Jesus mi de yam tchenda
(Gol Mat 6.9-13Mat 7.7-11)1 Bur tu, Jesus nga mi tchen Alona ata yima dingâ. Kid’a mi dap tchendid’a, mam ma hata tu mi dum ala: Salamina, ang had’ami tchenda d’igi Jean ma le suma batemba mi hat mam suma hata na.
2 Jesus mi dazi ala: Le agi tchenegiya ni, agi dagi ala:
Abumiya,
ar suma pet á suburung simiyêngû.
Ar ang mba á te leu manga yam andagad’a.
3 Ar ang hami te mamina burâ ki burâ.
4 Ar ang vat hurung ngei yam tcho mamid’a,
kayam ami vad’ami hurumi woi
yam nge nge pî ma nga mi lami tchod’ina mi.
Ar ang imi kur kuka d’i.
5 Jesus mi dazi kua ala: Ni nge adigagi mi le nga ki banama, mi i atam andjege dangâla, mi dum ala: Bäna, ang ndanï avuna vuna balâ kan hindi. 6 Kayam banana mi tcholï akoid’a, mi mba mi fan ka tchetchem; an nga ki vama ni tinimzi avoroma d’i. 7 Ma nga klavina mba mi dum ala: Ang kawan ndi. An duk wa vuna da’, ami ki grona burumi wa kä, an ndak á tchol akulo á hang avuna d’i. 8 An nga ni dagiya, mam mba mi tchol akulo kayambala mam mi banama d’a d’i. Wani kayam sek ka banam mi segema ped’eta, mam mba mi tchol mi hum vama mam minima.
9 An nga ni dagiya, agi tchenegiya, Alona mba mi hagiya; agi halagi va, agi mba fagiziya; agi dabagi vun gonga, a mba malagiziya. 10 Kayam nge nge pî ma nga mi tchena, Alona mba mi humu; sama nga mi halâ, mba mi fe; sama nga mi dap vun gongina, a mba malamziya. 11 Ni nge adigagi ba, goroma mi tchenem yam avuna ba, mba mi hum ahinad’a ge? D’oze le mi tchenem kulufâ ni, mba mi hum guguina zu? 12 D’oze le mi tchenem asena ni, mba mi hum hurd’ud’a zu? 13 Le agi suma tchona agi wagi á hahle suma djivina mi grogina ni, na ni Abugi ma sä akulona mba mi he Muzuk mam ma bei tchod’a ba na mi suma a nga tchenema kal luo zu?
Jesus mi de woi yam glangâs ma aboi ma a kazi kama
(Gol Mat 12.22-30Mar 3.22-27)14 Jesus nde mi dik muzuk ma tcho ma mbut sana ndumîd’ina woyo. Kid’a muzuk ma tchona mi nde woi dad’a, ma ndumî máma nde mi de zlad’a; ablau suma a le atchap. 15 Wani suma adigazi a dala: Mi dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul amulâ hi muzuk ma tchona mi humzid’a.
16 Suma dingâ a kugumu, a tchenem ala mi tagazi vama simat ma mi tcholï akulona. 17 Wani mi we djib’er ra kuruzid’a, mi dazi ala: Leu d’a lara d’a wal mbà á dur tata mba d’i b’lak keyo, azina mba mi dris kä yam ndrama mi. 18 Le Seitan mi wal wa kä mbà á dur tamu ni, leu mamba mba d’i ka’î nana ge? Kayam agi nga dagi ala an nga ni dik muzuk ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul mi handjid’a. 19 Le an nga ni dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul mi handjid’a ni, grogina a nga digim mbei ni kad’enga hi nge ge? Kayam ndata, azi mba mbut magi suma ka sariyad’a. 20 Wani le an nga ni dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’enga hAlonid’a ni, Alona mi mba wa adigagi á te leu mamba.
21 Le sama ad’engâ mi tchuk ahle suma dur ayîna á ngom aziyamu ni, ahle mama a mba kak djivid’a. 22 Wani le sama ad’eng ma kalama mi mba á dur ayîna ki sed’em mi kuzumu ni, mba mi yo ahle mam suma dur ayîna pet suma mam tin hurum kazina, mba mi b’rau ahle suma mam yozï ata yima dur ayînina woyo.
23 Sama nga ki sed’en nduo na ni man ma djangûna, sama nga mi tok ahlena ki sed’en nduo na, mi pleî nahlena woi mi.
Hulonga hi muzuk ma tchonid’a
(Gol Mat 12.43-45)24 Jesus mi had’azi kua ala: Ata yima muzuk ma tchona mi nde woi kur sanina, mi i ata yima bei mbina á hal yima tuk tama, wani mi fum mbi. Ata yi máma, nga mi dala: An mba ni hulong kur gong man nda an ndeï woi kuad’a. 25 Kid’a mi mbaza d’a, mi fat hurut minda tora woi d’id’ing. 26 Wani mi i yoï muzuk ma tcho ma dingâ kid’iziya ma kalam ki tchod’ina, a tchuk kur gong ndata, a kak kua. Sa máma tcho mam mba dananda mba d’i kal la avoka.
Furî d’a kala
27 Kid’a Jesus nga mi de zla ndata tua d’a, atcha d’a dinga aduk ablau suma ti er ad’ut akulo, ti dum ala: Atcha d’a vud’ung nga hang aponid’a, ti le furîd’a. 28 Wani Jesus mi hulong dat ala: Suma a nga hum zlad’a hAlonid’a a nga ge yazi kä ad’utna, a mba le furîd’a kala.
Suma a djop vama simata ata Jesus
(Gol Mat 12.38-42)29 Ata yima ablau suma a tok gevema, mi nde mi dazi ala: Suma kur atchogoi d’a wandina ni suma tchona. Azi nga hal vama simata, wani an mba ni simad’azizi d’i, ni simata hi Jonas-sa hol. 30 D’igi Jonas mi mbut vama simata mi suma Ninif-fâ na, an Gor Sana mba ni mbut vama simata mi suma kur atchogoi d’a wandina na mi. 31 Kur bur ma ka sariyad’a, amul la abo ma sutnid’a mba d’i tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam ti tcholï adjeu avun dabid’a handagad’id’a, ti mba á hum ned’a hi Salomon-nda. Gola! Ma kal Salomon ki ngolina mi kä wana. 32 Kur bur ma ka sariyad’a, suma Ninif-fâ a mba tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam suma Ninif-fâ a mbut huruzi yam wal la tchid’a hi Jonas-sa. Gola! Ma kal Jonas ki ngolina mi kä wana.
Hat ta yam b’od’a hi tad’id’a
(Gol Mat 5.15Mat 6.22-23)33 Sana mi tin lalam mba akud’a, mi tinit nata yima ngeid’a d’oze ad’u angotna d’i, wani mi tinit nakulo yam agu lalamba, kayam suma kal avona a we b’od’a. 34 Irangî d’igi lalamba hi tangî na. Le irang nga lafiya ni, tang pet ni b’od’a. Wani le irang nga lafiya d’uo ni, tang pet ni nduvunda mi. 35 Kayam ndata, ang gol tang djivi yam b’o d’a nga kurunga, ar ti mbut nduvunda d’i. 36 Le hliwing pet b’od’a ni, yima ding ma ar nduvundina nga d’i, wani hliwing pet ni kur b’od’a d’igi lalamba nga d’i b’o kang na mi.
Jesus mi ve Fariziyêna ki suma hat gata ki zlad’a
(Gol Mat 23.1-36Mar 12.38-40)37 Kid’a Jesus nga mi de zlad’id’a, ma Fariziyêna tu, mi yum á te tena ki sed’emu. Mi i avo hatamu, mi kak kä á te tena. 38 Ata yima Fariziyê máma wuma, mi le atchap, kayam mi te tena bei mbus tamu. 39 Wani Salad’a mi dum ala: Agi Fariziyêna, agi mbuzugi huyok kopma ki tazana, wani hurugi oîd’a ki kula ki murud’umba. 40 Agi suma lilid’a. Alo ma labud’ina, ni ma mi le krovod’ina mi d’uo zu? 41 Ar agi hagi he d’a hawad’a ahlena ni ki hurugi pet mi suma hohoud’a. Hina wani, ahlena pet a mba mbut yed’et kagiya.
42 Wani ni zla d’a hohoud’a kagi agi Fariziyêna, kayam agi hagi dim d’utna, nala, mêta ki rud’a ki d’utna pet. Agi aragi d’ingêra ki od’a hAlonid’a woyo. Wani djivid’a agi lagiziya, agi aragi ma dingâ bei led’a d’i.
43 Ni zla d’a hohoud’a kagi agi Fariziyêna, kayam agi minigi ni zlumiyô suma avo’â kur gongîyo magi suma toka, agi minigi ala suma a gagi depa ad’u su’â. 44 Ni zla d’a hohoud’a kagiya, kayam agi ni d’igi asu d’a blas kä woi d’a suma a nga tit kat a nga wat tuo d’a na.
45 Ma hat gata tu mi dum ala: Ma hat suma, zla d’a ang dat wanda, ang ngulumi ni ami mi.
46 Jesus mi dazi ala: Ni zla d’a hohoud’a kagi agi suma hat gata mi. Kayam agi nga tinigi aneka ngola kel suma, wani agi tagid’a nga dot ki tchitchid’agi d’i. 47 Ni zla d’a hohoud’a kagiya, kayam agi nga minigi asud’a hi suma djok vun Alona suma abuyogi ngolo a tchazinid’a. 48 Kayam ndata, agi ni suma glangâsâ yam sunda habuyogi ngolod’a, kayam azi tchaziya, agi minizi asuwaziya. 49 Kayam ndata, Alona kur ne mamba mi dala: An mba ni sunuzi man suma djok vuna azi ki suma a sunuzina. Suma a mba tchi suma adigaziya, a mba djop vun suma adigazi mi. 50 Kayam ndata, Alona mba mi ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina yam matna hi suma djok vun Alona pet suma azi tchazi käd’u tinda hi duniyad’a deina, 51 tinï ad’ud’a ata matna hi Abel-lâ dei gak mba ata matna hi Zakari ma azi tchum aduk yima ngal ahle suma ngat buzuna ki yima a tinim iram vam mAlonina. Gagazi, an nga ni dagiya, Alona mba mi ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina yam matna hi sum ndazina pet.
52 Ni zla d’a hohoud’a kagi agi suma hat gata, kayam agi hlagi vun lakled’a hi ned’id’a woyo. Agi tagi nga kalagi kua d’i, wani suma a min á kal kuana, agi nga d’eleziya.
53 Ata yima Jesus mi nde woi ata yi mámina, suma hat gata azi ki Fariziyêna a tezem ped’et, a nga djobom yam ahlena teteng. 54 Azi hal lovota á fe zla d’a dinga avunamu.
Al-sala al-rabbaaniiye
1 Wa Isa gaaʼid yisalli fi bakaan waahid. Wa wakit hu kammal salaatah, waahid min talaamiizah hajja leyah wa gaal : «Sayyidna, allimna nisallu misil Yahya allam talaamiizah yisallu.» 2 Wa Isa gaal leehum : «Wakit tisallu, guulu :
‹Ya Abuuna, khalli yaʼarfu kadar usmak khudduus.
Khalli mamlakatak taji.
3 Antiina al-akil
al-yitimmina kulla yoom.
4 Saamih leena zunuubna
misil aniina gaaʼidiin nisaamuhu
kulla l-naas al-khito foogna.
Ma tidissina fi l-tajriba.›»
Masal al-deef al-ja fi l-leel
5 Wa Isa hajja leehum be masal wa gaal : «Nasʼalku cheyy waahid. Kan naadum minku indah rafiig wa hu yamchi leyah fi ust al-leel, yinaadiih wa yuguul : ‹Ya akhuuyi, antiini talaata khubza. 6 Nidoorhum achaan rafiig waahid musaafir jaani wa ma indi cheyy nidayyifah beyah.› 7 Hal akhuuk al-saʼaltah da yurudd leek min daakhal wa yuguul : ‹Khalliini nunuum ! Al-baab masduud wa iyaali maʼaayi naaymiin. Ma nagdar nugumm leek wa la nantiik cheyy.› Da yabga walla ? 8 Wa nuguul leeku kan akhuuk da ma yidoor yugumm yantiik cheyy fi chaan inta rafiigah kula, akiid hu yugumm yantiik kulla cheyy al-tidoorah fi chaan inta bachtantah.
9 «Wa nuguul leeku asʼalo Allah wa hu yantiiku. Fattuchu wa talgo. Duggu baab Allah wa yinfatih leeku. 10 Achaan kulla naadum al-yasʼal da, Allah yantiih. Wa ayyi naadum al-yifattich, yalga. Wa ayyi naadum al-yudugg baab Allah, al-baab yinfatih leyah.
11 «Wa kan naadum minku abu iyaal wa wileedah yatlub minnah huutaay, yantiih daabi fi badal al-huutaay walla ? 12 Walla kan yatlub minnah beed jidaad, yantiih agrab walla ? Abadan. 13 Intu al-muznibiin kula taʼarfu kikkeef tantu chokhol sameh le iyaalku. Wa laakin abuuku Allah akheer ziyaada minku. Wa hu yanti al-Ruuh al-Khudduus le l-naas al-yasʼalooh.»
Gaalo gudrat al-Masiih min Ibliis
14 Wa yoom waahid, Isa yidoor yatrud cheetaan min naadum waahid al-bigi abkam be sabab al-cheetaan da. Wa l-cheetaan marag wa l-abkam hajja. Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen. 15 Laakin naas waahidiin gaalo : «Al-naadum da yatrud al-chawaatiin be gudrat Ibliis kabiir al-chawaatiin.» 16 Wa naas aakhariin dawwaro yijarrubuuh wa talabo minnah yantiihum daliil al-yiwassif kadar gudurtah di jaaye min al-sama.
17 Wa hu irif fikirhum wa gaal leehum : «Ayyi mamlaka kan naasha yiddaawaso ambeenaathum takhrab. Wa buyuutha yidaffugu al-waahid fi l-aakhar. 18 Wa tuguulu ana natrud al-chawaatiin be gudrat Ibliis. Wa laakin kan Ibliis yidaawis nafsah, kikkeef mamlakatah tagdar tagood saabte ? 19 Wa kan sahiih ana gaaʼid natrud al-chawaatiin be gudrat Ibliis, naasku yaturduuhum be gudrat yaatu ? Wa misil da, naasku bas al-yisabbutu foogku al-tuhma. 20 Wa kan ana taradt al-chawaatiin be gudrat Allah zaatah, khalaas mamlakat Allah gaabalatku. 21 Kan raajil gawi gaaʼid yahris gasrah be silaahah kulla ke, misil da kulla khumaamah gaaʼid be l-salaam. 22 Laakin kan naadum gawi minnah yaji yahjimah, hu yakhlibah wa yichiil minnah silaahah al-awwal kulla achamah gaaʼid foogah. Wa khalaas yigassim al-khumaam le jamaaʼtah.
23 «Ayyi naadum al-ma maʼaayi, aduuyi. Wa ayyi naadum al-ma yilimm al-naas maʼaayi, yichattithum.»
Al-cheetaan al-yigabbil
24 Wa Isa gaal battaan : «Wakit cheetaan yamrug min naadum muchootin, al-cheetaan da yamchi misil naadum muwaddir fi l-sahara. Wa yifattich bakaan yinjamma foogah wa ma yalgaah. Wa yuguul : ‹Khalaas, nigabbil fi l-beet al-maragt minnah.› 25 Wa yigabbil le l-naadum da wa yalgaah misil beet nadiif wa mufarrach. 26 Wa l-cheetaan yamchi yijiib maʼaayah sabʼa chawaatiin fasliin minnah ziyaada wa kulluhum yindasso wa yaskunu fi l-naadum da wa khalaas, haalit al-naadum da tabga hawaane min awwal.»
27 Wa wakit hu gaaʼid yihajji le l-naas, mara waahide fi usuthum naadat wa gaalat : «Mabruuk le l-mara al-wildatak wa rabbatak.» 28 Laakin Isa gaal : «Akheer tuguuli mabruuk le l-naas al-yasmaʼo kalaam Allah wa yitaabuʼuuh.»
Talabo min Isa alaama
29 Wa adad al-naas al-yidooru yasmaʼo kalaam Isa gaaʼid yiziid. Wa hu bada yuguul : «Naas al-wakit da fasliin wa yatulbu minni daliil achaan yiʼaamunu beyi. Wa Allah ma yantiihum daliil illa l-daliil hana l-nabi Yuunus. 30 Misil Yuunus bigi alaama le naas madiinat Niinawa, ana Ibn al-Insaan kula nabga alaama le l-naas al-fi wakitna da. 31 Wa fi yoom al-Hisaab, malikat al-wati tugumm sawa maʼa l-naas al-fi wakitna da. Wa hi tisabbit fooghum al-tuhma achaan jaat min aakhir al-ard le tasmaʼ kalaam al-malik Suleymaan al-hakiim. Wa l-yihajji leeku hassaʼ akbar min Suleymaan wa laakin intu ma tubtu. 32 Fi yoom al-Hisaab, naas Niinawa yugummu sawa maʼa l-naas al-fi wakitna da wa yisabbutu fooghum tuhma achaan naas Niinawa taabo min zunuubhum wakit Yuunus ballakh leehum kalaam Allah. Wa l-yihajji leeku hassaʼ akbar min Yuunus wa laakin intu ma tubtu.
Masal nuur al-faanuus
33 «Wa ma fi naadum al-yiʼoogid faanuus wa yilabbidah walla yikhattiih be maaʼuun. Hu yukhuttah fi bakaan foog achaan al-naas al-yadkhulu fi l-beet yichiifu al-deyy.
34 «Wa l-een hi misil faanuus jildak. Kan eenak taybe, kulla jildak gaaʼid fi l-nuur. Wa laakin kan eenak talfaane, jildak yinmali dalaam. 35 Achaan da, khutt baalak. Ma tikhalli al-nuur al-indak yabga adlam. 36 Kan kulla jildak anmala nuur wa ma indah dalaam fi ayyi bakaan, yabga leek misil faanuus yidawwi deyy tamaam.»
Al-Masiih haraj al-ulama
37 Wa wakit Isa kammal al-kalaam da, Fariizi waahid azamah achaan yaakul fi beetah. Wa Isa macha fi beetah wa gaʼad le l-akil. 38 Wa Isa ma khassal iideenah le yabgo taahiriin gubbaal ma yaakul wa l-Fariizi chaafah wa alʼajjab minnah bilheen. 39 Wa l-Rabb Isa gaal leyah : «Intu al-Fariiziyiin wakit tilwaddo, da yabga misil tikhassulu al-kaas wa l-sufra min barra bas. Laakin fi guluubku daakhal intu malaaniin min al-sirge wa l-fasaala. 40 Ya l-juhhaal, intu ma taʼarfu kadar Allah al-khalag al-nuss al-barraani khalag al-nuss al-dakhlaani kula ? 41 Antu al-khumaam al-gaaʼid daakhal fi sufritku wa khalli yabga sadakha le l-masaakiin wa kulla cheyy yabga leeku taahir.
42 «Ya l-Fariiziyiin, al-azaab yarjaaku achaan intu munkaribiin fi l-uchur lahaddi tantu le Allah min al-naʼnaaʼ wa l-kammuun wa ayyi nabaat hana l-haraar al-yugumm fi hoochku. Wa laakin intu nisiitu al-adaala wa mahabbat Allah ! Awwal cheyy, waajib tisawwu al-achya al-muhimmiin dool wa battaan ma tanso kalaam al-uchur.
43 «Ya l-Fariiziyiin, al-azaab yarjaaku achaan tiriidu tagoodu fi l-saff al-awwal fi buyuut al-sala wa intu farhaaniin kan al-naas yisallumuuku be ihtiraam fi l-suug. 44 Al-azaab yarjaaku achaan intu misil al-khubuur al-ma induhum wasim wa l-naas raaykhiin fooghum wa ma yaʼarfu kadar humman khubuur. Al-najaasa al-gaaʼide fiiku daakhal al-naas ma yaʼarfuuha.»
45 Wa waahid min ulama al-Tawraat radda leyah wa gaal : «Ya l-sayyid, be kalaamak da ayyartina aniina kula.»
46 Wa Isa gaal : «Al-azaab yarjaaku intu al-ulama kula ! Be taʼliimku tisawwu al-diin tagiil le l-naas lahaddi bufuut raashum wa abadan ma tidooru tiʼaawunuuhum hatta be cheyy sakhayyar kula. 47 Al-azaab yarjaaku achaan intu gaaʼidiin tabnu khubuur al-anbiya al-juduudku aboohum wa kataloohum. 48 Wa misil da, intu gaaʼidiin tachhado kadar tikhassudu be l-cheyy al-juduudku sawwooh. Aywa, achaan humman bas al-kataloohum wa intu bas al-tabnu khubuurhum. 49 Wa fi chaan da, Allah wassaf hikmatah wakit gaal : ‹Nirassil leehum anbiya wa rusul. Waahidiin minhum yaktuluuhum wa waahidiin minhum yitaʼʼubuuhum.› 50 Wa khalaas kulla l-anbiya al-kataloohum fi ayyi zaman, dimmithum taji fi raas hana l-naas al-fi wakitna da. 51 Aywa, nuguul leeku min dimmit Haabiil wileed Adam lahaddi dimmit Zakariiya al-katalooh been beet Allah wa l-madbah, dimmithum kulluhum taji fi raas al-naas al-fi wakitna da.
52 «Ya intu al-ulama, al-azaab yarjaaku achaan chiltu muftaah al-ilim. Intu zaatku ma andasseetu wa battaan al-naas al-yidooru yindasso, intu dahartuuhum minnah.»
53 Wakit Isa gamma macha min hinaak, al-ulama wa l-Fariiziyiin bado yikhaalufuuh be chidde wa yasʼalooh suʼaal katiir 54 achaan yalgo fursa le yakurbuuh be kalaamah al-yuguulah.
