Israel-lâ a nga huruzi á le sunda mi Ma didina
1 Josue mi tok andjafâ hi Israel-lîna pet avo Sikem, mi yi mazi suma nglona ki suma avorozina ki mazi suma ka sariyad’a ki nglo suma avok azigarîna pet; a i avok Alona. 2 Josue mi de mablau d’a peta ala: Ma didina Alona hi Israel-lîna mi dala: Abuyogi ngolo adjeu dedei a kak sä nabo alum ma Efrat-na sä woi hî, nala, Tera Abraham azi ki Nahor abuyoziya, a kud’orî alo ma dingâ. 3 An hleï abugi ngolo Abraham abo alum ma Efrat-na abo hî, an nguyum tita kur ambas sa Kanan-nda pet, an zulum andjavamu, an hum Isak. 4 An he Jakob azi ki Esau mi Isak, an hahina d’a Seir-ra mi Esau djona, wani Jakob azi ki groma a i Ezipte.
5 An sun Moise azi ki Aron, an tum Ezipte-na ki tugud’ei d’a tchod’a teteng, an buzugugï woi avo Ezipte. 6 An buzugï abuyogi ngolo woi avo Ezipte, agi mbagi avun alum ma ngol ma Tchereuna. Ezipte-na a dik ad’u abuyogi ngolo gak avun alum ma ngol ma Tchereuna ki pus ma dur ayîna ki suma akulumeina mi. 7 Abuyogi ngolo a tchi kan an Ma didina. Ata yi máma an Ma didina ni mbut yina nduvunda adigagi ki Ezipte-na. An kuzî aluma yam Ezipte-na kä, mi hlubuzi kä woyo; agi wagi ahle suma an lazi ki Ezipte-na ki iragiya, agi kagagi abagei hur fulâ burâ ablaud’a mi. 8 An tid’ï ki sed’egi yam ambasa hi suma Amor suma sä kaka abo alum ma Jurdê-na woi hî na. Azi ndagi ayîna, wani an hagizi abogiya, an b’lagazi woi avorogiya; agi hlagi ambas mazid’a.
9 Balak Sipor goroma amul ma Mowap-ma, mi ndagi durâ, mi yi Baläm Beyor goroma ala mi gagi vuna. 10 Wani an hum nga Baläm mbi, an zud’um ala mi b’e vuna kagiya. Hina, an prud’ugi woi abo Balak mi. 11 Agi djagagi alum ma Jurdê-na, agi mbagi Jeriko. Suma Jeriko-na a tchol durâ ki sed’egiya, nala, suma Amor-râ, suma Peris-sâ, suma Kanan-na, suma Het-na, suma Girgas-sâ, suma Hef-fâ ki suma Jebus-sâ. An hagizi abogiya. 12 An sun azlanguru ma ahlogahlo’â ata amulei suma Amor suma mbà ndazina avorogiya, mi digizi woi avorogi dei; nga ni ki mbigeu magi d’a fiyak kuo mi na, nga ni ki yeû magi d’uo mi. 13 An hagi ambas sa agi kawagi nga kat tuo d’a kazì ma nglo ma agi minim nga ni agi d’uo na; agi kagagi kua mi. An hagi guguzlud’a kagu olif ma agi pum nga ni agi d’uo na; agi nga tum mi.
14 Josue mi de kua ala: Ki tchetchemba, agi lagi mandara Ma didina, agi lum sunda ki hur ma tuna, agi kagagi ni suma d’engzengâ avoromu, agi tchugugi alo ma abuyogi ngolo a kud’uromï sä abo aluma abo hî na d’oze alo ma Ezipte-na woyo, agi lagi ni sunda mi Ma didina. 15 Le agi min á lagi sunda mi Ma didina d’uo ni, agi managi sama agi min lum sunda inina. Agi lagi ni sunda malo ma abuyogi ngolo a kud’uromï abo alum ma sä abo hî na d’oze malona hi suma Amor suma agi nga kaka yam ambas mazid’ina zu? Wani an ki sum mana, ami lami ni sunda mi Ma didina!
16 Suma a to’â a hulong ded’a ala: Ami nga ki djib’era á arami Ma didina woi á kud’uromi alo ma ding ngi. 17 Kayam Ma didina nAlo mamina; ni mam ba, mi buzugumï woi kur Ezipte kabuyomi ngolo kur yima a lami magomba kuana; ni mam ba, mi lahle suma atchapma kä iramiya; ni mam ba, mi ngomomi kur lovot ta ami hlad’ï aduk suma wanid’a. 18 Mi dik suma woi avoromiya, kal pet ni suma Amor suma a nga kaka yam ambas sa wandina pet. Ami tami pî, ami lum sunda kayam mam mi Alo mamina.
19 Josue mi de mi suma a to’â ala: Agi ndak á lagi sunda mi Ma didina d’i. Kayam mam mi Alo ma bei tchod’a ba na, nAlo ma yungôrâ; mam mba mi ve tam yam tchila magid’a ki tcho magid’a d’i. 20 Le agi aragiya wa Ma didina woi i kud’urogi wa alo ma dingâ ni, mi lagi djivid’a wan pî, mam mba mi mbut iram atagiya, mba mi lagi tchod’a, mba mi dabagi woi mi.
21 A hulong de mi Josue ala: Hawa yak! Ami lami ni sunda mi Ma didina.
22 Josue mi dazi ala: Agi tagi lagi glangâsâ yam tagi ni agi tagid’a ala agi managi ni Ma didina á lum sunda.
A hulong dum ala: Ami tami lami glangâsâ yam tami ni amiya.
23 Ata yi máma Josue mi dazi ala: Ki tchetchemba, agi tchugugi alo ma ding ma nga adigagina woyo, agi mbud’ugi hurugi yam Ma didina Alona hi Israel-lîna.
24 A hulong de mi Josue ala: Ami mba lami sunda mi Ma didina, ami mba gami yami kä ad’u zla mamba mi.
25 Kur bur ma Josue mi gun ablaud’a kAlonina, mi hazi gata ki vun ma hed’a avo Sikem. 26 Mi b’ir zla ndata kä kur mbaktum mba gata hAlonid’a, mi hlahina d’a ngola, mi tinit akulo kad’ut ad’u agu ma a yum ala sen ma nga kur yima a tinim iram vam mi Ma didinina na. 27 Josue mi de mablau d’a peta ala: Gola! Ahina d’a wanda mba d’i le glangâsâ keya, kayam ndat ti hum zla d’a pet ta Ma didina mi deizid’a, ti mba d’i le glangâsâ kagi kayambala agi tinigi vunagi yam Alo magina d’uo d’a.
28 Bugola, Josue mi tchuk suma avo; nge nge pî mi i yam andaga mam mba a humzi djonid’a.
Matna hi Josue-na
29 Bugol ahle ndazina, Josue Nun goroma azongâ hi Ma didina, mi le bizad’a ni kis kam dogo, mi mid’a. 30 A tozom yam andaga d’a a humzi djonid’a avo Timnat-Sera yam ahinad’a hi Efraim-mba abo ma norâ hahina d’a Gas-sina. 31 Israel-lâ a le sunda mi Ma didina kid’a Josue ki suma nglo suma a nga zlapa ki sed’ema a nga ki irazi tua d’a. Ni suma a we sunda pet ta Ma didina mi lat yam djivid’a hi Israel-lîd’a.
32 Israel-lâ a tos aso’â hi Josef ma azi yomï Ezipte-na avo Sikem ata yima Jakob mi guzum ki bege d’a hapa kis abo suma hi Hamor ma Sikem abuma. Nandaga d’a a hat djona mi suma hi Josef-fîd’a.
33 Elazar Aron goroma mi mit mi. Azi tozom yam ahina d’a djodjohl hla a hat mi goroma Fines yam ahinad’a hi Efraim-mbid’a.
Al-chaʼab chaalo niiye yaʼabudu Allah
1 Wa Yachuuʼ lamma kulla gabaayil Bani Israaʼiil fi Chakiim wa naada chuyuukhhum wa kubaaraathum wa gudiyaahum wa masaaʼiilhum wa humman jo giddaam al-Rabb. 2 Wa Yachuuʼ gaal le kulla l-chaʼab : «Daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal : ‹Zamaan, juduudku sakano khaadi le bahar al-Furaat wa abado ilaahaat aakhariin. Wa Taarah abu Ibraahiim wa Naahuur kula ambeenaathum. 3 Wa fi l-wakit daak, ana chilt abuuku Ibraahiim min khaadi le bahar al-Furaat wa jibtah fi balad Kanʼaan. Wa ana kattart zurriiytah wa anteetah wileedah Ishaakh. 4 Wa le Ishaakh, ana anteetah awlaadah Yaakhuub wa Isuu. Wa anteetah le Isuu balad jibaal Saʼiir le yichiilha wa Yaakhuub wa iyaalah kamaan macho ale balad Masir.
5 «‹Wa baʼad da, ana rassalt Muusa wa Haaruun wa darabt balad Masir be l-waba al-nazzaltah foogha wa khalaas, maragtuku minha. 6 Wa ana maragt juduudku min Masir wa jo lahaddi l-bahar al-Ahmar. Wa laakin al-Masriyiin tarado juduudku be arabaat harib wa siyaad kheel lahaddi l-bahar da. 7 Wa wakit juduudku sarakho leyi, ana Allah khatteet dalaam beenhum wa been al-Masriyiin. Wa baʼad da, chilt al-bahar wa khatteet beyah al-Masriyiin. Wa intu chiftuuh be uyuunku al-cheyy al-ana sawweetah le l-Masriyiin.
«‹Wa baʼad da, intu gaʼadtu fi l-sahara le mudda tawiile. 8 Wa ana waddeetku le balad al-Amuuriyiin al-saakniin sabaah le bahar al-Urdun. Wa humman haarabooku wa laakin ana hazamtuhum wa dammartuhum giddaamku wa intu chiltu baladhum. 9 Wa Balaakh wileed Siffuur malik Muwaab gamma le yihaarib Bani Israaʼiil wa rassal le Balʼaam wileed Baʼuur achaan yaji yalʼanku. 10 Wa laakin ana ma simiʼt kalaam Balʼaam wa fi l-akhiir, hu baarakaaku be baraka kabiire. Wa ana najjeetku min iid Balaakh malik Muwaab.
11 «‹Wa gataʼtu bahar al-Urdun wa wassaltu Ariiha. Wa sukkaanha gammo haarabooku wa maʼaahum al-Amuuriyiin wa l-Firizziyiin wa l-Kanʼaaniyiin wa l-Hittiyiin wa l-Girgaachiyiin wa l-Hiwwiyiin wa l-Yabuusiyiin. Wa laakin ana sallamtuhum leeku fi iideeku. 12 Wa rassalt ruʼub chadiid le natrud min giddaamku al-muluuk al-itneen hana l-Amuuriyiin wa da ma be suyuufku wa la be nachaachiibku ! 13 Wa ana anteetku balad al-ma tiʼibtu foogha wa anteetku mudun al-intu ma baneetuuhum wa hassaʼ gaaʼidiin taskunu fooghum. Wa anteetku ziraaʼa hana inab wa zaytuun al-ma teerabtuuh wa hassaʼ gaaʼidiin taakulu minnah.›»
14 Wa Yachuuʼ gaal battaan : «Hassaʼ, akhaafo Allah wa aʼabuduuh be sahiih wa amaan. Wa baʼʼudu minku kulla l-asnaam al-juduudku abadoohum khaadi le bahar al-Furaat wa fi Masir wa aʼabudu Allah. 15 Wa laakin kan ma tidooru taʼabudu Allah, aʼazulu al-yoom al-ilaah al-tidooru taʼabuduuh. Mumkin tichiilu ilaahaat al-abadoohum juduudku khaadi le bahar al-Furaat, walla tichiilu ilaahaat al-Amuuriyiin min al-balad al-intu saakniin foogha. Wa laakin ana wa aayilti kamaan, aniina naʼabudu Allah !»
16 Wa l-chaʼab raddo leyah wa gaalo : «La, abadan ! Ma naabo Allah le naʼabudu ilaahaat aakhariin ! 17 Achaan Allah Ilaahna, hu bas al-maragaana aniina wa abbahaatna min Masir balad al-ubuudiiye wa sawwa al-ajaayib al-kubaar dool giddaamna. Wa hafadaana fi tuul al-derib al-macheena foogah wa fi ust kulla l-chuʼuub al-chaggeenaahum. 18 Wa Allah tarad giddaamna al-Amuuriyiin wa kulla l-chuʼuub al-aakhariin al-sakano fi l-balad di. Wa fi chaan da, aniina kula naʼabudu Allah achaan hu bas Ilaahna.»
19 Wa Yachuuʼ gaal le l-chaʼab : «Intu ma tagdaro taʼabudu Allah achaan hu al-Ilaah al-Khudduus wa hu al-Ilaah al-Khayyuur, ma yahmal isyaanku wa zunuubku. 20 Wa wakit taabo Allah wa taʼabudu ilaahaat aakhariin, hu yugumm didduku wa yiʼaakhibku wa yikammilku baʼad hu sawwa leeku kulla l-kheer da.» 21 Wa l-chaʼab gaalo le Yachuuʼ : «La, naʼabudu Allah bas.»
22 Wa Yachuuʼ gaal le l-chaʼab : «Intu zaatku chuhuud fi nufuusku kadar azaltu Allah wa taʼabuduuh.» Wa humman gaalo : «Aywa, aniina chuhuud.» 23 Wa Yachuuʼ gaal : «Kan ke da khalaas, baʼʼudu al-ilaahaat al-ajnabiyiin min usutku wa khuttu guluubku fi Allah Ilaah Bani Israaʼiil.» 24 Wa l-chaʼab gaalo le Yachuuʼ : «Aniina naʼabudu Allah Ilaahna bas wa nasmaʼo kalaamah.»
25 Wa khalaas fi l-yoom da fi Chakiim, Yachuuʼ sawwa muʼaahada been al-chaʼab wa Allah wa sawwa leehum gawaaniin wa churuut. 26 Wa Yachuuʼ katab al-kalaam da fi kitaab Tawraat Allah. Wa chaal hajar kabiir wa khazzaah fi l-bakaan da, tihit al-chadara al-kabiire al-gaaʼide jamb al-bakaan al-mukhaddas hana Allah. 27 Wa gaal le kulla l-chaʼab : «Daahu al-hajar yukuun chaahid foogna achaan hu simiʼ kulla kalaam Allah wakit kallam maʼaana. Wa l-hajar da yachhad foogku achaan ma tankuru Ilaahku.» 28 Wa khalaas, Yachuuʼ gaal le l-chaʼab khalli ayyi waahid yamchi le ard warasatah.
Yachuuʼ wileed Nuun maat
29 Wa baʼad da, Yachuuʼ wileed Nuun abd Allah maat fi umur hana 110 sana. 30 Wa dafanooh fi ard warasatah fi Timna Saarah fi jibaal Afraayim munchaakh le jabal Gaʼach. 31 Wa Bani Israaʼiil abado Allah fi kulla muddit ayyaam Yachuuʼ. Wa baʼad mootah, abado Allah fi kulla muddit ayyaam al-chuyuukh al-chaafo kulla l-aʼmaal al-sawwaahum Allah fi chaan Bani Israaʼiil.
32 Wa kan le udaam Yuusuf al-chaaloohum Bani Israaʼiil min balad Masir, humman dafanoohum fi Chakiim fi l-zereʼ al-charaah Yaakhuub be 100 hajar fudda min awlaad Hamuur abu Chakiim. Wa da kula bigi warasa le zurriiyit Yuusuf.
33 Wa Aliʼaazar wileed Haaruun kula maat wa dafanooh fi l-jabal al-anto le wileedah Fiinhaas fi jibaal Afraayim.