Azongâ hi Ma didinina (Sawal la avoka)
1 Ma didina mi dala:
Wana nazong man ma an nga ni ndjunuma,
ni ma an manam ma tan ndi lan djivid’a heî kama.
An hum Muzuk mana á tak
sariya d’a gagazid’a woi mandjaf suma mi.
2 Mam mba mi er ad’um akulo d’i,
mam mba mi de zlad’a ki delem akulo d’i,
sa mba mi humum delem ir palumba d’uo mi.
3 Mba mi kus tchereu ma mi lá kusina woi d’i,
miyâ d’a nga d’i d’usa, mba mi tchat tei d’i,
mba mi ka sariya d’a gagazid’a mi.
4 Mba mi mbut amangeîd’a d’i,
tam mba d’i tchuk lus suo
gak mba mi tin sariyad’a yam andagad’a.
Suma a nga kaka yam tilina
a mba humum gat mamba mi.
B’o d’a yam andjaf sumid’a
5 Alo ma didin ma lakulod’a ma b’engêt teina,
Ma bine andagad’a woi kahle suma deî katna,
Ma mi he muzuka mi suma kurutna,
Ma mi he muzuka mi suma a nga tit kurutna, mi dala:
6 An Ma didina ni yangî yam d’ingêra,
an nga ni vang abong akulo,
an nga ni ndjunungû,
an nga ni tining á djin vunang ki suma pet
á mbut b’od’a handjaf sumid’a,
7 á mal ir suma duka woyo,
á buzuk suma a nga kur dangeinina
ki suma a nga kaka kur gongîyo suma dangeina
ata yima nduvundina woi abu mi.
8 An ni Ma didina.
Wana ni simiyênu!
An mba ni he subur manda malo ma ding ngi,
an mba ni ar hu manda mi fileina d’uo mi.
9 Gola! Ahle suma avo’â a ndak wa,
an nga ni dagi yam suma dingâ kua.
Avok ka azi bei led’a,
an nga ni dagizi zlazi woyo.
Ma didina mi mba á de zlad’a
10 Agi suma nga tid’igi kur alum ma ngolîna,
agi suma nga oîd’a kuruma,
agi suma nga kaka yam tilina,
ar agi hlagi sawal la awilid’a mi Ma didina,
agi hagizi ngola,
agi gilegizi avun dabid’a handagad’id’a pet mi.
11 Ar suma hur fulâ ki suma a nga kaka kur azì ma nglonina
zlapa kazì ma gurei ma suma Kedar-râ a nga kaka kuana,
a er ad’uzi akulo ki furîd’a,
ar suma a nga kaka yam ahinad’ina a ayâ,
ar suma a nga kaka yam ahinad’a yat ta ked’iwurengina a le furîd’a mi.
12 Ar suma a nga kaka yam tilina a gile Ma didina,
a de woi yam subur mamba mi.
13 Ma didina nga mi djï d’igi grang ma durâ na,
zlezleû mamba nga d’i zud’um d’igi ma dur ayîna na,
nga mi yi tau d’a durâ, nga mi er ad’um akulo,
nga mi kus yam mam suma djangûna mi.
Nga hurâ hi Ma didinina
14 Ma didina mi dala: Avok dei an kak bei de zlad’a,
an kak mudjuk bei de zlad’a,
wani ki tchetchemba an nga ni er ad’un akulo
d’igi atcha d’a nde vutid’a na.
An nga ni muzuga, an nga ni muzuk kad’engên pet mi.
15 An mba ni b’lak ahuniyô suma nglona
ki yima ndingâ woyo,
an mba ni so asu ma nguloma woyo,
an mba ni mbut aluma andaga d’a sod’a,
an mba ni so apod’a woyo.
16 An mba ni tit ki suma duka kur lovot
ta azi wat nga d’uo d’a,
an mba ni tinizi kur lovot ta gurei
d’a azi wat nga yazi tu d’uo d’a,
an mba ni mbut nduvunda b’od’a avoroziya,
yima djodjohlâ an mba ni mbud’um yima abo tam tuna mi.
An mba ni ndak vun ahle ndazina,
an mba ni arazi bei led’a d’i.
17 Suma a tin huruzi yam fileina
ki suma a nga de mi kawei ma yora ala:
Agi nalo mamina na,
a mba didak bugolo, a mba mang ngei abo zulona mi.
Suma duka ki suma ngela
18 Agi suma ngela, agi humugiya!
Agi suma duka, agi malagi iragi woi agi gologiya!
19 Ma duka ni nge ge? Nazong mana d’uo zu?
Ma ngela ni nge ge? Ni ma an sunuma d’uo zu?
Ma duk ma d’igi ma an sunuma na na ni nge ge?
Ma ngel ma d’igi azongâ hi Ma didinina na na ni nge ge?
20 Ang wahlena ngola, wani ang djib’er nga kazi d’i;
ang tin humang á humba, wani ang nga hum mbi.
21 Kayam djivi mamba,
Ma didina mi min mbut gat mamba ngola djifâ kala.
22 Gola! Nandjaf suma a yozi ahligiyezi a hurumuzina.
Azi pet ni suma a tchuguzi kä kur zulina,
a nga ngeid’a kä kur gongîyo suma dangeina ata yima nduvunda.
Azi mbut ni vama hurumba,
wani sama prud’uzi woina nga d’i,
a yozi ahligiyeziya,
wani sama mi dala: A hulongôziziya na nga d’i.
23 Ni nge adigagi ba, mba mi tin humam á hum ahle ndazina ge?
Ni nge ba, mi min hum vama nga mi mbana ge?
24 Ni nge ba, mi he Israel suma hi Jakob-ma
mi suma á hurumuzi á yozi ahligiyezi mi ge?
Ni Ma didin ma ei lei tchod’a avoroma d’uo zu?
Israel-lâ a min nga á tit
kur lovot ta Alo mazina mi tagazizid’a d’i,
a hum nga gat mamba d’uo mi.
25 Kayam ndata, mi mba kayî mam ma bibiliuna kaziya,
mi mba kayî ma dur ma tchona kazi mi.
Nga mi ngalazi ata yima lara ge pet,
wani azi min nga á we va tu d’i.
Mi nga mi ngalaziya, wani a nga tin humazi kam mbi.
Abd al-Rabb
1 «Daahu abdi al-ana gaaʼid nisaaʼidah
wa hu bas al-ana ikhtirtah wa firiht beyah.
Ana khatteet ruuhi foogah
wa hu yibayyin al-adaala le l-umam.
2 Wa la yasrakh wa la yarfaʼ hissah
wa la kalaamah yinsamiʼ fi l-chawaariʼ.
3 Hu ma yaksir ageegaay mafjuukha
wa la yaktul deyy al-faanuus al-gariib yumuut.
Wa be l-hagg,
hu yibayyin adaalit Allah.
4 Hu ma yadʼaf wa la yafchul,
hu yisabbit al-adaala fi l-ard.
Wa chuʼuub al-jazaayir
yarjo wasiiyaatah.»
5 Daahu kalaam Allah al-Rabb, hu al-khalag al-samaawaat wa mattaahum wa falla al-ard wa kulla cheyy al-gaaʼid foogha. Wa anta al-haya le l-chuʼuub al-aaychiin fiiha wa anta al-nafas le l-yamchu foogha. Hu gaal :
6 «Ana Allah naadeetak le l-adaala
wa karabt iidak.
Ana hafadtak wa sabbattak le nisawwiik
tabga muʼaahada le l-chaʼab
wa nuur le l-umam.
7 Inta taftah uyuun al-amyaaniin
wa tamrug al-masaajiin min al-sijin
wa tatlig al-saakniin fi dalaam al-suluulu.
8 Ana Allah. Wa da usmi !
Wa majdi, ma nantiih le l-aakhar
wa hamdi, ma nantiih le l-asnaam !
9 Al-achya al-awwal
faato khalaas.
Daahu nikhabbirku be khabar jadiid,
gubbaal ma yaji, ana nisammiʼku beyah.»
Khine al-nasur
10 Khannu le Allah khine jadiid.
Khannu be hamdah
min taraf al-ard le tarafha.
Khannu, intu al-tuchuggu al-bahar
wa intu al-makhluugiin al-saakniin foogah
wa kulla jazaayir al-bahar wa sukkaanhum !
11 Wa khalli naas al-kadaade wa mudunha
yarfaʼo hissuhum
wa l-hillaal al-saakniin fooghum gabiilat Khidaar kula.
Wa khalli sukkaan madiinat Saalaʼ yizakhrutu
wa min ruuse al-jibaal, yiʼiitu be farah.
12 Wa khalli yimajjudu Allah
wa yikhabburu be hamdah fi jazaayir al-bahar.
13 Allah yamrug misil faaris
wa misil raajil al-muhaarib, hu yakhdab.
Wa yiʼiit wa yikoorik
wa yinnasir fi udwaanah.
14 «Min wakit tawiil, ana gaaʼid bala haraka,
ana sakkat nafsi wa sabbattaha.
Laakin hassaʼ, nagnit misil mara al-gaaʼide titaalig
wa nanfukh wa ninaahij.
15 Ana nakhrib al-jibaal wa l-hujaar
wa niyabbis kulla l-gechch al-fooghum.
Nisawwi al-buhuur jazaayir
wa niyabbis al-ruhuud.
16 Wa niwaddi al-amyaaniin fi derib
al-humman ma yaʼarfuuh.
Ana nuguudhum fi turug
al-ma yaʼarfuuhum.
Fi giddaamhum, ana nikhayyir al-dalaam be l-nuur
wa l-bakaan al-dagdaag, nisawwiih amlas.
Al-kalaam da, ana nihaggigah
wa abadan al-naas dool ma nikhalliihum.
17 Laakin al-yitwakkalo ale l-asnaam
wa l-yuguulu le l-suwar hana l-hadiid :
‹Intu bas ilaahaatna›,
humman dool yigabbulu wara
wa yalgo al-eeb.»
Allah yuluum wa yanti al-salaam
18 «Intu al-turuch, asmaʼo !
Wa intu al-amyaaniin, chiifu wa anzuru !
19 Yaatu amyaan bala abdi ?
Wa yaatu tarchaan misil rasuuli al-nirassilah !
Yaatu amyaan misil al-ana azaltah
wa amyaan misil abdi ana Allah ?
20 Inta chift katiir
wa laakin ma hafadt cheyy
wa udneek maftuuhiin
wa laakin ma tasmaʼ.»
21 Wa be sabab adaaltah, Allah firih
wa yicharrif churuutah hana l-Tawraat.
22 Daahu al-chaʼab dool
nahaboohum wa kasaboohum !
Wa fi l-charak, ramoohum
wa fi l-nugaar dassoohum
wa fi l-sujuun, dakhkhaloohum.
Misil kasiibe, karaboohum
wa ma fi naadum al-yinajjiihum.
Wa nahaboohum
wa ma fi naadum al-yuguul : «Gabbuluuhum !»
23 Yaatu minku al-yaftah adaanah
le l-kalaam da ?
Wa yaatu yukhutt baalah
wa yasmaʼah fi l-mustakhbal ?
24 Yaatu al-sallam
zurriiyit Yaakhuub le l-nahhaabiin
wa Bani Israaʼiil le l-kasaboohum ?
Da ma Allah,
al-aniina aznabna diddah ?
Wa abeena ma taabaʼna derbah
wa ma simiʼna churuutah hana l-Tawraat.
25 Khalaas fi Bani Israaʼiil,
hu nazzal khadabah
wa naar zaʼalah al-chadiid hana l-harba.
Wa l-naar di akalat kulla hawaaleehum
wa humman ma irfooh
wa haragathum
wa ma ligo ilim.