Suma hi Dan-na a djok yam andaga d’a dinga
1 Kur atchogoi ndata amul nga avok Israel-lâ d’i. Andjafâ hi Dan-na nga mi hal yima kaka, kayam gak kur bur máma pî b’raud’a mba nga kam á hum djona aduk Israel-lâ d’uo tua. 2 Suma hi Dan-na a yo suma gangrangâ vahl ad’u adezeziya, ni suma a kaka Sora ki Estawol-lâ. A sunuzi á d’u ambasa á golot mi, a dazi ala: Agi i gologi ambasa. A mbaza yam ahinad’a hi Efraim-mba, gak a i avo hi Mika, a bur kua. 3 Kid’a azi mbaza go kazina hi Mika-nid’a, a hum del gor azong ma hi Levi-na, a hut gevem go, a djobom ala: Ni nge mi mbang ka hî ge? Ang le ni me ata yi máma ge? Ni me mang nga ka hî ge?
4 Mi dazi ala: Mika mi lan ahlena hina hina, nga mi wuragan beged’a. An mbut ni mam ma ngat buzuna mi.
5 A djobom ala: Ang djop Alona kayambala ami wamiya, na ni akoi mamid’a mba d’i ve kami ko zi ge d’a?
6 Ma ngat buzu máma mi dazi ala: Agi igi ki halasa! Ma didina mi tinigi kur akoi magi d’a agi nga ita. 7 Suma vahl ndazina a iya, a mbaza Layis, a fe sumazina a nga kaka ki halasa tchugot d’igi suma Sidon-na na, ki halasa bei djib’era ba. Sa mi nga gevezi á lazi ndak koze á te kazi d’uo mi. Azi ni kaka woi dei ki suma Sidon-na, azi ve nga bana ki suma ding nguo mi. 8 Suma vahl ndazina a hulongî gen b’oziyozina avo Sora ki Estawol.
B’oziyozina a djobozi ala: Agi mbagi ni ki zla me ge?
9 Azi dazi ala: Agi tchologi akulo! Ei ndei i ata sum ndazina durâ, kayam ami wami ambasa ti djivid’a heî! Ni nana ba, agi nga dagi zla tu d’uo ge? Ar agi lagi azulomba d’i! Agi bad’agi tagi ei i hlei ambas ndata! 10 Fata agi kalagi kuad’a, agi mba fagi suma a nga kaka ki halasina. Andaga ndata ti bubud’a, Alona mi hagizi abogi mi. Ni yima ahle suma yam andagad’a ka hina a kid’ak nga kua d’uo na mi.
11 Ades suma hi Dan-na kikisa karagaya a tchol Sora ki Estawol, a i kahle mazi suma dur ayîna abozi mi. 12 Azi i ve kangâ go ki Kiriyat-Jarim ma yam ambas sa Juda-d’ina. Ni kayam ndata ba, yima nga bugol Kiriyat-Jarim-ma a nga yum gak ini ala Mahane-Dan. 13 Azi tchol kua kolâ, a i yam ahinad’a hi Efraim-mba, a i gak avo hi Mika. 14 Ata yi máma suma vahl suma a i á d’u ambas sa Layis-sina a de zlad’a mi b’oziyozina ala: Agi wagi nga ala kur azì ma wana filei ma a yum ala efona ki ma a yum ala terafima kagu ma tcheta ki ma a gulud’um ki kaweina mi na a nga kua mi d’uo zu? Ni zla magid’a á wagi vama agi luma.
15 Azi tchol a i kal avo hi gor azong ma hi Levi-na avo hi Mika, a djobom ala na ni mi nga ni hawa ko zu? 16 Ades suma hi Dan suma kikisa karagaya suma a nga kahle suma dur ayîna abozina, a ve tazi tchola woi abu avun agre’â. 17 Kid’a ma ngat buzuna mi nga tchola woi abu avun agre’â ki suma kikisa karagaya suma a nga kahle suma dur ayî mazina abozinid’a, suma vahl suma a i á d’u ambasina a kal avo, a hlägu ma tcheta ki filei ma a yum ala efona ki ma a yum ala terafima kagu ma tchet ma a gulud’um ki kawei ma yorina mi. 18 Kid’a sum ndazina a kal avo hi Mika, a hlägu ma tcheta ki filei ma a yum ala efona ki ma a yum ala terafima kagu ma tchet ma a gulud’um ki kawei ma yorina mi d’a, ma ngat buzuna mi dazi ala: Agi lagi ni me na ge?
19 Azi hulong dum ala: Ang ba! Ang duk abong avunangû! Ang mbeï ki sed’emiya! Ang mba mbut nabumiya, ang mba mbut ma ngat buzu mamina mi. Djivid’a ang le sunda mandjafâ kadesâ hi Israel-lîna, kal la ang lat mi sama tunid’a d’uo zu?
20 Ma ngat buzuna tam lum djivid’a heî, mi hle filei ma a yum ala efona ki ma a yum ala terafima kagu ma tcheta, mi ge tam aduk ablaud’a.
21 Azi tchol id’a, a tchuk kemba ki d’uwarâ kahlena pet avoroziya. 22 Kid’a azi hut tei dei kazina hi Mika-nid’a, ndrom sumazina a tok taziya, a nde dik ad’u suma hi Dan-na. 23 Azi yi suma hi Dan-na. Suma hi Dan-na a mbut iraziya, a de mi Mika ala: Ni zla me ge? Suma ablau suma wana ni suma me na ge?
24 Mika mi hulong dazi ala: Filei man ma an luma, agi yom zlapa ki ma ngat buzuna pet, agi igi ki sed’eziya! Ni me mana mi ar nga d’ei ge? Ni nana ba, agi dan ala: Ni zla me ge ge?
25 Suma hi Dan-na a dum ala: Ami min humung deleng gevemi ka hî d’i kayambala suma asa’atna a tchol ki sed’eng a bang ngei ki sum mangâ d’uo d’a. 26 Suma hi Dan-na a tchuk tazi iya. Kid’a Mika mi wala azi ad’enga kalamu d’a, mi hulong avo hatamu.
Azì ma ngolâ hi Dan-na ki yi mam ma kud’ora
27 Suma hi Dan-na a yo ahle suma Mika mi lazina, a ve ma ngat buzu ma nga mi lum sundina mi, a nde yam suma Layis suma a nga kaka tchugot ki halasina, a tchazi ki mbigeu d’a fiyaka, a ngal azì ma ngolâ woi mi. 28 Sama prud’um mbeina nga d’i, kayam mi ni woi dei kazì ma Sidon-na, sama bana ki sed’em nga d’uo mi, mi ni kur hor ra abo ma Bet-Rehop-mid’a. Suma hi Dan-na a minim akulo, a kak kua. 29 Azi yazì ma ngol máma ala Dan ki simiyê abuzi Dan ma a vud’um mi Israel-lîna. Wani avok a yazì ma ngol máma ala Layis. 30 Suma hi Dan-na a tin agu ma tchet máma mi aziya. Jonatan Gersom gorom ma Moise gorom ngolonina azi ki groma ni suma ngat buzuna mandjafâ hi Dan-na gak mba kur atchogoi d’a a yo suma kur ambasa a izi magombid’a. 31 Azi tin agu ma tchet ma Mika mi luma mi azi kur atchogoi d’a lara pet ta gonga hAlonid’a ti nga avo Silo-d’a.
Gabiilat Daan hajamat Layich
1 Wa fi l-wakit da, ma fi malik fi Israaʼiil. Wa gabiilat Daan gaaʼide tifattich turaab al-taskun foogah achaan hi lissaaʼ ma ligat ard warasa ambeen gabaayil Bani Israaʼiil. 2 Wa min hillaalhum Saarʼa wa Achtawuul, naas gabiilat Daan rassalo rujaal khamsa fahaliin min gabiilithum achaan yamchu yuruukhu wa yichiifu al-balad. Wa gaalo leehum : «Amchu chiifu al-balad.» Wa l-rujaal al-khamsa wassalo fi jibaal Afraayim wa ligo beet Miika wa naamo foogah. 3 Wa wakit gaaʼidiin jamb beet Miika, humman irfo al-lahja al-hajja beeha al-sabi al-Laawi. Wa garrabo leyah wa saʼalooh wa gaalo : «Yaatu al-jaabak hini ? Gaaʼid tisawwi chunu fi l-bakaan da ? Wa chunu al-gaʼʼadaak hini ?» 4 Wa hu radda leehum wa gaal : «Miika sawwa leyi misil da wa hu ajjaraani wa ana bigiit leyah raajil diin.» 5 Wa humman gaalo leyah : «Asʼal leena al-Rabb achaan naʼarfu kan makhatarna da yanjah walla la.» 6 Wa raajil al-diin gaal leehum : «Amchu be l-salaam fi makhatarku. Allah maʼaaku.»
7 Wa l-rujaal al-khamsa macho giddaam wa wassalo hillit Layich. Wa chaafo kadar sukkaanha haadiyiin wa aaychiin fi raaha wa amaan hasab aadit al-Seeduuniyiin. Wa fi l-balad di, ma fi naadum yibarjilhum walla yazlumhum. Wa sukkaan Layich baʼiidiin min al-Seeduuniyiin wa ma induhum naas al-yahfadoohum.
8 Wakit al-rujaal al-khamsa gabbalo le akhwaanhum fi Saarʼa wa Achtawuul, akhwaanhum gaalo leehum : «Chunu al-khabar ?» 9 Wa humman raddo leehum wa gaalo : «Yalla ! Nugummu didduhum achaan aniina chifna al-balad wa hi samha marra waahid. Ma tagoodu saakit ! Yalla ! Gummu amchu le l-balad di le tichiiluuha. 10 Wa wakit tiwassulu fi l-balad di, talgo chaʼab gaaʼidiin be amaan wa kulla l-balad wasiiʼe giddaamku achaan al-Rabb sallamaaha leeku fi iideeku. Wa cheyy mugassir fi l-balad di ke ma fiih.»
11 Wa khalaas min gabiilat Daan, 600 rujaal musallahiin gammo min Saarʼa wa Achtawuul wa macho. 12 Wa humman macho nazalo fi Kharyat Yaʼariim fi turaab Yahuuza. Achaan da, lahaddi l-yoom yinaadu al-bakaan da Mahana Daan (maʼanaatah fariig Daan). Wa l-bakaan da gaaʼid kharib le Kharyat Yaʼariim. 13 Wa min al-bakaan da, macho le jibaal Afraayim wa ligo beet Miika.
14 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho hillit Layich gaalo le akhwaanhum : «Hal taʼarfu kadar fi l-buyuut dool fi farmala hana raajil al-diin wa tamaasiil wa sanam wa timsaal hana hadiid walla ? Wa hassaʼ da, fakkuru fi l-cheyy al-waajib tisawwuuh.» 15 Wa jo dakhalo fi beet al-sabi al-Laawi al-gaaʼid maʼa Miika wa sallamooh. 16 Wa fi l-wakit da, al-suttumiya rujaal musallahiin al-min naas gabiilat Daan waagfiin fi khachum al-baab. 17 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho al-balad dakhalo wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa timsaal hana l-hadiid. Wa fi l-wakit da, raajil al-diin wa l-suttumiya rujaal musallahiin waagfiin fi khachum al-baab. 18 Wa wakit al-rujaal dool dakhalo fi beet Miika wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa l-timsaal hana l-hadiid, raajil al-diin gaal leehum : «Tisawwuuh chunu ?» 19 Wa humman gaalo leyah : «Askut wa khutt iidak fi khachmak ! Taʼaal maʼaana wa abga leena abu wa raajil diin. Da akheer leek tabga raajil diin le aayila hana raajil waahid bas aw le gabiila tamaama fi Israaʼiil ?» 20 Wa khalaas, raajil al-diin galbah firih wa chaal al-farmala wa l-tamaasiil wa l-sanam wa macha maʼa l-rujaal al-musallahiin.
21 Wa khalaas, gammo maachiin wa khatto giddaamhum al-iyaal wa l-bahaayim wa l-khumaam. 22 Wa wakit baʼʼado min beet Miika, al-rujaal al-saakniin jamb beet Miika lammo wa gammo didd naas gabiilat Daan wa macho waraahum. 23 Wa l-rujaal dool gaaʼidiin yiʼiitu foog naas gabiilat Daan. Wa naas gabiilat Daan gabbalo le Miika wa gaalo leyah : «Maala gawwamt al-rujaal dool diddina ?» 24 Wa Miika gaal : «Al-ilaahaat al-ana sawweethum, intu chiltuuhum ! Wa raajil al-diin kula chiltuuh wa macheetu beyah. Battaan faddal leyi chunu ? Wa kikkeef tuguulu leyi : ‹Inta maalak ?›» 25 Wa naas gabiilat Daan raddo leyah wa gaalo : «Ma tiʼayyiina be kalaamak. Wa kan abeet kamaan, rujaal galibhum murr yahjumuuk wa inta tijiib al-moot fi nafsak wa fi aayiltak !» 26 Wa khalaas, naas gabiilat Daan chaalo deribhum wa macho. Wa wakit Miika chaaf humman induhum gudra ziyaada minnah, hu gabbal beetah.
Gabiilat Daan sakano fi Layich
27 Wa naas gabiilat Daan chaalo al-khumaam al-Miika sanaʼaahum wa raajil al-diin al-khadam leyah wa macho fi Layich. Wa sukkaanha al-gaaʼidiin fi raaha wa amaan, kataloohum be l-seef wa harrago al-madiina. 28 Wa ma fi naadum al-yinajjiihum achaan al-hille baʼiide min Seeda wa ma induhum alaakha maʼa naas aakhariin kula. Hi gaaʼide fi l-waadi hana Beet Rahuub. Wa naas gabiilat Daan bano al-hille di battaan wa gaʼado foogha. 29 Wa sammo al-hille be usum jidduhum Daan wileed Yaakhuub wa laakin al-hille di zamaan binaaduuha Layich. 30 Wa naas gabiilat Daan khatto leehum sanam Miika. Wa Yuunataan wileed Girchuum wileed Muusa wa iyaalah bigo rujaal diin le naas gabiilat Daan lahaddi chaaloohum wa waddoohum fi l-khurba. 31 Wa l-sanam al-sanaʼah Miika gaaʼid fi bakaanah fi kulla l-mudda al-gaaʼid foogha beet Allah fi Chiilooh.