1 Wani Ma didina mi he vuna mi sa mama. Kayam ndata, mi tchol yam ambas sa Juda-d’a, mi i avo Betel. Ata yima mi mbazina, mi fe Jerobowam nga mi ngal ahle suma ngat buzuna akulo yam yima ngal ahle suma ngat buzuna. 2 Mi de zlad’a hi Ma didinid’a mi yima ngal ahle suma ngat buzuna ala: Ang yima ngal ahle suma ngat buzuna, ang yima ngal ahle suma ngat buzuna, ang hum zla d’a de d’a Ma didina mi data. Mi dala: Gor mandjufâ mba mi vut aduk suma hi David-na, a mba yum ala Josiyas. Mam mba mi ngal suma ngat buzu suma a tinizi ata yima nding mámina woyo! A mba ngal asok suma kang mi!
3 Kur bur máma tamba, sana hAlona máma mi hazi vama taka, mi dala: Wana ni vama tak ma Ma didina mi de kama: Yima ngal ahle suma ngat buzu máma mba mi to kä woyo, but ma akulo kama mba mi dris kä woi mi.
4 Ata yima Jerobowam mi hum zla d’a de d’a tcho d’a sana hAlonina mi dat yam yima ngal ahle suma ngat buzu ma Betel-lâ hina d’a, mi mat abom akulo yam yima ngal ahle suma ngat buzuna, mi de ki delem akulo ala: Agi vagi sa máma! Wani abom arza sod’a ata yi máma, mi tche mogod’a, nga mi hulongî kä atam mbi. 5 Ata yi máma na wat yima ngal ahle suma ngat buzu máma mi nde to kä, but ma kam akulona nga mi dris kä d’igi vama tak ma sana hAlonina mi de kam ma tcholï avun Ma didinina na.
6 Atogo hina zak amulâ mi de sana hAlonina ala: Ang tchen Ma didina Alo mangâ mi vat hurum mbei kanu, mi mbud’un abon blangâm ma adjeuna. Sana hAlonina mi tchen Ma didina; amulâ abom mi mbut blangâm ma adjeuna mi. 7 Ata yi máma amulâ mi yi sana hAlonina, mi dum ala: Ang mbeï i avo hatanu, ei i tei tena nde tua ba, an hang he d’a hawad’a.
8 Wani sana hAlonina mi dum ala: Ladjï ang wagan nabo aziyang pî, an nga ni i ki sed’eng ngi, an nga ni te bubuk avungôna d’oze tche mbina ka hî ata yi máma d’i! 9 Kayam Alona mi han vuna ala: Ang tavungô d’uo mi na, ang tche mbiyo d’uo mi, ang hulong avo hatang ki lovot ta ang hlad’ï á i ki Betel-la d’uo mi.
10 Wani mi hulong mi hle nga lovot ta mam hlad’ïd’a d’i.
Sana hAlonina mi so vuna
11 Wani ma djok vun Alona ma mamarâ mi nga avo Betel. Groma a mba a dum ahlena pet suma sana hAlona ma tcholï Juda-na mi mba mi lazi avo Betel kur bur mámina ki vama mi dum mamulîna mi. 12 Ata yi máma mi djop groma ala: Mi hle ni lovot ta lara ge? Wani groma a tagam lovot ta mam hlata. 13 Bugola, abuzi mi dazi ala: Agi minin korona zlupa. Azi zlubum ahlena huyok korona, abuzi mi nga kamu. 14 Mi hle lovot ta sana hAlonina mi hlata, mi fumu, kayam mi kak nga kä ad’u anguzu ma ngolâ. Mi djobom ala: Angî sana hAlona ma tcholï Juda-na ko zu?
Mi dum ala: Ni anu.
15 Ma Betel-lâ mi dum ala: Ang mbeï i avo hatan á te tena.
16 Mam hulong dum ala: Nga na d’i! An nga ni hulong kazigan á i ki sed’eng ngi. An nga ni te va d’oze tche mbiyo ki ang ka hî ata yi máma d’i. 17 Kayam Ma didina mi dan ndei ala: Ang te va d’oze ang tche mbiyo sa hî d’uo mi, ang hulong avo hatang ki lovot ta ang hlad’ïd’a d’uo mi.
18 Wani ma Betel-lâ mi dum ala: An ni ma djok vun Alona d’igi ang na. Ma didina mi dan zlad’a avun malaikana ala: Ang i vumï avo hatangû, kayam mi te va mi tche mbina do. Wani mi dumî zla d’a kad’a. 19 Sana hAlona ma tcholï Juda-na, mi i ki sed’em avo, mi te, mi tche mi.
Alona ka sariyad’a yam sa mama
20 Wani ata yima azi djak a nga avun tenina, Ma didina mi de zlad’a mi ma djogom vunam ma mamar ma Betel-lâ. 21 Mam tamba mi de mi sana hAlona ma tcholï Juda-na ala: Ma didina mi dala: Ang tchila yam vun ma hed’a hi an Ma didinina, ang ge nga yang kä ad’u vun ma he ma an Ma didina Alo mangâ ni hangzina d’i. 22 Ang hulongîya, ang te va, ang tche mbiyona ata yima an Ma didina ni dang ala: Ang te va d’oze ang tche mbiyo kua d’uo mi na. Kayam ndata, ang mba mid’a. A mba tozong hliwing gen abuyong ngolo d’uo mi!
23 Kid’a azi dap ted’a ki tched’a da d’a, ma djok vun ma mamarâ mi min korona hi ma djok vun ma tcholï Juda-na zlupa. 24 Bugol la mam id’a, azlona mi fum glovot mi vumu. Mad’am ar ged’a kä avun lovota, wani korona mi ar tchola kazlona avun lovota, korona abo hî, azlona abo hî mi. 25 Suma a nga kal titina a wum mad’am ged’a kä glovod’o, azlona nga tchola gevem mi. Azi mba, a nga de zla ndata kur azì ma ma djok vun ma mamar máma nga kuana.
26 Ata yima ma djok vun ma hulongômï glovotna mi hum zla ndatina, mi dala: Ni sana hAlona ma tcholï Juda ma tchila yam vun ma hed’a hi Ma didinina ba; Ma didina mi hum yam mazlona; mi vum d’igi Ma didina mi dum na wana. 27 Ata yi máma mi de mi groma ala: Agi minin korona zlupa. Ata yima abozi dap zlupina, 28 ma djok vun ma mamar máma mi tchol mi iya, mi fum mad’am ged’a kä hur lovota, korona azi kazlona a nga tchola kamu, wani azlona mi mud’um nga d’i, mi ve nga korona d’uo mi. 29 Ma djok vun ma mamarâ mi djin mad’a sana hAlona máma, mi gum yam korona, mi mbam avo. A tchimu, a tozom mi. 30 Mi tozomî kur zul mamba tata, a hle sawal la yor tad’a kamu, a dala: Alë! Wiyena mi mit wa!
31 Bugol tos mamba, ma djok vun ma mamarâ mi de mi groma ala: Fata an mita, agi tozon ni kur zula hi sana hAlona mámid’a, agi gan hliwin gen mama. 32 Kayam zla d’a ndeï avun Ma didina d’a mam dat yam yima ngal ahle suma ngat buzu ma Betel-lâ ki gongîyo suma ata yima nding suma a nga kur azì ma nglo ma Samari-nid’a, gagazi, mba d’i le hina!
33 Bugol ahle ndazina hina pet pî, Jerobowam mi ar nga tcho mam mba led’a d’i, nga mi i avogovogo, mi man suma ngat buzu suma dingâ ata yima ndingâ. Le sana mi min á le sun ndata ni, mam tinim iram vamu, mi mbud’um ma ngat buzuna ata yima ndingâ. 34 Ahle ndazina a i andjafâ hi Jerobowam-ma kur tcho d’a led’a pepet. Kayam ndata, Alona mi b’lak andjaf máma woi yam andagad’a ki iram fafat.
Allah rassal nabi fi Beet Iil
1 Wa daahu nabi Allah waahid gamma min balad Yahuuza be amur Allah wa ja fi Beet Iil. Wa da fi wakit al-Yarubaʼaam gaaʼid yiharrig al-bakhuur fi l-madbah al-hu banaah. 2 Wa l-nabi da hajja be hiss aali didd al-madbah hasab kalaam Allah wa gaal : «Ya l-madbah ! Ya l-madbah ! Daahu Allah gaal : ‹Daahu yaldo wileed le zurriiyit Dawuud wa yisammuuh Yuuchiiya. Wa rujaal al-diin hana l-bakaanaat al-aaliyiin al-yiharrugu foogak al-bakhuur, hu yigaddimhum foogak dahaaya. Wa yiharrugu foogak udaam al-naas kula.›» 3 Wa fi nafs al-yoom da, al-nabi anta alaama wa gaal : «Di hi al-alaama al-tiwassif kadar kalaam Allah yihaggig. Al-madbah da yinchagga wa l-rumaad al-fi lubbah yidaffig.»
4 Wa wakit al-malik Yarubaʼaam simiʼ kalaam nabi Allah al-gaalah didd al-madbah hana Beet Iil da, hu madda iidah min al-madbah wa gaal be hiss aali : «Akurbu al-raajil da !» Wa fi l-bakaan da, iidah al-maddaaha ale l-nabi di yibsat wa ma yagdar yijiibha aleyah. 5 Wa tawwaali, al-madbah anchagga wa l-rumaad al-fi lubbah daffag. Wa da bigi misil al-alaama al-kallam beeha al-nabi al-tiwassif kadar kalaam Allah yihaggig.
6 Wa l-malik gaal le l-nabi : «Min fadlak, achhad Allah Ilaahak wa asʼalah leyi achaan nagdar nijiib iidi aleyi.» Wa l-nabi chahad Allah wa l-malik gidir jaab iidah aleyah wa hi bigat misil awwal.
7 Wa l-malik gaal le l-nabi : «Taʼaal namchu al-beet taakul wa tachrab wa ana nantiik hadiiye.» 8 Wa l-nabi radda le l-malik wa gaal : «Kan inta tantiini nuss beetak kula, ana ma namchi maʼaak. Wa ana wa la naakul akil wa la nachrab almi fi l-bakaan da 9 achaan da bas Allah amaraani wa gaal : ‹Wa la taakul akil wa la tachrab almi wa la tigabbil be nafs al-derib al-macheet beyah.›» 10 Wa khalaas, al-nabi gabbal be derib aakhar ma be l-derib al-awwal macha beyah Beet Iil.
Al-nabi isi Allah
11 Wa fiyah nabi waahid chaayib saakin fi Beet Iil. Wa iyaalah jo wa hajjo leyah be l-amal al-sawwaah nabi Allah fi l-yoom da fi Beet Iil. Wa hajjo le abuuhum be l-kalaam al-gaalah le l-malik. 12 Wa abuuhum gaal leehum : «Be l-derib al-weenu al-nabi da faat ?» Wa iyaalah wassafooh al-derib al-gabbal beyah al-nabi al-ja min balad Yahuuza. 13 Wa khalaas, gaal le iyaalah : «Chiddu leyi al-humaar.» Wa humman chaddooh leyah wa hu rikib foogah.
14 Wa l-chaayib chaal derib al-nabi wa ligaah gaaʼid fi gaʼar chadara kabiire. Wa saʼalah wa gaal : «Inta bas al-nabi al-ja min balad Yahuuza walla ?» Wa hu radda leyah wa gaal : «Aywa, ana bas.» 15 Wa l-chaayib gaal leyah : «Taʼaal maʼaayi fi l-beet wa aakul leek akil.»
16 Wa l-nabi radda leyah wa gaal : «Ana wa la nagdar nigabbil wa la nagdar namchi maʼaak fi beetak wa la naakul akil wa la nachrab almi maʼaak fi l-bakaan da. 17 Wa da achaan Allah amaraani wa gaal leyi : ‹Wa la taakul akil wa la tachrab almi fi l-bakaan da wa la tigabbil be nafs al-derib al-macheet beyah.›»
18 Wa l-chaayib gaal leyah : «Ana kula nabi mislak. Wa malak waahid kallam leyi be kalaam min Allah wa gaal : ‹Amchi gabbil al-nabi da fi beetak wa khalli yaakul akil wa yachrab almi.›» Wa laakin al-chaayib gaaʼid yakdib leyah. 19 Wa khalaas, al-nabi gabbal maʼaayah fi beetah wa akal akil wa chirib almi.
Moot al-nabi al-ja min balad Yahuuza
20 Wa wakit humman al-itneen gaaʼidiin yaakulu, Allah hajja le l-nabi al-chaayib al-gabbal al-nabi al-ja min balad Yahuuza. 21 Wa l-nabi al-chaayib hajja be hiss foog le l-nabi al-ja min balad Yahuuza wa gaal leyah : «Daahu Allah gaal : ‹Inta isiit kalaami wa ma hafadt al-amur al-amartak beyah ana Allah Ilaahak. 22 Wa gabbalt akalt akil wa chiribt almi fi l-bakaan al-ana gult leek : “Ma taakul akil wa ma tachrab almi.” Wa be sabab da, ma yadfunu janaaztak fi khabur juduudak.›»
23 Wa baʼad akal akil wa chirib almi, al-nabi al-chaayib chadda humaar al-nabi al-hu gabbalah. 24 Wa khalaas, al-nabi da rikib wa faat. Wa wakit maachi fi l-derib, duud waahid marag wa katalah. Wa janaaztah waagʼe fi l-derib wa l-humaar waagif jambaha be nussaha al-waahid wa l-duud kula waagif jambaha be nussah al-aakhar.
25 Wa naas waahidiin faaytiin be l-derib da chaafo janaaza waagʼe fi l-derib wa l-duud waagif jambaha. Wa humman macho wa hajjo beeha fi l-hille al-saakin foogha al-nabi al-chaayib. 26 Wa wakit al-nabi al-chaayib al-gabbalah simiʼ be l-khabar da, hu gaal : «Da nabi Allah, da l-nabi al-isi amur Allah. Wa Allah sallamah le l-duud darabah wa katalah wa da bigi hasab kalaam Allah al-gaalah leyah.»
27 Wa khalaas, al-nabi al-chaayib gaal le iyaalah : «Chiddu leyi al-humaar.» Wa humman chaddooh leyah. 28 Wa hu macha ligi al-janaaza waagʼe fi l-derib wa l-humaar wa l-duud waagfiin jamb al-janaaza. Wa l-duud ma akal al-janaaza wa ma darab al-humaar. 29 Wa l-nabi al-chaayib rafaʼ janaazit nabi Allah wa khattaaha fi l-humaar wa gabbal beeha. Wa l-nabi al-chaayib ja fi l-hille le yadfinah wa yisawwi leyah furaach. 30 Wa hu dafan al-janaaza fi khabur hana juduudah halaalah wa hizin leyah wa gaal : «Ya khasaaritna ! Ya akhuuyi.»
31 Wa baʼad dafanah, al-chaayib gaal le iyaalah : «Kan ana mutt, adfunuuni fi khabur juduudi maʼa l-nabi da. Wa khuttu udaami jamb udaamah. 32 Achaan al-kalaam al-gaalah Allah didd al-madbah hana Beet Iil wa didd kulla buyuut al-ibaada fi l-bakaanaat al-aaliyiin fi hillaal al-Saamira, akiid yilhaggag.»
33 Wa baʼad kulla cheyy al-kaan da, Yarubaʼaam ma khalla derbah al-fasil al-maachi foogah da. Wa min al-chaʼab hu darraj rujaal diin le l-bakaanaat al-aaliyiin. Wa ayyi naadum al-yidoor yabga raajil diin, hu yidarrijah raajil diin fi l-bakaanaat al-aaliyiin. 34 Wa da bas sabab zanib aayilat Yarubaʼaam. Wa achaan da bas, aayiltah addammarat wa waddarat min wijh al-ard.
