Manna ki tcheged’a
1 Ablaud’a hi Israel-lîd’a pet a buzuk kei Elim, a mba hur ful ma Sin ma aduk Elim ki Sinai-na, kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma mbànina bugol buzuk mazi d’a woi kur ambas sa Ezipte-d’id’a. 2 Ata yi máma ablaud’a hi Israel-lîd’a pet a nde gureî abagei hur fulâ yam Moise azi ki Aron. 3 Israel-lâ a dazi ala: Ladjï agi arami Ma didina mi tchami sä avo yam ambas sa Ezipte-d’a ata yima ami nga kaka avun duguyo suma hliuna ata yima ami nga tami avungôna hobomi ki na pî ni, kal luo zu? Gola! Agi mbami woi abagei hur fulâ á tchagi ablau d’a tchotcho d’a wanda woi ki meid’a wana.
4 Ma didina mi de mi Moise ala: Gola! An nga ni yagagi avungôna ei akulo. Suma a mba buzuk á yom burâ ki burâ ndak yam te mazi ma burâ tuna, kayam an ni kuguziya, an ni waziya, na ni a mba tit yam gat manda d’oze a mba tit kat tuo zu? 5 Kur bur ma karagayana, ata yima azi mba le te ma azi yoma, azi mba fumî ir burâ mbà, kal ma agi nga yom burâ ki burîna.
6 Moise azi ki Aron a de mi Israel-lâ pet ala: Ini fladege agi mba wagi ala ni Ma didina ba, mi buzugugï woi yam ambas sa Ezipte-d’a. 7 Avin yorogo agi mba wagi subura hi Ma didinid’a, kayam mi hum gureî d’a agi nga guruyôgi kamba, kayam ami ni nge ko ba, agi guruyôgi kami ge?
8 Moise mi dazi ala: Ma didina nga mi hagi ini fladege hliuna á mutna; avin yorogo mba mi hagi avungôna á hobogiya, kayam mi hum gureî magi d’a agi guruyôgi kamba, kayam ami ni me ko ge? Gureî d’a agi nga guruyôgid’a ni ka ami d’i; agi guruyôgi ni yam Ma didina.
9 Moise mi de mi Aron ala: Ang de mablaud’a hi Israel-lîd’a pet ala: Agi hud’ugï avok Ma didina, kayam mi hum wa gureî magid’a.
10 Kid’a Aron nga mi de zlad’a mablaud’a hi Israel-lîd’a tua d’a, a mbut irazi abo ma hur fulîna. Gol wani, subura hi Ma didinid’a ti ndeï woi kur d’ugula. 11 Ma didina mi de mi Moise ala: 12 An hum gureîd’a hi Israel-lîd’a. Ang dazi ala: Ini fladege d’a afata i á nikid’a, agi mba mud’ugi hliuna, avin yorogo agi mba hobogi kavungôna, agi mba wagi ala an ni Ma didina Alo magina.
13 Tcha fladeged’a Alona nde mi yagazï tcheged’a kä kur kangâ; tcha yorogod’a mbad’ïd’a ge ngui kangâ. 14 Kid’a mbad’ïd’a gas sei dad’a, gol wani, vana nga tchuka kä yam andagad’a gugureid’a hina kokod’o d’igi ir awuna na, gugureid’a d’igi mogoina na mi. 15 Israel-lâ a golomu, a de tazi ala: Ni me na ge? Kayam azi wum nga ala ni va hî d’i.
Moise mi dazi ala; Navungô ma Ma didina mi hagizi á ted’ina. 16 Gola! Ma didina mi hagi vuna ala: Agi yogiziya, nge nge pî ndak yam te mama kilona mbàmbà yam sana, ndak yam ablau suma kur zlub’u mambina.
17 Israel-lâ a le hina. Suma dingâ a yo ngola kal ndrozina, suma dingâ a yo akid’eid’a. 18 Bugola, azi ngam kilona mbàmbà, sama mi yo ngolina, mi fe nga ngola kal li; sama mi yo akid’einina, mi kid’ak nga kam mbuo mi. Nge nge pî mi fe ndak yam te mama.
Vun ma he ma teteng ma yam mannina
19 Moise mi de mi Israel-lâ ala: Ar sa mi aram akulo gak tcha yorogo d’i.
20 Azi hum nga vun Moise si. Suma dingâ adigazi a ar mazina akulo gak yorogo, wani mi tchuk ndjuvulâ, mi tchim mbeyo. Moise hurum zal ata sum ndazina. 21 Yorogo d’a lara ge pet nge nge pî mi yo ndak yam te mama. Le afata nde wa kä ni, mi lau woyo.
22 Kur bur ma karagayana, a yo ndak yam te ma burâ mbàna; nge nge pî mi yo kilona fid’i fid’i. Suma nglo suma avok ablaud’ina a mba ki zla ndata mi Moise.
23 Moise mi dazi ala: Wana ni vama Ma didina mi de kama. Avin ni bur ma sabat ma tuk tad’a, ni sabat ma a tinim iram vam mi Ma didinina. Agi sorogi vama ndak á sorina, agi yagi vama ndak á yid’ina mi. Vama arâ, agi ngomogizi gak yorogo.
24 Azi aram akulo gak yorogo d’igi Moise mi he vuna na; mi tchim nga d’uo mi na, mi tchuk nga ndjuvul luo mi. 25 Moise mi dazi ala: Agi tagizi ini, kayam ini ni bur ma sabat ma he ngola mi Ma didinina. Ini agi mba fum abagei d’i. 26 Agi mba yogizi gak burâ karagaya, wani bur ma kid’iziyana ni bur ma sabatna, agi mba fum mbi.
27 Kur bur ma kid’iziyana suma dingâ adigazi a buzuk a i á yod’a, wani azi fe nga d’i. 28 Ata yi máma Ma didina mi de mi Moise ala: Agi mba ngomogi vun man ma hed’a ki gat manda d’uo hina gak mindja ge? 29 Gola! An hagi bur ma sabatna. Ni kayam ndata ba, an hagi tena kur bur ma karagayana ir burâ mbà ni na. Ar nge nge pî mi kak ata yima mi nga kuana, ar sa mi nde woi kur bur ma kid’iziyana ata yima mam nga kaka kuana d’i. 30 Ni kayam ndata ba, Israel-lâ a tuk tazi kur bur ma kid’iziyana.
31 Israel-lâ a yi te máma ala Manna. Mi hle tamî d’igi ir vud’agu koriyandrena na, mi ni hapa. Adjib’et mamba ni d’igi woî ma a lum ki mbul ayumina na.
32 Moise mi dala: Wana ni vama Ma didina mi he vuna kama mi dala: Agi ngomogi manna kilona mbà yam andjavagi ma agi mba vud’um bugolâ, kayam azi we avungô ma an hagizi abagei hur fulâ ata yima an buzugugï woi kur ambas sa Ezipte-d’ina.
33 Moise mi de mi Aron ala: Ang hle deina, ang nga manna kilona mbà tchugum kuru, ang tinim kä avok Ma didina, kayam agi ngomom yam andjavagi ma agi mba vud’um bugolâ. 34 Aron mi tinim kä avok zandu’â hAlonina d’igi Ma didina mi he vuna mi Moise na, kayam a ngomom kä na.
35 Israel-lâ a te manna gak bizad’a dok fid’i, gak a mba yam ambas sa suma a nga kaka kata. A te manna gak a mba avun haga d’a Kanan-nda. 36 Man ma suma dogo a ndak á tum kur bur ma tunina, nala, kilona dok mbà, ni nga d’a Israel-lâ a tinit á nga kahlenid’a.
Al-manna wa l-salwa
1 Wa kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil rahalo min Iliim fi yoom 15 hana l-chahar al-taani min marigiinhum min Masir. Wa macho ale saharat Siin al-gaaʼide ambeen Iliim wa jabal Siinaaʼ. 2 Wa fi l-sahara di, kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil laamo Muusa wa Haaruun 3 wa gaalo leehum : «Akheer leena kan Allah katalaana fi balad Masir wakit aniina chabʼaaniin jamb al-buraam hana l-laham. Wa laakin intu maragtuuna fi l-sahara di le numuutu kullina min al-juuʼ !»
4 Wa Allah gaal le Muusa : «Hassaʼ ana ninazzil leeku akil min al-sama. Wa l-chaʼab yamchu yilaggutu akil al-yitimmuhum hana kulla yoom. Wa be da, nijarribku le naʼarif kan intu titaabuʼu wasiiyaati walla la. 5 Fi l-yoom al-saadis, laggutu wa jahhuzu al-akil wa hu yabga marrateen ziyaada min al-ayyaam al-aakhariin.»
6 Wa khalaas, Muusa wa Haaruun gaalo le kulla Bani Israaʼiil : «Al-yoom achiiye, taʼarfu kadar Allah hu bas maragaaku min balad Masir. 7 Wa ambaakir fajur, tichiifu majd Allah yibiin leeku achaan hu simiʼ luwaamitku. Kan leena aniina, aniina ke chunu al-intu tuluumuuna ?» 8 Wa Muusa gaal battaan : «Allah hu bas al-yantiiku be achiiye laham taakuluuh. Wa be fajur, tachbaʼo be akil min al-sama achaan hu simiʼ luwaamitku. Wa kan tuluumuuna aniina da, intu lumtu Allah.»
9 Wa baʼad da, Muusa gaal le Haaruun : «Guul le kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil : ‹Taʼaalu giddaam Allah achaan hu simiʼ luwaamitku.›» 10 Wa wakit Haaruun bada yikallim leehum be l-kalaam da, humman kulluhum anlafato ale l-sahara wa chaafo majd Allah baan leehum fi l-sahaab. 11 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 12 «Ana simiʼt luwaamit Bani Israaʼiil. Guul leehum : ‹Al-yoom achiiye, taakulu laham wa ambaakir fajur, tachbaʼo be l-akil al-yanzil min al-sama. Wa be da, taʼarfu kadar ana bas Allah Ilaahku.›»
13 Wa khalaas be achiiye, al-teer al-usmah salwa ja sadda al-bakaan al-humman naazliin foogah. Wa be fajur, al-karany nazal wa khatta hawaale al-fariig. 14 Wakit al-karany chirib, khalla cheyy khafiif misil al-talaj laasig fi l-ard. 15 Wa wakit Bani Israaʼiil chaafooh, assaaʼalo ambeenaathum wa gaalo : «Da chunu ?» Achaan humman abadan ma yaʼarfuuh. Laakin Muusa gaal leehum : «Da bas al-akil al-antaaku Allah le taakuluuh. 16 Wa Allah amaraaku le tilaggutu minnah kulla yoom wa ayyi naadum yilaggit hasab al-yitimm leyah. Wa tichiilu kooro le ayyi naadum min al-aayila.»
17 Wa Bani Israaʼiil sawwo misil ooroohum. Waahidiin laggato katiir wa waahidiin laggato chiyya. 18 Laakin wakit macho gaawasooh, al-laggato katiir ma faddal leehum wa l-laggato chiyya kula ma gassar leehum. Wa be da, ayyi waahid laggat hasab al-yitimm leyah.
19 Wa khalaas, Muusa gaal leehum : «Khalli naadum ma yudumm al-akil da lahaddi fajur.» 20 Wa laakin waahidiin minhum ma simʼo kalaam Muusa wa dammo min al-akil da lahaddi fajur. Wa l-akil al-dammooh da affan wa dawwad. Wa fi l-bakaan da, Muusa ziʼil fooghum.
21 Wa kulli fajur, humman yilaggutu al-akil da wa ayyi naadum yilaggit hasab al-yitimm leyah. Wakit al-harraay tidaahi, al-akil da yumuuʼ. 22 Wa fi l-yoom al-saadis, yilaggutu akil ziyaada yaʼni koorteen le ayyi naadum. Wa chuyuukh al-mujtamaʼ jo kallamo Muusa be l-cheyy da. 23 Wa hu gaal leehum : «Allah yuguul ke : ‹Ambaakir da yoom al-sabt wa da yoom Allah wa hu mukhaddas wa tinjammo foogah. Wa l-cheyy al-tidooru tidissuuh fi l-furun, dissuuh al-yoom. Wa l-tidooru tirakkubuuh fi l-naar kula, rakkubuuh al-yoom. Wa l-faddal min al-akil da, dummuuh lahaddi fajur.›»
24 Khalaas, dammo al-akil da lahaddi fajur misil Muusa amaraahum. Wa l-akil da wa la affan wa la dawwad. 25 Wa Muusa gaal : «Aakuluuh fi l-yoom da achaan hu yoom al-sabt le Allah. Wa fi yoom al-sabt, ma talgo akil al-tilaggutuuh. 26 Fi muddit sitte yoom, laggutu al-akil al-yanzil min al-sama. Wa l-yoom al-saabiʼ da yabga yoom al-sabt. Fi l-yoom da, al-akil ma yanzil.»
27 Wa wakit al-yoom al-saabiʼ ja, waahidiin min al-chaʼab macho le yilaggutu al-akil al-yanzil min al-sama wa laakin ma ligooh. 28 Wa Allah gaal le Muusa : «Le mata taabo ma titabbugu gawaaniini wa wasiiyaati ? 29 Ma taʼarfu kadar ana Allah azalt leeku yoom al-sabt le tinjammo ? Wa fi chaan da, fi l-yoom al-saadis anteetku akil hana yoomeen. Wa khalli ayyi naadum yagood fi beetah ma yamrug fi l-yoom al-saabiʼ.» 30 Wa be sabab da, kulla l-chaʼab anjammo fi buyuuthum fi l-yoom al-saabiʼ.
31 Wa Bani Israaʼiil sammo al-akil al-yanzil min al-sama da manna. Hi misil iyaal al-kussubarra wa loonha abyad wa taʼamha misil kaʼak be asal. 32 Wa Muusa gaal : «Daahu amur Allah. Chiilu kooro malaan manna wa ahfadooh le zurriiyitku achaan humman yichiifu al-akil al-ana anteetah leeku fi l-sahara wakit maragtuku min balad Masir.» 33 Wa Muusa gaal le Haaruun : «Chiil jarr wa subb foogah kooro hana manna wa khuttah giddaam Allah. Wa yukuun mahfuud adiil wa yagood min zurriiye le zurriiye.» 34 Wa Haaruun chaalah wa baʼadeen khattaah fi sanduug maʼa liihaan al-muʼaahada achaan yukuun mahfuud adiil misil Allah amar beyah Muusa.
35 Wa Bani Israaʼiil gaaʼidiin yaakulu al-manna di le muddit 40 sana lahaddi wassalo fi huduud balad Kanʼaan al-indaha sukkaan. 36 Al-wazin hana l-yoom daak usmah omar wa hu yisaawi uchur al-eefa.