʼidiin fi l-zariibe wa naadum ma yidoor yadkhul be l-derib wa laakin natta fi l-zariibe be bakaan aakhar, hu da sarraag wa mujrim. 2 Wa l-naadum al-yadkhul fi l-zariibe be l-derib, hu bas raaʼi al-khanam. 3 Wa l-haras yaftah leyah al-derib tawwaali wa l-khanam yaʼarfu hissah. Wa l-raaʼi yinaadi khanamah al-halaalah. Hu yinaadi ayyi waahide be usumha wa humman yamurgu waraayah. 4 Wa wakit marag kulla l-khanam khalaas, hu yigaddim leehum. Wa l-khanam yaʼarfu hissah wa achaan da yitaabuʼuuh. 5 Al-khanam abadan ma yitaabuʼu al-naadum al-ma yaʼarfuuh wa yajru minnah achaan ma yaʼarfu hissah.»
6 Isa hajja leehum be l-masal da wa laakin ma fihmo kalaamah. 7 Wa achaan da, Isa hajja leehum battaan wa gaal : «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, ana derib al-khanam. 8 Ayyi naadum al-ja gubbaali wa sawwa nafsah al-raaʼi al-sahiih, hu sarraag wa mujrim. Wa laakin al-khanam ma simʼo hissah. 9 Ana al-derib. Ayyi naadum al-yadkhul beyi, yanja wa yabga misil al-khanamaay al-tadkhul wa tamrug tasrah fi l-gechch al-akhdar. 10 Al-sarraag ma yaji fi ust al-khanam illa le yasrighum wa yadbahhum wa yahlikhum. Wa laakin ana jiit achaan humman yalgo al-haya wa nantiihum al-haya al-afdal.
Al-raaʼi al-adiil
11 «Ana al-raaʼi al-adiil. Al-raaʼi al-adiil hu al-naadum al-yafda khanamah be hayaatah. 12 Al-khaddaam al-yasrah be l-khanam achaan yalga gurus bas, hu ma al-raaʼi al-sahiih wa l-khanam ma haggah halaalah. Wa kan yichiif al-marfaʼiin jaayi, hu yajri minnah wa yikhalli al-khanam wiheedhum. Wa l-marfaʼiin yakhtif khanamaay min usuthum wa yichattithum. 13 Wa l-khaddaam yakhdim achaan al-gurus bas, hu ma lammaah be l-khanam.
14 «Ana al-raaʼi al-adiil. Naʼarif khanami wa humman kula yaʼarfuuni 15 misil abuuyi yaʼarifni wa ana naʼarif abuuyi. Wa ana nafda al-khanam be hayaati. 16 Indi khanam aakhariin al-ma min al-zariibe di. Humman kula waajib niwaddiihum. Humman yasmaʼo hissi wa kulla l-khanam yabgo door waahid tihit raaʼi waahid.
17 «Abuuyi yihibbini achaan nanti hayaati le nichiilha baʼadeen. 18 Ma fi naadum yagdar yichiil ruuhi laakin ana nantiiha be niiyti. Indi gudra achaan nanti ruuhi wa indi gudra nichiilha battaan. Da bas al-cheyy al-abuuyi amaraani beyah.»
19 Wa l-Yahuud simʼo kalaamah wa battaan ankhalafo. 20 Katiiriin minhum gaaʼidiin yuguulu : «Hu muchootin. Aglah laffa khalaas ! Maalku tasmaʼo kalaamah ?» 21 Wa waahidiin yuguulu : «Kalaamah ma kalaam hana naadum al-indah cheetaan. Hal cheetaan yagdar yifattih uyuun hana naadum amyaan walla ?»
Al-Yahuud saʼalo Isa
22 Wa fi l-chite, ayyado al-iid hana Tajdiid beet Allah fi Madiinat al-Khudus. 23 Wa Isa gaaʼid yuruukh fi fadaayit beet Allah fi bakaan usmah raakuubat Suleymaan. 24 Wa l-Yahuud lammo katiiriin jambah. Wa saʼalooh wa gaalo : «Tiʼallig guluubna lahaddi mata ? Kan sahiih inta al-Masiih, khalaas ooriina be kalaam waadih.» 25 Isa radda leehum wa gaal : «Awwal ooreetku wa intu ma aamantu. Al-ajaayib al-nisawwiihum be usum abuuyi yachhado leyi. 26 Laakin intu ma aamantu beyi achaan intu ma khanami. 27 Khanami yasmaʼo hissi wa ana naʼarifhum wa humman yitaabuʼuuni. 28 Nantiihum al-haya al-abadiiye wa abadan ma yiwadduru. Naadum ma yagdar yakhtifhum min iideeni. 29 Abuuyi antaahum leyi wa hu akbar. Wa min iideen abuuyi, ma fi naadum yagdar yakhtif cheyy. 30 Ana wa abuuyi waahid.»
31 Wa l-Yahuud chaalo battaan hujaar wa dawwaro yarjumuuh. 32 Wa Isa hajja leehum wa gaal : «Ana sawweet giddaamku hasanaat katiiriin jaayiin min abuuyi. Ween hi al-hasana al-be sababha tidooru tarjumuuni ?» 33 Wa l-Yahuud raddo leyah wa gaalo : «Ma nidooru narjumuuk be sabab hasana. Narjumuuk achaan inta muchrik. Inta insaani bas wa sawweet nafsak Allah !»
34 Wa Isa gaal : «Akiid, taʼarfu al-kalaam al-maktuub fi kitaabku al-Tawraat kadar Allah gaal : <Ana gult leeku intu ilaahaat.> 35 Wa Kitaab Allah daayman sahiih. Allah gaal : ‹Intu ilaahaat› le l-naas al-kalaam Allah ja leehum. 36 Wa ana bas al-Allah khaddasah wa rassalah fi l-dunya. Wa be misil da, maala tuguulu ana muchrik kan gult leeku ana Ibn Allah ? 37 Kan ana ma nisawwi amal Allah, khalaas ma tiʼaamunu beyi. 38 Kan intu ma tidooru tiʼaamunu beyi kula, aamunu be l-amal al-ana gaaʼid nisawwiih. Be misil da, taʼarfu wa tafhamo kadar abuuyi gaaʼid foogi wa ana gaaʼid fi abuuyi.» 39 Wa battaan dawwaro yakurbuuh wa laakin hu anbalas minhum.
40 Wa Isa gabbal fi l-nuss al-khaadi le bahar al-Urdun wa ja fi l-bakaan al-Yahya awwal khattas foogah al-naas. Wa gaʼad hinaak. 41 Wa naas katiiriin jo leyah wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Yahya ma sawwa ayyi ajab wa laakin kulla cheyy al-Yahya gaalah fi l-naadum da sahiih.» 42 Wa fi l-bakaan da, naas katiiriin aamano beyah.