Ɓǝ kikiŋ dǝɓ ma pea kpuu vin
(Mt 21:33-46Lu 20:9-19)1 So Yesu tǝŋ faa ɓǝ kikiŋ nyi ra, faa: Dǝɓ ki no pea kpuu vin pǝ 'wah ahe, so pah zah ahe, cii lak ka ŋhǝǝ bii lee kpuu vin ah gŋ, gbǝ jul gŋ ka byak ahe, so soɓ 'wah ah jol za pǝǝ ahe, zol kal ge sǝr ki pǝɗǝkki. 2 Ne cok gwahl mo ge o, dǝɓ yeɓ ah vaŋno ge wo za ma joŋra yeɓ pǝ 'wah kpuu vin ah ka nyiŋ zah fagwahl mǝ ah jol ɓǝǝra. 3 Amma ge gbǝra dǝɓ yeɓ ah loɓra ko, so soɓra ko kal ne jol kolle. 4 Pah 'wah so pee dǝɓ yeɓ ah maki ah faɗa, ge ira tǝtǝl nyi ko, so tǝǝra ko. 5 Fahfal ah so pee dǝɓ yeɓ ah maki ahe, ge ira ko pǝ wulli, joŋra ne za yeɓ ah ra daŋ naiko, loɓra za ki, ikra za ki pǝ wulli. 6 Coŋ wel ah jol ah vaŋno to, we 'yah ah yo, so pee ko ge wo ɓǝǝ fahfal lii, mor faa a ga gbǝra swãa we ɓe. 7 Amma za pǝǝ 'wah faara tǝgǝǝ ki: We mai ma ga ren yaŋ ah yo, na ge i ko pǝ wulli, ka 'wah ah mo ciŋ ma mana. 8 Gbǝra wel ah ira ko pǝ wulli, so ɓaŋra wul ah pǝ 'wah ɓoo ge lalle.
9 Yesu fii ra faa: Pah 'wah a ga joŋ fẽe ne za mai ne? A ga ge ba, a ga ik za mai pǝ wulli, so a ga soɓ 'wah ah ga jol za ki. 10 We kee cok Ɗerewol mai ya ne?
Tǝsal mai za ma vuura yaŋ mo ɓoora ge lalle,
So ciŋ tǝsal masãh lii ah ɓo.
11 Ɓǝ ah gee wo Dǝɓlii ge,
A nahnǝn man gǝriŋ.
12 Zaluu Yahuduen kyeɓra fahlii ka gban Yesu, mor tǝra ɓe, faa ɓǝ kikiŋ ah ɓo kal ɓǝǝra. Amma gal za re ra, soɓra ko, so zolra kalle.
Gǝraama Kaiser
(Mt 22:15-22Lu 20:20-26)13 Peera za ki kǝsyil Farisien ne za Herodes ge wo Yesu mor ka gbanra ko ne ɓǝ faa zah ahe. 14 Gera wo Yesu faara nyi ko: Pa cuu fanne, ru tǝ ɓe, mo faa goŋga, mo ka ɓaŋ syiŋ ɓǝ zan a, mor mo ka joŋ za camcam ya, amma mo cuu fahlii Masǝŋ njaŋ. Mo faa goŋga ɓǝ mai nyi ru ɗǝ, ɓǝ lai man nyi fahlii ka dǝɓ mo sǝǝ gǝraama nyi Kaiser Romanen ɓe ne? Wala nyi ya ne? 15 Amma Yesu tǝ vǝrvǝr ɓǝǝ ɓe, so faa nyi ra: We kǝǝ me mor fẽene? We gee me ne solai ah me ẽe ɗǝ. 16 Ɓaŋra ge nyi ne vaŋno, so Yesu fii ra: Foto zu ye gŋ ne tǝɗii mai mo ŋwǝǝ ɓo gŋ ne? Faara nyi ko: Mǝ Kaiser yo. 17 So Yesu faa nyi ra: We nyi zah fan Kaiser nyi ko, we so nyi zah mǝ Masǝŋ nyi ta. So kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ.
Fii tǝ ɓǝ ur pǝ wulli
(Mt 22:23-33Lu 20:27-40)18 Sadusien mai moo faara za ka ur gin pǝ wul a, za ki kǝsyil ɓǝǝ gera wo Yesu fiira ko: 19 Pa cuu fanne, Mosus ŋwǝǝ ɓǝ lai mai nyi ru: Naa mah dǝɓ ki mo wǝ mo soɓ mawin mo ka ne wel a ɓe, ka naa mah ah mo ɓaŋko mawin ah kan ka mo kanko nah naa mam ne ko. 20 Wee mawin tǝ vaŋno no rǝŋ. Dǝɓ malii kan winni, wuu, soɓ wel a. 21 Patǝtǝl ah so ɓaŋ mawin ah kanne, wǝ soɓ wel a ta. Patǝ sai ah laŋ joŋ nai ta. 22 Ara rǝŋ daŋ soɓra wel a. Fahfal ɓǝǝ lii mawin ah laŋ wǝ ta. 23 Amma ne cok ur pǝ wul mo ge urra ɓe, mawin ah ga ciŋ mǝ zu kǝsyil ɓǝǝ ne? Mor ara rǝŋ daŋ kanra ko daŋ.
24 Yesu zyii zah ɓǝǝ faa: Awe, we zyak ɓe, mor we tǝ Ɗerewol tǝkine swah Masǝŋ ya. 25 Ne cok za moo ga ur gin pǝ wul za wǝǝ ne ŋwǝǝ ka ga kanra ki ya, amma a ga yeara tǝgbana angeloi mo coksǝŋ. 26 Amma ɓǝ za wul tǝkine ɓǝ ur ɓǝǝ we kee ɓǝ ah pǝ ɗerewol Mosus Masǝŋ mo faa ɓǝ ne ki pǝzyil waa ya ne? Faa: Ame Masǝŋ Abraham, Masǝŋ Isak ne Masǝŋ Yakuɓ. 27 Mai 'yah cuu: Masǝŋ, Masǝŋ za ma wul ye ka, amma Masǝŋ za ma ne cee yo. Mor ah we zyak fahlii ɓo pǝ'manne.
Ɓǝ lai malii ahe
(Mt 22:34-40Lu 10:25-28)28 Dǝɓ vaŋno kǝsyil za cuu ɓǝ lai ge laa ra tǝ fiira ki kǝsyil ki, laa Yesu tǝ zyii ɓǝ zah Sadusien pǝsãhe. So ge wo Yesu fii ko faa: Ɓǝ lai malii ma kal manyeeki ah daŋ ko makẽne? 29 Yesu zyii zah ah faa: Ɓǝ lai malii ma kal manyeeki daŋ a naiko: Za Israel we laa, Dǝɓlii Masǝŋ man ako ye Dǝɓlii vaŋno to. 30 Mo 'yah Masǝŋ Dǝɓlii ɓo ne zahzyil ɓo daŋ, ne mazwãhsuu ɓo daŋ, ne ɓǝ foo ɓo daŋ, tǝkine swah suu ɓo daŋ. 31 Ɓǝ lai malii patǝ gwa ah laŋ a naiko: Mo 'yah jǝk ɓo tǝgbana moo 'yah suu ɓo ta. Ɓǝ lai ma kal matǝ gwa rai ne luu kǝka. 32 So pa cuu ɓǝ lai faa nyi Yesu: A pǝsãhe, pa cuu fanne, ɓǝ mai mo faa goŋga yo. Dǝɓlii ako ye Masǝŋ to, Masǝŋ maki ah na ko kǝka. 33 Dǝɓ mo 'yah Masǝŋ ne zahzyil ah daŋ, ne ɓǝ foo ah daŋ, tǝkine swah suu ah daŋ ɓe, so mo 'yah jǝk ah tǝgbana moo 'yahko suu ah ta ɓe, kal tǝǝ syiŋ suŋwii tǝkine ŋgoŋ fan joŋ syiŋ ne pel Masǝŋ ɓe. 34 Ne cok Yesu mo kwo dǝɓ ah zyii ɓǝ ah pǝsãhe, so faa nyi ko: Mo ka pǝɗǝk ne Goŋ Masǝŋ ya. Fahfal ah za daŋ ɗuura gal fii ɓǝ zah ahe.
Kristu sye we zu ye ne?
(Mt 22:41-46Lu 20:41-44)35 Ne cok Yesu mo tǝ cuu fan nyi za yaŋ Masǝŋ, fifii faa: Za cuu ɓǝ lai faara Kristu We David yo mor fẽene? 36 Mor Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ cuu nyi David so faa ne suu ahe:
Dǝɓlii faa nyi Dǝɓlii ɓe:
Mo kaa jokǝsãh ɓe,
Ŋhaa ka me joŋ za ma syiŋ ɓo daŋ swahra ge sǝŋ mor ɓal ɓo.
37 David ne suu ah ɗii ko ne Dǝɓlii ahe, a joŋ ɗii ka Kristu mo so ciŋ We David ne?
Yesu lai za tǝ ɓǝ za cuu ɓǝ laini
(Mt 23:1-36Lu 20:45-47)Za pǝlli mo taira ɓo gŋ laara ɓǝ cuu ah pǝ'nyahre. 38 Yesu faa ɓǝ nyi ra: We joŋ yella ne za cuu ɓǝ laini, a ɓaara mbǝro pǝwah kyãh ne ko, a 'yahra za mo haozah wo ɓǝǝ pǝ cok tai zana, 39 a kyeɓra cok kal masãh ah matǝ nahnǝn za ɓǝr yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ tǝkine cok kal masãh ah pǝ cok ren farelle. 40 A renra yaŋ ŋwǝǝ wulli, a juura pel ne nahnǝn za liilii ka za mo ẽe ra. A ga lwaara kiita magaɓɓe.
Fan nyi mawin wulli
(Lu 21:1-4)41 So Yesu kaa kah sunduku ma tai lak yaŋ Masǝŋ, kwo za joŋ tǝ ɓoora lak ga gŋ pǝlli. 42 Mawin wul masyak ge ɓoo haɓ ge gŋ gwa, karaŋga vaŋno yo. 43 So Yesu ɗii za syee mor ah faa nyi ra: 'Manna me faa nyi we, mawin wul masyak mai ɓoo lak ge pǝ sunduku kal za mai mo ɓoora ɓo daŋ. 44 Mor kǝlii ɓǝǝ ɓoora mor ara ne lak pǝlli, amma mawin wul masyak mai ge ɓoo fan mai mo no jol ah ka wol suu ah ne tǝɗe'.
Gosɔta gə́ wɔji dɔ meeyèr lə njéndɔ-nduúje
Mat 21.33-46, Lug 20.9-191 Jeju un ta si ndoo dee gə gosotaje pana: Dəw kára bèe wa ndɔ, ma̰a nduú keneŋ ndá yeḛ ula ŋgalaŋ gugu ne dəa ləm, yeḛ uru bwa keneŋ gə́ ka̰ mbula mán-nduú ləma, yeḛ uru pal ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ wa ndɔ-nduú lé ula ji njéndəaje’g ɓa ɔd par aw mbá dɔ ɓee gə́ raŋg . 2 Naḭ ra kandə nduú lé ndá yeḛ ula kura ləa rɔ njéndɔ-nduúje’g mba karee taa kandə nduú kea̰ gə́ d’a gə karee lé. 3 Deḛ d’ḭ d’ur dɔ kura’g lé kundá tubá d’aree rəm gə jia kari ba. 4 Yen ŋga yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g tɔɓəi, nɛ deḛ kunda dəa d’ula ne sul dɔ rəa’g. 5 Tɔɓəi yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g ɔm gə́ gɔl munda, nɛ deḛ tɔlee, tɔɓəi yeḛ ula njé gə́ raŋg tɔɓəi tɔ, nɛ deḛ kunda dee ləm, tɔl dee ləm tɔ. 6 Ŋgonee gə́ yeḛ undá dan kəmee’g ya ŋga nai, yeḛ ulá rɔ dee’g gə́ rudee. Yeḛ ə̰ji mée’g pana: D’a ɓəl kəm ŋgon mee neḛ. 7 Nɛ njéndɔ-nduúje lé d’ula na̰ ta pana: Aa ooje, ŋgon gə́ njekwa nénduba lé si aw gə́ nee ŋga, reeje ar sí n’tɔleeje, j’ya̰je ne nénduba ləa gə́ ka̰ síjeḛ. 8 Deḛ d’ubá d’wá tɔlee d’unee d’undá d’ilá ŋgaŋloo ndɔ-nduú’g raga nu.
9 Togə́bè ŋga, see ɓasinè mbai gə́ njendɔ-nduú lé a ra ban ŋga wa. Yeḛ a ree kwa njéndəaje lé tɔl dee kar dee d’udu guduru ndá yeḛ a taa ndɔ-nduú ləa lé kar njé gə́ raŋg tɔ. 10 Ta nee gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé see seḭ turaje el ɓəi wa.
Pil mbal gə́ njékṵdakəije mbad d’ila kɔrɔ lé
Yee nja tel to mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gəd tɔ.
11 Né neelé Mbaidɔmbaije ɓa ra,
Ndá to né gə́ dum kəm sí ya tɔ .
12 Deḛ saŋg rəw kwá mbata deḛ gər gao, ta gə́ Jeju pa lé wɔji dɔ dee-deḛ ya, nɛ deḛ ɓəl boo-dəwje gə́ d’aar keneŋ. Togə́bè deḛ d’ubá d’yá̰ d’ɔd d’aw.
Lar-gədɓee gə́ to ka̰ Sesar gə né ka̰ Ala lé
Mat 22.15-22, Lug 20.20-2613 Waga ndá d’ula Parisiḛje gə Herodiḛje gə́ na̰je rəa’g mba kar dee ndo̰ təa. 14 Deḛ ree rəa’g d’un ta dəjee pana: Mbai, jeḛ n’gər gao i lé to kankəm dəw gə́ gəd ya, i to gə́ njeɓel kəm dəw kára kara el ləm, i to gə́ njekɔr kəm dəw kára kara el ləma, I ndoo dee rəw lə Ala lé gə goo rəbee ya ləm tɔ. Bèe ŋga see kuga lar-gədɓee lə Sesar lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa. See j’a kuga səa əsé j’a kuga səa el wa.
15 Jeju gər ta-hulai lə dee gao aree ila dee keneŋ pana: Gelee ban ɓa seḭ aḭje məəm bèe wa. Unje ŋgon lar gə́ ndá kára gə́ nee amje m’oo.
16 Deḛ d’un ŋgon lar gə́ ndá kára d’aree tɔ ndá Jeju dəji dee pana: Dɔ dəw gə́ to keneŋ gə né gə́ deḛ ndaŋg keneŋ neelé see wɔji dɔ na̰ ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: To ka̰ Sesar.
17 Yen ŋga yeḛ ila dee’g pana: Né gə́ to ka̰ Sesar ndá arje Sesar ya, né gə́ to ka̰ Ala ndá arje Ala ya tɔ. Tɔɓəi kaar dee wa dee paḭ dɔ tapea’g lé tɔ.
Ta gə́ wɔji dɔ kunda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé
Mat 22.23-33, Lug 20.27-4018 Saduseḛje gə́ pana: Dəwje gə́ d’wəi d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g pai godo lé ree rəa’g dəjee pana : 19 Mbai, aa oo godndu Moyis gə́ yeḛ un ar sí lé yeḛ pana: Ɓó lé ŋgoko̰ dəw wəi ya̰ dené ləa nduba lal koji ne ŋganje lé ndá maji kar dəw neelé taa dené-nduba lə ŋgokea̰ lé mba kunda ne kó ŋgokea̰ . 20 Togə́bè ŋgako̰ na̰je deḛ siri. Yeḛ gə́ kédé gə́ tɔg taa dené nɛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée. 21 Njekɔree gée taa dené-nduba ləa lé nɛ yeḛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée tɔ. Njekɔm gə́ munda lə dee lé kara ra togə́bè tɔ, 22 ar deḛ gə́ siri lé d’wəi lɔd lal koji ne ŋgon kunda ne kó dee. Gée gə́ gogo dené lé kara wəi udu goo dee més tɔ. 23 Bèe ŋga see ndɔ gə́ dəwje d’a gə teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see dené neelé a to dené lə na̰ ŋga ɓa mbuna dee’g wa. Mbata deḛ siri lai təa gə́ dené lə dee ya.
24 Jeju ila dee keneŋ pana: Tapa sí ur sí walá mbata seḭ gərje ta gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé el ləm, seḭ gərje siŋgamoŋ lə Ala lé el ləm tɔ. 25 Mbata loo gə́ dəwje d’a kunda loo teḛ dan nje gə́ d’wəi’g lé diŋgamje d’a taa denéje el ləm, denéje kara d’a taa ŋgaw el ləm tɔ. D’a sí kasəna gə kuraje gə́ dara bèe ya. 26 Ta gə́ wɔji dɔ deḛ gə́ d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see seḭ turaje ta gə́ Moyis ndaŋg loo gə́ Ala lé teḛ dəa’g mbɔr ŋgon kag’d lé el wa. Mbata yeḛ ulá pana: Ma m’to Ala lé lə Abrakam ləm, gə Ala lé lə Isaak ləma, gə Ala lé lə Jakob ləm tɔ . 27 Ala lé to ka̰ deḛ gə́ d’aw kəmba ɓó to ka̰ njé gə́ d’wəi ɓa el. Takə̰ji lə sí uru sí dan wala’g sula ya.
Godndu gə́ ur dɔ mareeje lai lé
Mat 22.34-40, Lug 10.25-2828 Njendaji-maktub kára bèe gə́ aar loo-maḭ-ta’g lə dee lé gər to gə́ Jeju ila Saduseḛje keneŋ maji ya ndá yeḛ aw pər gə́ rɔ Jeju’g dəjee pana: See ɗi ɓa gə́ godndu gə́ doŋgɔr gə́ ur dɔ godnduje’g lai wa .
29 Jeju ilá keneŋ pana: Aa oo, godndu gə́ doŋgɔr ɓa to nee: Seḭ Israɛlje urje mbi sí ooje ta nee: Mbaidɔmbaije, Ala lə sí lé to gə́ Mbaidɔmbaije gə́ kára ba kiao. 30 Seḭ a kundaje Mbaidɔmbaije, Ala lə sí dan kəm sí’g ndigeeje dɔɓəŋgərə sí’g ləm, gə ŋgaw meḛ sí bura ləm, gə takə̰ji ləi bura ləma, gə sḭgarɔ sí bura ləm tɔ . 31 Aa oo, yee gə́ njekɔm’g joo ɓa to nee: Seḭ a kundaje mar síje dan kəm sí’g to gə́ seḭ raje gə rɔ sí bèe ya tɔ. Godndu gə́ boi gə́ uru dɔ njé gə́ joo neelé godo ŋga .
32 Njendaji-maktub lé ilá keneŋ pana: Mbai, i pa lée’g ya, i pana: Ala lé kára ba kiao ɓó garee gə́ raŋg godo . 33 Dəw gə́ undá dan kəmee’g ndigee dɔɓəŋgəree’g ləm, gə takə̰ji ləa bura ləm, gə ŋgaw mée bura ləm, gə siŋgarea bura ləma, gə unda maree dan kəmee’g to gə́ yeḛ ra gə rəa bèe ləm tɔ ndá debee neelé ra né gə́ ur dɔ nékinjanéməsje lai gə́ roo ləm, gə nékinjanéməsje gə́ raŋg lai ləm tɔ .
34 Loo gə́ Jeju oo to gə́ yeḛ ndigi təa’g gə kəmkàree ndá yeḛ tel ulá pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé nai əw səi el ŋga.
Loo gə́ yeḛ pa togə́bè lé ndá dəw kára kara oo loo kila ɗigi kaaree’g dəjee ne ta el ŋga .
Kristi, Ŋgon-Ala lé to Mbaidɔmbaije lə Dabid
Mat 22.41-46, Lug 20.41-4435 Jeju un ta si ndoo dee mee kəi-Ala’g kəmee gə́ kédé-kédé ndá yeḛ dəji dee pana: See gelee ban ɓa njéndaji-maktubje pana: Kristi lé to ŋgon Dabid wa. 36 Dabid nja kara Ndilmeenda taa mée aree pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Sí dɔ jikɔlm’g saar
Mba karm m’ar njéba̰je ləi tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
37 Dabid nja kara ɓaree Mbaidɔmbaije tɔ. Bèe ndá see yeḛ a to gə́ ŋgonee loo gə́ ra’g ɓəi wa.
Ta gə́ yeḛ ndoo boo-dəwje neelé lel dee yaa̰ tɔ.
Jeju ndəji boo-dəwje dɔ néra njéndaji-maktubje’g lé
Mat 23.1-36, Lug 20.45-4738 Loo gə́ yeḛ si ndoo dee lé yeḛ ula dee pana: Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mbata lə njéndaji-maktubje lé, deḛ ndigi njaa gə kubu gə́ ŋgal yududu rɔ dee’g ləm, kar dəwje ra dee ne lapia loo-nadaje’g ləma, 39 deḛ saŋg loo-si ŋgaw ta dəwje kédé mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g gə loo-naḭje’g ləm tɔ. 40 Deḛ to njérum né mee kəi’g lə njékəisiŋgaje rum-rum ləm, deḛ ra tamaji kuree əw rab ne rɔ dee kəm dəwje’g ləm tɔ. Deḛje neelé ta gə́ d’a gə kɔr kila dɔ dee’g lé a kal dɔ loo sula.
Nékar lə njekəisiŋga lé
Lug 21.1-441 Jeju sí wɔji dɔ sa̰duk-lar njoroŋ, aa loo oo boo-dəwje gə́ d’ɔm lar keneŋ. Baoje gə́ na̰je bula d’ɔm ka̰ dee-deḛ keneŋ yaa̰-yaa̰. 42 Njekəisḭga gə́ njendoo kára bèe ree tɔ ndá yeḛ ɔm ŋgan lar gə́ njigi-njigi bèe keneŋ joo tɔ. 43 Yen ŋga Jeju ɓar njékwakiláje ula dee pana: Ma m’ula sí təsərə, njekəisiŋga gə́ njendoo lé né gə́ yeḛ ar lé ur dɔ ka̰ dee-deḛ lai gə́ d’ɔm néje lə dee mee sa̰duk lar’g neelé. 44 Mbata deḛ lai neelé dḭ ta néje lə dee gə́ as dee nag ɓa dḭ d’ɔm keneŋ ɓəi, nɛ yeḛ neelé bai nékiŋga gə́ a gə ŋgəm ne rəa nja odo lɔd ɔm kən ndá.
