Jesus mi sut sama tugud’eid’a
1 Jesus mi kal avo hi ma ngolâ hi Fariziyênina kur bur ma sabatna á te tena. Suma a nga ata yi mámina a so irazi kamu. 2 Wani sama nga ki tugud’ei d’a hop ma dudupma mi nga tchola avoromu. 3 Jesus mi de mi suma hat gata azi ki Fariziyêna ala: Gat meid’a ar lovota á sut sama tugud’eid’a kur bur ma sabatna d’oze hawa zu?
4 Wani azi dum nga zla d’i. Mi ve sa máma, mi sud’umu, mi aram mi iya. 5 Jesus mi dazi ala: Ni nge adigagi ba, goroma d’oze amuhl mama mi nde golong kur bur ma sabatna ba, mba mi hlum mbei d’uo ge? 6 Azi fe nga zla d’a á dum balum mbi.
D’ogol ma yam te ma tela ki te ma lunina
7 Ata yima Jesus mi we suma a yazi yam tenina a nga hal yima avo’â á kakina, mi dazi zla d’a d’ogola ala: 8 Le sana mi yang ata yima tela ni, djivid’a ang kak yam zlam mba avoka d’i, dam mi yi nga sama kalangâ kla. 9 Sama yagi dja’â mba mi mba, mi dang ala: Ang he zlam mba wanda mi sama wana. Kayam ndata, ang mba kak yam zlam mba bugola ki zulona. 10 Wani le sana mi yangû ni, ang i kak yam zlam mba bugol kisa tua ba, sama yangâ le mi mba, mba mi dang ala: Bäna, ang i kak sä yam zlam mba avoka. Hina wani, ang mba fe subura avok suma pet suma a nga kak kä ki sed’eng avun tenina. 11 Kayam nge nge pî ma mi hle yam akulona, a mba hulongôm yam kä, sama ge yam kä na, a mba hlum yam akulo mi.
12 Jesus mi de mi sama mi yum yam tenina ala: Ata yima ang le te ma faleina, d’oze ma fladegenina, ar ang yi ni buniyôngâ d’oze b’oziyongâ d’oze simiyêng ngoze ndrong suma ndjondjoîna d’i, dam azi mba yang avin balum te mangâ kla. 13 Wani ata yima ang le te ma lunina, ang yi ni suma houd’a ki suma homozed’a ki suma dileîd’a ki suma duka. 14 Ang mba le furîd’a, kayam azi nga ki vama a hangzi balum mbi. Alona mba mi wuragang kur bur ma a mba tchol suma d’ingêrâ akulona.
D’ogol ma yam te ma ngolîna
(Gol Mat 22.1-10)15 Sana aduk suma a nga te tena ki Jesus-na, kid’a mi hum zla ndatid’a, mi dum ala: Sama mba mi te tena kur leud’a hAlonid’ina, mi le furîd’a.
16 Wani Jesus mi dum ala: Sana mi le te ma ngolâ ki fladege, mi yi suma ablaud’a. 17 Kid’a yima tena ndaka, mi sun azong mama yam suma mi yazina ala: Agi mbeyegïya! Ki tchetchemba, an min wa ahlena pet da’. 18 Wani azi pet a ndjak vunazi tu, a nde tchenem hur ma vata. Ma avo’â mi dum ala: An gus asinena, mbeî an i ni golomu. An tchenengû, ang vat hurung ngei kanu, ang aranu. 19 Ma dingâ mi dum ala: An gus amuzleina kakap vahl, an i ni kuguziya. An tchenengû, ang vat hurung ngei kanu. 20 Ma dingâ mi dum ala: An vatchad’a. Kayam ndata, an ndak á i d’i. 21 Azong máma mi hulongâ, mi de zla ndata mi salama. Ata yi máma, salama hurum mi zala, mi de mazong mama ala: Ang i atogo kur lovot ta ngola kangrazina, ang mbeï ki suma houd’a ki suma homozed’a ki suma duka ki suma dileîd’a mi. 22 Bugola, azong mama mi dala: An le wa vama ang han vuna kama; yina ar nga kä hawa tua. 23 Salama mi hulong dum ala: Ang i kur lovot ta avun kangâna hasinena, ang i yoï suma a i kurâ kad’enga, kayam hur aziyan mi oyâ. 24 Kayam ndata, an nga ni dagiya, aduk suma an yazina, sa tu pî mba mi djuk te mana d’i.
Lovot ta ndak á mbut ma hata hi Jesus-nid’a
(Gol Mat 10.37-38)25 Ablau suma a nga tit glovot ki Jesus. Mi mbut iram mi dazi ala: 26 Le sana mi mba gevenu, mi noî nga abum azi kasum kamamba ki groma ki b’oziyom suma andjofâ ki suma aropma mi noî nga mam tamba woi d’uo ni, mi ndak nga man ma hata d’i. 27 Nge nge pî le mi hle nga agu mam ma b’ala mi tit nga ki ad’un nduo ni, mi ndak nga man ma hata d’i.
28 Ni nge adigagi ba, le mi min á min gong nga fiyak ka ndjola, mi kak kä, mi ndum bege mamba, mi we na ni ti ndak á tewet toze ti ndak á tewet tuo zi ge ge? 29 Dam, le mi gat ad’ud’u, le mi tewet tuo ni, suma a wuma pet a mba lazamu, 30 a dala: Sa máma mi nde á min gong nga fiyak ka ndjola, wani mi ndak á tewet ti.
31 D’oze amul ma lara ba, le mi i á dur ayîna kamul ma dingâ bei mi kak kä mi djib’er avok á we tala na ni mam ma nga ki mam suma dudubud’a dogona, mi ndak á i dur ayîna ki sama mi nga ki suma dudubud’a dok mbàna zi ge? 32 Le mi ndak kuo ni, kid’a amul máma mi sä dei tua d’a, mam mba mi ge sunda á min zla mazid’a. 33 Ni na mi, nge nge pî adigagi le mi ar ahligiyem mbei pet tuo ni, mi ndak á kak man ma hata d’uo mi.
Hat ta yam ndjuvu ma zlam nga d’uo nid’a
(Gol Mat 5.13Mar 9.50)34 Jesus mi had’azi kua ala: Ndjuvuna ni vama djivina, wani le ayâm mi pat teyo ni, ni ki me ba, a mba minim ki blangâma kamas ke? 35 Mi ndak á le vama djivi yam andagad’a d’oze djimgilâ d’uo mi, a mba kom sä ni woi abua. Sama nga ki humba á humbina, ar mi huma.
Al-Masiih chafa fi yoom al-sabt
1 Wa yoom waahid, naadum min kubaaraat al-Fariiziyiin azam Isa achaan yaakul maʼaayah wa Isa macha leyah fi beetah. Wa da yoom al-sabt wa l-diifaan al-aakhariin khatto baalhum fi Isa achaan yichiifu chunu al-cheyy al-yisawwiih. 2 Wa hinaak giddaamah fi naadum muwarrim. 3 Wa Isa saʼal ulama al-Tawraat wa l-Fariiziyiin wa gaal : «Fi yoom al-sabt, halaal leena nachfu al-mardaaniin walla ?» 4 Wa ma gaalo leyah cheyy. Wa hu karab iid al-mardaan wa chafaah wa khallaah macha. 5 Wa Isa saʼalaahum battaan wa gaal : «Kan naadum minku indah wileed walla toor al-wagaʼ fi biir fi yoom al-sabt, yisawwi chunu ? Ma yamurgah ajala walla ?» 6 Wa ma gidro yuruddu leyah fi l-kalaam da.
Al-waajib fi l-aawaaziim
7 Wa Isa chaaf kadar ayyi deef dawwar yagood fi l-bakaan al-kubaaraat yagoodu foogah. Wa hajja leehum be masal wa gaal : 8 «Kan naadum yaʼazimak fi aazuumit al-iris, ma tukhutt nafsak fi bakaan al-kubaaraat. Akuun azamo deef kabiir minnak. 9 Wa l-naadum al-azamaaku yaji leek wa yuguul : ‹Khalli al-raajil da yagood fi bakaanak.› Wa khalaas al-eeb yakurbak wa tugumm tamchi fi l-bakaan al-wara.
10 «Laakin kan yaʼazumuuk, amchi agood fi l-bakaan al-wara. Wa fi l-haala di, wakit siid al-beet yaji leek, hu yuguul : ‹Ya rafiigi, taʼaal giddaam.› Wa misil da hu yicharrifak giddaam kulla l-naas al-maʼaak fi l-aazuuma. 11 Achaan ayyi naadum al-yisawwi nafsah kabiir, Allah yisawwiih sakhayyar. Wa l-naadum al-yisawwi nafsah sakhayyar, Allah yisawwiih kabiir.»
12 Wa Isa hajja le l-naadum al-azamah fi beetah wa gaal : «Kan tisawwi aazuuma walla hafla, ma taʼazim rufgaanak wa la akhwaanak wa la naas gabiiltak wa la jiiraanak siyaad al-maal. Achaan kan taʼazim al-naas dool, akuun humman yaʼazumuuk fi aazuumithum wa da bas yabga leek ajrak. 13 Laakin wakit tisawwi aazuuma, aʼazim al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-uruj wa l-amyaaniin achaan yaakulu maʼaak. 14 Wa Allah yibaarikak achaan humman ma yagdaro yigabbulu leek cheyy. Wa Allah yiʼaajirak wakit buʼaas al-saalihiin.»
Masal al-aazuuma wa l-diifaan
15 Wa naadum waahid al-gaaʼid yaakul maʼaayah simiʼ al-kalaam da wa hajja le Isa wa gaal : «Mabruuk le l-naas al-yilʼachcho fi aazuuma hana mamlakat Allah !»
16 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid sawwa aazuuma kabiire bilheen wa azam foogha naas katiiriin. 17 Wa wakit al-aazuuma tamma, hu rassal abdah le l-naas al-maʼzuumiin achaan yuguul : ‹Khalaas, taʼaalu ! Kulla cheyy jaahiz leeku.› 18 Wa laakin kulluhum talabo minnah yisaamihhum achaan ma yaju. Al-naadum al-awwal gaal : ‹Hassaʼ bas biʼt zereʼ wa waajib namchi nichiifah. Natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 19 Wa naadum aakhar gaal : ‹Ana biʼt achara tiiraan achaan yakhdumu be harraataati wa ana maachi nijarribhum. Achaan da, natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 20 Wa naadum aakhar gaal : ‹Akhadt mara wa achaan da ma nagdar naji.›
21 «Wa l-abid gabbal le siidah wa ooraah be kalaamhum. Wa siid al-beet da ziʼil zaʼal chadiid wa gaal le abdah : ‹Yalla, amchi ajala ajala fi chawaariʼ al-madiina wa fi kulla duruubha wa jiib fi beeti al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-amyaaniin wa l-uruj.› 22 Wa baʼad chiyya, al-abid gaal leyah : ‹Ya siidi, ana sawweet misil inta amartini beyah wa l-bakaan lissaaʼ faddal.› 23 Wa siidah radda leyah wa gaal : ‹Amchi barra min al-madiina fi duruub al-kadaade wa aʼasirhum le l-naas achaan yaju fi l-aazuuma lahaddi beeti yinmali. 24 Wa nuguul leeku ma fi naadum waahid min al-naas al-awwal azamtuhum yaakul cheyy min aazuumti.›»
Tabiʼiin al-Masiih ma hayyin
25 Wa naas katiiriin bilheen maachiin maʼa Isa. Wa hu anlafat leehum wa gaal : 26 «Kan naadum yidoor yabga tilmiizi, waajib yiriidni ziyaada min abuuh wa ammah wa martah wa iyaalah wa akhwaanah wa akhwaatah. Waajib yiriidni ziyaada min nafsah kula. 27 Wa kan naadum aba ma yilhammal taʼab al-saliib wa ma yitaabiʼni le l-moot, ma yagdar yabga tilmiizi.
28 «Kan naadum minku yidoor yabni gasir, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yagood tihit wa yisawwi al-hisaab achaan yaʼarif kan indah gurus al-waajib le yikammil al-buna. 29 Hu ma yidoor yukhutt asaas al-gasir kan ma yagdar yikammilah achaan kulla l-naas al-yichiifuuh, yichchammato leyah. 30 Yuguulu : ‹Al-naadum da bada yabni laakin ma gidir yikammilah.›
31 «Wa kan naadum malik wa yidoor yidaawis malik aakhar, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yifakkir adiil. Hu yidoor yaʼarif kan be askarah al-achara alif hu yagdar yidaawis al-malik al-indah ichriin alif askar. 32 Wa kan ma yagdar, hu yirassil naadum achaan yimassilah wakit al-adu lissaaʼ gaaʼid baʼiid achaan yisawwi maʼaayah suluh. 33 Wa be misil da, kan ayyi naadum minku ma yikhalli minnah kulla cheyy al-indah, hu ma yagdar yabga tilmiizi.
34 «Taʼarfu kadar al-mileh adiil. Laakin kan taʼaamah bigi ma fiih, chunu yigabbilah ? 35 Al-mileh al-misil da ma indah faayde wa la le l-turaab wa la le l-baʼar. Wa khalaas, al-naas yidaffuguuh barra. Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»