Paul mi nga avo Efes
1 Kid’a Apolos nga kur Korente tua d’a, Paul nga mi tit yam yima akulona handaga ndatina. Mi mba kur Efes, mi fe suma hat suma dingâ a nga kua. 2 Mi djobozi ala: Kid’a agi hagi gagazid’id’a, agi fagi Muzuk ma bei tchod’a ba na ko zu?
Azi hulong dum ala: Hawa! Ami humumi nga zlad’a hi Muzuk ma bei tchod’a ba nid’a yami tu d’i.
3 Paul mi djobozi ala: Agi lagi ni batem mba lara ge?
Azi dum ala: Ami lami ni batemba hi Jean-d’a.
4 Paul mi dazi ala: Jean mi le suma batemba ni kayamba azi mbut huruzi yam tcho mazid’a. Mi de mi Israel-lâ ala a he gagazid’a yam ma nga mi mba blogoma, nala, Jesus.
5 Kid’a azi hum zla ndatid’a, a lazi batemba ki simiyê Salad’a Jesus. 6 Kid’a Paul mi tin abom kazid’a, Muzuk ma bei tchod’a ba na mi mba kaziya. Azi nde de zlad’a ki vuna hi sumina teteng, a nga djok vun zlad’a hAlonid’a woi mi. 7 Sum ndazina a ni d’igi dogo yam mbà na.
8 Paul mi kal kur gong nga toka hi Juif-fîd’a, mi nga mi de zlad’a bei mandarâ ba tilâ hindi. Mi tchazi tuguyod’a, mi nga mi vazi ad’ud’a yam leud’a hAlonid’a. 9 Wani suma ablaud’a a min he gagazid’a d’i, a nga las lovota hi Salad’id’a avok suma ablaud’a mi. Kayam ndata, mi nde woi adigaziya, mi yo suma hata woi adigaziya, mi tchi tuguyod’a kur gong nga hata hi Tiranus-sa. 10 Mi le hina gak bizad’a mbà. Hina wani, Juif-fâ kandjaf suma ding suma a nga kaka kur ambas sa Asi-d’ina pet, a hum zlad’a hi Salad’id’a.
Skeva groma
11 Alona mi had’enga mi Paul, mi lahle suma ndandal suma kal papana. 12 A nga yo baru mam mba set zumala ki baru d’a atamba, a nga tchuguzi yam suma tugud’eid’a. Tugud’eid’a teteng ti araziya, muzuk ma teteng ma tchona mi nde woi kuruzi mi.
13 Wani Juif suma dingâ a nga, ni suma d’uweîd’a. Azi ni suma a nga dik muzuk ma teteng ma tchona woina. Azi tazi ki yazi a nga yi simiyê Jesus á dik muzuk ma teteng ma tchona woi kur suma. A de mi muzuk ma teteng ma tchona ala: Ami hagi vuna ki simiyê Jesus ma Paul nga mi tchum walama ala agi buzugugi woyo. 14 Suma a le hina na ni kid’iziya, ni Skeva ma ngol ma ngat buzuna hi Juif-fîna groma.
15 Muzuk ma tchona tu mi hulong dazi ala: An we Jesus, an we Paul mi, wani agi ni suma lara ge? 16 Sama nga ki muzuk ma tcho máma, mi lak ataziya, mi kal kazi pet. A buzuk ringâ woi kur azì máma ki gandilad’a ki mbuleina ataziya. 17 Juif-fâ kandjaf suma ding suma a nga kaka kur Efes-sâ pet, a hum zla ndata, a le mandarâ ngola, a nga subur simiyê Salad’a Jesus.
18 Ablaud’a aduk suma a he gagazid’ina a mba a de woi yam ahle suma azi lazina. 19 Suma dingâ ablaud’a adigazi ni suma kuma ma mbuta. A tok mbaktum mazid’a, a ngalat tei avok suma pet. A ndum bege d’a a gus ki mbaktum ndatid’a, ni d’igi bege d’a hapa dudubud’a dok vahl na. 20 Ni hina, zlad’a hi Salad’id’a nga d’i i avogovok kad’eng mamba.
Siwel la avo Efes-sa
21 Bugol ahle ndazina, Paul mi djib’er kurum ala mba mi kal yam andaga d’a Maseduwan-nda ki d’a Akai-d’a á i Jerusalem. Mi dala: Le an mbaza hî ni, le ni nana pî, an mba ni we Rom mi. 22 Mi sun suma ndjunuma mbà, nala Timote azi ki Eraste, á i Maseduwan, wani mam tamba mi ar kaka yam andaga d’a Asi-d’a ndjö tua.
23 Kur bur máma tuguyo d’a ngola tchol yam lovota hi Salad’id’a. 24 Kayam sama dingâ nga, simiyêm ala Demetriyus ma yor kawei ma hapmina, ni ma min gongîyo suma gurei suma hle tazi d’igi gonga halo d’a a yat ala Artemis-sa na ki kawei ma hapma. Mam ki suma a le sun ndatina a nga fe beged’a kua heî. 25 Mi tok ndroma ki suma sun mazid’a ki mamba tuna, mi dazi ala: Agi sumuna, agi wagiya, ni ki sun ndata ba, ei nga fei ki beged’a wana. 26 Agi wagiya, agi humugi mi, ni kur Efes hol li, wani ar go kur ambas sa Asi-d’a pet, Paul máma mi kal yam suma. Mi mbut hur suma kä ngola, nga mi dazi ala: Alo ma suma lum kabozina nalona d’i. 27 Wani ni sun meid’a hol ba, mba d’i b’lak kei d’i, wani gonga halo d’a ngol la Artemis sa suma Asi-na ki suma duniyad’a pet a nga kud’urota pî, mba d’i mbut ni vama hawana.
28 Kid’a azi hum hina d’a, huruzi zal heî, a tum sora akulo ala: Artemis sa Efes sa ngol la kal papad’a. 29 Suma hur azì ma ngol máma pet a tum akulo, a zirik ringâ abo tazi tu. A i yo Gayus azi ki Aristarik suma Maseduwan-na, ni Paul ndrom suma tita, a izi avok suma ata yima luna. 30 Paul mi min á kal aduk suma ata yima luna mi, wani suma he gagazid’ina a d’elemu. 31 Buniyôm suma nglo suma avo Asi-na a ge sunda, a dum ala: Ar ang kal ata yima luna d’i. 32 Suma dingâ a er ad’uzi akulo ki zla mazid’a vaziya, suma dingâ ki zla d’a dinga, suma a tum akulo. Suma dingâ ablaud’a adigazi a we nga vama azi tok kama d’i. 33 Juif-fâ a tin Alezandre kä avok suma. Kayam ndata, ablau suma a vumu. Alezandre mi lazi abomu, mi min á vazi ad’u zla mamba. 34 Wani kid’a azi wum ala ni ma Juif-fîd’a, a er ad’uzi akulo gak go ki lera mbà ala: Artemis sa Efes sa ngol la kal papad’a.
35 Ata yi máma, ma b’ir mbaktum ma hur azinina, mi seng ablau suma. Mi dazi ala: Agi suma Efes-sâ, suma pet a wala azì ma ngol ma Efes-sâ ni ma ngom gong nga ngola hi Artemis-sa ki vama hle tam d’igi ndat na ma mi ndeï kä yam andagad’ina. 36 Kayam ndata, sama ndak á tchi tuguyod’a yam zla ndatina mi nga d’i. Djivid’a agi kagagi tchugot, agi lagi vama tcho atogo d’i. 37 Agi mbagi ki sum ndazina ka hî, azi ni suma a kul ahlena kur gong nga tuwal fileinid’a d’i, ni suma a las alo meid’ina d’uo mi. 38 Le Demetriyus ki mam suma sunda a nga ki zlad’a yam sa ni, bur ma ka sariyad’a nga, suma ka sariyad’a a nga mi; ar azi i väd’u zla mazid’a avoroziya. 39 Le agi nga ki zla d’a dinga ni, agi mba minit naduk tok ka b’ak zlad’a. 40 Gagazi, a mba vei ki zlad’a kayam yal ma tchol inina. Ei nga ki vama ei mba dazizi yam tok ndatina d’i.
41 Kid’a mi de hina dad’a, mi ar suma toka a iya.
Buulus fi madiinat Afasus
1 Wa wakit Abuluus gaaʼid fi Kuruntus, Buulus kammal ruwaakhtah fi l-hillaal al-fi l-jibaal wa khalaas, wisil fi madiinat Afasus. Wa hinaak ligi talaamiiz waahidiin. 2 Wa Buulus saʼalaahum wa gaal : «Al-Ruuh al-Khudduus nazal foogku wakit aamantu walla ?» Wa gaalo : «La. Al-Ruuh al-Khudduus ma naʼarfuuh wa ma simiʼna beyah.» 3 Wa Buulus saʼalaahum wa gaal : «Wakit khattasooku, khattisiinku da kikkeef ?» Wa gaalo : «Khattasoona ale hasab taʼliim Yahya.» 4 Wa Buulus gaal : «Yahya khattas al-naas al-taabo min zunuubhum. Wa gaal le l-naas kadar waajib yiʼaamunu be l-naadum al-jaayi waraayah. Wa l-naadum da, hu Isa.»
5 Wa wakit simʼo kalaam Buulus da, khattasoohum be usum al-Rabb Isa. 6 Wa wakit Buulus khatta iideenah fooghum, al-Ruuh al-Khudduus nazal fooghum wa hajjo be lukhkhaat jadiide wa atnabbaʼo. 7 Wa adadhum 12 raajil.
8 Wa Buulus dakhal fi beet al-sala wa bada yihajji le l-naas bala khoof. Wa muddit talaata chahar, hu yinaakhich maʼaahum fi mamlakat Allah achaan yijiibhum fi l-derib. 9 Wa laakin waahidiin minhum raashum gawi ma dawwaro yiʼaamunu. Wa gammo yiʼayyuru derib Isa al-Masiih giddaam al-naas. Wa be da, Buulus gamma anfarag minhum maʼa talaamiizah wa bada yinaakhich maʼaahum kulla yoom fi madrasa hana naadum usmah Tiiraanuus.
10 Wa Buulus gaaʼid yiballikh al-bichaara di muddit santeen. Wa be misil da, kulla l-naas al-saakniin fi balad Aasiya, min al-Yahuud wa min al-Yuunaaniyiin, simʼo kalaam al-Rabb. 11 Wa Allah sawwa ajaayib kubaar be waasitat Buulus, 12 lahaddi al-naas gaaʼidiin yichiilu minnah misil al-gitʼe aw khalagah hana l-khidme al-limso jildah wa yukhuttuuh fi l-mardaaniin. Wa l-marad yikhalliihum wa l-chawaatiin kula yamurgu minhum.
Awlaad Sakaawa
13 Fi l-balad di, fi Yahuud waahidiin raaykhiin hille le hille wa khidmithum yachfu al-muchootiniin. Wa waahidiin minhum yistaʼmalo usum al-Rabb Isa le yaturdu beyah al-chawaatiin wa yuguulu : «Naamurak be usum Isa, al-Buulus gaaʼid yibachchir beyah.» 14 Wa min al-naas al-sawwo misil da, sabʼa rujaal, awlaad Yahuudi waahid usmah Sakaawa wa kabiir rujaal al-diin. 15 Wa l-cheetaan al-dawwaro yaturduuh radda leehum wa gaal : «Isa naʼarfah wa usum Buulus naʼarfah wa laakin intu yaatumman ?»
16 Wa l-muchootin hajamaahum wa hu chadiid minhum wa ajala annasar fooghum. Hu jarahaahum wa charrat khulgaanhum lahaddi jaro min al-beet aryaaniin. 17 Wa kulla l-naas al-saakniin fi madiinat Afasus min al-Yahuud wa min al-Yuunaaniyiin simʼo al-khabar da wa khoof chadiid dakhal leehum wa karramo usum al-Rabb Isa ziyaada. 18 Wa fi l-bakaan da, katiiriin min al-muʼminiin gammo aʼtarafo be aʼmaalhum al-cheeniin al-sawwoohum be achiir. 19 Wa naas katiiriin minhum al-awwal sawwo al-sihir, lammo kutubhum wa tachchoohum giddaam naas al-hille. Wa hasabo taman al-kutub dool wa bigi misil 50 000 hajar fudda. 20 Wa be misil da, naas al-simʼo kalaam al-Rabb zaado wa gudrat kalaamah zaadat fi usuthum.
Al-barjaal fi Afasus
21 Wa baʼad da, Buulus chaal niiye achaan yamchi fi Madiinat al-Khudus. Wa gubbaal ma yamchi hinaak, dawwar yamchi fi Magiduuniya wa Akhaaya wa gaal : «Namchi fi Madiinat al-Khudus wa baʼad da, waajib namchi fi madiinat Rooma kula.» 22 Wa Buulus azal naaseen min al-akhwaan al-gaaʼidiin yakhdumu maʼaayah wa rassalaahum fi Magiduuniya achaan yamchu giddaamah. Wa humman Timuutaawus wa Rastus. Wa Buulus zaatah gaʼad battaan mudda gisayre fi balad Aasiya.
23 Wa fi l-wakit da, barjaal kabiir gamma fi Afasus be sabab derib Isa al-Masiih. 24 Fiyah sayyaakhi waahid usmah Dimitri. Khidimtah yasnaʼ min al-fudda buyuut dugaag bichaabuhu beet al-ibaada hana l-ilaaha Artaamiis achaan yibiiʼhum. Hu wa l-naas al-yisawwu nafs al-sinaaʼa ligo min al-tijaara di faayde katiire. 25 Wa hu lamma kulla l-sinaaʼiyiin wa khaddaamiinhum.
Wa kallam leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, taʼarfu maalna jaayi min al-khidme di. 26 Wa chiftu wa simiʼtu kikkeef Buulus da khachcha naas katiiriin. Wa ma khachcha naas hana Afasus bas laakin gariib kulla l-naas al-gaaʼidiin fi balad Aasiya. Buulus gaal leehum kadar al-ilaahaat al-naas sanaʼoohum ma ilaahaat be l-sahiih. Wa jaab naas katiiriin fi derbah. 27 Wa l-kalaam da ma yitallif tijaaritna bas laakin yijiib eeb fi beet al-ibaada hana Artaamiis kula wa hi ilaahitna al-aziime ! Akuun al-naas yuguulu beetha ma yanfaʼ. Wa akuun usum Artaamiis al-aziim yiwaddir ! Wa di bas al-ilaaha al-kulla naas Aasiya wa kulla naas al-dunya yaʼabuduuha.»
28 Wa wakit simʼo al-kalaam da, ziʼilo zaʼal chadiid. Wa gammo aato wa gaalo : «Artaamiis hana naas Afasus, hi ilaaha aziime.» 29 Wa bigi barjaal fi kulla l-hille. Wa naas katiiriin bilheen lammo wa karabo Khaayus wa Aristaarkus rufgaan Buulus al-itneen. Humman min Magiduuniya wa macho maʼaayah fi safarah. Wa l-naas jaro beehum fi l-nagaʼa al-kabiire.
30 Wa Buulus dawwar yadkhul yihajji le l-naas al-lammo wa laakin al-talaamiiz daharooh. 31 Wa waahidiin min kubaaraat balad Aasiya rufgaan Buulus rassalo leyah wa talabo minnah ma yadkhul fi l-nagaʼa.
32 Wa kalaam al-naas al-fi l-nagaʼa bigi mukhalbat. Waahidiin minhum gaalo cheyy waahid wa naas aakhariin gaalo cheyy aakhar lahaddi katiiriin minhum ma fihmo fi chaan chunu humman lammo. 33 Al-Yahuud lazzo naadum waahid usmah Iskandar giddaam al-naas. Wa naas waahidiin dawwaro hu yikallim le l-naas. Hu sawwa ichaara be iidah achaan al-naas yaskutu wa dawwar yidaafiʼ le akhwaanah. 34 Laakin wakit al-naas al-laammiin irfo hu Yahuudi, gammo aato kulluhum be hiss waahid wa gaalo : «Artaamiis hana naas Afasus, hi ilaaha aziime.» Wa gaaʼidiin yiʼiitu be l-kalaam da wa ma sakato lahaddi muddit saaʼteen.
35 Wa fi l-akhiir, kaatib hana majlas al-hille gidir sakkat al-naas wa kallam leehum. Wa hu gaal : «Ya naas Afasus, ma fi naadum al-yagdar yankur madiinat Afasus hi bas haafde beet al-ibaada hana Artaamiis. Wa hi al-ilaaha al-aziime wa sanamha al-wagaʼ min al-sama. 36 Wa kan sahiih naadum waahid ma yankur al-kalaam da, khalaas agoodu saakit bas ! Angarʼu ma tisawwu cheyy fasil misil ma induku agul. 37 Intu jibtu al-rujaal dool hini wa humman ma sirgo cheyy min beet al-ibaada wa ma ayyaro ilaahatna.
38 «Wa kan Dimitri wa akhwaanah induhum chakwa, indina bakaan hana l-chariiʼa wa indina hukkaam. Khalli yigaddumu chakwithum le l-hukkaam. 39 Wa kan induku muchkila aakhara, nihilluuha fi l-malamma al-rasmiiye. 40 Wa laakin al-yoom aniina gaaʼidiin nijiibu muchkila fi raasna. Wakit al-Roomaaniyiin yasmaʼo be l-barjaal al-bigi al-yoom da, akuun yahkumu foogna. Yuguulu sawweena barjaal fi hillitna. Ma indina sabab fi chaan al-muzaahara di tukuun.» 41 Wa baʼad gaal al-kalaam da, gaal le l-naas khalli yichittu.