Jesus mi he tena mi suma dudubu vahlâ
(Gol Mat 14.13-21Mar 6.30-44Luc 9.10-17)1 Bugol ahle ndazina, Jesus mi i djak woi abo apo d’a Galile d’a simiyêt ala Tiberiyat-ta. 2 Ablau suma a i ad’umu, kayam a wahle suma simat suma mi lazi yam suma tugud’eid’ina. 3 Jesus mi djak akulo yam ahinad’a, mi kak kä ki mam suma hata. 4 Ata yi máma, vun til ma Pa’â hi Juif-fîna mi ar go. 5 Jesus mi hle iram akulo, mi wablau suma a nga djï gevemu, mi de mi Filip ala: Ei guzi tena ni lara ba, sum ndazina a ted’a ge? 6 Mi dum hina ná kugumu, kayam mam tamba mi we vama mam mba mi luma.
7 Filip mi hulong dum ala: Le a gus tena ni ir bege hapa kikis mbà pî, ndak kala nge nge pî mi fe avunam nde nde d’a d’i.
8 Sama dingâ aduk mam suma hata, ni Andre Simon Pierre wiyema, mi de mi Jesus ala: 9 Gogorâ nga ka hî kavungô orsâ vahl ki kulufâ mbà abomu, wanda mi ndak ablau suma tchotcho ndazina d’ang zu?
10 Jesus mi dala: Arazi a kak kä pet. Asuna nga ngola ata yi máma. Kayam ndata, azi kak kä; andjuveina ndum mazid’a ni d’igi dudubud’a vahl na. 11 Jesus mi yo avungô máma, mi le mersi mAlona kamu, mi b’rawam mi suma a kak kä na. Mi hazi kulufâ hina mi, ndak yam mei mazid’a. 12 Kid’a a hop dad’a, mi de mi mam suma hata ala: Agi togogi avungô orsâ ad’um mba ara, ar va mi b’lak kei d’i. 13 Kayam ndata, a tok avungô ors ma vahl ma mi ar abo sumina, mi oî gumud’a dogo yam mbà.
14 Ata yima suma a te ndazina a wahle suma ndandal suma Jesus mi lazina, a dala: Gagazi, sa máma ni Ma djok vun Alona ma nga mi mba kur duniyad’ina. 15 Kid’a Jesus mi wala ar go azi nga mba á vum kad’enga á tinim amula d’a, kayam ndata, mi pat tam mbeyo, mi hulong mi djak akulo yam ahinad’a vam tu.
Jesus mi tit yam mbina
(Gol Mat 14.22-33Mar 6.45-52)16 Kid’a afata nik dad’a, mam suma hata a i avun apod’a, 17 a tchuk kur alumba, a nga kur apod’a á i Kapernayum. Yina mbut andjege da’, wani Jesus nga bei fazi tua. 18 Abilâ nga mi sulul ngola, kayam babarâ nga mi le heî. 19 Kid’a azi nga kur djangâ a mbaza d’igi kilometred’a vahl hloze karagaya na d’a, a we Jesus nga mi tit yam mbina. Mi mba go kalumba, azi nde le mandarâ. 20 Wani Jesus mi dazi ala: Ni anu, agi lagi mandar ri. 21 Kayam ndata, azi min á hlum kur alumba. Atogo hina zak alumba mbaza avun gongôd’id’a ata yima azi min i kuana.
Ablau suma a hal Jesus
22 Tcha ndjivinda ablau suma a ar sä abo apo d’a woi hina a walumba ni tu sä hî, a wala Jesus mi djak nga kur alum ndata ki mam suma hata d’i, wani a i ni vazi hol. 23 Wani alumei suma dingâ a tcholï Tiberiyat, a mba ata yima azi tavungô ma Salad’a mi le mersi mAlona kama. 24 Kid’a ablau sum ndazina a we nga Jesus ki mam suma hata sä hî d’uo d’a, azi tazi tchuk kur alumei ndazina, a i Kapernayum á hal Jesus.
Jesus ni te ma he arid’a mi sumina
25 Kid’a azi fum sä abo apo d’a woi hî d’a, a dum ala: Ma hat suma, ang mba ka hî ni mindja d’ö?
26 Jesus mi hulong dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, agi halan ni yam ahle suma simat suma agi wagizina d’i, wani yam te ma agi tum hobogi ki na. 27 Ar agi lagi sunda yam te ma mba mi b’lak keina d’i, wani lagi sunda ni yam te ma ndak á hagi ari d’a didinda ma an Gor Sana mba ni hagizina, kayam Abun mi kan geuna.
28 Kayam ndata, azi dum ala: Ami lami ni nana ba, ami mba ndagami ki vun sunda hAlonid’a ge?
29 Jesus mi hulong dazi ala: Wana ni sunda hAlonid’a: Ar agi hagi gagazid’a kan an ma Alona mi sununïna.
30 Kayam ndata, azi hulong dum ala: Ang le ni me ma simata ba, ami wamizi ami hami gagazid’a kang nge? Ang mba le ni suna me ge? 31 Abuyomi ngolo a te manna hur fulâ, d’igi a b’ir kur mbaktumba na ala: Mam hazi te ma tcholï akulona.
32 Kayam ndata, Jesus mi dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, ni Moise ba, mi hagi te ma tcholï akulona d’i, wani nAbun ba, mi hagi te ma gagazi ma tcholï akulona. 33 Kayam tena hAlonina ni sama tcholï akulona, ni sama he arid’a mi suma kur duniyad’ina.
34 Azi dum ala: Salamina, ang hami te máma burâ ki burâ.
35 Jesus mi dazi ala: An ni te ma harid’a mi sumina. Sama mi mba gevena, meid’a mba d’i tchum mbi. Sama he gagazid’a kana, vunam mba mi so d’uo mi. 36 Wani an dagiya, agi wanu, wani agi hagi nga gagazid’a kan ndi. 37 Suma Abun mi handjina pet a mba mba gevenu. Sama mba gevena, an mba ni gum mbei abu d’i, 38 kayam an tcholï akulo ná le min manda d’i, wani ná le minda hi mam Ma sununïna. 39 Wana ni minda hi mam Ma sununïna ala suma mi handjina pet, ar an ba sa woi adigazi tu d’i, wani an tcholozi akulo aduk suma matna kur bur ma dabid’a. 40 Wana ni minda hAbunda: Sama lara pî ma wan an Goroma mi he gagazid’a kana, mba mi fe ari d’a didinda, an mba ni tcholom akulo aduk suma matna kur bur ma dabid’a mi.
41 Kayam ndata, Juif-fâ a gureî kamu, kayam mi dala: An ni te ma tcholï akulona. 42 Azi dala: Wana ni Jesus Josef goroma d’uo zu? Ni ma ei wum abum azi kasuma d’uo zu? Ni nana ba, mi dala: An tcholï nakulo ge?
43 Jesus mi hulong dazi ala: Agi guruyôgi kurugi d’i. 44 Sana mi ndak á mba geven bei Abun ma sununïna mi tanamï d’i; sama mi mbana an mba ni tcholom akulo aduk suma matna kur bur ma dabid’a mi. 45 Suma djok vun Alona a b’ir kur mbaktumba ala: Alona mba mi had’azi pet. Sama lara pî ma hum Abun mi ve hat mamba mi na, nga mi mba gevenu. 46 Sama wAbun yam tu nga d’i, wani ni an ma tcholï gen Abun Alonina hol, ni an ba ni wumu.
47 Gagazi, an nga ni dagiya, sama he gagazid’a kana, mi nga kari d’a didinda. 48 An ni te ma harid’a mi sumina. 49 Abuyogi ngolo a te manna hur fulâ; hina pî a bo woyo. 50 Le sama te te ma tcholï akulona ni, mba mi mit ti. 51 An ni te ma hari ma tcholï akulona. Sama lara pî ma te te mámina, mba mi kak karid’a gak didin. Te ma an mba ni humzina ni hliwinu, ni ma an mba ni hum yam arid’a hi suma kur duniyad’ina.
52 Kayam ndata, Juif-fâ a nde tchi tazi tuguyod’a ala: Ni nana ba, sa máma ndak á hei hliwim á ted’a ge?
53 Kayam ndata, Jesus mi dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, le agi tagi hliwin an Gor Sana d’uo, le agi tchagi buzuwan nduo mi ni, agi nga karid’a kurugi d’i. 54 Sama mi tan hliwin mi tchan buzuwan mi na, mi nga kari d’a didinda; an mba ni tcholom akulo aduk suma matna kur bur ma dabid’a mi. 55 Hliwin ni te ma gagazina, buzuwan ni vama tche ma gagazina. 56 Sama mi tan hliwin mi tchan buzuwan mi na, mi nga karid’a zlapa ki sed’enu, an nga karid’a kurum mi. 57 D’igi Abun ma arina mi sununï an nga karid’a yam Abun mi na, sama tana mba mi kak karid’a kan an mi. 58 Wana ni te ma tcholï akulona: Mi nga ni d’igi te ma abuyogi ngolo a tum pî a bo ki na na d’i. Sama te te ma wanina mba mi kak karid’a gak didin.
59 Jesus mi de zla ndata ni kid’a mam nga mi had’azi kur gong nga toka hi Juif-fâ avo Kapernayum-mba.
Zla d’a ari d’a didinda
60 Kayam ndata, suma ablaud’a aduk mam suma hata a hum zla ndata, a dala: Zla ndata ni zla d’a ad’enga, ni nge mi ndak á humut ke?
61 Wani Jesus mi we kurum tcha ala mam suma hat sum ndazina a nga gureî yam zla ndata. Mi dazi ala: Zla ndata ti lagi nga tagi djivi d’uo zu? 62 Wani fata agi le wagi an Gor Sana djak wa akulo ata yima an nga kua avo’â ni, agi mba lagi ni nana ge? 63 Ni Muzu’â hAlonina ba, mi he arid’a mi suma; hliuna ndak á le va d’i. Zla d’a de d’a an dagizid’a ni Muzu’â karid’a. 64 Wani suma hiuna a nga adigagi bei he gagazid’a. Jesus mi de hina kayam mi we suma bei he gagazid’ina avok dei ki ma mba mi hum abo sumina mi. 65 Mi dazi kua ala: Ni kayam ndata ba, an dagi ala: Le Abun mi mal nga lovota mi sa d’uo ni, mi ndak á mba geven ndi.
66 Kid’a azi hum hina d’a, mam suma hata ablaud’a a yo tazi woi ad’umu, a dok tit ki sed’em mbuo d’a. 67 Kayam ndata, Jesus mi de mi mam suma hat suma dogo yam mbàna ala: Agi min igi mi zu?
68 Simon Pierre mi hulong dum ala: Salamina, ami imi ni gen nge ge? Ni ang ba, nga ki zla d’a ari d’a didinda. 69 Ami hami gagazid’a, ami wami ala angî Ma dingêr ma tcholï gen Alonina.
70 Jesus mi hulong dazi ala: Ni an ba ni managi dogo yam mbà d’uo zu? Wani ma dingâ tu nga adigagiya ni diable. 71 Mi de ni yam Judas Simon Iskariyot goroma, kayam ni mam ba, mba mi he Jesus abo suma, mi nga aduk suma dogo yam mbàna mi.
Al-Masiih anta akil le 5 000 naas
1 Wa baʼad da, Isa gamma faat wa macha fi nuss al-sabhaani hana bahar al-Jaliil al-maʼruuf kula be bahar Tibiriyaas. 2 Wa naas katiiriin bilheen gaaʼidiin yitaabuʼuuh achaan chaafo al-ajaayib al-sawwaahum le l-mardaaniin. 3 Wa Isa talaʼ fi l-hajar wa gaʼad tihit maʼa talaamiizah. 4 Wa fi l-wakit da, iid al-Fisha garrab. Wa da iid al-Yahuud.
5 Wa Isa rafaʼ raasah wa chaaf naas katiiriin marra waahid jaayiin leyah. Wa hu saʼal Filibbus wa gaal : «Nibiiʼu khubza min ween achaan kulla l-naas dool yaakulu ?» 6 Wa Isa yaʼarif tamaam al-cheyy al-yisawwiih laakin saʼal Filibbus achaan yijarrib iimaanah. 7 Wa Filibbus radda leyah wa gaal : «Kan nachru khubza hana 200 diinaar kula, da ma yitimm leehum achaan ayyi waahid yalga lugma waahide bas».
8 Wa tilmiiz waahid hajja leyah. Wa hu Andareeyas akhu Simʼaan Butrus wa gaal : 9 «Hini fi wileed waahid wa hu indah khamsa khubza hana gameh abyad wa huut itneen dugaag. Wa laakin da yanfaʼ chunu le l-naas al-katiiriin dool ?»
10 Wa Isa gaal leehum : «Gaʼʼudu al-naas dool tihit.» Wa l-bakaan da indah gechch katiir wa l-naas gaʼado foogah. Wa adad al-naas hawaale 5 000 rujaal. 11 Wa Isa chaal al-khubza wa chakar Allah. Wa gassamoohum le l-naas al-gaaʼidiin. Wa chaal al-huut wa sawwa nafs al-cheyy. Wa kulla l-naas akalo lahaddi chibʼo. 12 Wa baʼad kulluhum chibʼo, Isa hajja le talaamiizah wa gaal : «Limmu al-akil al-faddal achaan ma yiwaddir minnah cheyy». 13 Wa lammooh wa malo 12 guffa min al-fadle al-faddalooha al-naas min al-khamsa khubza hana l-gameh al-abyad.
14 Wa l-naas chaafo al-ajab al-Isa sawwaah wa bado yihajju ambeenaathum wa yuguulu : «Akiid, da bas al-nabi al-waajib yaji fi l-dunya !» 15 Wa Isa irif al-naas yidooru yakurbuuh wa yukhuttuuh fooghum malik be gu wa achaan da, khallaahum battaan wa macha wiheedah fi l-hajar.
Al-Masiih raakh fi raas al-almi
16 Wa l-wata bigat makhrib wa talaamiizah dallo min al-hajar wa macho fi khachum al-bahar. 17 Wa rikbo fi markaba wa bado yagtaʼo al-bahar achaan yamchu le hillit Kafar Naahuum. Wa l-wata bigat leel wa Isa lissaaʼ ma ja leehum. 18 Wa riih chadiide gammat tusuug wa sabbabat challaal chadiid fi l-almi. 19 Wa wakit al-talaamiiz saago al-markaba khamsa aw sitte kiilomitir min khachum al-bahar, humman chaafo Isa. Hu raayikh min foog le l-almi wa gaaʼid yigarrib le l-markaba. Wa humman khaafo khoof chadiid. 20 Laakin Isa hajja leehum wa gaal : «Da ana bas. Ma takhaafo !» 21 Wa khalaas khallooh rikib fi l-markaba. Wa tawwaali, wassalo fi l-bakaan al-yidooru yalhagooh.
Isa hu Khubz al-Haya
22 Wa ambaakir, al-naas al-gaʼado jamb al-bahar fi nussah al-sabhaani fakkaro wa irfo kadar awwal fiyah markaba waahide bas wa Isa ma rikib foogha maʼa talaamiizah wa talaamiizah faato wiheedhum. 23 Wa maraakib waahidiin min hillit Tibiriyaas jo fi l-bakaan al-foogah al-Rabb Isa chakar Allah wa l-naas akalo al-khubza. 24 Wa wakit al-naas irfo Isa ma fiih wa talaamiizah ma fiihum, humman rikbo fi l-maraakib wa macho fi hillit Kafar Naahuum achaan yifattuchu Isa.
25 Wa gataʼo al-bahar wa ligo Isa. Wa saʼalooh wa gaalo : «Sayyidna, jiit hini mata ?» 26 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, intu ma fattachtuuni achaan chiftu al-ajaayib laakin fattachtuuni achaan akaltu al-khubza wa bigiitu chabʼaaniin. 27 Ma tijaahudu achaan talgo al-akil al-yatlaf wa laakin jaahudu achaan talgo al-akil al-ma yatlaf wa yantiiku al-haya al-abadiiye. Da bas al-akil al-Ibn al-Insaan yantiih leeku. Hu al-naadum al-Allah abuuh chahad leyah wa akkad hu radyaan beyah khalaas.»
28 Wa saʼalooh wa gaalo : «Waajib nisawwu chunu achaan nisawwu al-amal al-Allah yidoorah ?» 29 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Daahu al-cheyy al-Allah yidoorah. Waajib tiʼaamunu be l-naadum al-Allah rassalah.»
30 Wa saʼalooh wa gaalo : «Ween al-alaama min Allah al-tiwassifha leena achaan nichiifuuha wa niʼaamunu beek ? Weenu al-ajab al-tisawwiih inta ? 31 Zamaan, juduudna akalo al-manna fi l-sahara wa maktuub fi l-Kitaab : <Hu antaahum akil min al-sama.>» 32 Wa Isa gaal leehum : «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, al-antaaku al-akil min al-sama ma Muusa. Laakin abuuyi Allah bas yantiiku al-akil al-sahiih al-naazil min al-sama. 33 Achaan al-akil al-Allah yantiiku da, hu al-naazil min al-sama wa yanti al-haya le kulla l-naas.»
34 Wa gaalo leyah : «Ya sayyidna, antiina al-akil da kulla yoom.» 35 Wa Isa gaal : «Ana bas Khubz al-Haya. Ayyi naadum al-yaji leyi ma yabga jiiʼaan wa ayyi naadum muʼmin beyi ma yabga atchaan. 36 Wa ana ooreetku kadar intu chiftuuni laakin ma aamantu beyi. 37 Kulla l-naas al-abuuyi yikallifni beehum, yaju leyi wa ayyi naadum al-yaji leyi, ana abadan ma naturdah. 38 Ana nazalt leeku min al-sama achaan nisawwi hasab al-yidoorah Allah al-rassalaani wa ma achaan nisawwi hasab al-nidoorah ana. 39 Wa hu yidoor ana ma nikhalli naadum waahid yiwaddir min al-naas al-kallafaani beehum. Wa nigawwimhum kulluhum min al-moot fi l-yoom al-akhiir. 40 Da bas al-cheyy al-abuuyi yidoorah, kulla naadum al-yichiif Ibn Allah wa yiʼaamin beyah yalga al-haya al-abadiiye wa ana nigawwimah fi l-yoom al-akhiir.»
41 Wa fi chaan da, al-Yahuud gammo yihajju ambeenaathum wa yachku minnah achaan hu gaal hu al-akil al-nazal min al-sama. 42 Wa gaalo : «Da ma Isa wileed Yuusuf walla ? Abuuh wa ammah naʼarfuuhum. Kikkeef yuguul : ‹Ana nazalt min al-sama› ?»
43 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Ma tachku minni ambeenaatku. 44 Naadum ma yagdar yaji leyi illa kan abuuyi al-rassalaani yijiibah leyi. Wa l-naadum al-yaji leyi nigawwimah min al-moot fi l-yoom al-akhiir. 45 Wa maktuub fi kitaab al-anbiya : <Allah zaatah yiʼallimhum kulluhum.> Wa ayyi naadum al-yasmaʼ kalaam abuuyi wa yilʼallam minnah, yaji leyi. 46 Ma fi naadum chaaf abuuyi Allah. Illa hu al-jaayi min Allah, hu wiheedah bas al-chaaf abuuyi.
47 «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, al-naadum al-muʼmin beyi ligi al-haya al-abadiiye khalaas. 48 Ana Khubz al-Haya. 49 Juduudku akalo al-manna fi l-sahara wa laakin humman maato. 50 Wa daahu al-akil al-naazil min al-sama wa ayyi naadum al-yaakul minnah ma yumuut. 51 Ana Khubz al-Haya al-nazal min al-sama. Wa ayyi naadum al-yaakul min al-akil da, yiʼiich daayman. Wa l-akil al-ana nantiih le naas al-dunya achaan yiʼiichu, hu laham jismi.»
52 Wa l-Yahuud alkhaalato wa gaalo : «Kikkeef al-naadum da yagdar yantiina lahamah le naakuluuh ?» 53 Wa Isa gaal leehum : «Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, kan intu ma taakulu laham Ibn al-Insaan wa ma tacharbo dammah, ma talgo al-haya. 54 Wa ayyi naadum al-yaakul lahami wa yachrab dammi yalga al-haya al-abadiiye wa nigawwimah min al-moot fi l-yoom al-akhiir. 55 Achaan lahami hu akil sahiih wa dammi charaab sahiih. 56 Wa ayyi naadum al-yaakul min lahami wa yachrab min dammi yasbit foogi wa ana nasbit foogah. 57 Abuuyi al-rassalaani indah al-haya wa ana kula indi al-haya min abuuyi. Wa be misil da, ayyi naadum al-yaakul min lahami yahya achaan ana nantiih al-haya. 58 Wa khalaas, daahu al-akil al-nazal min al-sama. Hu ma misil al-manna al-juduudku akalooha. Humman maato laakin al-naadum al-yaakul al-akil al-ana nantiih yahya ila l-abad.»
59 Wa kulla l-kalaam da Isa gaalah fi hillit Kafar Naahuum wakit hu gaaʼid yiʼallim al-naas fi beet al-sala.
Talaamiiz waahidiin khallo al-Masiih
60 Wa talaamiiz katiiriin simʼo al-kalaam da wa gaalo : «Al-kalaam da gaasi bilheen. Yaatu al-yagdar yahmalah ?»
61 Laakin Isa irif fi galbah talaamiizah gaaʼidiin yachku min kalaamah. Wa hu hajja leehum wa gaal : «Tichakkuku achaan gult al-kalaam da walla ? 62 Tisawwu chunu kan tichiifu Ibn al-Insaan taaliʼ fi l-bakaan al-awwal gaaʼid foogah ? 63 Ruuh Allah yanti al-haya. Wa l-gudra al-insaaniiye ma indaha faayde. Al-kalaam al-gultah leeku jaayi min al-Ruuh wa yantiiku al-haya. 64 Laakin waahidiin minku ma yiʼaamunu.» Achaan min al-bidaaya, Isa irif yaatumman al-ma yiʼaamunu wa irif yaatu al-naadum al-yukhuunah. 65 Wa gaal leehum : «Achaan da bas gult leeku naadum ma yagdar yaji leyi illa kan abuuyi Allah antaah izin.»
66 Wa min al-yoom da, talaamiiz katiiriin khallooh wa ma taabaʼooh battaan. 67 Wa Isa saʼal al-talaamiiz al-atnaachar wa gaal : «Intu kula tidooru tikhalluuni walla ?» 68 Wa Simʼaan Butrus radda leyah wa gaal : «Ya sayyidna, namchu ween ? Inta wiheedak indak kalaam al-haya al-abadiiye. 69 Aamanna beek wa naʼarfu inta bas al-Khudduus al-Allah rassalah.»
70 Wa Isa gaal : «Ya l-atnaachar. Ana zaati ma azaltuku walla ? Laakin waahid minku cheetaan !» 71 Wa fi l-kalaam da, Isa hajja be Yahuuza wileed Simʼaan al-Iskhariyooti al-baʼadeen yukhuunah. Wa Yahuuza da waahid min al-talaamiiz al-atnaachar.
