1 A mba de mi Jowap ala: Gola! Amulâ nga mi tchiya, nga mi yor tam yam Apsalom. 2 Kus ayî ma kur bur mámina, mi mbut ni vama yor tad’a yam suma pet, kayam kur bur máma suma a hum ala: Amulâ hurum b’lak yam goroma! 3 Kur bur máma tamba suma a kal avo ki ngeid’a ki zulona d’igi suma a ringî avun ayînina na.
4 Amulâ mi zlup barud’a iramu, nga mi tchi ki delem akulo ala: Gorona Apsalom! Apsalom gorona, gorona!
5 Jowap mi mba gen amulâ krovo, mi dum ala: Ang mbut ini azigar mangâ zulona, azi suma a sud’ung ang ki grong suma andjofâ, grong suma aropma, amiyông suma nglona ki suma gureinina. 6 Ang nga le yam suma a noyôngâ, ang noî suma a le kangâ. Ang tak ini woi ala sa mang ma ngol loze azong mang nga d’uo mi. An we ini ala Apsalom mi le nga ki iramu, wani ami pet bomi woi kur bur ma inina ni, tang mba lang djivid’a.
7 Ang tchola, ang ndabua, ang b’leng hur azigar mangâ. An gun tan ki simiyê Ma didina, le ang ndabu d’uo ni, sa tu pî mba mi ar ki sed’eng kur andjege d’a wanda d’i. Ndak ka mba d’i mba kang ndata mba d’i kal ndak ka pet ta ti mba kang kazongông dei gak inid’a.
8 Ata yi máma amulâ mi tchola, mi kak kei avun agre’â. A de mi suma pet ala: Gola! Amulâ mi kak nga woi avun agre’â. Suma pet a mbeï avoromu.
Suma hi Apsalom-ma a wet ringâ, nge nge pî mi i avo hatamu.
A mbeï ki David avo Jerusalem
9 Aduk andjaf Israel-lâ pet, suma pet a nga tchi tazi tuguyod’a ala: Namulâ ba, mi sud’i woi abo mei suma djangûna; ni mam ba, mi sud’i woi abo suma Filistê-na mi. Ki tchetchemba, mi ring wa woi dei yam ambasa abo Apsalom. 10 Wani Apsalom ma ei tinim amulâ keina, a tchum wa avun ayîna. Ni kayam me ba, agi dok lagi lilinga á hulongî amulâ David avo ge?
11 Wani amulâ David mi sun suma gen suma ngat buzuna Sadok azi ki Abiyatar, mi dazi ala: Agi dagi mi suma nglo suma Juda-na ala: Ni kayam me ba, agi ni suma danana á hulongôgi amulâ avo hatam ge? Kayam zla d’a Israel-lâ a nga data pet ti fum sä ata yam ma abageina. 12 Agi ni b’oziyoma, agi ni asogom ki hliwimu. Ni kayam me ba, agi ni suma danana á hulongômï avo ge?
13 Agi i dagi Amasa ala: Angî asogon ki hliwin nduo zu? Le an vragang nga ma ngolâ hi azigarîna balum Jowap puo ni, Alona mi mban ndak ka ngol la kanu.
14 Zlad’a hi David-ta ti mbut hur suma Juda-na tu d’igi hur sama tuna na. A ge sunda a dum ala: Ang mbeï kazungeî mangâ pet.
David mi tchi nga Simei d’i
15 Amulâ David mi hulongîya, mi mba avun alum ma Jurdê-na. Suma Juda-na a i Gilgal á d’ugulomu, á djagam aluma woyo. 16 Simei Gera ma Benjamin ma nga kaka Bahurim-ma goroma, mi i atogo zak ki suma Juda-na á d’ugol amulâ David. 17 Mi nga ki suma Benjamin-na ad’um dubu zlapa ki Siba azongâ hi Saul-lâ ad’um ki groma dogo yam vahl, azungeî mama dok mbà mi. A mbaza avun alum ma Jurdê-na avok amulâ David.
18 Ata yima babrid’a nga d’i djak suma hamulîna woi yam vun mam ma hed’ina, Simei Gera goroma mi ge tam kä andaga avok amulâ ata yima nga mi djak aluma woina. 19 Mi dum ala: Salana, ar ang djib’er yam tcho d’a an lata d’i! Ang djib’er yam tcho d’a an azong mangâ langzi kur bur ma ang nde woi kur Jerusalem-ma d’i, ang vat kurung nguo mi. 20 Kayam an azong mangâ ni wala an le tchod’a. Kayam ndata, an ndeï ini avok kikidji aduk suma hi Josef-fâ á d’ugulong ang salana amulâ wana.
21 Ata yi máma Abisai ma Seruya gorotnina mi dala: Simei mi ndak á tchid’a yam ngul la mi ngul sama Ma didina mi tinim amulina d’uo zu?
22 Wani David mi de mi Seruya grotna ala: Vama ndologi ki an ni me tala agi mbud’ugi man suma djangûna d’a ge? Kur bur ma inina sana ndak á tchi sana aduk Israel-lâ zu? An we ini ala ni an ba ni tamula yam Israel-lâ d’uo zu?
23 Amulâ mi de mi Simei ala: An gunung tanu, sa nga mi tchang ngi.
David mi hulong mi ve Mefibäl atamu
24 Mefibäl Saul gorom ngolona mi i á d’ugol amulâ mi. Mi min nga asem mboze mi wel nga dudumam mboze mi mbus nga baru mam mbei d’uo mi, kur bur ma amulâ mi nde woi kur Jerusalem-ma gak hulong mam mba mi mbeï ki halasid’a. 25 Kid’a mi mba avok amulâ avo Jerusalem-mba, amulâ mi dum ala: Mefibäl, ni kayam me ba, ang i ki sed’en nduo ge?
26 Mefibäl mi hulong dum ala: Salana, amul mana, azong mana mi mbud’un iranu. An azong mangâ ni dala an mba ni zlup koro mana, an ni nga kamu, ni i ki sed’eng abageya, kayam an azong mangâ ni dileîd’a. 27 Wani mi tchugun zlad’a kan an azong mangâ avorong ang salana amul mana. Wani ang salana, amul mana, angî d’igi malaikana hAlonina na. Ang le vama nde irang á led’ina. 28 Kayam suma avo habun ngolona pet a ndak á tchid’a avok ang salana, amul mana. Wani ang tinin an azong mangâ zlapa ki suma a nga te ki sed’eng yam tabul mangîna. Ni me d’ei ba, an dok halam abo ang amul mana d’ei ge?
29 Amulâ mi dum ala: Ang de ni zla me hina baba ge? An dala: Agi b’rawagi siliud’a hi Saul-la abo tagi ki Siba.
30 Ata yi máma Mefibäl mi de mamulâ David ala: Ar Siba mi hlat pet, kayam ang salana amul mana kal avo hatang ki halasa da’.
David mi wurak Barzilai
31 Barzilai ma Galät-na, mi tcholï Rogelim, mi djak alum ma Jurdê-na kamulâ á tinim sä woi dei ki vun aluma. 32 Barzilai mi mbut mamara ngola heî, bizamî dok klavandi. Kid’a amulâ mi nga kaka Mahanayim-mba, Barzilai mi hum tena, kayam mam mi sama ndjondjoîna.
33 Amulâ mi de mi Barzilai ala: Ang mbei i ki sed’en Jerusalem, an mba ni ngomong sä hî.
34 Wani Barzilai mi hulong de mamulâ ala: An bizan arî ga d’ei ba, ni i ki sed’eng Jerusalem mbeî ge? 35 Ki tchetchemba, bizan ni dok klavandi, an ndak á wal ir vama djivina ki vama tchona zu? An azong mangâ ni ndak á man vama te ki vama tche d’ei zu? An ndak á hum del azungeîna ki yugunei suma a nga hle sawalina d’ei zu? Ni kayam me ba, an azong mangâ ni ndak á tining ang salana amul mana aneka kang ngei ge? 36 An azong mangâ ni djagangî alum ma Jurdê-na go. Ni kayam me ba, ang dok han wurak ndata hina d’ei ge? 37 Ang aran an azong mangâ ni hulong avo, ar an mit avo hatan gen asud’a habun kasunda. Wani ang gol azong mangâ Kimham wana. Mi i ki sed’eng ang salana, amul mana. Ang le vama hurung minima ki sed’emu.
38 Amulâ mi dala: Ar Kimham mi i ki sed’enu. An mba ni lum vama hurung minima ki sed’emu; ahlena pet suma ang mba minizi atana, an mba ni lumzi kayam angû.
39 Ata yima suma pet kamulâ a djak alum ma Jurdê-na woina, amulâ mi bet Barzilai kok, mi b’e vunam kamu. Barzilai mi hulong avo hatamu, 40 wani amulâ mi i Gilgal ki Kimham.
Juda-na ki Israel-lâ a nga yal tazi yam amulâ
Suma Juda-na pet kabo andjafâ hi Israel-lîna a nga tin amula. 41 Wani Israel suma abo ma norâ a mba gen amulâ, a dum ala: Ni kayam me ba, b’oziyomi suma Juda-na a yongî gumun, a djagang alum ma Jurdê-na woi ki sum mangâ kazungeî mangâ bei dami ge?
42 Suma Juda-na pet a hulong de mi Israel-lâ ala: Mam mi hliwimiya! Ni kayam me ba, agi zalagi hurugi yam zla ndata ge? Ami nga kaka ni yam amulâ zu? Mi hami he d’a hawa zu?
43 Israel-lâ a de mi suma Juda-na ala: Amulâ David ni mamina kalagi agiya, kayam mam naduk andjaf mami ma dogona. Ni kayam me ba, agi golomi is ke? Ni ami ba, dami avok yam zla d’a ala: Ei hulongî amulâ avo d’a d’uo zu? Wani suma Juda-na a de zlad’a ki hur ma zala kal Israel-lâ.
Dawuud hizin le wileedah
1 Wa macho kallamooh le Yuwaab wa gaalo leyah : «Daahu al-malik gaaʼid yabki wa yunuuh le Abchaluum.» 2 Wa l-nasur hana l-yoom da albaddal be hizin le kulla l-askar achaan fi l-yoom da, simʼo kadar al-malik haznaan be sabab moot wileedah. 3 Wa fi l-yoom da min al-khajla, al-askar dakhalo fi l-madiina be sirr misil al-deech al-anhazam fi l-harib. 4 Wa l-malik sadda wijhah wa gaaʼid yabki be tuul hissah wa yuguul : «Haay wileedi Abchaluum ! Abchaluum, ya wileedi ! Ya wileedi !»
5 Wa khalaas, Yuwaab ja le l-malik fi l-khurfa wa gaal leyah : «Al-yoom inta dasseet kulla naasak fi l-eeb. Wa humman bas al-yoom najjo hayaatak inta wa awlaadak wa banaatak wa hayaat awiinak wa sirriiyaatak. 6 Inta tihibb al-yakrahook wa takrah al-yihibbuuk ! Wa l-yoom wassaftina kadar wa la khaayid wa la khaddaam ma yisaawu cheyy giddaamak. Wa ana irift kadar al-yoom kan Abchaluum gaaʼid hayy wa aniina dool kullina mutna kula, inta halu leek. 7 Wa hassaʼ da, gumm amchi raggid galib naasak. Achaan kan ma macheet, ana nahlif leek be Allah kadar le fajur da, naadum waahid kula ma yifaddil maʼaak. Wa di tabga akbar masiibe min kulla l-masaayib al-wagaʼo foogak min inta sabi lahaddi l-yoom.»
8 Wa khalaas, al-malik gamma macha gaʼad fi khachum baab al-hille wa ooroohum le l-askar wa gaalo leehum : «Daahu al-malik macha gaʼad fi khachum baab al-hille.» Wa kulla l-askar jo giddaam al-malik.
Dawuud dawwar yigabbil Uruchaliim
Wa askar Abchaluum kamaan arrado wa ayyi waahid gabbal beetah. 9 Wa kulla gabaayil Bani Israaʼiil gaaʼidiin yinaakhuchu wa yuguulu : «Al-malik najjaana min iid udwaanna wa min iid al-Filistiyiin wa hassaʼ arrad min al-balad le yanja min Abchaluum. 10 Wa Abchaluum al-masahnaah wa darrajnaah malik maat fi l-duwaas. Wa hassaʼ, gaaʼidiin narjo chunu le nigabbulu al-malik Dawuud ?»
11 Wa kulla l-kalaam al-hajjooh Bani Israaʼiil wassalooh le l-malik Dawuud. Wa khalaas, al-malik rassal le Saduukh wa Abiyaatar rujaal al-diin wa gaal leehum : «Amchu hajju le kubaaraat Bani Yahuuza wa guulu leehum : ‹Maala tabgo aakhir naas al-yigabbulu al-malik fi beetah ? 12 Intu akhwaani min dammi wa lahami. Wa maala tabgo aakhir naas al-yigabbulu al-malik fi beetah ?› 13 Wa guulu le Amaasa : ‹Inta ma min dammi wa lahami walla ? Khalli al-Rabb yiʼaakhibni ikhaab chadiid kan ana ma darrajtak khaayid deechi fi badal Yuwaab.›»
14 Wa be kalaamah da, Dawuud radda guluub Bani Yahuuza. Wa misil raajil waahid, humman rassalo gaalo le l-malik : «Gabbil inta wa kulla naasak.»
Dawuud najja Chimʼi
15 Wa l-malik gabbal lahaddi bahar al-Urdun wa kulla Bani Yahuuza macho laagooh le l-malik fi hillit Gilgaal achaan yigattuʼuuh al-bahar. 16 Wa Chimʼi wileed Giira al-min gabiilat Banyaamiin wa min hillit Bahuriim, hu macha ajala maʼa naas Bani Yahuuza le yilaagu al-malik Dawuud. 17 Wa macho maʼa Chimʼi 1 000 raajil min gabiilat Banyaamiin. Wa Siiba khaddaam aayilat Chaawuul, hu kula macha maʼaahum wa maʼaayah awlaadah al-khamistaachar wa khaddaamiinah al-ichriin. Wa humman assaʼjalo wa lihgo bahar al-Urdun gubbaal al-malik. 18 Wa humman gataʼo al-bahar le yigattuʼu al-malik wa aayiltah wa le yisawwu kulla cheyy al-hu yidoorah.
Wa wakit al-malik gataʼ al-bahar, Chimʼi wileed Giira wagaʼ giddaamah 19 wa gaal : «Ma tiʼaakhibni be khataayi wa la tifakkir fi l-khata al-ana abdak sawweetah wakit inta maarig min Uruchaliim. Wa ya siidi al-malik, ma takrub leyi fi galbak. 20 Achaan ana abdak aʼtaraft be zanbi wa l-yoom, ana bas awwal naadum min kulla gabaayil al-munchaakh jiit le nigaabil siidi al-malik.»
21 Wa Abichaay wileedha le Saruuya chaal al-kalaam wa gaal : «Hal da sabab al-yikhalli Chimʼi ma yaktuluuh walla ? Achaan hu laʼan al-raajil al-Allah masahah wa darrajah malik !» 22 Wa laakin Dawuud gaal : «Chunu al-beeni ana wa intu, ya awlaad Saruuya ? Maala al-yoom gammeetu diddi misil adu ? Hal al-yoom, da yoom al-yaktulu foogah naadum fi balad Israaʼiil walla ? Hal ana ma naʼarif kadar al-yoom, ana bas malik fi balad Israaʼiil walla ?» 23 Wa l-malik halaf le Chimʼi wa gaal : «Inta ma tumuut !»
Dawuud saalah Mafiibuchat
24 Wa Mafiibuchat wileed wileedah le Chaawuul, hu kula macha yigaabil al-malik. Wa hu ma khassal rijileenah wa la khulgaanah wa la addal dignah min yoom al-malik marag lahaddi yoom gabbal be l-salaama fi Uruchaliim. 25 Wa wakit Mafiibuchat wassal bakaan al-malik, al-malik gaal leyah : «Ya Mafiibuchat, maalak ma macheet maʼaayi ?» 26 Wa hu radda leyah wa gaal : «Ya siidi al-malik, khaddaami khaanni. Ana abdak aʼraj wa be da, gult nichidd humaari wa namchi maʼa l-malik. 27 Wa khaddaami kadab foogi ana abdak giddaamak inta siidi al-malik. Wa siidi al-malik, hu misil malak Allah wa be da, sawwi kulla cheyy al-tidoorah. 28 Achaan aayilat abuuyi ma tisaawi cheyy fi giddaamak inta siidi al-malik, illa l-moot. Wa be da kula, inta khibiltini ana abdak maʼa l-naas al-yaakulu fi beetak. Wa ana ma indi ayyi cheyy al-natulbah battaan min al-malik.»
29 Wa l-malik gaal leyah : «Maala nihajju battaan fi l-kalaam da ? Ana kharrart, inta wa Siiba tigassumu ziraaʼat Chaawuul.» 30 Wa Mafiibuchat gaal le l-malik : «Khalli yichiilah kulla ke, al-muhimm leyi da siidi al-malik ja beetah be l-salaama.»
Dawuud radda al-kheer le Barzillaay
31 Wa Barzillaay al-min balad Gilʼaad, hu kula ja min Rugliim gataʼ maʼa l-malik bahar al-Urdun. Wa baʼad da, macha le yisallim al-malik gubbaal ma yufuut. 32 Wa Barzillaay chaayib marra waahid, umrah 80 sana. Wa wakit al-malik gaaʼid fi Mahanaayim, hu bas wagaf maʼaayah wa rayyasah achaan hu khani marra waahid.
33 Wa l-malik gaal le Barzillaay : «Taʼaal maʼaayi fi Uruchaliim wa ana nirayyisak.» 34 Wa Barzillaay gaal le l-malik : «Ma faddal leyi min umri cheyy achaan namchi nagood maʼaak fi Uruchaliim. 35 Hassaʼ indi 80 sana. Hal nagdar nafsul been al-fasil wa l-zeen walla ? Wa hal ana abdak nagdar nafsul taʼam al-akil wa l-charaab walla ? Wa nagdar battaan nasmaʼ hiss al-hakkaamaat wa l-dawaka walla ? Wa maala battaan siidi al-malik yilkallaf beyi ana abdah ? 36 Wa ana abdak macheet maʼaak chiyya lahaddi gataʼna bahar al-Urdun bas. Wa maala al-malik yidoor yantiini mukaafa misil di ? 37 Min fadlak, ya l-malik, khalliini nigabbil hilliti wa numuut jamb khabur abuuyi wa ammi. Wa laakin daahu abdak Kimhaam wileedi. Khalli hu yamchi maʼaak inta siidi al-malik wa sawwi leyah kulla cheyy al-tidoorah.» 38 Wa khalaas, al-malik gaal : «Tamaam, Kimhaam yamchi maʼaayi wa nisawwi leyah kulla cheyy al-inta tidoorah. Wa kulla cheyy al-tatulbah minni, ana nisawwi leek.»
39 Al-malik Dawuud gataʼ al-bahar gubbaal kulla l-chaʼab. Wa baʼad da, hu habbaah wa baarakah le Barzillaay wa Barzillaay gabbal beetah. 40 Wa l-malik taabaʼ derbah ale hillit Gilgaal wa Kimhaam kula macha maʼaayah.
Bani Yahuuza wa Israaʼiil ankhalafo
Wa kulla chaʼab Bani Yahuuza wa nuss chaʼab Bani Israaʼiil chaalo al-malik wa gattaʼo bahar al-Urdun. 41 Wa laakin wakit garrabo le l-malik, kulla rujaal Bani Israaʼiil gaalo leyah : «Maala akhwaanna Bani Yahuuza chaalook wa gattaʼook al-bahar inta wa aayiltak wa kulla naasak al-maʼaak ?» 42 Wa rujaal Bani Yahuuza raddo le rujaal Bani Israaʼiil wa gaalo leehum : «Sahiih aniina ahal al-malik wa maalku ziʼiltu ? Hal al-malik gaaʼid yikallifna walla ? Wa hal aniina chilna miiri le nufuusna walla ?» 43 Wa rujaal Bani Israaʼiil gaalo le Bani Yahuuza : «Wa laakin aniina indina hagg fi l-muluk achara marra ziyaada minku wa foog Dawuud kula. Wa maala tahguruuna, ma aniina bas al-awwalaaniyiin talabna gabbiliin al-malik walla ?» Wa laakin rujaal Bani Yahuuza hajjo kalaam murr ziyaada min kalaam rujaal Bani Israaʼiil.
