Apsalom mi hulong avo Jerusalem
1 Jowap Seruya gorotna mi wala amulâ hurum nga tinda yam Apsalom. 2 Mi ge sunda sä Tekowa, mi halï atcha d’a wäd’u zla d’a heîd’a, mi dat ala: Ndak mbut tak hohoud’a, ndak tchuk baru d’a dodora atagu. Ndak le mbul ma his djivid’ina atak ki, ndak le d’igi ndak tchi ni matna dedei na. 3 Ndak i gef amulâ, ndak i dum hina. Mi dat zla d’a ndat i dat mamulîd’a mi.
4 Atcha d’a Tekowa ndata ti i gef amulâ, ti ge tat kä andaga, ti grif kä, ti dum ala: Amul mana, ang ndjununu!
5 Amulâ mi dat ala: Ndak min ni me ge?
Ti dum ala: Ndjuvun mi mid’a, an arî modonod’a! 6 An wei manga grona ni mbà. Azi djak a nde to tazi abageya, sama mi yozi woi nga d’i. Ma dingâ mi tum wiyema, mi tchumu. 7 Wani andjavami a tchol djangûna ki sed’en an wei manga ala: Ndak hami ma tchi wiyemina, ami tchum balum wiyema, ami min tchami ma te djona woyo. Azi min tchan vun adjo man ma ar helâ woyo. Kayambala ndjuvun simiyêm yï d’oze va ar blogom yam andagad’a d’uo mi d’a.
8 Amulâ mi de matcha ndata ala: Ndak i avo hatagu! An mba ni dak zlad’a yam zla mak ndata tua.
9 Atcha ndata ti hulong dum ala: Salana, amul mana, ar tcho ndata hulongî kan an ki sum mana, ar ti kak kang ang ki leu manga d’i.
10 Amulâ mi dat ala: Le sa mi dak zla d’a tchod’a ni, ndak mbeyendjiya! Mam nga mi hulong dabak kuo d’a!
11 Ti de mamulâ ala: Ar ang djib’er yam Ma didina Alo mangâ tala ma hlatchugula mi tchi sama ding kua, tala mi tchi gorona woi d’uo d’a.
Amulâ mi dat ala: Ma didina ni Ma bei matna. Tumus sa yam goro’îd’a tu pî mba d’i nde kä andaga d’i.
12 Ti hulong dum ala: Salana, amul mana, ar an wei manga ni dang zla tu.
Mi dat ala: Ndak dë.
13 Ti dum ala: Ni kayam me ba, djib’er manga nga tu ki djib’era hi suma hAloninid’a d’uo ge? D’igi ang de kä na, zla ndata ti vangî ve, kayam ang hulongî nga ki ma ang kengêmza woina d’i. 14 Gagazi, ei mba boi d’igi mbiyo ma a vom kä ma mi sid’am kä ma sana nga mi fe lovota á gulum mbuo na na. Alona nga mi hulong tchol sama matna akulo d’uo d’a. Wani mi min ala sama a kengêmza woi avoroma, mi arza kaka ata yi máma d’i. 15 Ki tchetchemba, an mba ni de zla ndata mi ang salana, amul mana, kayam zlad’a hi suma lan mandarâ. An dang zla ndata mi ang amul mana, dam ang mba le sunda yam zla d’a an wei manga ni dangzid’a zi kla ge? 16 Gagazi, ang amulâ mba hum zlad’a hi an wei mangid’a, ang mba prud’un ndei abo sama nga mi halan an á tchid’a ki gorona woi aduk suma Alona mi manazina. 17 An wei manga ni de kurun ala zlad’a hi ang salana amul manid’a mba d’i b’lengên hurunu, kayam angî d’igi malaikana hAlonina na. Ang nga kaka go á hum zla d’a djivid’a ki zla d’a tchod’a mi. Ar Ma didina Alo mangâ mi kak ki sed’engû!
18 Amulâ mi hulong de matchad’a ala: An nga ni djobok zlad’a. Ndak ngeyen va kä tu d’i.
Atchad’a ti dum ala: Salana, amul mana, ar ang de zla manga!
19 Ata yi máma mi dat ala: Na ni zla d’a ndak dat pet wanda, Jowap vunam nga ki sed’ek kuo zu?
Atcha ndata ti hulong dum ala: Salana, amul mana, ang nga ki irang tua! An nga ni tin vunan avorong ang amul mana d’i. Gagazi, nazong mangâ Jowap ba, mi han vuna; ni mam ba mi dan an wei manga ahle ndazina wan pet mi. 20 Azong mangâ Jowap mi le ni lemba ki zla ndata á le vama dingâ. Wani ang salana, angî ma ned’a d’igi malaikana hAlonina na á wahlena pet suma a nga le yam andagad’a ka hina.
21 Amulâ mi de mi Jowap ala: Gola! An nga ni le vama ang dan kama; ang i veï Apsalom avo.
22 Jowap mi ge tam kä andaga, mi grif kä, mi lad’u amulâ, mi dala: Salana, amul mana, an we ini ala ang wan hohowonu, ang le sunda yam zla d’a an azong mangâ ni dangzid’a. 23 Jowap mi tchol mi i Gesur, mi veï Apsalom, mi mbam avo Jerusalem.
24 Wani amulâ mi dala: Ar mi kak sä woi avo hatam baba, ar mi wan iran ndi!
Apsalom mi kak sä woi avo hatam bei mi we ir amulâ ba.
David mi zlap darigïd’a ki Apsalom
25 Wani aduk Israel-lâ pet, sama djif d’igi Apsalom na na nga d’i. Kasem dei gak i kam akulo fafat bei fe yam ma ngul ba. 26 Avun biza d’a lara ge pet, mi nga wel yam mbeyo, kayam tumus sa kamba nga d’i tchum aneka. Le mi ngad’at da ni, mi ngat ki kilona, aneget kal kilo ma amulâ mi nga kahlenina mbà. 27 Apsalom mi vut gro andjofâ hindi ki gor atchad’a tu, a yat ala Tamar. Ti djif heî mi.
28 Apsalom mi le bizad’a avo Jerusalem mbà bei mi we ir amulâ. 29 Apsalom mi de mi Jowap ala mi mbeï mi i ki sed’em gen amulâ. Wani Jowap mi min mba gevem mbi. Mi dum kua á mbàd’a, wani Jowap mi min ndi. 30 Ata yi máma Apsalom mi de mazungeî mama ala: Agi gologiya! Asinena hi Jowap-ma mi nga gen mana. Awu orsâ nga kuru; agi i dom akud’a! Azungeîna hi Apsalom-ma a i dom akud’a.
31 Ata yi máma na wat Jowap mi tchol mi i gen Apsalom avo hatamu, mi dum ala: Ni kayam me ba, azungeî mangâ a ngalan awuna woi hur asinena ge?
32 Apsalom mi hulong de mi Jowap ala: Gola! An ge sunda atang ala ang mbeï an sunung gen amulâ, ang dum ala: Ni kayam me ba, an tcholï Gesur ni mba ge? An kak sä dji kua pî ni hotei. Ki tchetchemba, an min ni we ir amulâ. Le an nga ki zlad’a kanu ni, ar mi tchanu!
33 Ata yi máma Jowap mi i gef amulâ, mi dum zla ndata. Amulâ mi yï Apsalom. Apsalom mi mba gevemu; amulâ mi bed’em kok.
Abchaluum gabbalooh fi Uruchaliim
1 Wa Yuwaab wileedha le Saruuya irif kadar Dawuud galbah dawwar Abchaluum. 2 Wa gamma rassal fi hillit Takhuuʼa le mara waahide al-indaha hikma. Wa wakit al-mara di jaat, hu gaal leeha : «Min fadulki, sawwi nafiski haznaane wa albase khulgaan al-hizin wa ma tilmassahe. Abge misil mara al-haznaane min zamaan. 3 Wa amchi bakaan al-malik wa guuli leyah al-kalaam al-ana niʼooriiki da.» Wa Yuwaab gaal leeha al-kalaam al-waajib hi tuguulah.
4 Wa khalaas, al-mara al-min hillit Takhuuʼa machat le l-malik Dawuud wa wagaʼat fi l-ard wa sajadat giddaamah wa gaalat : «Ya l-malik, afzaʼni !» 5 Wa l-malik gaal leeha : «Maalki ?» Wa hi gaalat leyah : «Leyi al-asaf, ana armala wa raajli mayyit. 6 Wa ana khaadmak indi awlaad itneen al-addaawaso fi l-kadaade wa naadum al-yihaajizhum kula ma fiih. Wa l-waahid katal al-aakhar. 7 Wa hassaʼ daahu kulla naas gabiilti gammo diddi wa gaalo leyi khalli nisallim leehum wileedi al-katal akhuuh wa humman yaktuluuh fi gaddah, hu al-baʼadeen yabga wariis. Wa be misil da, humman yidooru yiwadduru al-acham al-waahid al-indi wa ma yikhallu le raajli wa la wariis wa la usum fi l-ard.»
8 Wa l-malik gaal leeha : «Gabbili amchi beeti. Wa ana zaati nanti amur fi sababki.» 9 Wa l-mara al-min hillit Takhuuʼa gaalat leyah : «Ya siidi al-malik, khalli al-khata da yagaʼ fi raasi wa fi raas ahali. Al-malik wa aayiltah yukuunu bariyiin.» 10 Wa l-malik gaal leeha : «Kan naadum yihajji foogki, jiibiih leyi ana. Wa battaan ma yisawwiih.» 11 Wa l-mara gaalat battaan : «Khalli al-malik yiʼaahidni be usum Allah Ilaahah achaan siid al-taar ma yiziid al-damaar wa yaktul leyi wileedi.» Wa l-malik gaal leeha : «Nahlif be Allah al-Hayy, suufaay waahide kula hana wileedki ma tagaʼ fi l-ard.»
12 Wa baʼad da, al-mara gaalat leyah : «Min iznak, ya siidi al-malik, khalli nuguul leek kilme waahide.» Wa hu gaal leeha : «Hajji.» 13 Wa hi gaalat leyah : «Maala inta ma fakkart misil da fi chaʼab al-Rabb ? Wa be kalaamak al-inta kallamtah hassaʼ, ya l-malik, inta bigiit khaati achaan inta ma gabbalt wileedak al-muʼarrid. 14 Aywa, yoom waahid kullina numuutu wa hayaatna tabga misil almi al-daffag fi l-turaab wa battaan ma yinchaal. Wa laakin al-Rabb ma yaktul al-muʼarrid. Da ma fikir al-Rabb kadar al-muʼarrid yagood baʼiid minnah. 15 Wa hassaʼ, ana jiit hajjeet al-kalaam da leek inta siidi al-malik achaan al-naas khawwafooni. Wa ana khaadmak gult namchi nihajji leek inta al-malik wa akuun tisawwi al-cheyy al-ana khaadmak nuguulah leek. 16 Wa be da, inta tasmaʼ kalaami wa tinajjiini ana khaadmak min iid al-naadum al-yidoor yiwaddirni ana wa wileedi min usut chaʼab al-Rabb al-misil warasatah. 17 Wa ana fakkart kadar kalaamak inta al-malik yisabbirni min al-muchkila di. Wa siidi al-malik, hu misil malak Allah al-yasmaʼ al-zeen wa l-fasil. Khalli Allah Ilaahak yukuun maʼaak.»
18 Wa l-malik gaal le l-mara : «Nasʼalki suʼaal waahid wa ma tilabbidi leyi cheyy.» Wa l-mara gaalat leyah : «Kallim, ya siidi al-malik.» 19 Wa l-malik gaal leeha : «Hal kulla l-kalaam da ma jaayi min Yuwaab walla ?» Wa l-mara gaalat : «Nahlif be hayaatak inta, ya siidi al-malik. Ana ma nagdar nakdib leek, ya siidi al-malik. Be akiid, abdak Yuwaab bas kallafaani be l-kalaam da. 20 Wa abdak Yuwaab sawwa al-cheyy da achaan yibaddil al-haala di. Wa laakin siidi al-malik, hu hakiim misil malak Allah al-yaʼarif kulla cheyy fi l-ard.»
21 Wa fi l-bakaan da, al-malik gaal le Yuwaab : «Khalaas al-kalaam kammal. Amchi gabbilah le Abchaluum hini.» 22 Wa tawwaali, Yuwaab wagaʼ fi l-ard wa sajad wa baarak al-malik wa gaal : «Al-yoom ana abdak irift kadar inta siidi al-malik ridiit leyi achaan inta sawweet al-cheyy al-ana abdak gultah leek.»
23 Wa Yuwaab gamma wa macha Gachuur gabbalah le Abchaluum fi Uruchaliim. 24 Wa l-malik gaal : «Khalli Abchaluum yamchi beetah ma yigaabilni.» Wa khalaas, Abchaluum macha beetah wa ma gaabalah le l-malik.
Dawuud assaalaho maʼa Abchaluum
25 Wa fi Israaʼiil, ma fi naadum jamiil wa machkuur misil Abchaluum wa min rijileenah lahaddi raasah foog ma fi ayyi eeb. 26 Wa fi ayyi akhiir al-sana, yizayyin suuf raasah achaan tagiil leyah. Wa hu yawzin suuf raasah wa waznah yisaawi ziyaada min itneen kiilo hasab wazin al-muluuk. 27 Wa Abchaluum indah awlaad talaata wa bineeye waahide usumha Taamaar. Wa hi mara jamiile marra waahid.
28 Wa Abchaluum gaʼad santeen fi Uruchaliim wa laakin ma gaabal al-malik. 29 Wa yoom waahid, Abchaluum naadaah le Yuwaab achaan yirassilah bakaan al-malik wa laakin Yuwaab aba ma yaji leyah. Wa le taani marra battaan rassal le Yuwaab wa hu aba ma yaji. 30 Wa Abchaluum gaal le khaddaamiinah : «Chiifu al-zereʼ hana gameh abyad al-jamb zerʼi, da hana Yuwaab. Amchu tuchchuuh.» Wa khalaas, khaddaamiin Abchaluum tachcho al-zereʼ da.
31 Wa tawwaali, Yuwaab gamma macha le Abchaluum fi beetah wa gaal leyah : «Maala khaddaamiinak tachcho zerʼi ?» 32 Wa Abchaluum gaal le Yuwaab : «Achaan ana rassalt leek taji leyi wa inta abeet. Ana dawwart nirassilak bakaan al-malik tuguul leyah : ‹Maala ana jiit min Gachuur ? Akheer leyi nigabbil battaan hinaak.› Wa hassaʼ, nidoor nigaabil al-malik. Wa kan ana khaati kamaan, khalli yaktulni.»
33 Wa Yuwaab macha hajja le l-malik be l-kalaam da. Wa khalaas, al-malik naadaah le Abchaluum wa hu gamma macha wa wagaʼ fi l-ard wa sajad giddaam al-malik. Wa l-malik habbaah.
