Jesus ki bur ma sabatna
(Gol Mar 2.23-28Luc 6.1-5)1 Ata yi máma, Jesus nga mi kal aduk asine ma awuna kur bur ma sabatna. Mam suma hata, meid’a tchaziya, a nde kus yam awuna á mutna. 2 Wani kid’a Fariziyêna a wazid’a, a de mi Jesus ala: Gola! Mang suma hata a nga le vama gat meid’a d’elei lovota kam á led’a kur bur ma sabatnina.
3 Wani Jesus mi hulong dazi ala: Agi ndumugi nga kur mbaktumba hAlonid’a yagi tu vama David azi ki suma a nga ki sed’ema a lum ata yima meid’a nga d’i tchazina d’uo zu? 4 Ni nana ba, mi kal kur gonga hAlonid’a, mi tavungô ma nga tinda avok Alona ma nga ngad’a yam mam ki suma ki sed’ema á ted’a d’uo wani ni yam suma ngat buzuna holu na ge? 5 Na ni agi ndumugi nga kur mbaktum mba gata hi Moise-sa ala kur bur ma sabatna suma ngat buzuna a nga tchila yam bur ma sabatna kur gong nga kud’ora hAlonid’a, wani zla nga kazi d’uo d’uo zu? 6 Wani an nga ni dagiya, ma kal gong nga kud’ora hAlonid’a ki ngolina mi ka wana. 7 Alona mi de kur zla mamba ala: An min ni we hohowa suma, nga ni buzu ma ngata d’i. Ladjï agi wagi ni na ni, agi nga kagi sariyad’a yam suma bei zlad’a kazina d’i, 8 kayam an Gor Sana ni Sala bur ma sabatna.
Sama abom tche mogod’ina
(Gol Mar 3.1-6Luc 6.6-11)9 Jesus mi tchol ata yi máma, mi kal kur gong mazi d’a toka. 10 Sama abom tche mogod’ina mi nga kua. Suma a nga ata yi mámina a djop Jesus ala: Gat meid’a ar lovota á sut sana kur bur ma sabatna zu? A djobom hina kayam azi hal lovota á vum ki zlad’a.
11 Wani Jesus mi dazi ala: Ni nge adigagi ba, le timi mama nde kur zula kur bur ma sabatna, mba mi hlum mbei akulo d’uo ge? 12 Sana zlam ngola kal timina d’uo zu? Kayam ndata, gat meid’a ar lovota mi sana á le djivid’a kur bur ma sabatna.
13 Ata yi máma, mi de mi sama abom tche mogod’ina ala: Ang mat abong ngeyo. Mi mad’am mbeyo, abom mbut ad’enga d’igi ndrama na. 14 Wani Fariziyêna a buzuk abua, a ndjak vunazi kam ala ni nana ba, azi mba tchi Jesus woi ge.
Azong ma Alona manama
15 Kid’a Jesus mi we hina d’a, mi nde woi ata yi máma. Ablau suma a i ad’umu, mi sud’uzi woi kur tugud’ei mazid’a pet mi. 16 Mi hazi vuna kad’enga ala a dum zlam mbei d’i. 17 Ahle ndazina a le hina á ndak vun zla d’a ma djok vun Alona Isai mi dat ala:
18 Gola! Azong man ma an manam ma an le kam heîna,
ni ma tan ndi lan djivid’a heî kama,
an mba ni tin Muzuk mana kamu.
Mam mba mi tchi wal yam sariya manda mandjaf suma dingâ,
19 mba mi tchi tuguyo d’i, mba mi er ad’um akulo d’i,
sa mba mi humum delem ir palum mbuo mi.
20 Mba mi kus tchereu ma lá kusina woi d’i;
miyâ d’a nga d’i d’usa, mba mi tchat tei d’i.
Mi mba mi le hina gak d’ingêra mba d’i te yam andagad’a.
21 Andjaf suma dingâ pet a mba tin huruzi kam mi d’a.
Jesus mi hulong ded’a mi suma a min á vum ki zlad’ina
(Gol Mar 3.22-30Luc 11.14-23)22 Bugola, a mbamï sama duk ma ad’enga ki sed’em á de zlad’a woina, kayam mam nga ki muzuk ma tchona kurumu. Jesus mi sud’umu. Sa máma nde mi de zlad’a, iram mal lei mi.
23 Suma pet a le atchap, a dala: Sa máma ni David goroma d’uo zu?
24 Kid’a Fariziyêna a hum hina d’a, a dala: Sa máma nga mi dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul amulâ hi muzuk ma tchona mi humzid’a.
25 Wani Jesus mi we djib’er mazid’a, mi dazi ala: Leu d’a lara pî le d’i wal wa kä mbà á dur tad’u ni, leu ndata mba d’i kak ki. Suma kur azì ma nglo ma lara d’oze suma avo hi sama tunina, le a wal wa mbà á dur taziya ni, azì ma nglo máma mba mi kak kuo mi. 26 Le Seitan mi tchol dik ndram Seitan mi wal wa mbà á dur tamu ni, leu mamba mba d’i ka’î nana ge? 27 Le an dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul mi handjid’a ni, grogina a digim mbei ni kad’enga hi nge d’a ge? Le ni na ni, sum magina tazid’a a mba vagi ki zlad’a. 28 Wani le an dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Muzu’â hAlonina mi handjid’a ni, Alona mi mba wa adigagi á te leu mamba yam andagad’a.
29 Na ni sana mi ndak á kal avo hi sama ad’engâ á hurumum bei mi djinim avok su? Wani mi djinimî djina tua ba, bugola, mi hurumum ahligiyem tua mi.
30 Sama nga ki sed’en nduo na, ni man ma djangûna, sama nga mi tok ahlena ki sed’en nduo na, mi pleî nahlena woi mi. 31 Kayam ndata, an nga ni dagiya, tcho d’a pet ta suma a nga lata ki las sa suma a nga lazata pet, Alona mba mi vat hurum mbei kaziya. Wani sama nga mi las Muzuk ma bei tchod’a ba nina, Alona mba mi vat hurum mbei kam mbi. 32 Sama nga ni lazan an Gor Sanina, Alona mba mi vat hurum mbei kamu, wani sama nga mi las Muzuk ma bei tchod’a ba nina, Alona mba mi vat hurum mbei kam kur atchogoi d’a wanda d’oze ta nga d’i mbad’a d’uo mi.
Hat ta yam aguna ki vud’umba
(Gol Luc 6.43-45)33 Jesus mi had’azi kua ala: Le aguna mi djivid’a ni, vud’umî djivid’a mi. Wani le aguna mi tchod’a ni, vud’um pî ni tchod’a mi, kayam a waguna ni ki vud’umu. 34 Agi gro mageid’a, ni nana ba, agi suma tchona ndak á de vama djivina ge? Kayam ahle suma a nga oîd’a kur sanina ba, a buzuk kei avunam á ded’a. 35 Sama djivina mi nde ni kahle suma djivi suma mi togozi kuruma woi abua, sama tchona mi nde ni kahle suma tcho suma mi togozi kuruma woi abu mi. 36 Wani an nga ni dagiya, zlad’a pet ta suma a nga dat hawa yayaka, a mba hulongôt ded’a kur bur ma dabi ma ka sariyad’a. 37 Kayam ni yam zla manga ba, ang mba nde woi kur sariyad’a; ni yam zla manga ba, sariyad’a mba d’i vang mi.
Suma a djop vama simata ata Jesus
(Gol Mar 8.11-12Luc 11.29-32)38 Ata yi máma, suma hat gat suma hiuna azi ki Fariziyê suma hiuna a hulong de mi Jesus ala: Ma hat suma, ami minimi ala ang tagami vama simata.
39 Wani mi hulong dazi ala: Agi suma tcho suma bei d’ingêr suma kur atchogoi d’a wandina, agi nga halagi vama simata, wani a mba simad’agizi d’i, ni simata hi ma djok vun Alona Jonas-sa hol. 40 D’igi Jonas mi le burâ kur kuluf ma ngolâ falei hindi andjege hindi na, an Gor Sana mba ni le burâ hindi faleya, hindi andjege kä aduk andagad’a hina mi. 41 Kur bur ma ka sariyad’a, suma Ninif-fâ a mba tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam suma Ninif-fâ a mbut huruzi yam wala tchid’a hi Jonas-sa. Gola! Ma kal Jonas ki ngolina mi kä wana.
42 Kur bur ma ka sariyad’a, amul la abo ma sutnid’a mba d’i tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam ti tcholï avun dabid’a handagad’id’a adjeu, ti mba á hum ned’a hi Salomon-nda. Gola! Ma kal Salomon ki ngolina mi kä wana.
Hulonga hi muzuk ma tchonid’a
(Gol Luc 11.24-26)43 Jesus mi had’azi kua ala: Ata yima muzuk ma tchona mi nde woi kur sanina, mi i ata yima bei mbina á hal yima tuk tama, wani mi fum mbi. 44 Mi dala: An mba ni hulong kur gong man nda an ndeï woi kuad’a. Kid’a mi mbazid’a, mi fat hurut hawa, minda, tora woi d’id’ing. 45 Wani mi iya, mi yoï muzuk ma tcho ma dingâ kid’iziya ma kalam ki tchod’ina, a tchuk kur gong ndata, a kak kua. Sa máma tcho mam mba dananda mba d’i kal la avoka. A mba le hina dedege ki suma tcho suma kur atchogoi d’a wandina mi.
Jesus asum azi ki b’oziyoma
(Gol Mar 3.31-35Luc 8.19-21)46 Kid’a Jesus nga mi de zlad’a mablau suma tua d’a, asum azi ki b’oziyoma a nga tchola abua, a min á dum zlad’a. 47 Sama dingâ mi dum ala: Gola! Asung azi ki b’oziyongâ a nga tchola abua; azi min á dang zlad’a.
48 Wani Jesus mi hulong de mi sama dum zlad’ina ala: Ni nge ba, nasun azi ki b’oziyona ge? 49 Mi d’ek abom yam mam suma hata, mi dazi ala: Agi gologi asun azi ki b’oziyona ba wana. 50 Kayam sama lara pî ma nga mi le minda hAbun ma sä akulonina, mi ni wiyena ki wiyenda, nasun mi.
Khilaaf fi yoom al-sabt
1 Wa fi l-wakit da, Isa raayikh fi ust al-ziraaʼa fi yoom al-sabt. Wa talaamiizah jiiʼaaniin wa gammo gataʼo ganaadiil al-gameh wa akaloohum. 2 Wa l-Fariiziyiin chaafoohum wa gaalo leyah : «Talaamiizak gaaʼidiin yisawwu al-khidme al-ma halaala fi yoom al-sabt.»
3 Wa Isa saʼalaahum wa gaal : «Ma gareetu al-Kitaab walla ? Nisiitu al-cheyy al-Dawuud wa jamaaʼtah sawwooh wakit al-juuʼ sawwaahum walla ? 4 Hu dakhal fi beet Allah wa akal al-khubza al-gaddamooha al-naas le Allah. Wa da ma halaal le Dawuud wa la le l-naas al-maʼaayah, illa le rujaal al-diin. 5 Walla ma gareetu kalaam al-Tawraat ? Kulli yoom al-sabt rujaal al-diin yikhaalufu wasaaya al-sabt achaan yakhdumu fi beet Allah wa Allah ma yajʼalhum muznibiin. 6 Wa laakin nuguul leeku cheyy akbar min beet Allah gaaʼid hini giddaamku. 7 Wa Allah gaal : <Nidoor al-rahma ziyaada min al-dahaaya.> Wa kan awwal fihimtu maʼana al-kalaam da, ma tuluumu al-naas al-ma muznibiin. 8 Wa khalaas, ana Ibn al-Insaan Rabb yoom al-sabt.»
Al-Masiih chafa naadum fi yoom al-sabt
9 Wa macha giddaam wa dakhal fi beet al-sala hanaahum. 10 Wa naadum waahid iidah mayte gaaʼid daakhal. Wa l-Fariiziyiin dawwaro fursa achaan yathamo Isa. Wa achaan da, saʼalooh wa gaalo : «Kan naadum yachfi al-mardaaniin fi yoom al-sabt da, halaal walla haraam ?» 11 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kan naadum minku indah kabich wagaʼ fi nugra fi yoom al-sabt, hu ma yakurbah ajala wa yisillah walla ? 12 Wa insaani ma muhimm ziyaada min kabich walla ? Khalaas, halaal leena nisawwu al-kheer fi yoom al-sabt.» 13 Wa khalaas Isa gaal le l-raajil : «Midd iidak.» Wa l-raajil maddaaha wa iidah ligat al-aafe wa bigat misil al-aakhara. 14 Wa laakin al-Fariiziyiin marago wa achchaawaro kikkeef yaktulu Isa.
Kalaam al-nabi tamma fi l-Masiih
15 Wa Isa irif fikirhum wa macha min hinaak. Wa naas katiiriin marra waahid taabaʼooh wa daawaahum kulluhum. 16 Wa amaraahum achaan ma yiʼooru al-naas hu yaatu. 17 Wa misil da, al-kalaam al-Allah gaalah be khachum al-nabi Ichaʼya tamma khalaas. 18 Wa Ichaʼya gaal :
<Daahu abdi al-ana azaltah wa l-nihibbah
wa ana firiht beyah.
Ana nukhutt ruuhi foogah
wa hu yiballikh adaalit Allah le kulla l-umam.
19 Wa ma yikhaasim wa ma yasrakh
wa hissah ma yinsamiʼ fi l-chawaariʼ.
20 Hu ma yaksir ageegaay mafjuukha
wa la yaktul deyy al-faanuus al-gariib yumuut.
Wa yuguud adaalit Allah
lahaddi yansurha.
21 Wa kulla l-umam
yukhuttu achamhum fi usmah.>
Gaalo gudrat al-Masiih min Ibliis
22 Wa baʼadeen jaabo raajil amyaan wa abkam achaan indah cheetaan wa Isa chafaah wa l-raajil gamma yichiif wa yihajji. 23 Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen wa gaalo : «Akuun al-naadum da Ibn Dawuud al-narjooh !» 24 Wa laakin al-Fariiziyiin simʼo al-kalaam da wa gaalo : «Al-naadum da ma yatrud al-chawaatiin illa be gudrat Ibliis kabiir al-chawaatiin.»
25 Wa Isa irif fikirhum wa gaal leehum : «Ayyi mamlaka kan naasha yiddaawaso ambeenaathum takhrab. Wa ma fi madiina wa la beet yagood saabit kan naasah yiddaawaso ambeenaathum. 26 Wa be misil da, kan al-Cheetaan yatrud al-chawaatiin, hu yidaawis nafsah wa kikkeef mamlakatah tagood saabte ? 27 Kan ana taradt al-chawaatiin be gudrat Ibliis, naasku yaturduuhum be gudrat yaatu ? Wa misil da, naasku bas al-yisabbutu foogku al-tuhma. 28 Wa kan ana taradt al-chawaatiin be Ruuh Allah kamaan, mamlakat Allah garrabat leeku. 29 Wa laakin naadum ma yadkhul fi beet raajil gawi wa ma yichiil khumaamah illa kan awwal rabat al-raajil al-gawi da. Kan rabatah, yagdar yanhab kulla khumaamah.
Al-ma maʼa l-Masiih aduuh
30 «Ayyi naadum al-ma maʼaayi aduuyi wa ayyi naadum al-ma yilimm al-naas maʼaayi, yichattithum. 31 Wa be misil da, nuguul leeku Allah yakhfir le l-naas kulla zunuubhum wa kulla kalaamhum hana l-kufur. Laakin ma yakhfir leehum kalaam al-kufur fi l-Ruuh al-Khudduus. 32 Wa kan naadum yuguul kilme diddi ana, Ibn al-Insaan, Allah yakhfir leyah. Wa laakin al-naadum al-yuguul kilme didd al-Ruuh al-Khudduus, Allah ma yakhfir leyah wa la fi l-dunya wa la fi l-aakhira.
Allah yihaasib kalaam al-naas
33 «Al-chadara al-adiile talda iyaal adiiliin wa l-chadara al-fasle talda iyaal fasliin. Wa l-naas yaʼarfu al-chadara min iyaalha. 34 Ya iyaal al-dabiib, intu fasliin wa misil da kikkeef tagdaro tuguulu kalaam adiil ? Achaan al-cheyy al-galib al-naadum malaan beyah, da bas al-yamrug min khachmah kan yihajji. 35 Al-galib hu misil makhazan. Wa l-naadum al-adiil yudumm kalaam adiil fi galbah wa l-kalaam al-yamrug minnah kula adiil. Wa l-naadum al-fasil yudumm kalaam fasil fi galbah wa l-kalaam al-yamrug minnah kula fasil. 36 Wa khalaas nuguul leeku, fi yoom al-Hisaab, Allah yihaasib kulla l-kalaam al-ma indah faayde al-gaalooh al-naas. 37 Achaan Allah yibarriik hasab kalaamak wa yihaakimak hasab kalaamak.»
Alaamat al-nabi Yuunus
38 Wa naas waahidiin min al-ulama wa min al-Fariiziyiin hajjo leyah wa gaalo : «Ya sayyidna, nidooru inta tantiina daliil achaan niʼaamunu beek.»
39 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Naas al-wakit da fasliin wa khaayniin wa yidooru daliil achaan yiʼaamunu. Wa Allah ma yantiihum daliil illa l-daliil hana l-nabi Yuunus. 40 Wa misil Yuunus gaʼad talaata yoom wa talaata leele fi batun al-huutaay, Ibn al-Insaan kula yagood fi lubb al-ard talaata yoom wa talaata leele. 41 Wa fi yoom al-Hisaab, naas madiinat Niinawa yugummu foog maʼa naas hana wakitna wa yisabbit fooghum al-tuhma achaan naas Niinawa taabo min zunuubhum wakit Yuunus ballakh leehum kalaam Allah. Wa hu al-yikallim leeku hassaʼ akbar min Yuunus wa intu ma tubtu. 42 Wa fi yoom al-Hisaab, malikat al-wati hi tugumm maʼa naas hana wakitna wa tisabbit foogku al-tuhma achaan hi khatarat wa jaat min aakhir al-ard achaan tasmaʼ kalaam Suleymaan al-hakiim wa tichiif ilmah. Wa hu al-yikallim leeku hassaʼ muhimm min Suleymaan wa laakin intu ma tubtu.»
Masal al-cheetaan al-taradooh
43 «Wa wakit al-cheetaan yamrug min naadum muchootin, al-cheetaan yamchi misil naadum muwaddir fi l-sahara wa yifattich bakaan yinjamma foogah wa ma yalgaah. 44 Wa yuguul : ‹Khalaas, nigabbil fi l-beet al-maragt minnah.› Wa wakit yigabbil, yalga al-naadum misil beet yaabis wa nadiif wa mufarrach. 45 Wa yamchi yijiib maʼaayah sabʼa chawaatiin fasliin minnah ziyaada. Wa kulluhum yindasso wa yaskunu fi l-naadum da wa khalaas haalit al-naadum da tabga hawaane min awwal. Wa yabga misil da le l-naas al-fasliin hana wakitna dool.»
Amm al-Masiih wa akhwaanah
46 Wa Isa gaaʼid yihajji le naas katiiriin wa ammah wa akhwaanah jo wa wagafo barra. Wa dawwaro yihajju maʼaayah. 47 Wa naadum waahid ja ooraah wa gaal : «Ammak wa akhwaanak gaaʼidiin barra wa yidooru yihajju maʼaak.»
48 Wa Isa radda le l-naadum al-ooraah wa gaal : «Ammi yaati ? Wa akhwaani yaatu humman ?» 49 Wa madda iidah wa wassaf talaamiizah wa gaal leyah : «Dool bas humman akhwaani wa ammi 50 achaan ayyi naadum al-yisawwi hasab abuuyi fi l-sama yidoorah, hu bas akhuuyi wa akhti wa ammi.»