ZLA D’A DED’A HI MOISE SA AVOK KIKIDJID’A
1 Wana ni zla d’a Moise mi dat mi Israel-lâ pet kid’a mam nga avun alum ma Jurdê-na abagei hur ful ma kikid’i’â go ki Suf aduk Paran, Tofel, Laban, Haserot ki Di-Zahap-pa. 2 A tcholï Horep, a hle lovot ta yam ahina d’a Seir-ra gak a mba Kades-Barneya, a le burâ ni dogo yam tu. 3 Kur biza d’a dok fid’id’a, kur bur ma avo’â hi til ma dogo yam tunina, Moise mi dahlena pet mi Israel-lâ d’igi Ma didina mi hum vuna á dazizi na. 4 Ni bugol la mi dur Sihon amul ma Amor ma nga kaka Hesbon-na ki Ok amul ma Basan ma nga kaka Astarot ki Edrei-nid’a.
5 Sä nabo alum ma Jurdê-na woi hî yam ambas sa Mowap-pa ba, Moise mi nde väd’u gat ndata.
Alona mi he vuna mi Israel-lâ á id’a
6 Moise mi de mi Israel-lâ ala: Ma didina Alo meina mi dei zlad’a sä Horep ala: Agi kagagi burâ ablaud’a yam ahina d’a wanda. 7 Agi hulongôgi igi yam ahina d’a Amor-ra ki yima nguyutna, hur fulâ yam ahinad’a, kur hora abo ma sutna, avun alum ma ngol ma Mediterane-na, yam ambasa hi suma Kanan-nid’a ki d’a hi suma Liban-nid’a gak avun alum ma ngolâ, nala, alum ma Efrat-na. 8 Agi gologiya! An tinigi ambasa avorogi wana. Agi i hlagi ambas sa an Ma didina ni gun tan kat mabuyogi ngolod’a, nala, Abraham, Isak ki Jakob, á hazizi kandjavazi ma mba blogozina mi d’a.
Moise mi tin suma ka sariyad’a
9 Moise mi de kua ala: Kur bur máma an dagi ala: An ndak á zigi van tu d’i. 10 Ma didina Alo magina mi zulugiya wa. Agi zulugi ini ablaud’a d’igi tchitchiu d’a akulod’a na. 11 Ar Ma didina Alona habuyogi ngolona, mi zulugi avogovok kam kua dudubu, mi b’e vunam kagi d’igi mi hlagi vunam na. 12 Ni nana ba, an mba ni zi anek magid’a ki zla magid’a ki yal magina van tu ge? 13 Agi yogi suma ned’a suma d’alâ ad’u andjavagi suma suma a wazina, an tinizi avorogiya. 14 Agi hulongôn ded’a ala: Zla d’a ang data ni zla d’a djivid’a.
15 Ata yi máma an yo suma avok andjavagi suma ned’a ki suma suma a wazina, an tinizi yam suma dudubuna, yam suma kikisâ, yam suma dok vahl dok vahlâ, yam suma dodogona; ni suma kad’enga yam ades maginina mi. 16 Kur bur máma tamba an he vuna mi magi suma ka sariyad’a ala: Agi humugi b’oziyogina, agi kagi sariyad’a mi nge nge pî aduk tam ki wiyema, d’oze kangeina. 17 Ar agi wagi hohowa sa kur sariya d’a kad’a d’i, agi humugi gogorâ d’igi ma ngolâ na, ar agi lagi mandara sa tu d’i, kayam Alona ni ma ka sariyad’a. Ata yima agi fagi sariya d’a ad’engina, agi mbeyendji avoronu, an humut ki sed’egiya. 18 Nata yi máma ba, an tagagi ahlena pet suma agi ndak á lazina.
So vuna hi Israel-lâ avun haga d’a Kanan-nda
19 Moise mi de mi Israel-lâ kua ala: Bugol ahle ndazina, ei tcholei Horep, ei tid’i hur ful ma tcho ma duwa’â d’igi agi tagi wagizi na, ei hlei lovot ta yam ahina d’a Amor-ra d’igi Ma didina Alo meina mi hei vuna na, ei mbei Kades-Barneya. 20 An dagi ala: Ei mbei wa yam ahina d’a Amor ra Ma didina Alo meina mi heizid’a. 21 Gola! Ma didina Alo magina, mi tinigi ambasa avorogi wana. Agi i hlagizi d’igi Ma didina Alona habuyogi ngolona mi de na, agi lagi mandar ruo mi na, agi zlagagi d’uo mi.
22 Agi pet mbagi geven dan ala: Ei suni suma avorei á d’u ambasa á vei ad’ud’a yam lovot ta ei mba hlat á i kur azì ma nglo ma ei mba mbeiza kuana.
23 Zla ndata lan tan djivid’a, an yo suma ad’u andjafâ gagang dogo yam mbà. 24 Azi i djak yam ahinad’a gak a mbaza kur hor ra Eskol-la, a d’uï ambasa. 25 A yoï vud’agu ma yam ambas ndatina aboziya, a mba tageiziya, a dei ala: Ambas sa Ma didina Alo meina nga mi heizid’a nambas sa djivid’a! 26 Wani agi minigi nga á igi kua d’i, agi tchilagi yam vun ma hed’a hi Ma didina Alo maginina. 27 Agi guruyôgi kur zlub’u magid’a, agi dagi ala: Ni kayamba Ma didina hurum vei nga d’uo ba, mi buzugi woi avo Ezipte á hei abo suma Amor-râ á tchi woi wana.
28 Agi dagi ala: Ei i ni lara ge? B’oziyoina a tchugi tei susub’ok ala: Suma kur ambas ndatina a ad’enga kaleya, a fuyogeid’a kalei mi. Azì mazi ma nglona nazì ma ki gulumun ma ad’eng ma ngunguna gak i akulo hur alonina. Ami wami Anak groma ki irami mi.
29 An nga ni dagiya: Agi zlagagi avorozi d’uo mi na, agi lazi mandarazi d’uo mi. 30 Ma didina Alo magi ma nga mi tit avorogina, mba mi dur kagi d’igi mi le ki Ezipte-na kä iragi na. 31 Agi tagi wagiya, abagei hur fulâ mi zigi d’igi sana mi zi goroma na, kur tit magi d’a fiyaka gak mi mbagi ata yima ka hina.
32 Hina pet pî, agi tinigi nga hurugi yam Ma didina Alo magi 33 ma nga mi tit avorogi á halagi yima ve kangîna d’i. Andjege nga mi tit avorogi aduk aku d’a tchola gongzonga á tagagi lovot ta agi tid’igi kuad’a, falei nga mi tit avorogi kur d’ugul la tchola gongzonga mi.
34 Ma didina mi hum zla magid’a, hurum zala, mi gun tam ala: 35 Agi suma tcho suma kur atchogoi d’a wandina sa tu pî mba mi kal kur azì ma djivi ma an gun tan á hum mabuyozi ngolona d’i. 36 Ni Kalep Jefune goroma hol ba, mba mi wad’u, ni mam ki groma ba, an mba ni hum ambas sa mam tid’ï kata, kayam mi tit kur lovot manda memet.
37 Ni kagi agi ba, Ma didina hurum mi zal kan mi dala: Ang mba kal kur ambas ndata d’uo mi. 38 Josue Nun goroma, azong mangâ, mba mi kal kuru. Ang hum ad’enga, kayam ni mam ba, mba mi hambas ndata djona mi Israel-lâ.
39 Mi de kua ala: Ni grogi suma gurei suma agi dagi kazi ala a mba yozi magomba na, grogi suma a we nga djivid’a ki tchod’a ini d’uo na, ni azi ba, a mba kal kuru; ni azi ba, an mba ni haziziya; ni azi ba, a mba tat djona. 40 Wani agi hulongôgi kazigagiya, agi igi iragi hur fulâ abona halum ma ngol ma Tchereuna.
41 Ata yi máma agi hulong dan ala: Ami lami tchod’a avok Ma didina, ami mba i durumi ayîna d’igi Ma didina Alo mamina mi hami vuna na. Agi nge nge pî mi yo ahle mam suma sïna abomu, agi djib’eregi ala ni vama afefetna á djak yam ahinad’a.
42 Ma didina mi dan ala: Ang dazi ala: Alona mi dala: Agi igi durâ d’i, kayam an nga adigagi d’i. Ar agi mbud’ugi tagi amblad’a avok magi suma djangûna d’i.
43 An dagiya, wani agi humugi nga d’i. Agi tchilagi yam vun ma hed’a hi Ma didinina, agi djagagi akulo yam ahinad’a ki subur tad’a. 44 Ata yi máma suma Amor suma a nga kaka yam ahina ndatina a buzuk atagiya, a durugi yam ahina d’a Seir-ra, a digigi d’igi ayuma mi dik suma na gak a tchugugi sä Horma. 45 Kur hulong magid’a agi tchigi avok Ma didina. Wani mi hum nga tchi magina d’uo mi na, mi tin nga humam kagi d’uo mi. 46 Agi kagagi Kades-Barneya kua. Nata yi máma ba, agi kalagi yina kua ngola.
Muusa yizakkir al-chaʼab
1 Wa daahu al-kalaam al-Muusa gaalah le kulla Bani Israaʼiil sabaah le bahar al-Urdun fi l-sahale mugaabil Suuf. Wa da ambeen Faaraan wa Tuufal wa Laabaan wa Hasiruut wa Dizahaab. 2 Wa min Huuriib le Khaadich Barniiʼa, indah 11 yoom be l-rijil. Wa da be l-derib al-yiʼaddi be balad jibaal Saʼiir. 3 Wa fi l-yoom al-awwal fi chahri 11 hana sanit 40 baʼad marago min balad Masir, Muusa kallam le Bani Israaʼiil hasab kulla l-kalaam al-amarah beyah Allah. 4 Wa da baʼad annasar fi Siihuun malik al-Amuuriyiin al-gaaʼid fi Hachbuun wa annasar fi Oog fi hillit Idraʼi. Wa Oog da malik Baachaan al-saakin fi Achtaruut.
5 Wa Muusa gamma yiwaddih wasaaya Allah fi balad Muwaab sabaah le bahar al-Urdun wa gaal : 6 Wakit aniina gaaʼidiin fi jabal Huuriib, Allah Ilaahna kallam leena wa gaal : «Kafaaku ma tagoodu fi l-jabal da. 7 Gummu siiru battaan wa amchu le jibaal al-Amuuriyiin wa le kulla l-naas al-hawaaleehum fi l-Araba wa balad al-jibaal wa l-sahale wa saharat Nagab wa khachum al-bahar al-Abyad wa balad al-Kanʼaaniyiin wa Lubnaan wa lahaddi l-Furaat al-bahar al-kabiir. 8 Daahu ana anteetku kulla l-balad di. Amchu wa chiiluuha ! Di l-balad al-ana Allah halaft nantiiha le juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub wa le zurriiyithum al-baʼadhum.»
9 Fi l-wakit daak, ana Muusa gult : «Ana wiheedi ma nagdar nichiil masʼuuliiyitku. 10 Wa Allah Ilaahku kattaraaku wa l-yoom bigiitu katiiriin misil nujuum al-sama. 11 Wa khalli Allah Rabb juduudku yiziid adadku alif marra wa yibaarikku misil hu gaalah. 12 Wa kikkeef ana wiheedi nagdar nichiil al-masʼuuliiye hana machaakilku wa tagalatku ? 13 Hassaʼ da, aʼazulu rujaal al-induhum hikma wa faahimiin wa maʼruufiin fi gabaayilku le nukhuttuhum masʼuuliin foogku.»
14 Wa intu gultu leyi : «Kalaamak al-gultah da adiil. Nisawwuuh.» 15 Wa ana chilt naas wa khatteethum kubaaraat fi gabaayilku wa l-naas dool humman rujaal al-induhum hikma wa maʼruufiin. Wa ana khatteethum kubaaraat fi acharaat wa khamsiinaat wa miyaat wa aalaaf wa khatteethum misil muraakhibiin fi gabaayilku.
16 Wa fi l-wakit daak, ana anteet al-amur da le gudiyaaku wa gult : «Asmaʼo kalaam akhwaanku wa ahkumu le ayyi waahid be adaala kan maʼa akhuuh walla maʼa ajnabi kula. 17 Ma timayyulu fi l-chariiʼa, asmaʼo al-sakhayyar wa l-kabiir. Ma takhaafo min naadum achaan al-chariiʼa hint al-Rabb. Wa kan al-chariiʼa bigat leeku gawiiye kula, jiibuuha leyi ana nichiifha.» 18 Wa fi l-wakit daak, ana anteetku amur fi kulla cheyy al-waajib tisawwuuh.
Muusa rassal rujaal yuruukhu al-balad
19 Wa gammeena sirna min Huuriib wa chaggeena kulla l-sahara al-wasiiʼe wa l-mukhiife al-intu chiftuuha. Wa chilna derib jibaal al-Amuuriyiin misil Allah Ilaahna amaraana beyah. Wa wassalna fi Khaadich Barniiʼa. 20 Wa ana gult leeku : «Daahu jiitu fi jibaal al-Amuuriyiin al-yantiihum leena Allah Ilaahna al-yoom. 21 Chiifu ! Allah Ilaahku antaaku al-balad. Gummu amchu chiiluuha misil Allah Rabb juduudku gaalah leeku. Ma takhaafo wa la tinbahtu.» 22 Wa intu kulluku garrabtu leyi wa gultu : «Nirassulu naas giddaamna yuruukhu al-balad wa yijiibu leena khabar al-derib al-nichiiluuh wa l-mudun al-namchu leehum.»
23 Wa ana chift al-fikra di adiile wa chilt minku 12 raajil, min ayyi gabiila raajil waahid. 24 Wa l-rujaal dool macho ale balad al-jibaal wa wassalo lahaddi waadi Achkuul wa raakhooh. 25 Wa jaabo maʼaahum min fawaakih al-balad di wa wassafoohum leena. Wa kallamo leena wa gaalo : «Al-balad al-yantiiha leena Allah Ilaahna di, hi adiile.»
26 Wa laakin intu abeetu ma tamchu leeha wa isiitu amur Allah Ilaahku. 27 Wa gaawaltu fi lubb khiyamku wa gultu : «Be sabab karaahiiytah leena, Allah maragaana min balad Masir le yisallimna le l-Amuuriyiin wa yidammirna. 28 Ween namchu ? Akhwaanna waddaro chajaaʼitna wakit gaalo : ‹Sukkaan al-balad di tuwaal wa chudaad minnina. Wa mudunhum mudun kubaar wa gawiyiin wa muhawwagiin be daraadir tuwaal lahaddi l-sama. Wa battaan, hinaak chifna naas min Bani Anakh al-tuwaal wa chudaad.›»
29 Wa ana gult leeku : «Ma tinbahtu wa la takhaafo minhum. 30 Allah Ilaahku yamchi giddaamku wa hu zaatah yihaarib leeku misil hu sawwaah awwal fi Masir wa intu chiftuuh be uyuunku. 31 Wa battaan fi l-sahara hinaak, chiftu Allah Ilaahku chaalku misil raajil yichiil wileedah, fi kulla tuul al-derib al-intu rukhtu foogah lahaddi jiitu fi l-bakaan da.»
32 Wa be da kula, ma induku amaan le Allah Ilaahku. 33 Wa hu maachi giddaamku fi l-derib le yifattich leeku bakaan al-tanzulu foogah. Wa maachi giddaamku be l-leel fi amuud hana naar le yidawwi leeku fi l-derib al-intu maachiin foogah wa be nahaar fi amuud hana sahaab.
34 Wa Allah simiʼ be l-kalaam al-intu gultuuh. Wa fi khadabah, hu halaf wa gaal : 35 «Waahid min al-zurriiye al-fasle di ma yichiif al-balad al-adiile al-ana waaʼadt wa gult nantiiha le juduudhum. 36 Illa Kaalib wileed Yafuuna bas yichiifha. Hu raakh al-balad di zamaan wa ana nantiiha leyah hu wa le zurriiytah achaan hu taabaʼ derib Allah tamaam.»
37 Wa hatta foogi ana Muusa kula, Allah khidib wa da fi chaanku intu. Wa gaal : «Inta kula, ya Muusa, abadan ma tadkhul fi l-balad di. 38 Wa laakin khaddaamak Yachuuʼ wileed Nuun yadkhul foogha. Wa inta chajjiʼah achaan hu bas al-yanti al-balad di le Bani Israaʼiil misil warasa. 39 Wa iyaalku al-gultu yabgo kasiibe wa iyaalku al-ma yafsulu been al-kheer wa l-charr, humman dool bas yadkhuluuha. Wa leehum humman, ana anteet al-balad wa humman yichiiluuha. 40 Wa laakin intu kamaan, gabbulu wa amchu le l-sahara ale l-bahar al-Ahmar.»
41 Wa intu gultu leyi : «Sahiih ! Aniina aznabna didd Allah. Wa hassaʼ namchu nihaarubu hasab kulla cheyy al-amar beyah Allah Ilaahna.» Wa ayyi waahid minku chaal silaahah hana l-harib wa hasabtu be suhuula bas tichiilu balad al-jibaal. 42 Wa laakin Allah gaal leyi : «Guul leehum : ‹Ma tamchu wa la tihaarubu achaan ana ma gaaʼid fi usutku ! Wa be da, udwaanku yinnasru foogku.›»
43 Wa ana kallamt leeku wa laakin intu ma simiʼtuuni wa isiitu amur Allah wa gammeetu be istikbaar macheetu ale balad al-jibaal. 44 Wa khalaas, al-Amuuriyiin al-saakniin fi l-balad di marago foogku misil nahale wa taradooku wa katalooku fi balad Saʼiir lahaddi hillit Hurma. 45 Wa battaan gabbaltu jiitu bakeetu le Allah wa laakin hu ma simiʼ hissuku wa la dawwar yasmaʼku. 46 Wa fi chaan da bas, gaʼadtu fi Khaadich wa tawwaltu fiiha ziyaada.