Amul la ted’a hi Jerobowam-mba nga d’i i avogovogo
1 Kur atchogoi ndata Abiya Jerobowam goroma, mi ve tugud’eid’a. 2 Ata yi máma Jerobowam mi de mamamba ala: Ndak mbut tagu, ar a wak ala nda’î amanda d’i. Bugola, ndak i Silo ata yima Ahiya ma djok vun Alona mi sä kuana; ni sama mi dan ala an mba ni tamula yam Israel-lâ na. 3 Ndak yo avungôna abok dogo ki fangasuna ki gugur ra mbul ayuma tu, ndak i fumu. Mam mba mi dak ad’u vama mba mi le goreinina.
4 Atchad’a hi Jerobowam-mba ti le hina. Ti i Silo avo hi ma djok vuna Ahiya. Mam mi mamara kikra, iram mbi duk kei mi. 5 Wani Ma didina mi dum ala: Atchad’a hi Jerobowam-mba nga d’i mba, mba d’i mbut tat atcha d’a dinga, mba d’i djobong yam gorot ma nga tugud’eid’ina. Ang hulongôt humba hina hina.
6 Kak hina ndjö wani, Ahiya mi humut aset ma tita avun aziyamu, mi de ki delem akulo ala: Atchad’a hi Jerobowam-mba, ndak kalïya! Ni kayam me ba, ndak mbut tak d’igi atcha d’a dinga hina na ge? Kayam ndata, an nga ki zla d’a ad’enga á daksiya.
7 Ndak hulong de mi Jerobowam ala: Wana ni zla d’a Ma didina Alona hi Israel-lîna mi data: Ni an ba ni tining aduk suma, ni an ba ni tining avok man suma Israel-lâ mi. 8 An prut leud’a abo suma hi David-na, an hangziya. Wani ang hle nga zlad’a hazong mana David ma ge yam kä ad’u vun man ma hed’a ma mi lan sunda ki hurum tu bei mi le vama tcho avoron yam tu ba na na d’i. 9 Ang le tchod’a kal suma avorongâ pet, ang i yor alo ma dingâ teteng á zalan hurunu, ang aran ndei ang han azigang mi. 10 Kayam ndata, an nga ni mba ndaka yam sum mangâ, an nga ni dap sumala ni simiyêngû na magumeina d’oze gro vuta woi aduk Israel-lâ, an mba ni yagang andjavang ngei d’igi suma a yak djimgilâ woi na. 11 Suma avo hi Jerobowam pet ma mit avona, adureina a mba mud’umu; ma mi mit abageina, aluweina a mba tumu. Wana ni vama Ma didina mi duma.
12 Ata yi máma ma djok vuna Ahiya mi de kua ala: Ndak atchad’a hi Jerobowam-mba, ndak hulong avo hatagu. Ata yima ndak mba d’i tin asek avo hur azì ma ngolîna, goro’â mba mi mid’a. 13 Israel-lâ pet a mba tchimu, a mba tozom mi. Aduk suma hi Jerobowam-ma pet ni mam tu ba, a mba tozomu, ni mam tu aduk suma avo hi Jerobowam-ma ni vama djivi ma le Ma didina Alona hi Israel-lîna tam djivid’ina. 14 Wani Ma didina mba mi man amulâ yam Israel-lâ, ni mam ba, mba mi dap suma avo hi Jerobowam-ma woyo. Ki tchetchemba, an de nana d’ei ge? 15 Ma didina mba mi to Israel-lâ, a mba giget d’igi ped’eu d’a avun mbinid’a na. Ma didina mba mi yozi woi yam andaga d’a djivi d’a mi hat mabuyozi ngolod’a, mba mi ndjoyôzi woi abo hî avun alum ma Efrat-na. Wana ni vama mba mi mba kazina, kayam azi yor alo ma dingâ á zal hur Ma didina. 16 Mba mi arazi woyo, kayam Jerobowam mi zud’uzi á le tchod’a.
17 Atchad’a hi Jerobowam-mba ti iya, ti kal avo Tirsa; ata yima ti tin aset akulo yam agu ma vun gong matina, gorotna mi mid’a. 18 A tozomu; Israel-lâ pet a tchim d’igi zla d’a Ma didina mi dat avun azong mam ma djogom vunama Ahiya-d’a na mi.
19 Sunda hi Jerobowam mba ara kayî mam ma durâ ki leu mam mba ted’a pet, a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Israel-lîd’a. 20 Jerobowam mi tamula bizad’a dok mbà yam mbà, mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. Goroma Nadap mi vrak tamula blangâmu.
(b) AMULEI SUMA JUDA-NA KAMULEI SUMA ISRAEL-LÂ
Amul la ted’a hi Robowam-mba nga d’i i avogovogo
(Gol 2 Sun hAm 12.1-16)
21 Kid’a Robowam Salomon goroma mi kak amula yam suma Juda-nid’a, bizamî dok fid’i yam tu. Asum a yat ala Näma, ni d’a Amon-nda. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dogo yam kid’iziya. Nazì ma ngol ma Ma didina mi manam kur ambas sa Israel-la pet á kak aduk sum mama kuana. 22 Andjafâ hi Juda-na a lahle suma tchona avok Ma didina, a zalam hurum ki tcho mazi d’a led’a kayam tcho mazi d’a led’a ti kal la habuyozi ngolo d’a. 23 Azi min yina ata yima ndingâ, a tchet ahinad’a, a tinit akulo yam ahuniyô suma djodjohlâ kad’u agu ma d’uf ma lara ge pet mi. 24 Azi nga kandjuvei suma gaulangâ karop suma gaulangâ kur ambasa. Azi nga lahle suma lara ge pet handjaf suma Ma didina mi digizi woi adjeu á ar yina mi Israel-lîna.
25 Kur biza d’a vahl hla Robowam nga mi tamulid’a, Sisak amul ma Ezipte-na mi mba mi dur suma Jerusalem-ma. 26 Mi yo ndjondjoî d’a kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’id’a ki ndjondjoî d’a kur azina hamulîd’a pet, mi yo mboriyo suma lor suma Salomon mi yorozina pet mi. 27 Wani amulâ Robowam mi yor mboriyo suma kawei ma hleuna, mi vragazi balumu, mi hazi abo azigar suma nglo suma a ngom vun agre’â hamulîna. 28 Wani bur ma lara ma amulâ mi i kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina, azigar suma ndjola a yo mboriyo ndazina woyo. Bugola, a hulongôzi ata yazi ma ngomba.
29 Sunda hi Robowam mba ara kahle suma mi lazina pet a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Juda-nid’a.
30 Kid’a Robowam nga ki iramba, nga mi dur ayîna ki Jerobowam teteu.
31 Robowam mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. A tozom gevezi kur Azì ma ngolâ hi David-na. Asum a yat ala Näma, ni d’a Amon-nda. Goroma Abiyam mi vrak tamula blangâmu.
Nihaayat hukum Yarubaʼaam
1 Wa fi l-wakit da, Abiiya wileed Yarubaʼaam mirid. 2 Wa Yarubaʼaam gaal le martah : «Gummi wa khayyiri khulgaanki achaan al-naas ma yaʼarfuuki kadar inti marti ana Yarubaʼaam. Wa baʼad da, amchi hillit Chiilooh wa hinaak talge al-nabi Akhiiya. Wa hu bas al-awwal khabbaraani kadar nabga malik fi Bani Israaʼiil. 3 Wa chiili maʼaaki achara khubza wa kaʼak wa girbe hana asal wa amchi algeeh. Wa hu yikhabbirki be l-cheyy al-yukuun le l-wileed.»
4 Wa marit Yarubaʼaam sawwat al-cheyy al-raajilha gaalah leeha wa hi gammat wa machat le hillit Chiilooh fi beet al-nabi Akhiiya. Wa Akhiiya da ma bichiif achaan hu chayyab marra waahid wa uyuunah faathiin wa ma bichiifu. 5 Wa Allah gaal le Akhiiya : «Di hi marit Yarubaʼaam jaaye leek le tichawwif leeha achaan wileedha mardaan. Wa wakit hi tawsal hini, hi tisawwi nafisha misil mara aakhara. Wa inta kamaan hajji leeha be misil da wa misil da.»
6 Wa tawwaali wakit Akhiiya simiʼ harakat rijileenha wakit daakhle, hu gaal leeha : «Alfaddale, ya marit Yarubaʼaam ! Maala sawweeti nafiski misil mara aakhara ? Ana indi leeki khabar cheen. 7 Gabbili le Yarubaʼaam wa guuli leyah : ‹Daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal : “Min ust al-chaʼab, ana rafaʼtak wa sawweetak kabiir fi chaʼabi Bani Israaʼiil. 8 Wa ana galaʼt al-muluk min zurriiyit Dawuud wa anteetah leek. Wa laakin inta ma bigiit misil abdi Dawuud al-hafad wasiiyaati wa taabaʼ kalaami be kulla galbah wa illa yisawwi al-adiil bas giddaami. 9 Wa inta gaaʼid tisawwi al-fasaala ziyaada min al-naas al-gablak. Wa le tizaʼʼilni, inta sanaʼt leek asnaam min hadiid al-yimassulu ilaahaat aakhariin. Wa leyi ana kamaan, rafadtini. 10 Wa be sabab da, ana ninazzil charr foog aayilat Yarubaʼaam. Wa nidammir kulla l-rujaal min aayiltah kan abiid walla hurriin kula fi lubb Bani Israaʼiil. Wa nuguchch aayiltah misil yuguchchu al-baʼar min wijh al-ard. 11 Wa ayyi naadum min aayilat Yarubaʼaam al-yumuut fi lubb al-hille, al-kulaab yaakuluuh. Wa l-yumuut fi l-kadaade, tuyuur al-sama yaakuluuh.”› Wa da kalaam Allah al-hu gaalah.
12 «Wa kan leeki inti, gummi amchi beetki. Wa laakin wakit tidissi rijilki fi l-hille bas, al-wileed yumuut. 13 Wa kulla Bani Israaʼiil yahzano leyah wa yadfunuuh. Wa min aayilat Yarubaʼaam, hu wiheedah bas al-yadfunuuh fi khabur achaan hu wiheedah bas min aayilat Yarubaʼaam, Allah Ilaah Bani Israaʼiil ligi foogah cheyy adiil.
14 «Wa baʼad da, Allah yidarrij leyah malik fi Bani Israaʼiil al-yidammir aayilat Yarubaʼaam. Wa da l-cheyy al-gaaʼid yahsal al-yoom fi l-wakit da bas. 15 Wa Allah yadrub Bani Israaʼiil wa yabgo misil ageeg al-chaaylah al-almi. Wa hu yamrughum min al-balad al-samha al-antaaha le juduudhum wa yichattithum khaadi le bahar al-Furaat achaan humman khaddabo Allah wakit khazzo iidaan le ibaadat ilaaha Achiira. 16 Wa Allah yaabaahum le Bani Israaʼiil be sabab al-zanib al-Yarubaʼaam sawwaah, hu al-lazza naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub.»
17 Wa marit Yarubaʼaam gammat wa gabbalat hillit Tirsa. Wa wakit wassalat khachum baab beetha, khalaas al-wileed maat. 18 Wa dafanooh wa kulla Bani Israaʼiil hizno leyah. Wa da bigi hasab kalaam Allah al-gaalah be waasitat abdah al-nabi Akhiiya.
Moot Yarubaʼaam
19 Wa l-baagi min amal Yarubaʼaam al-sawwaah min al-huruub wa l-hukum, kulla ke maktuub fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 20 Wa muddit hukum Yarubaʼaam 22 sana wa baʼad da, maat wa lihig abbahaatah. Wa wileedah Nadaab hakam fi badalah.
Rahabʼaam bigi malik fi Yahuuza
21 Wa Rahabʼaam wileed Suleymaan bigi malik fi mamlakat Yahuuza. Wa hu indah 41 sana wakit bigi malik. Wa hakam 17 sana fi Madiinat al-Khudus wa di l-madiina al-azalaaha Allah min kulla mudun gabaayil Bani Israaʼiil le yukhutt foogha usmah. Wa amm Rahabʼaam usumha Naʼama wa hi min balad Bani Ammuun. 22 Wa naas gabiilat Yahuuza gaaʼidiin yisawwu al-fasaala giddaam Allah. Wa be l-zanib da, khaddabo Allah ziyaada min al-khadab al-awwal juduudhum sabbabooh be zunuubhum al-sawwoohum. 23 Wa humman kula bano bakaanaat aaliyiin wa khazzo hujaar le l-ibaada wa khazzo iidaan le ibaadat Achiira fi raas ayyi jabal aali wa tihit ayyi chadara khadra. 24 Wa naas waahidiin yisawwu al-charmata fi bakaan al-ibaada fi l-balad. Wa da nafs al-muharramaat al-sawwoohum al-umam al-Allah galaʼ minhum arduhum wa antaaha le Bani Israaʼiil.
Al-harba maʼa l-Masriyiin
25 Wa fi l-sana al-khaamse hana hukum Rahabʼaam, Chiichakh malik Masir gamma ja haarab Madiinat al-Khudus. 26 Hu chaal kulla l-khuna al-fi beet Allah wa gasir al-malik. Hu chaal kulla cheyy, khaassatan al-darag hana l-dahab al-Suleymaan sawwaahum.
27 Wa fi badal al-darag dool, al-malik Rahabʼaam sawwa darag aakhariin hana nahaas wa ammanaahum le kabiir al-hurraas al-gaaʼid yahris khachum baab gasir al-malik. 28 Wa kan al-malik yamchi beet Allah, al-hurraas yichiilu al-darag dool wa baʼadeen yigabbuluuhum fi beet al-hurraas.
29 Wa l-baagi min amal Rahabʼaam wa kulla cheyy al-sawwaah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Yahuuza. 30 Wa daayman bigi harib ambeen Rahabʼaam wa Yarubaʼaam. 31 Wa Rahabʼaam maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi khabur juduudah fi madiinat Dawuud. Wa ammah usumha Naʼama wa hi min balad Bani Ammuun. Wa wileedah Abiiya hakam fi badalah.