Salomo ɓaŋ mǝlaŋ Farao kanne
(2 KeeƁ 1:3-12)1 So Salomo ɓaŋ mǝlaŋ Farao goŋ sǝr Egiɓ kanne, kaa ne ki yaŋ David, ŋhaa kaa byak yaŋ ah ne yaŋ mǝ Dǝɓlii tǝkine ɓaale yaŋ Jerusalem vuu vǝr daŋ ɗǝ. 2 Ne cok ah za a joŋra syiŋ pǝ cok ma tǝgeere, mor ne cok ah ka ɓah vuura yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii ya ba.
3 Salomo a 'yah Dǝɓlii pǝlli, a syee mor ɓǝ mai pah ah David mo lai ko ne ko. Sai fan vaŋno to, a ŋgom fan joŋ syiŋ ne tǝkine tǝǝ ɓǝrdi pǝ cok ma tǝgeere.
Salomo fii fatan jol Masǝŋ mor kaa goŋe
4 Comki goŋ Salomo kal ge Gibeon mor ka ga joŋ syiŋ gŋ, mor cok ma tǝgee mayǝk lii ah gŋ. Ge joŋ syiŋ pǝ cok joŋ syiŋ ah zahlǝŋ pǝpãare. 5 Dǝɓlii Masǝŋ cuu suu ah nyi Salomo ne lom Gibeon faa: Mo fii fan mai mo tǝ 'yahe, ka me nyi nyi mo. 6 Salomo zyii faa: Amo joŋ ɓǝ sãh wo dǝɓ yeɓ ɓo pa ɓe David, mor syee mor ɓo pǝsãh ne goŋga tǝkine zahzyil vaŋno. Amo kan ɓǝ sãh ah ɓo mor ah ne mai mo nyi we ma kaa goŋ tǝ fakal ah nyi ko tǝgbana ɓǝ ah mo joŋ ɓo tǝ'nahko. 7 Zǝzǝ̃ǝko, Dǝɓlii Masǝŋ ɓe, mo ɓaŋ dǝɓ yeɓ ɓo kan goŋ ne pǝ cok pa ɓe David, amma ame pǝlaŋne, me tǝ fahlii kaa goŋ ya. 8 Me no tǝtǝl za mai amo ye mo nǝǝ ra ɓo, zan ah pǝpãare, dǝɓ ka gak kee ra ya jol pãa ɓǝǝra. 9 Mo nyi tǝtǝl ma tan fan nyi me, ka me ŋgoŋ kiita ne mor ka woŋ tǝgǝǝ ɓǝ sãh ne ɓǝɓe', mor mo ka nai ya ɓe, azu yee gak ŋgoŋ kiita tǝ za ɓo mapãa mai ne?
10 Fan mai Salomo mo fii naiko, ɓǝ ah 'nyah suu Dǝɓlii. 11 So Masǝŋ faa nyi ko: Mor mo fii fan maiko, mo fii ka zah'nan cee ɓo mo nǝn wo sǝr a, mo fii laŋ mor ka mo yea pǝkǝ̃ǝ pǝlli ye ya, amma mo fii fatan mor ka tan goŋga, 12 me ga joŋ tǝgbana ɓǝ faa ɓo, me ga nyi fatan nyi mo ne tǝtǝl ma foo ɓǝ. Daga kǝpel ɓo dǝɓ ma na mo kǝka, so dǝɓ ma na mo ka ga ur fahfal ɓo laŋ ya ta. 13 Me ga nyi fan mai mo fii ya laŋ nyi mo, me ga nyi kǝ̃ǝ tǝkine yǝk nyi mo. Ne cok zah'nan cee ɓo daŋ, goŋ ma na mo ka yea ya. 14 Mo syee tǝ fahlii ɓe ra ɓe, mo gbǝ ɓǝ lai ɓe tǝkine ɓǝ faa ɓe tǝgbana pa ɓo David mo joŋ ɓe, me ga soɓ zah'nan ɓo nǝn wo sǝrri.
15 Ne cok Salomo mo kpiŋ, so tǝ, Masǝŋ ye faa ɓǝ ɓo ne ki ne lomme. Pii soo ge yaŋ Jerusalem, ge uu pel sunduku gbanzah Dǝɓlii, joŋ syiŋ suŋwii, tǝkine syiŋ ma nyi jam. So joŋ farel malii ah ɗii za yeɓ ah ra daŋ ne ko.
Kiita Salomo mo ŋgoŋ
16 Ne cok ah ŋwǝǝ tǝkoi gwa gera wo goŋ Salomo, ge haira pel ahe. 17 Mawin maki ah vaŋno faa: Me pǝǝ mo dǝɓlii ɓe goŋe, ame ne mawin nyẽe ru kaa ɓo ɓǝr yaŋ tǝ vaŋno, ame byaŋ welle, ako laŋ a ɓǝr yaŋ ko ta. 18 Ne cok me byaŋ joŋ zah'nan sai, mawin nyẽe laŋ ge byaŋ we ta. Aru ne ki, dǝɓ ki kǝka wo ɓuu ɓǝr yaŋ ya, sai aru ye ɓǝr yaŋ gwa gwa to. 19 We mawin nyẽe wǝ ne suŋni, mor ako ye swǝ tǝl ahe. 20 Ur ne kǝsyisuŋ ge ɓaŋ we ɓe pel ɓe ka mabyak ɓo nǝnǝm ɓo, ge sor ge pel ahe, amma so ɓaŋ we mǝ ah ma wul sor gee me pelle. 21 Ne cok me ur ne zah'nan ka nyi won nyi we ɓe o, me so ẽe o, we ma ɓe me byaŋ ko ye ka. 22 So mawin maki ah faa: Ka noo ya, we ma ɓe ko ye we ma ne nǝnni, we mai mo wǝ ɓo ma ɓo yo. Mawin ma zahnahpel laŋ faa: Ka, we ma ɓo ko ye mai mo wǝ ɓo ko, we mai mo ne nǝn we ɓe yo. Faara pel goŋ naiko.
23 So goŋ faa: Dǝɓ mai a faa: We mai mo ne nahnǝn we ɓe yo, we ma ɓo ko ye we ma wulli. Dǝɓ mai laŋ faa nai ta. 24 Goŋ so faa: We ɓaŋ kafahe gee me ne ko. Ɓaŋra kafahe gee goŋ ne ko. 25 So faa: We ɓǝl we mai mo ne nahnǝn ne kafahe kǝsyil gwa, ka we ɓaŋ raita ah nyi mawin maino, ka we so ɓaŋ raita ah maki ah nyi mawin ma ŋhaano.
26 So mawin mai wel ah ye mo ne nahnǝn faa ɓǝ nyi goŋe, faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, mo nyi we mai mo ne nahnǝn nyi nyi ko, mo i ko pǝ wul ka. (Mor zahzyil ah tǝ swaa ɓǝ wul wel ahe.) Amma mawin maki ah faa: We ɓǝl o, ka ciŋ we ma ɓe ya, ka ciŋ laŋ ma ɓo ya ta. 27 So goŋ faa: We nyi we mai mo ne nahnǝn ge nyi mawin ma faa ɓǝ zahnahpelle, we i wel ah pǝ wul ka, ako ye mǝ ahe.
28 Za Israel daŋ mo laara ɓǝ kiita mai goŋ mo ŋgoŋ naiko, ɗuura gal goŋe, mor kwora, Masǝŋ nyi fatan ɓo nyi ka ŋgoŋ kiita goŋga.
Salomo̰ taa ŋgolə mbai gə́ Ejiptə gə́ dené ləa
1 Salomo̰ ɔm na̰’d gə Parao̰, mbai gə́ Ejiptə gə goo rəw taa gə́ yeḛ taa ŋgonee gə́ dené kára gə́ dené ləa lé. Yeḛ ree səa aree si mee ɓee-boo’g lə Dabid, saar karee tɔl kula gə́ wɔji dɔ kəi ləa-yeḛ ləm, gə kəi lə Njesigənea̰ ləma, gə ndògo-bɔrɔ gə́ gugu dɔ Jerusalem ləm lé bém tɔ.
2 Koso-dəwje d’inja nékinjanéməsje dɔ looje gə́ ndəw’g ya kára ba mbata saar mee ndəa’g neelé deḛ ra kəi gə mbata ri Njesigənea̰ el ɓəi. 3 Salomo̰ unda Njesigənea̰ dan kəmee’g ləm, gə un néraje lə bɔbeeje gə́ Dabid lad ləm tɔ. Nɛ né kára ba lé dɔ looje’d gə́ ndəw ya kára ba ɓa yeḛ inja nékinjanéməsje keneŋ ləm, yeḛ roo néje gə́ ə̰də sululu keneŋ ləm tɔ.
Salomo̰ dəji Njesigənea̰ kəmkàr mba ko̰ ne ɓee
4 Mbai aw Gabao̰ mba kinja nékinjaməs keneŋ mbata yee ɓa to loo gə́ ndəw gə́ boo ur dɔ mareeje’g. Salomo̰ inja nékinjanéməsje gə́ ka̰ roo as tɔl-dɔg (1.000) dɔ loo-nékinjaməs’g neelé. 5 Loo gə́ Gabao̰ lé Njesigənea̰ teḛ dɔ Salomo̰’g gə ni loondul’g ndá yeḛ ulá pana: Maji kari dəjim né gə́ i ndigi mba kam m’ari ya.
6 Salomo̰ tel ilá keneŋ pana: I ra gə bɔm Dabid gə́ to kura ləi lé boo-némeemajije mbata yeḛ njaa nɔḭ’g gə ŋgonkoji ləm, gə néra gə́ gə dɔ najee ləma, mée to kára ba sur dɔi’g ləm tɔ, gə goo boo-némeemajije neelé ɓa i aree ne ŋgon gə́ si dɔ kalimbai’g ləa ɓogənè ya. 7 Ɓasinè lé Njesigənea̰ Ala ləm, i ar kura ləi taa tor bɔbeeje gə́ Dabid loo ko̰ɓee’g ləa, nɛ ma m’to basa ɓəi, m’as gər goso kɔr no̰ dəwje el ɓəi tɔ. 8 Kura ləi si mbuna koso-dəwje’g ləi gə́ i mbər dee, to koso-dəwje gə́ taa loo pəl-pəl, gə́ dəw askəm tura dee əsé koo bula lə dee el mbata bula lə dee gə́ al dɔ loo sula lé tɔ. 9 Bèe ndá maji kari ula gosonégər mee kura’g ləi gə mba karee gaŋg ne rəwta lə koso-dəwje ləi ləm, gə mba gər kɔr ne kəm né gə́ maji gə né gə́ majel ləm tɔ. Mbata see na̰ ɓa a kaskəm gaŋg rəwta lə koso-dəwje ləi gə́ to dəwje gə́ bula digi-digi neelé gə dɔrea wa.
10 Né gə́ Salomo̰ dəji neelé taa kəm Mbaidɔmbaije rəgm ya. 11 Yen ŋga Ala ulá pana: To gə́ yee gə́ nee ɓa gə́ né gə́ i dəji mbata i dəji si kar kuri əw el ləm, i dəji nébaoje el ləma, i dəji mba kar njéba̰je ləi d’wəi el ləm tɔ nɛ i dəji gosonégər ɓa gə mba kɔr ne kəm ta gə́ gə dɔ najee ndá, 12 aa oo, m’a ra né gə goo ta gə́ teḛ tai’g lé ya. M’a kula ta kəmkàr gə gosonégər məəi’g yaa̰ gə mba kar dəw oo gari gə́ togə́bè kédé nɔḭ’g el ləm, dəw gə́ a kas səi gə́ a korè gooi kara a koo el ləm tɔ. 13 M’a kari né gə́ raŋg gə́ i dəji el, nébaoje ləm, gə riɓar ləm tɔ gə mba kar ndɔ si kəmba ləi lé mbai gə́ rara kara gə́ a kas səi lé a godo. 14 Bèe ɓa ɓó lé i njaa dan kila-rəwje’g ləm ləm, gə aa dɔ godndumje gə torndumje ləm tɔ, to gə́ bɔbije Dabid ra ndá m’a kɔm ndɔje ləi dɔ maree’g ya.
15 Salomo̰ ndel dɔ ɓi’g ndá yeḛ oo to gə́ Ala wɔji səa ta gə ni. Salomo̰ tel aw Jerusalem ndá yeḛ aw aar no̰ sa̰duk-manrɔ’g lə Njesigənea̰. Yeḛ inja nékinjanéməsje gə́ ka̰ roo ləm, gə nékinjanéməsje gə́ wɔji dɔ kɔm na̰’d ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ ra muru-gad mbata lə kuraje ləa lai tɔ.
Rəwta-gaŋg lə Salomo̰
16 Gée gə́ gogo ndá kaiya-denéje joo ree no̰ mbai’g lé. 17 Dené gə́ kára pana: Mbai ləm, ar məəi oso lemsé dɔm’g, ma jeḛ gə dené neelé j’isije na̰’d mee kəi gə́ kára ba ya ndá ma m’oji ŋgon mbɔree’g mee kəi’g neelé. 18 Ndɔ munda gogo ndá dené neelé kara oji ŋgon tɔ. Jeḛ səa ya ɓa j’isije na̰’d mee kəi’g, dəw gə́ raŋg kára kara si sə sí mee kəi’g neelé el, jeḛ səa ya joo ba. 19 Ŋgolə dené neelé wəi loondul’g mbata yeḛ to dəa’g ndá, 20 yeḛ ḭta dan loo’g un ŋgonəm kaarm’g, loo gə́ ma kura ləi gə́ dené m’toɓi lé, aw ilá kaaree’g ndá yeḛ tel gə ŋgonee gə́ wəi lé ɓa ree ila kaarm-ma’g. 21 Loo gə́ m’teḛ gə ndɔ ɓa m’ḭta gə mba kar ŋgonəm lé mbà il ndá aa oo, yeḛ wəi. Nɛ teḛ gə ndɔ lé ma m’ée gərərə ndá aa oo, yeḛ to ŋgonəm gə́ ma m’ojee lé el.
22 Dené gə́ kára lé ɔs ta lə maree rəw pana: Wah! Yeḛ gə́ kəmba lé ɓa to ŋgonm-ma ndá to ŋgoni ya ɓa wəi.
Nɛ dené lé tel pana: Wah! To ŋgoni-i ya ɓa wəi ndá yeḛ gə́ kəmba lé to kama ya.
Yee ɓa gə́ taje gə́ deḛ kɔl ne na̰ no̰ mbai’g lé. 23 Mbai lé pa pana: Dené gə́ kára pana: Yeḛ gə́ kəmba to ka̰ neḛ ndá ŋgonee-yeḛ ɓa wəi. Ndá yeḛ gə́ kára pana: Wah! Ŋgonee-yeḛ ɓa wəi nɛ yeḛ gə́ kəmba lé ɓa to ka̰ neḛ-neḛ. 24 Mbai lé ila ta keneŋ pana: Amje kiambas. Ndá deḛ d’un kiambas lé ree ne no̰ mbai’g ya tɔ.
25 Mbai lé pana: Ḭjaje ŋgon gə́ kəmba lé dana gaŋgje arje dené gə́ kára dɔdumee ləm, arje yeḛ gə́ kára dɔdumee ləm tɔ.
26 Nɛ dené gə́ ŋgonee to kəmba lé mée tɔsee gə no̰ mbigi-mbigi mbata ŋgonee ndá yeḛ ula mbai lé pana: Ǝi mbai ləm, aree ŋgon gə́ kəmba lé gə́ kar ya ɓó tɔlee el. Nɛ yeḛ gə́ kára lé pana: Maji karee to kama el ləm, to kea̰-yeḛ el ləm tɔ ndá, gaŋgee dana gə́ gaŋg ya.
27 Yen ŋga mbai lé un ta pa pana: Arje dené gə́ pata kédé pana: Tɔl ŋgon gə́ kəmba el lé ɓa mbata yeḛ ɓa gə́ ko̰ ŋgonje lé ya.
28 Dəwje gə́ Israɛl lai, loo gə́ d’oo ta gə́ mbai gaŋg lé ndá deḛ ɓəl mbai lé mbata deḛ d’oo ne kəmkàr gə́ Ala aree gə mba gaŋg ne rəw-taje ya.
