Amasiya mi tamula yam Juda-na
(Gol 2 Sun hAm 25.1-42 11-122 17-282 26.1-2)1 Kur biza d’a mbà d’a Jowas Jowahas goroma amul ma Israel-lâ nga mi tamulid’a, Amasiya Jowas goroma mi kak amula yam suma Juda-na. 2 Kid’a mi kak amulid’a, bizamî dok mbà yam vahl. Mi tamula bizad’a dok mbà yam zlengâ avo Jerusalem. Asum a yat ala Jowadan ni d’a Jerusalem-mba.
3 Amasiya mi le sun nda d’ingêra avok Ma didina wani nga d’igi abum ngolo David na d’i. Mi le ni d’igi abum Jowas hina dedege. 4 Hina pî mi to nga yima nding ma a tinim iram vam ma suma a nga hahle suma ngat buzuna ki dubang ma his djivid’ina kuana kä woi d’i. 5 Kid’a amul mamba ad’ut b’al kä ngingi d’a, mi tchi azungeî mam suma a tchi abum amulâ Jowas seina. 6 Wani mi tchi nga suma tchi matna grozina woi d’i, kayam zla d’a a b’irit kur Mbaktum mba Gata hi Moise-sa, kayam Ma didina mi he vuna ala: Ar agi tchagi abuyod’a woi yam tchod’a hi grod’id’a d’i, ar agi tchagi grod’a woi yam tchod’a habuyod’id’a d’uo mi. Ar agi tchagi nge nge pî yam tcho mam mba mi lata.
7 Amasiya mi tchi azigar suma Edom-ma 10.000 kur hor ra Ndjuvuna kur ayî ma durâ, mi hlazì ma Sela-na, mi djogom simiyêm ala Joktel, ni simi máma ba, a nga yum ki gak ini.
8 Bur tu Amasiya mi sun suma ata Jowas Jowahas gorom ma Jehu gorom ngolona amul ma Israel-lâ, mi dum ala: Ang ngavanï, ei duri tei ayîna.
9 Jowas amul ma Israel-lâ mi ge sunda ata Amasiya amul ma Juda-na, mi dum ala: Bur tu awei d’a Liban-nda, ti ge sunda ata agu sedre ma Liban-na, ti dum ala: Ar an ve goronga mi gorona atchad’a. Wani ambur ma abagei ma Liban-na mi kal tita, mi miret awei ndata kä!
10 Jowas mi dum kua ala: Kayam ang kus yam suma Edom-ma, ang nga hle yang akulo, ang nga subur ki tang wana. Kayam ndata, ar ang kak avo hatangû! Ni kayam me ba, ang hal ayîna á mba ki ndaka kang á tchang zlapa ki suma Juda-na ge?
11 Wani Amasiya mi hum nga zla ndata d’i. Ata yi máma Jowas amul ma Israel-lâ mi i á dur ayîna ki Amasiya amul ma Juda-na avo Bet-Semes sa kur ambas sa Juda-d’id’a. 12 Azigar suma Israel-lâ a kus yam suma Juda-na; a wet ringâ, nge nge pî mi i avo hatamu. 13 Jowas amul ma Israel-lâ mi ve Amasiya amul ma Juda ma Jowas gorom ma Ahaziya gorom ngolonina avo Bet-Semes. Bugola, mi i Jerusalem, mi to abo gulumun ma Jerusalem-ma kä woi ndak metred’a kikis mbà, tinï ad’ud’a avun agre’â hi suma Efraim-mina dei gak mba avun agrek ma gulumuna mi kong kuana. 14 Mi yo lora ki kawei ma hapma kahle suma a fazi kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina kahle suma a fazi kur azì ma amulina, mi yo suma dingâ balâ, mi hulong avo Samari.
15 Sunda hi Jowas sa ara kahle suma mi lazina kad’eng mam mba dur ayîna kayî ma mam durum ki Amasiya amul ma Juda-nina, a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Israel-lîd’a.
16 Jowas mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. A tozom avo Samari gen amulei suma Israel-lâ. Goroma Jerobowam mi vrak tamula blangâmu.
17 Bugol matna hi Jowas amul ma Israel-lîna, Amasiya Jowas gorom ma amul ma Juda-na mi le bizad’a blogom dogo yam vahl.
18 Sunda hi Amasiya d’a ara a b’irit nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Juda-nid’a.
19 Ata yi máma suma Jerusalem-ma a ndjak vunazi yam Amasiya avo Jerusalem. Mi ring Lakis, wani a digim ad’um gak a mbaza Lakis, a tchum sä kua kolâ. 20 Wani sum mama a hlumï mad’am ki pusâ hakulumeinina, a mbam avo Jerusalem, a tozom gen abuyom ngolo kur Azì ma ngolâ hi David-na. 21 Azariya Amasiya goroma bizamî dogo yam karagaya, suma Juda-na a manam a tinim amula balum abumu. 22 Bugol matna habuma, mi dur mi hlazì ma Elat-na, mi hulongôm mi suma Juda-na.
Jerobowam ma mbàna mi tamula yam Israel-lâ
23 Kur biza d’a dogo yam vahl hla Amasiya Jowas gorom ma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, Jerobowam Jowas goroma mi kak amula yam Israel-lâ avo Samari, mi tamula bizad’a dok fid’i yam tu. 24 Mi le sun nda tchod’a avok Ma didina, mi wal nga ki tcho d’a Jerobowam Nebat goroma d’a mi lat mi zut ki Israel-lâ á le tchod’id’a woi tu d’i. 25 Mi yo andagad’a hi Israel-lîd’a, tinï ad’ud’a Hamat abo ma norâ dei gak mba avun apo d’a Matna abo ma sutna, d’igi Ma didina Alona hi Israel-lîna mi dat avun ma djogom vunama Jonas Amitai gorom ma Gat-Hefer-râ na.
26 Ma didina mi we ndaka hi Israel-lâ d’a kal kazi heîd’a. Ndak ndata ti ni yam magumeina ki gro vuta pet, wani sama tu ma mi ndak á ndjunuzina nga d’i, gagazi, sa nga d’i. 27 Wani Ma didina mi min b’lagazi woi d’i. Kayam ndata, mi had’enga mi Jerobowam Jowas goroma mi sud’uzi woyo.
28 Sunda hi Jerobowam mba ara kahle suma mi lazina kad’eng mam mba dur ayîna ki hulong nga mi hulong azì ma Damas-sâ ki ma Hamat-na mi Israel-lîd’a, a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Israel-lîd’a.
29 Jerobowam mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. A tozom avo Samari gen amulei suma Israel-lâ. Goroma Zakari mi vrak tamula blangâmu.
Amasya bigi malik fi Yahuuza
1 Wa fi l-sana al-taaniye hana hukum Yahuʼaach wileed Yahuuhaaz malik mamlakat Israaʼiil, Amasya wileed Yuwaach bigi malik fi mamlakat Yahuuza. 2 Wa Amasya indah 25 sana wakit bigi malik wa hakam 29 sana fi Madiinat al-Khudus. Wa ammah usumha Yuuʼaddaan wa hi min Madiinat al-Khudus. 3 Wa hu sawwa al-adiil giddaam Allah. Ma sawwa misil jiddah Dawuud sawwaah laakin misil abuuh Yuwaach. 4 Wa laakin be da kula, al-bakaanaat al-aaliyiin hana ibaadat al-asnaam gaaʼidiin wa fooghum, al-chaʼab yigaddumu dahaaya wa yiharrugu bakhuur.
5 Wa wakit Amasya sabbat al-muluk, hu katal kulla l-masaaʼiil al-katalo abuuh al-malik Yuwaach. 6 Wa laakin hu ma katal iyaalhum. Wa da hasab maktuub fi Tawraat Muusa al-foogah Allah amaraahum wa gaal : «Al-abbahaat ma yaktuluuhum be sabab zanib al-iyaal wa l-iyaal ma yaktuluuhum be sabab zanib al-abbahaat. Ayyi waahid yumuut be sabab zanbah bas.»
7 Wa l-malik Amasya katal 10 000 naas min al-Adoomiyiin fi waadi al-Mileh. Wa fi l-harib da, hu chaal hillit Saalaʼ wa sammaaha Yakhtiil wa usumha da gaaʼid lahaddi l-yoom.
Yahuʼaach annasar fi Amasya
8 Wa khalaas baʼad al-harib da, Amasya rassal naas le Yahuʼaach wileed Yahuuhaaz wileed Yaahu malik mamlakat Israaʼiil. Wa Amasya gaal leyah : «Taʼaal nilgaabalo wa nilhaarabo !»
9 Wa Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil rassal le Amasya malik mamlakat Yahuuza wa hajja leyah be l-masal da : «Yoom min al-ayyaam fi jibaal Lubnaan, chookaay waahide rassalat le chadar al-arz wa gaalat leyah : ‹Akhkhid bineeytak le wileedi !› Wa laakin teetal waahid hana Lubnaan fajjakh al-chookaay di wa rihikha marra waahid.» 10 Wa Yahuʼaach gaal battaan : «Akiid inta annasart fi l-Adoomiyiin wa fi chaan da, firiht be nasrak wa gaaʼid tilfachchar. Wa nuguul leek ke : ‹Agood saakit fi beetak. Maala tidoor tigawwim harib cheen al-yidammirak inta wa mamlakat Yahuuza kula ?›»
11 Wa laakin Amasya ma simiʼ kalaamah. Wa khalaas, Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil marag gaabalah. Wa askar Yahuʼaach wa askar Amasya malik mamlakat Yahuuza alhaarabo fi hillit Beet Chams fi balad Yahuuza. 12 Wa askar mamlakat Yahuuza anhazamo giddaam askar mamlakat Israaʼiil wa ayyi askari arrad gabbal beetah.
13 Wa fi hillit Beet Chams, Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil karabah le Amasya malik mamlakat Yahuuza wileed Yuwaach wileed Akhazya. Wa hu bigi masjuun al-harib wa Yahuʼaach waddaah Madiinat al-Khudus. Wa hinaak, hu kassar durdur al-madiina fi tuul hana 400 duraaʼ min baab Afraayim lahaddi baab al-Rukun. 14 Wa Yahuʼaach chaal kulla l-dahab wa l-fudda wa l-muʼiddaat hana beet Allah. Wa chaal al-kanz min gasir al-malik wa khataf naas kula. Wa baʼad da, gabbal madiinat al-Saamira.
15 Wa l-baagi min amal Yahuʼaach wa kulla cheyy al-sawwaah wa faraasiiytah wa l-huruub al-sawwaahum didd Amasya malik mamlakat Yahuuza, kulla l-cheyy da maktuub fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 16 Wa Yahuʼaach maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi madiinat al-Saamira maʼa muluuk mamlakat Israaʼiil. Wa baʼad da, wileedah Yarubaʼaam hakam fi badalah.
17 Wa Amasya wileed Yuwaach malik mamlakat Yahuuza aach 15 sana baʼad moot Yahuʼaach wileed Yahuuhaaz malik mamlakat Israaʼiil. 18 Wa l-baagi min amal Amasya maktuub fi kitaab taariikh muluuk Bani Yahuuza. 19 Wa fi Madiinat al-Khudus, naas waahidiin atmarrado didd Amasya. Wa hu arrad wa macha hillit Lakiich laakin humman rassalo naas waraayah wa katalooh fi l-hille di. 20 Wa humman jaabo janaaztah fi Madiinat al-Khudus be kheel wa dafanooh fi khabur juduudah fi madiinat Dawuud.
21 Wa kulla chaʼab mamlakat Yahuuza chaalooh le Uzziiya al-indah 16 sana wa darrajooh malik fi badal abuuh Amasya. 22 Wa baʼad al-malik Amasya maat wa lihig abbahaatah, Uzziiya chaal hillit Ilaat wa banaaha battaan wa gabbalha le mamlakat Yahuuza.
Yarubaʼaam al-taani malik fi Israaʼiil
23 Wa fi sanit 15 hana hukum Amasya wileed Yuwaach malik mamlakat Yahuuza, Yarubaʼaam wileed Yahuʼaach bigi malik fi mamlakat Israaʼiil fi madiinat al-Saamira. Wa hu hakam 41 sana. 24 Wa hu sawwa al-fasaala giddaam Allah. Hu ma khalla minnah kulla l-zunuub al-sawwaahum Yarubaʼaam wileed Nabaat al-lazza naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub.
25 Wa Yarubaʼaam wileed Yahuʼaach, hu bas al-galaʼ battaan kulla l-manaatig al-awwal hana mamlakat Israaʼiil min Labu Hamaat fi l-munchaakh lahaddi l-bahar al-Mayyit fi l-junuub. Wa da bigi hasab kalaam Allah Ilaah Bani Israaʼiil al-gaalah be waasitat abdah al-nabi Yuunus wileed Amittaay al-min hillit Gaat Hiifar. 26 Allah chaaf al-taʼab al-chadiid hana Bani Israaʼiil. Wa ma fi naadum wa la min al-abiid wa la min al-hurriin al-yaji yafzaʼhum. 27 Wa laakin abadan Allah ma kharrar yuguchch usum Bani Israaʼiil min tihit al-sama. Wa be da, hu najjaahum be iid Yarubaʼaam wileed Yahuʼaach.
28 Wa l-baagi min amal Yarubaʼaam wa kulla cheyy al-sawwaah wa faraasiiytah wa huruubah wa kikkeef hu gabbal mudun Dimachkh wa Hamaat tihit hukum mamlakat Israaʼiil wa dool mudun al-awwal hana mamlakat Yahuuza, kulla l-cheyy da maktuub fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 29 Wa Yarubaʼaam maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh maʼa muluuk Bani Israaʼiil. Wa wileedah Zakariiya hakam fi badalah.