ZLA D’A D’OGOLÂ HI SALOMON-NDA
Zla d’a de d’a d’ogol la yam titid’a
1 Zla d’a d’ogolâ hi Salomon-nda ba wana:
Gor ma ned’a nga mi labum tam djivid’a,
wani gor ma lilid’a mi b’lak hur asum heî.
2 Ndjondjoî d’a a fat ki mbut irid’a zlat nga d’i,
wani d’ingêra nga d’i prut sana woi avun matna.
3 Ma didina nga mi ar sama d’ingêrâ meid’a tchum mbi,
wani nga mi d’el suma asa’atna yam ahle suma azi minizina.
4 Sama nga mi le sunda ndjondjoîna mi mbut ni ma houd’a,
wani suma a nga le sunda akud’a kekengâ a mbut ni suma ndjondjoîna mi.
5 Sama nga mi tok awuna awalina ni sama ned’a,
wani sama nga mi bur sena ata yima fet awunina ni sama mi mba ki zulonina.
6 Vun ma b’ed’a nga yam suma d’ingêrâ,
wani zla d’a ndavun suma asa’atnid’a ni murud’umba.
7 Djib’er ra yam sama d’ingêr ma mi mitna ni b’e vuna,
wani a mba mar rei yam simiyê suma asa’at suma a bona.
8 Sama ned’a kuruma mba mi tit yam vun ma hed’a,
wani sama zla d’a lilid’a nga d’i ndavunama, mi i ni kur bad’a.
9 Sama mi tit tit ta ata yatina nga mi kak ki halasa,
wani sama nga mi tit tit ta ata yat tuo d’ina, ad’um mba d’i ge woyo.
10 Sama nga mi tchem irina mi mba ni ki ndaka,
wani sama zla d’a lilid’a nga d’i nde avunama, mi i ni kur bad’a mi.
11 Zla d’a ndavun suma d’ingêrîd’a ni sidei arid’a,
wani zla d’a ndavun suma asa’atnid’a ni murud’umba.
12 D’ugura nga d’i tchol ki huneîd’a aduk suma,
wani od’a nga d’i zlup yam tcho d’a lara ge pet mi.
13 Ang fe ned’a navun sama wad’ud’a,
wani blafâ ná to sama bei wäd’u zlad’a ba na.
14 Suma ned’a a nga tok wed’a,
wani zla d’a ndavun sama lilid’id’a mba d’i mba ki b’laka atogo zak.
15 Fed’a hi sama ndjondjoînid’a ni d’igi azì ma ngol ma ad’eng ma ngunguna na,
wani b’laka hi suma houd’id’a ni hou mazid’a.
16 Sunda hi sama d’ingêrîd’a nga d’i hum arid’a,
wani fed’a hi sama asa’atnid’a ni yam tcho d’a led’a.
17 Sama nga mi ngom hatina mi hle ni lovot ta i kur arid’id’a,
wani sama nga mi noî ngopina mi vit ni tam mbeyo.
18 Sama nga mi ve sana kurum gumuna ni sama ka zlad’a,
wani sama lilid’a nga mi tchuk zla d’a aboina yam ndrama aduk suma.
19 Sama tchit heîna nga mi ba bei le tchod’a d’i,
wani sama nga mi ngom vunam ped’etna ni sama wäd’u zlad’ina.
20 Zla d’a ndavun sama d’ingêrîd’a ti kal kawei ma hap ma a manama,
wani djib’era hi sama asa’atnid’a ni zla d’a afid’igid’a.
21 Zla d’a ndavun sama d’ingêrîd’a nga d’i tak lovota mi suma ablaud’a,
wani suma lilid’a a nga bo ni yam bei we mazid’a.
22 B’e vuna hi Ma didinina nga mi mbut sana ma ndjondjoîna,
wani nga mi hum hur ma wura kam kua hina nde d’i.
23 Sama lilid’a mi gol tcho d’a led’a ni vama luna iramu,
wani sama wad’ud’a, tam nga d’i lum djivid’a yam ned’a mi.
24 Vama sama asa’atna nga mi lum mandarama, ni mam ba, mba mi mba kamu,
wani vama suma d’ingêrâ a nga minima, Alona mba mi haziziya.
25 Ata yima mbirlimba nga d’i kalâ, nga d’i i ki sama asa’atna,
wani sama d’ingêrâ mi arî tchola ngingring burâ ki burâ.
26 D’igi süm ma azleîna mi zleyêng siyang na, d’igi andosâ mi tchuvud’ung irang na mi,
sama azulomba mi le ki sama mi sunuma ni hina dedege mi.
27 Suma a le mandara Ma didinina a mba te tatâ,
wani suma asa’atna a mba ar buruzi avoroziya.
28 Hur ma tinda hi suma d’ingêrîna ni furîd’a,
wani hur ma tinda hi suma asa’atnina mba mi dap pei hawa.
29 Ma didina ni gulumun ma ad’eng ma ngunguna hi suma iratnina,
wani nga mi b’lak suma batrangâ woyo.
30 Sama d’ingêrâ mba mi giget abo va tu d’i,
wani suma asa’atna a mba kak yam ambasa d’i.
31 Zla d’a ti ndavun ma d’ingêrîd’a ni ned’a,
wani sin nda ti de zla d’a ata yat tuo d’id’a a mba ngad’at teyo.
32 Zla d’a ti ndavun ma d’ingêrîd’a ni zla d’a djivid’a,
wani zla d’a ti ndavun ma asa’atnid’a ni zla d’a ata yat tuo d’a.
Hikmat al-malik Suleymaan
1 Amsaal Suleymaan ibn Dawuud.
Al-wileed al-hakiim yifarrih abuuh wa ammah
wa l-wileed al-matmuus kamaan yaktulhum be hammah.
2 Al-maal al-haraam ma yifiidak
wa laakin adaaltak tinajjiik min al-moot.
3 Allah ma yijiib le l-saalihiin al-juuʼ
wa ma yanti le l-aasiyiin al-cheyy al-garmaaniin leyah.
4 Tabbigiin al-iideen bijiib al-fagur
wa laakin al-iid al-khaddaama tijiib al-khuna.
5 Al-yilimm aklah fi wakt al-gatiʼ,
aagil ziyaada
wa l-yunuum fi l-darat,
yiwassif fasaadah.
6 Al-baraka tanzil fi raas al-saalihiin
wa be sabab al-lisaan,
al-unuf yanzil fi l-aasiyiin.
7 Zikir al-saalih baraka
wa laakin usum al-aasi afin.
8 Al-galb al-hakiim yakhbal al-wasiiye
wa laakin lisaan al-munaafikh yijiib al-wadaar.
9 Al-yamchi adiil yiʼiich be amaan
wa laakin al-ma yamchi adiil yinʼarif.
10 Al-een al-takhmiz tijiib al-barjaal
wa lisaan al-munaafikh yijiib al-wadaar.
11 Lisaan al-saalih yijiib al-haya
wa lisaan al-aasi yilabbid unufah.
12 Al-karaahiiye tisabbib al-huraaj
wa laakin al-mahabba tisaamih al-khata.
13 Al-hikma tinlagi fi khachum al-faahim
wa l-ma indah fihim, al-soot yifahhimah.
14 Al-hakiimiin yakhzunu al-ilim
wa laakin kalaam al-munaafikhiin yigarrib al-halaak.
15 Al-maal al-katiir
yahmi siidah misil madiina gawiiye
wa l-fagur
yisabbib halaak al-masaakiin.
16 Be maal ujurtah,
al-saalih yijiib al-haya
wa be maksabah halaalah,
al-aasi yisawwi al-zanib.
17 Al-yahfad al-wasiiye chaayil derib al-haya
wa l-yaaba al-nasiihe yiwaddir nafsah.
18 Al-yilabbid karaahiiytah kaddaab
wa l-yagtaʼ al-naas matmuus.
19 Katarat al-kalaam tarmi fi l-khata
wa laakin al-yahfad lisaanah aagil.
20 Lisaan al-saalih misil al-fudda al-saafiye
wa laakin galb al-aasi ma indah faayde.
21 Kalaam al-saalihiin yanfaʼ naas katiiriin
wa laakin min gillit al-fihim yumuutu al-munaafikhiin.
22 Al-khuna yaji be barakat Allah.
Wa balaaha, kan tatʼab kula, ma talga cheyy.
23 Sawwiyiin al-fasaala halu le l-matmuus
wa fattichiin al-hikma halu le l-faahim.
24 Al-aasi yalga al-cheyy al-yakhaaf minnah
wa laakin al-saalih yalga al-yitmannaah.
25 Wakit al-riih al-chadiide taji,
le l-aasi tichiilah
wa laakin al-saalih saabit daayman.
26 Al-kaslaan yudurrah le l-yikhaddimah
misil al-dukhkhaan fi l-uyuun aw al-suusa fi l-sunuun.
27 Al-khoof min Allah yiziid al-umur
wa laakin al-aasiyiin, siniinhum yigassuru.
28 Acham al-saalihiin yijiib al-farha
wa laakin muna al-aasiyiin ma yilhaggag.
29 Derib Allah yahmi al-tamaamiin
wa laakin yahlik al-fasliin.
30 Al-saalihiin ma yibarjulu abadan
wa laakin al-aasiyiin ma yaskunu fi l-ard.
31 Kalaam al-saalih yijiib al-hikma
wa lisaan al-kaddaab yingatiʼ.
32 Kalaam al-saalih yaʼajib
wa kalaam al-aasi kulla kidib.