Andjet ma vit tei ma a hulong fuma
1 Bur tu adesâ hi suma djok vunina a de mi Elise ala: Gola! Yima ami togomi kua avorongâ mi kid’agamiya. 2 Ang hami lovota ami imi avun alum ma Jurdê-na, nge nge pî mi kaï aguna, ami mba minimï yima ding ma kaka.
Elise mi dazi ala: Agi igiya!
3 Wani ma dingâ tu adigazi mi dum ala: Ang i ki sed’emiya.
Elise mi dum ala: Djiviya! An iya.
4 Elise mi i ki sed’ezi avun alum ma Jurdê-na, ata yima ka aguna. 5 Wani ma dingâ tu adigazi mi nde ka aguna. Sï andjet mama mi pat mi nde kä kur aluma. Mi er ad’um akulo ala: Alë! Salana, ni zla me na ge? Andjet máma an tchemï ni tchena!
6 Elise mi djobom ala: Mi nde ni lara ge? Mi tagam yima mi nde kuana. Elise mi ka agu ma gorâ gutubung, mi gum sä kä ata yi máma. Atogo hina zak sï andjetna mi ndeï akulo yam mbina.
7 Elise mi dum ala: Ang hlumu! Sa máma mi mat abom mi hlumu.
Elise mi yo azigar suma Siri-na
8 Ata yima amul ma Siri-na nga mi dur ayîna ki Israel-lîna, mi min zlad’a ki azigar mam suma nglona ala: Agi vagi anguvora ata yima wana.
9 Wani Elise mi de mamul ma Israel-lâ ala: Ang gol tang djiviya; ang hle yi máma d’i, kayam azigar suma Siri-na a nga i kua. 10 Kayam ndata, amul ma Israel-lâ nga mi sun azigarâ yam dodogo á ndjol yima Elise mi dum kam ala: Ang gol tang djiviya na. Ahle ndazina a le ni yazi ablaud’a.
11 Amul ma Siri-na hurum zal ngola yam zla ndata. Mi yi azigar mam suma nglona, mi dazi ala: Agi nga dan ndei yam sama adigei ma mi hle zla mei d’a gumunda mi it mamul ma Israel-lîna d’uo zu?
12 Ma dingâ tu aduk azigar mam suma nglona mi hulong dum ala: Salana, sama adigei ma mi hle zla mei d’a gumunda mi it mamul ma Israel-lîna nga d’i. Ni Elise ma djok vun Alona ma nga avo Israel-lâ ba, mi ndak á de zla d’a ang dat kur gong mang nga burîd’a woi mamul mama!
13 Amul ma Siri-na mi dazi ala: Agi i gologi yima mam nga kuana; an i ni vumu.
A hulongî a dum ala: Mi nga navo Dotan. 14 Kayam ndata, mi sun azigarâ ablaud’a kakulumeina ki pus ma dur ayîna teteng; a mbaza andjege, a ngui azì máma. 15 Kid’a azongâ hi Elise-na mi nde woi ki yorogo avun azì ma ngolid’a, mi we azigarâ kakulumeina ki pus ma dur ayîna teteng a ngui azina d’uhl, mi er ad’um akulo ala: Alë! Salana, ei lei ni nana ge?
16 Elise mi hulong dum ala: Ang ring mandar ri! Suma a nga ki sed’eina, ablau mazid’a kal suma a nga ki sed’ezina. 17 Bugola, Elise mi tchen Ma didina ala: Ma didina, an nga ni tchenengû, ang malam iram mbei á wed’a. Ma didina mi malam iram mbeyo. Mi wakulumei suma akud’a ki pus ma aku ma dur ayîna teteng akulo yam ahinad’a ngui Elise d’uhl.
18 Kid’a azigar suma Siri-na a mba á ve ma djok vuna Elise-d’a, mam tchen Ma didina ala: Ma didina, an nga ni tchenengû, ang duk ir azigar ndazina woyo. Ma didina mi duguzi irazi woi d’igi Elise mi tchenem na.
19 Wani Elise mi de mi azigar ndazina ala: Agi hlagi ni lovot ndata d’i, nazì ma azi tagagizina d’uo mi. Agi mbeyegï ad’unu; an i tinigi ata sama agi halama. Wani Elise mi i ki sed’ezi Samari. 20 Kid’a azi tchuk sä avod’a, Elise mi tchen kua ala: Ma didina, ki tchetchemba, ang malazi irazi woyo. Ata yima Alona mi malazi irazi woina, azi gol wani, azi ni kur azì ma ngol ma Samari-na d’ad’ar!
21 Ata yima amul ma Israel-lâ mi we azigar ndazina petna, mi djop Elise ala: Abunu, an tchazi woi zu?
22 Elise mi hulong dum ala: Ang tchazi d’i! Ang nga tchi azigar suma azigar mangâ a yozï avun ayî ma durîna d’i. Kayam ndata, ang hazi avuna a te, ang hazi mbina a tche mi, ang arazi a hulong gen salazina! 23 Amul ma Israel-lâ mi lazi te ma ngolâ. Bugol la azi te a tche d’a, mi arazi a hulong gen salazina. Ki dedei ndata azigar suma Siri-na a hulongî nga yam andaga d’a Israel-la á hurum ahlena d’uo d’a.
Baktarad’a ti nde avo Samari
24 Kur biza d’a dinga Ben-Hadat amul ma Siri-na mi tok azigar mama pet; a i ngui Samari á dur ayîna. 25 Wani meid’a nde kur azina ngola. Suma mba á durîna a ngui azina teweler gak yam korona baba a guzut ni ir bege d’a hapa dok klavandi, sud’o gugud’a kur angot ta ngad’a tu ni ir bege d’a hapa vahl mi.
26 Bur tu amul ma Israel-lâ nga mi kal yam gulumuna, atchad’a tu ti er ad’ut akulo ala: Salana amul mana, ang sud’unu!
27 Wani mi hulong dat ala: Le Ma didina mi sud’uk kuo ni, an ndak á sud’uk kuo mi. An ngom nga vama te d’oze vama tche d’uo mi! 28 Amulâ mi dat kua ala: Ndak min ni me ge?
Ndat ti hulong dum ala: Ang gol atcha d’a wanda, ti dan ala ami mud’umi gorona ini, avin ami mud’umi matna mi. 29 Wani ami yami mana, mud’umiziya. Tchavinda, an dat ala ti veï matna, ami mud’umiziya, wani ti ngeyemu!
30 Ata yima amulâ mi hum zla d’a atcha ndata ti dumzid’ina, mi haû baru mama woyo, nga mi tit akulo yam gulumuna. Suma hur azina pet a wumu. Mi nga ki baru d’a dodora krovo atamu. 31 Mi er ad’um akulo ala: Le yam Elise Safat goroma bur ini bei ngata ni, Alona mi mban ndak ka ngol la kala kanu!
Elise mi de zla d’a yam dabid’a hi baktarad’id’a
32 Wani Elise mi nga avo hatamu, suma nglo suma hur azinina a nga kaka gevem mi. Amulâ mi geï sunda atamu. Wani avok ka bei sama sunda mbaza tua d’a, Elise mi de mi suma nglo ndazina ala: Agi gologiya! Ma tchi mat máma mi sunï nga sana á ngad’an yanu. Agi gologi tagi djiviya. Le mi mba ni, agi dugugi vuna akulo, aram mi kalï avo d’i. Wani nasem salama ba, nga mi tchï blogom wan nduo zu?
33 Kid’a Elise nga mi dazi zlad’a tua d’a, sama amulâ sunumïna mi mba. Amulâ mi dala: Ndak ndata pet ti tcholï nata Ma didina. Ni nana ba, an tin hurun kam mbei ge?
Al-faas taahat foog fi raas al-almi
1 Wa yoom waahid, naas majmuuʼat al-anbiya gaalo le Alyasaʼ : «Chiif, al-bakaan al-gaaʼidiin nilimmu maʼaak foogah da bigi leena dayyig. 2 Hassaʼ da, khalliina namchu al-Urdun wa ayyi waahid minnina yagtaʼ murdaas waahid achaan nabnu leena bakaan al-nagoodu foogah.» Wa hu gaal leehum : «Amchu !» 3 Wa waahid min al-majmuuʼa gaal leyah : «Min fadlak, nidoor taji maʼa khaddaamiinak.» Wa Alyasaʼ gaal : «Sameh ! Naji.»
4 Wa hu macha maʼaahum. Wa humman wassalo al-Urdun wa gataʼo chadar. 5 Wa wakit waahid minhum gaaʼid yagtaʼ leyah murdaas, al-faas nasalat wa wagaʼat fi lubb al-almi. Wa l-raajil sarakh wa gaal : «Haay, ya siidi ! Al-faas di ana alʼattaltaha atiile.» 6 Wa nabi Allah saʼalah wa gaal : «Wagaʼat ween ?» Wa hu wassaf leyah al-bakaan.
Wa Alyasaʼ gataʼ uud wa zagalah fi nafs al-bakaan al-wagaʼat foogah al-faas. Wa khalaas, al-faas taahat foog fi raas al-almi. 7 Wa baʼad da, Alyasaʼ gaal leyah : «Amrug al-faas !» Wa l-raajil madda iidah wa chaalha.
Alyasaʼ karab askar balad Araam
8 Wa fi l-wakit al-malik balad Araam gaaʼid yihaarib foogah mamlakat Israaʼiil da, hu lamma masaaʼiilah wa wassaf leehum al-bakaan al-yidoor yukhutt foogah muʼaskarah. 9 Wa tawwaali, al-nabi Alyasaʼ rassal wa gaal le malik mamlakat Israaʼiil : «Angariʼ ma tufuut be l-bakaan da achaan askar balad Araam nazalo foogah.» 10 Wa khalaas, malik mamlakat Israaʼiil rassal naas le yiraakhubu al-bakaan al-wassafaahum leyah nabi Allah. Wa l-cheyy da, kaan iddat marraat wa nabi Allah yikhabbir al-malik achaan yibaari al-bakaan da.
11 Wa khalaas, malik Araam galbah khaaf marra waahid. Wa lamma kulla masaaʼiilah wa gaal leehum : «Wassufuuni yaatu al-naadum al-minnina al-andamma le malik mamlakat Israaʼiil ?» 12 Wa waahid min masaaʼiilah gaal leyah : «Ma fi naadum, ya siidi al-malik ! Laakin Alyasaʼ al-nabi al-gaaʼid fi mamlakat Israaʼiil, hu bas yagdar yihajji le malik mamlakat Israaʼiil be kulla l-kalaam al-inta tuguulah hatta fi khurfitak al-tunuum foogah kula.» 13 Wa l-malik gaal : «Yalla amchu wa chiifu al-bakaan al-hu gaaʼid foogah wa nirassil naas le yakurbuuh.» Wa humman gaalo leyah : «Hu gaaʼid fi Dutaan.»
14 Wa tawwaali, al-malik rassal askar katiiriin be kheel wa arabaat. Wa humman wassalo be leel wa hawwago al-hille. 15 Wa khaddaam nabi Allah gamma be fajur badri wa marag. Wa daahu chaaf askar katiiriin hawwago al-hille be kheel wa arabaat. Wa l-khaddaam gaal le siidah : «Haay, ya siidi ! Nisawwu kikkeef ?» 16 Wa siidah radda leyah wa gaal : «Ma takhaaf ! Achaan humman al-gaaʼidiin maʼaana katiiriin ziyaada min al-gaaʼidiin maʼaahum.» 17 Wa Alyasaʼ chahad Allah wa gaal : «Ya Allah, aftah uyuunah achaan yichiif !» Wa Allah fatah uyuun al-khaddaam wa chaaf al-jabal malaan be kheel wa arabaat hana naar muhawwigiin Alyasaʼ.
18 Wa askar al-Araamiyiin wajjaho ale Alyasaʼ. Wa hu chahad Allah wa gaal : «Min fadlak, adrub al-naas dool yabgo amyaaniin !» Wa tawwaali, Allah darabaahum wa bigo amyaaniin hasab kalaam Alyasaʼ. 19 Wa fi l-bakaan da, Alyasaʼ gaal le l-askar dool : «Al-derib da ma be hini wa l-hille kula ma be hini. Taabuʼuuni wa niwaddiiku bakaan al-raajil al-intu gaaʼidiin tifattuchuuh.» Wa khalaas, hu waddaahum fi madiinat al-Saamira.
20 Wa wakit dakhalo al-Saamira, Alyasaʼ chahad Allah wa gaal : «Ya Allah, aftah uyuun al-naas dool wa khalli yichiifu.» Wa khalaas, Allah fatah uyuunhum wa humman chaafo wa irfo kadar gaaʼidiin daakhal fi l-Saamira.
21 Wa wakit malik mamlakat Israaʼiil chaafaahum, gaal le Alyasaʼ : «Ya abuuyi ! Waajib leyi naktulhum walla ?» 22 Wa laakin Alyasaʼ gaal le malik mamlakat Israaʼiil : «Ma taktulhum ! Fi l-waajib inta taktul al-masaajiin hana l-harib be seefak wa nuchchaabak walla ? Hassaʼ da, antiihum khubza yaakulu wa almi yacharbo. Wa baʼad da, khalliihum yamchu le siidhum.» 23 Wa khalaas, al-malik sawwa aazuuma kabiire. Wa humman akalo wa chirbo wa baʼad da, khallaahum macho le siidhum. Wa min al-yoom da, battaan naas balad Araam ma jo nahabo mamlakat Israaʼiil.
Al-juuʼ fi madiinat al-Saamira
24 Wa baʼad al-cheyy al-kaan da, Banhadaad malik Araam lamma kulla askarah wa macha yahjim madiinat al-Saamira. 25 Wa fi l-wakit da, fi juuʼ chadiid fi l-Saamira. Wa l-juuʼ da bigi chadiid ziyaada lahaddi akil hawaan kula bigi khaali. Raas humaar tamanah bigi 80 hajar fudda wa nuss kooro hana huraar al-hamaam kula bigi 5 hajar fudda.
26 Wa yoom waahid, malik mamlakat Israaʼiil faayit fi raas al-durdur hana l-madiina. Wa mara waahide chaafatah wa koorakat leyah wa gaalat : «Ya siidi al-malik, afzaʼni !» 27 Wa l-malik radda leeha wa gaal : «Kan Allah ma fazaʼki, ana nagdar nafzaʼki be chunu ? Wa la fi gameh wa la fi khamar.» 28 Wa l-malik gaal leeha battaan : «Inti tidoori chunu ?» Wa hi raddat leyah wa gaalat : «Al-mara di gaalat leyi : ‹Jiibi wileedki naakuluuh al-yoom wa ambaakir kamaan, naakulu wileedi.› 29 Wa aniina rakkabna wileedi wa akalnaah. Wa ambaakir, ana gult leeha : ‹Jiibi wileedki naakuluuh.› Wa taari hi labbadatah.»
30 Wa wakit al-malik simiʼ kalaam al-mara di, charrat khulgaanah min al-hizin. Wa wakit hu faayit fi durdur al-madiina battaan, al-naas gidro chaafo kadar al-malik laabis khulgaan hana chuwaal be tihit le khulgaanah hana l-muluk. 31 Wa l-malik gaal : «Khalli al-Rabb yiʼaakhibni ikhaab chadiid kan al-yoom ma gataʼt raas Alyasaʼ wileed Chaafaat.»
32 Wa Alyasaʼ gaaʼid fi beetah maʼa chuyuukh al-madiina wa l-malik rassal leyah naadum. Wa laakin gubbaal al-mursaal da ma yawsal ke, Alyasaʼ gaal le l-chuyuukh : «Chiifu wald kattaal al-dimam da rassal naadum le yagtaʼ raasi. Khuttu baalku ! Kan chiftu al-mursaal da wassal, siddu al-baab wa adharooh ma yadkhul. Wa hassaʼ, ma gaaʼidiin tasmaʼo harakat rijle sayyidah waraayah walla ?» 33 Wa lissaaʼ Alyasaʼ ma kammal kalaamah ke bas, al-malik wassal. Wa gaal le Alyasaʼ : «Kulla l-masiibe di jaayi min Allah ! Wa hal indi acham foogah battaan walla ?»
