(c) ATCHOGOI D’A DABID’A
Ma didina mi nde tam mbei ir Salomon yam á mbàd’a
(Gol 2 Sun hAm 7.11-22)
1 Kid’a amulâ Salomon dap gong nga kud’ora hi Ma didinid’a minda kaziyam ma amula kahlena pet suma tam lum djivid’a kazi á mindina dapa, 2 Ma didina mi nde tam mbei iram yam á mbàd’a d’igi mi nde tam mbei iram avo Gabawon-na. 3 Ma didina mi dum ala:
An hum tchen mang nga hu d’a ang tchenenda, an tin wa gong nga ang minita irat vad’u, an mba ni kak kua adigagi gak didin, an mba ni tin iran kad’u, an mba ni vagi atan burâ ki burâ mi. 4 Wani le ang nga tit avoron ki hurung tu d’ingêr d’igi abung David na, le ang nga lahlena pet suma an hang vuna kazina, le ang nga ge yang kä ad’u gat man nda tetenga ni, 5 an mba ni kagang yam zlam mang nga amula ngingring yam Israel-lâ burâ ki burâ d’igi an de mabung David na ala: Ad’u andjavang ang mba ba bei fe sama mba mi vrak blangâng á kak yam zlamba hi Israel-lîd’a d’i gak didin.
6 Wani le ang ki sum mangâ ki grogi ngolona, le agi walagi woi ki sed’enu, le agi nga gagi yagi kä ad’u vun ma he mana ki gat ta an hagizid’a d’uo, le agi igi á le sunda malo ma dingâ teteng, le agi grivigi kä avorom á kud’uromu ni, 7 an mba ni digigi agi Israel-lâ woi kur ambas sa an hagizid’a, an mba ni ge gong nga an tinit irat vat á kud’uron kuad’a woi dei ki sed’en mi.
Ata yi máma Israel-lâ a mba mbut ni vama sanda ki vama lasa aduk suma pet mi. 8 Fata suma a kal gen gong nga ngol la ndandal ndatid’a, a mba le atchap, a mba le mandarâ, a mba djop tazi ala: Ni kayam me ba, Ma didina mi le zla ndata kambas ndata ki gong nga kud’or ndata na ge? 9 Azi mba hulong dazi ala: Ni kayamba Israel-lâ a ar Ma didina Alo mazi ma mi buzugï abuyozi ngolo woi kur andaga d’a Ezipte-d’ina woi d’a. Ni kayamba azi i bugol alo ma dingâ teteng á lum sunda, á grif kä avorom á kud’uromba. Ni kayam ndata ba, Ma didina mi mbazi ndak ndata kazi wana!
Sun nda tetenga hi Salomon-nda
(Gol 2 Sun hAm 8.1-18)
10 Kur dabid’a hi bizad’a dok mbàd’a, Salomon mi dap gongîyo suma mbà ndazina, nala, gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ki gonga hamulîd’a minda. 11 Hiram amul ma Tir-râ mi hum agu sedrena kagu siprena ki lora ndak ata min mamba. Kayam ndata, Salomon mi he Hiram azì ma nglona dok mbà kur ambas sa Galile-d’a. 12 Hiram mi tcholï kur azì ma ngol ma Tir-râ á gol azì ma Salomon mi humzina, wani tam lum nga djivid’a kam mbi. 13 Mi de mi Salomon ala: Wiyena, wana nazì ma ang handjina zu? Ni kayam ndata ba, gak ini a nga yi azì máma ala ambas sa Kabul-la. 14 Hiram mi he Salomon lora tonna hindi ki nusa adjewe.
15 Ni hina ba, Salomon mi tin sun nda ad’enga yam suma a min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ki gong mam mba amula ki yima a yum ala Milo-na ki gulumuna hi Jerusalem-ma ki Hasor ki Megido ki Gezer mi. 16 Kid’a Salomon mi ve Faron amul ma Ezipte-na gorombid’a, Faron mi i mi hlazì ma Gezer-râ, mi ngalam mbei kakud’a, mi tchi suma Kanan suma kurâ woyo, mi hum mi goromba he d’a hawad’a. 17 Kayam ndata, Salomon mi min Gezer min nda dinga kazì ma Bet-Horon ma kä ata yima ligitimina. 18 Mi min Bälat ki Tamar azì ma hur fulâ handaga ndatina, 19 mi min azì ma lara ge pet ma a ngom ahle mama kuana kazì ma nglo ma a tchuk pus mam ma dur ayîna kuana kazì ma nglona hi suma djang akulumeinina mi. Mi min ahlena pet suma mi ngazi kurum á minda avo Jerusalem-ma kavo Liban-na, kur ambas sa mam te kata pet mi.
Sun nda ad’enga Salomon mi lata:
20 Suma Amor-râ ki suma Het-na ki suma Peris-sâ ki suma Hef-fâ ki suma Jebus-sâ pet suma a ar suma a nga nandjafâ hi Israel-lâ d’uo na, 21 ki grozi suma a ar blogozi kur ambasa suma Israel-lâ a ndak á tchazi woi pet tuo na, Salomon mi tinizi á le sun nda magomba; a nga kur gak ini. 22 Wani Salomon mi tin nga sama Israel kur sun nda magomba d’i, kayam azi ni suma dur ayîna, a nazungeî suma sunda, a ni suma avok sumina, a ni suma a te yam pus ma dur ayînina, a ni suma djang akulumeina mi. 23 Suma nglo suma Salomon mi tinizi yam sun mambina, a ni kikisa vahl yam dok vahl, mi tinizi ná gol sun nda lara ge pet ta suma ablaud’a a nga lata.
24 Faron goromba ti tcholï kur Azì ma ngolâ hi David-na, ti i kur azì ma amul ma Salomon mi minittchina. Ata yi máma Salomon mi min yima a yum ala Milo-na.
25 Kur bizad’a tu Salomon nga mi hahle suma ngat buzu suma zlap darigïd’a yam yima ngal ahle suma ngat buzu ma mam minim mi Ma didinina yam hindi, nga mi ngal dubang ma his djivid’ina yam yima ngal dubang ma his djivid’a ma nga avok Ma didinina mi. Ni hina ba, mi dap ki suna gong nga kud’ora.
26 Amulâ Salomon mi min batod’a ablaud’a kur azì ma Esiyon-Geber ma go ki Elat avun alum ma ngol ma Tchereuna kur ambas sa Edom-mbina. 27 Hiram mi sun mam suma a we alum ma ngolâ ki suna batod’ina á ndjun suma hi Salomon-na. 28 Azi i ki suma hi Salomon-na avo Ofir, a yoï lora kal tonna dogo yam mbà mamulâ Salomon.
Allah baan le Suleymaan le taani marra
1 Wakit Suleymaan kammal buna hana beet Allah wa gasir al-malik wa kulla cheyy al-dawwar yisawwiih hasab niiytah, 2 Allah baan leyah battaan misil awwal baan leyah fi Gibʼuun. 3 Wa Allah gaal leyah : «Ana khibilt salaatak wa duʼaak al-wajjahtuhum leyi. Wa l-beet al-inta baneetah leyi da, ana khaddastah achaan khatteet foogah usmi ila l-abad. Wa niraakhibah wa nifakkir foogah daayman. 4 Wa inta, ya Suleymaan, kan tichiil derbi misil Dawuud abuuk chaalah be niiye mukhlisa wa l-takhwa wa kan tisawwi kulla cheyy al-ana amartak beyah wa tahfad gawaaniini wa churuuti, 5 khalaas ana daayman nisabbit mulkak fi Israaʼiil misil gultah le Dawuud abuuk. Ana gult leyah : ‹Daayman yukuun naadum min zurriiytak al-yamluk fi kursi Bani Israaʼiil.›
6 «Wa laakin kan inta wa zurriiyitku abeetu ma tahfado wasiiyaati wa la titabbugu gawaaniini al-ana amartuku beehum wa kan tamchu taʼabudu ilaahaat aakhariin wa tasjudu leehum, 7 khalaas ana natrudku, ya Bani Israaʼiil, min al-ard al-ana anteetha leeku wa nibaʼʼid minni al-beet al-ana khaddastah le usmi. Wa be da, kulla l-chuʼuub al-aakhariin yichchammato foogku wa yiʼayyuruuku. 8 Wa ayyi naadum al-yufuut jamb al-beet al-awwal aali da yilʼajjab wa yisaffir wa yuguul : ‹Maala Allah sawwa misil da le l-balad di wa l-beet da ?› 9 Wa yuruddu wa yuguulu leyah : ‹Achaan humman abo ma yitaabuʼu Allah Ilaahhum al-marag juduudhum min balad Masir. Wa humman taabaʼo leehum ilaahaat aakhariin wa sajado leehum wa abadoohum. Wa be sabab da bas, Allah nazzal fooghum kulla l-charr da.›»
Suleymaan anta hillaal le Hiiraam
10 Wa fi muddit 20 sana, Suleymaan bana al-buyuut al-itneen yaʼni beet Allah wa gasir al-malik. 11 Wa Hiiraam malik Suur jaab le Suleymaan hatab al-arz wa hatab al-sarwi wa dahab be katara misil hu dawwarah. Wa Suleymaan antaah le Hiiraam 20 hille fi balad al-Jaliil. 12 Wa Hiiraam gamma min Suur wa macha le yichiif al-hillaal al-Suleymaan antaahum leyah. Wa laakin al-hillaal dool ma ajabooh le Hiiraam. 13 Wa hu gaal : «Ya akhuuyi, dool bas al-hillaal al-anteethum leyi walla ?» Wa hu sammaahum balad Kaabuul (maʼanaatah ma yanfaʼ). Wa l-usum da gaaʼid lahaddi l-yoom. 14 Wa laakin gabul da, Hiiraam rassal gariib 4 000 kiilo hana dahab le Suleymaan.
Khaddaamiin hana Suleymaan
15 Wa daahu al-cheyy al-bukhuss al-khidme al-ijbaariiye al-asaasha al-malik Suleymaan fi wakit buna beet Allah wa gasir al-malik wa durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu wa daraadir hana Madiinat al-Khudus wa hillaal Haasuur wa Magiddu wa Gaazar.
16 Wa Firʼoon malik Masir macha hajam hillit Gaazar chaalha wa tachchaaha. Wa baʼad katal al-Kanʼaaniyiin al-saakniin fi l-hille di, hu anta al-hille di hadiiye le bittah marit Suleymaan. 17 Wa be misil da, Suleymaan banaaha battaan le hillit Gaazar. Wa bana kula hillaal Beet Huruun al-tihit 18 wa Baʼalat wa Tadmuur fi l-kadaade hana l-balad. 19 Wa bana kulla l-hillaal al-yakhzin fooghum wa l-hillaal al-yukhutt fooghum arabaatah hana l-harib wa kheelah. Wa Suleymaan bana kulla cheyy al-yidoorah fi Madiinat al-Khudus wa fi jibaal Lubnaan wa fi kulla mamlakatah al-hu gaaʼid yahkim foogha. 20 Wa fi l-balad, yifaddil naas min al-Amuuriyiin wa l-Hittiyiin wa l-Firizziyiin wa l-Hiwwiyiin wa l-Yabuusiyiin. Wa kulla l-naas dool, humman ma min Bani Israaʼiil. 21 Wa Bani Israaʼiil ma gidro dammaroohum kulluhum wa fi chaan da, waahidiin min zurriiyithum faddalo fi l-balad. Wa humman dool, Suleymaan astaʼmalhum misil abiid fi l-khidme al-ijbaariiye lahaddi l-yoom. 22 Wa Suleymaan ma anta khidmit al-ubuudiiye di le naadum waahid min Bani Israaʼiil. Wa laakin hu sawwaahum askarah wa masaaʼiilah wa khuyyaadah wa kubaaraat arabaatah hana l-harib wa siyaad kheelah. 23 Wa daahu adad kubaaraat al-hukkaam al-yiraakhubu fi khidmit Suleymaan. Humman 550 rujaal al-yiraakhubu fi l-khaddaamiin al-yisawwu al-khidme di.
24 Wa bineeyit Firʼoon hawwalat min madiinat Dawuud wa machat fi l-beet al-Suleymaan bana leeha. Wa baʼad da kamaan, Suleymaan bana durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu.
25 Wa talaata marraat fi l-sana, Suleymaan yigaddim dahaaya muharragiin wa dahaaya salaama fi l-madbah al-bana le Allah wa yiharrig al-bakhuur al-halu giddaam Allah. Wa be misil da, astaʼmalo al-beet misil waajib leyah.
26 Wa l-malik Suleymaan addal sufun wa khattaahum fi hillit Asyuun Giibar gariib le hillit Ilaat. Wa l-bakaan da fi khachum al-bahar al-Ahmar hana balad Adoom. 27 Wa Hiiraam malik Suur rassal leyah khaddaamiinah al-yaʼarfu al-bahar adiil wa l-sufun kula. Wa l-khaddaamiin dool saafaro sawa maʼa khaddaamiin Suleymaan 28 wa macho le balad Ufiir. Wa jaabo min hinaak dahab ziyaada min 14 000 kiilo le l-malik Suleymaan.