Mudurid’a hi ned’id’a

1 Yima a djugot zula á fe kawei ma hapma kuana mi nga,
yima a sal lora kuana mi nga mi.
2 Kawei ma wurana a fumî kä aduk andagad’a,
ahinad’a a yorot ni yora ba, a fe ki kawei ma hleuna.

3 Sana nga mi d’el nduvunda ad’u andagad’a,
nga mi hal kawei ma nga ngeid’a kur nduvun nda i’îlikina,
gak ata ad’ut ta dabi d’a yiyika.
4 Nga mi djugot zula woi dei ata yima sa nga kaka kua d’uo na,
asem sa nga mi tchila kua d’i,
a nga djinizi akulo ki ziyona,
a nga lü lilinding woi dei ki suma.

5 Andaga d’a tena mi buzugï kuad’a,
ad’ut ta kä yiyika ti ni b’laka,
a nga mbud’ut d’igi akud’a na.
6 Naduk ahina mata ba, a fe safira kua,
naduk gugud’up mata ba, a fe lora kua mi.
7 Alei ma te hliuna nga mi we lovot mata d’i,
aba’â iram wat nga d’uo mi.
8 Amburei suma ayîna a tit nga kua yazi tu d’i,
azlona mi tchila nga kua d’uo mi.

9 Sana mi tcho ahina d’a ad’eng nga a yat ala granit-ta,
mi djugot zula ad’u ahina d’a ngola.
10 Nga mi ge b’irlima kä aduk ahinad’a,
nga mi wahle suma djivi suma kal teglesâ ki iramu.
11 Nga mi d’el mbiyo ma mi djangâ,
nga mi nde ki vama ngeid’a kä na woi pid’ak mi.
*
12 Wani ned’a a fat ni lara ge?
Wad’ud’a ti nga ni ata yima larina ge?
13 Sa nga mi wat guzut ti,
sa nga mi fat yam andagad’a hi suma a nga ki irazina d’uo mi.
14 Zul la yiyika ti dala: Ti nga kurun ndi!
Alum ma ngolâ mi dala: Ti nga geven nduo mi!
15 Sana mi ndak á guzut ki lor ra djivi d’a kal teglesa d’i,
d’oze mi nga kawei ma hapma nga nga á guzut ki d’uo mi.
16-17 Lor ra Ofir-ra
d’oze ahina onis sa guzut kal teglesa
d’oze ahina safira d’oze lora d’oze verâ
a ndak nga á ngazi ki sed’et ti,
sana ndak nga á mbud’ut ki dei
ma a minim ki lor ra kal teglesina d’uo mi.
18 Korela kahina d’a a yat ala kristala
a ndak á ngazi ki sed’et ti.
Gusa hi ned’id’a kal gusa hi hed’eu ma guzum kal teglesâ.
19 Ahina topas sa guzut kal tegles sa Etiyopi-d’a pî,
ti ndak nga ki sed’et ti,
lor ra bei zozota ba d’a pî,
ti ndjak nga ki sed’et tuo mi.
*
20 Ned’a ti tcholï ni lara ge?
Wad’ud’a ti nga kaka nata yima lara ge?
21 Ti ni ngeid’a ir suma yam andagad’ina pet,
aluwei suma akulona a wat nga d’uo mi.
22 Zul la yiyik ka suma a nga ba woi kua d’a ki matna a nga dala:
Gagazi, ami humumi zla mata ki humamiya!
23 NAlona tu ba, mi we lovot mata,
ni mam tu ba, mi we yima ti tcholï kuana mi.
24 Ni mam ba, nga mi we gak avun dabid’a handagad’id’a,
mi nga mi wahle suma kä ad’u akulod’ina pet mi.

25 Ata yima mi nga aneka hi simetnid’a
mi nga ngola hi mbinid’ina,
26 ata yima mi he vuna malo ma sed’a,
mi ge lovota mi wiled’a ki breîd’a mi na,
27 ata yi máma mi we ned’a, mi tagat tei abua,
mi gat ad’ud’u, mi kugut ala na ni ti ndak ko zu?
28 Bugola, mi de mi sana ala:
Gagazi, le mandara Ma didina ni ned’a,
wal tang ngei dei ki tchod’a ni wad’ud’a mi.
Al-hikma ma tinlagi fi ayyi bakaan
1 Akiid, fiyah bakaanaat al-yamurgu minhum al-fudda
wa bakaanaat al-yisaffu fooghum al-dahab.
2 Al-hadiid yamurguuh min al-turaab
wa yagtaʼo al-nahaas be naar
le yamurguuh min al-hajar.
3 Fi lubb al-ard, al-naas yiwaddu deyy
al-beyah fi l-bakaanaat al-dulum
yifattuchu al-hujaar al-mulabbadiin
baʼiid fi l-dalaam al-haalik.
4 Yahfuru nugra tawiile
baʼiid min al-bakaan al-maskuun.
Wa fi bakaan al-ma yaji foogah insaan,
yidallu be hubaal baʼiid min al-naas.
5 Wa fi dahar al-ard yugumm al-akil
wa laakin daakhilha misil akalatah naar.
6 Wa fi hujaarha,
yinlagi al-yaakhuut al-akhdar
wa fi turaabha,
yinlagi al-dahab.
7 Al-suguura ma yaʼarfu al-tariig da
wa een al-hideyye ma tichiifah.
8 Al-wuhuuch ma yamchu foogah
wa l-duud ma yuchuggah.
9 Al-naas yikassuru al-hajar
wa yichaglubu al-jibaal min gaʼarhum.
10 Fi lubb al-jibaal,
yankutu nugaar katiiriin
wa kulla cheyy khaali,
een al-insaan tichiifah.
11 Yisiddu uyuun almi al-bahar
wa yamurgu al-mullabbid fi l-deyy.

12 Laakin al-hikma, ween tinlagi ?
Wa l-maʼrafa, bakaanha ween ?
13 Al-insaan ma yaʼarif tamanha
wa hi ma tinlagi fi ard al-hayyiin.
14 Almi al-khariig yuguul :
«Al-hikma ma gaaʼide foogi.»
Wa l-bahar yuguul :
«Hi ma maʼaayi.»
15 Al-hikma ma tilbaddal be dahab saafi
wa la tinchari be wazin hana fudda.
16 Dahab Ufiir al-khaali ma yisaawiiha
wa la l-agiig wa la l-yaakhuut al-akhdar.
17 Al-dahab wa l-balluur
ma yisaawu tamanha
wa hi ma tinlagi
be chuwaal hana dahab saafi kula.
18 Wa l-marajaan wa l-maass,
ma yihajju beehum jambaha
wa l-hikma,
khiimitha ziyaada min al-luʼlu.
19 Wa l-yaakhuut al-asfar
al-min al-Habacha ma yisaawi tamanha
wa be l-dahab al-saafi kula,
al-hikma ma tinchari.
Al-hikma tinlagi fi l-khoof min al-Rabb
20 Laakin al-hikma di jaaye min ween ?
Wa l-maʼrafa, bakaanha ween ?
21 Hi ansatarat min uyuun kulli makhluug hayy
wa mullabbide min tuyuur al-sama.
22 Wa l-halaak wa l-moot yuguulu :
«Udneena simʼo beeha.»
23 Laakin al-Rabb bas yafham deribha
wa hu wiheedah yaʼarif bakaanha.
24 Achaan hu bas al-yanzur
lahaddi aakhir al-dunya
wa yichiif kulla cheyy
al-tihit al-sama.
25 Wakit wazan tugul al-riih
wa haddad magaas al-almi,
26 wa wakit anta amur le l-matar,
wa sawwa derib le l-barraaga wa l-raʼad,
27 khalaas, hu chaaf al-hikma wa khaddarha
wa khattaaha wa kachafha.
28 Wa baʼad da, khalaas gaal le l-insaan :
«Al-khoof min al-Rabb,
da bas al-hikma.
Wa baʼʼidiin min al-charr,
di bas al-maʼrafa !»