2 ZA GOŊE 9 - MUA & SBA2015

Jehu kaa goŋ tǝ za Israel

1 Comki profeto Elisa ɗii dǝɓ vaŋno kǝsyil profetoen Masǝŋ faa nyi ko: Mo baŋ sãh ɓo, mo ɓaŋ gbel nǝm mor jolle, mo ge Ramot ma Giliat. 2 Ne cok mo ge dai gŋ ɓe, mo ge kyeɓ Jehu we Yusafat we Nimsi. Mo lwaa ko ɓe, ka mo faa nyi ko kǝsyil wee pam mo urko ge, ka mo ge ɓǝr yaŋ maki ah ne ki. 3 Mo ɓaŋ gbel nǝmmi, ka mo syee nǝm ge tǝl ah mo faa: Dǝɓlii faa: Me syee nǝm ge tǝ ɓo ka mo kaa goŋ tǝ za Israel. So ka mo coo zahfah ge tǝl ah mo hǝǝ kalle, mo gbǝ rol ka.

4 We tǝbanna dǝɓ yeɓ profeto Masǝŋ kal ge Ramot ma Giliat. 5 Ne cok mo ge daini, ge lwaa zaluu sooje haira ɓo wo ki, faa nyi dǝɓlii sooje vaŋno: Me no ne ɓǝ ka faa nyi mo. Jehu fii ko: Mo ne ɓǝ ka faa nyi zu kǝsyil ɓuu ne? Zyii zah ah faa: Me ne ɓǝ ka faa nyi mo dǝɓlii sooje. 6 So Jehu ur kal ge ɓǝr yaŋ ne ki, we tǝbanna syee nǝm ge nyi tǝtǝl faa: Dǝɓlii Masǝŋ Israel faa: Me syee nǝm tǝ ɓo ka mo kaa goŋ tǝ za ɓe Israel. 7 Sai mo ik za yaŋ dǝɓlii ɓo Akaɓ ge lalle. Me ga faŋ val syim za yeɓ ɓe profetoen ne syim za yeɓ ɓe manyeeki ah daŋ tǝ Jesabel. 8 Za yaŋ Akaɓ daŋ a ga vǝr tǝɗe'. Me ga vǝr za yaŋ Akaɓ tǝɗe', koo mo byak ah yo, koo mo dǝɓ ma ne tǝtǝl suu ah yo daŋ, kǝsyil za Israel ga lalle. 9 Me ga joŋ yaŋ Akaɓ tǝgbana yaŋ Jeroboam we Nebat, tǝgbana yaŋ Baasa goŋ Israel. 10 Amma mǝ Jesabel goo ga re wul ah pǝ 'wah Jezereel, dǝɓ ka cii ko ya. So we tǝbanna gbǝr zahfah hǝǝ kalle.

11 Jehu pǝ̃ǝ ge lal kal ge wo za yeɓ dǝɓlii ah Akaɓ. Fiira ko faa: Jam ye ne? Tǝcem mai ge wo ɓo mor fẽene? Zyii zah ɓǝǝ faa: Awe tǝ dǝɓ ŋhaa ne ɓǝ faa ah laŋ ɓe. 12 Faara: Mo laa ɗah ber ɗǝ, mo faa ɓǝ nyi ru o. So faa nyi ra: Faa nyi me nai sye nai sye, faa: Dǝɓlii faa zye syee nǝm ɓo tǝ ɓe kan goŋ Israel ɓo ne ko. 13 Urra ne pel gwari, woora mbǝro ɓǝǝ rǝk ge mor ɓal Jehu, ulra kokõorĩi, ɓyaŋra ɓǝ faa: Jehu kaa goŋ ɓe!

Jehu i Jehoram pǝ wulli

14 Ne cok ah Jehu we Yusafat we Nimsi ur ɓǝ ne Jehoram naiko. Amma ka Jehoram ne za Israel daŋ tǝ byakra Ramot ma Giliat tǝ ɓǝ Hazayel goŋ sǝr Siria. 15 Amma goŋ Jehoram ge ɓo Jezereel mor ka kiŋ nwãh ah mai Sirien mo dǝra ko ne cok mo tǝ ruu sal ne Hazayel goŋ sǝr Siria. Jehu faa nyi za mai mo no ne ki: We 'yah ka me kaa goŋ ɓii ɓe, dǝɓ mo pǝ̃ǝ gin tǝgǝǝ yaŋ nyee ka ga faa ɓǝ ah Jezereel ka.

16 Jehu yee muŋta pǝr ahe, ur kal ne ka ga Jezereel, mor Jehoram swǝ ɓo ne syem gŋ ŋhaako. Amma ka Akazia goŋ Yuda ge ɓo tǝ ẽe Jehoram. 17 Pa byak cok uu tǝ yaŋ mai moo byakra cok gŋ Jezereel, kwo kul sooje Jehu tǝ ginni. So faa: Me kwan kul dǝfuu tǝ ginni. Jehoram faa: Mo pee dǝɓ vaŋno ne pǝr ka mo ge zyaŋko tǝ ɓǝǝ ka mo fii ko: Jam ye ne? 18 Dǝɓ ki yee pǝr kal ge zyaŋ tǝ Jehu ne ko, faa: Goŋ faa me fii mo: Mo ge ɓo jam ye ne? Jehu zyii zah ah faa: Ɓǝ jam saaŋ mo ɗǝne? Mo syee ge fahfal ɓe nyeeno. Pa byak cok kŋ kee ɓǝ ah nyi goŋ faa: Papee dai wo ɓǝǝ ɓe, so pii soo ge yao. 19 So pee dǝɓ patǝ gwa ah kal ne pǝr kpǝ, dǝɓ ah ge dai wo ɓǝǝ faa: Goŋ faa me fii we: Ɗah jam no wo ɓii ne. Jehu zyii zah ah faa: Ɓǝ jam saaŋ mo ɗǝne? Mo pii soo ge fahfal ɓe nyeeno. 20 Pa ma byak cok kee ɓǝ ah nyi goŋ faa: Dǝɓ ah ge dai wo ɓǝǝ ɓe, so pii soo ge yao. Dǝɓ mai mo tǝ gin ne pǝr a ɗaŋ pǝr tǝgbana Jehu we Nimsi, mor a ɗaŋ pǝr tǝgbana tǝgwĩi. 21 So Jehoram faa: We ɓaŋ muŋta sal saa nyi pǝrri. Saara muŋta nyi pǝr ahe. So Jehoram goŋ Israel ne Akazia goŋ Yuda pǝ̃ǝra, zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ yee muŋta mǝ ah ɓo. Kalra ne ka ga zyaŋ tǝtǝl Jehu. Ge zyaŋra ne ki pǝ 'wah Nabot Jezereeliyo.

Jehu i Jehoram pǝ wulli

22 Ne cok Jehoram mo kwo Jehu, fii ko faa: Mo ge ɓo jam ko ye ne Jehu? So Jehu zyii zah ah faa: Jam fẽe ye ɗah ma ɓo Jesabel moo joŋ ɓǝǝre, so za ẽe ciŋ ah mo pǝlli ta ne? 23 Jehoram jin kal ne ɗulli, ɓyaŋ ɓǝ faa: Ge ɓo kal mana, Akazia! 24 Amma Jehu woo saŋ ne swah dǝ ko gin falsah ŋhaa guu pǝ̃ǝ ge dai zahgbelsyimmi, so lee ge ɓǝr muŋta ahe. 25 Jehu faa nyi pa ma gbah jol ah Bitkar: Mo ɓaŋ wul ah ɓoo ge pǝ 'wah Nabot Jezereeliyo. Mor comki ne cok na tǝ syee mor pah ah Akaɓ ne pǝrri, Dǝɓlii faa ɓǝ mai tǝtǝl ahe, 26 faa: Me ga faŋ val syim Nabot ne mǝ wee ah tǝ Akaɓ pǝ 'wah maiko. Mo ɓaŋ wul Jehoram mo ɓoo ge pǝ 'wah tǝgbana Dǝɓlii mo faa ɓo.

Jehu i Akazia pǝ wulli

27 Ne cok Akazia goŋ Yuda mo kwo naiko, ɗuu ɓaŋ fahlii ma ga Bet-Hagan. Amma Jehu foo mor ah ge gŋ, faa nyi za mo dǝra ko ge pǝ muŋta ah ne guu. Dǝra ko tǝgee Gur kah Jebleam, ŋhaa ɗuu ge dai Megiddo ge wǝ gŋ. 28 Za yeɓ ah ɓaŋra wul ah ne muŋta kal ge yaŋ Jerusalem ne ko. Ge ciira ko pǝ pal mǝ ah kah pah ah ra pǝ yaŋ David.

29 Ne cok Jehoram we Akaɓ mo kaa goŋ syii jemma tǝtǝl vaŋno, Akazia kaa goŋ Yuda ne ko.

Wul Jesabel

30 Jehu kal ge yaŋ Jezereel. Ne cok Jesabel mo laa ɓǝ ahe, kan sǝŋgin ge mor nǝnni, zyeɓ fagai ah ge wo suu. So maa tǝtǝl zahtǝwoo yaŋ ẽe cok ge lalle. 31 Ne cok Jehu mo ge zahpiicelle, Jesabel faa: Zimri pa in dǝɓlii ɓo, mo no jam ne? 32 Jehu ɓaŋ nahnǝn ẽe cok zahtǝwoo faa: Azu ye nyee ne me ne? Azu ye ne? Syẽe gwa koo sai ẽera cok ge wol ah zahtǝwoo. 33 Jehu faa: We ɓaŋ ko ɓoo ge sǝŋ. Ɓaŋra ko ɓoo ge sǝŋ, syim ah 'men ge wo yaŋ tǝkine pǝr ah ra daŋ. Pǝr so dahra ko ne ɓalle.

34 So Jehu dan kal ge ɓǝr yaŋ, ge re farelle, zwǝ fanne. Fahfal ah so faa: We ge ẽe wul mawin zahyee ko, we cii ko, mor mǝlaŋ goŋ yo. 35 Kalra ge ka ɓaŋ ko ciini. Amma ge lwaara yao, sai gbeltǝtǝl ah ne ɓal ah ra tǝkine jol ye coŋ ɓo to. 36 Pii soora ge kee ɓǝ ah nyi Jehu, so Jehu faa: Ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa ne zah dǝɓ yeɓ ah Elias Tisbiyo ye joŋ ɓo, faa: Goo ga re nǝǝ Jesabel pǝ 'wah Jezereel. 37 Wul Jesabel a ga yea pǝ 'wah Jezereel tǝgbana farenjẽa, dǝɓ ka gak faa Jesabel kŋ ko ye nyeeno ya.

D’unda Jehu gə́ mbai

1 Elije, njetegginta ɓar basa kára mbuna koso njéteggintaje’g ulá pana: Tɔ ndar ɓəri’g ndá un ku gaji-da gə́ nee gə́ ubu to keneŋ lé aw ne Ramot dɔ naŋg gə́ Galaad. 2 Loo gə́ i a teḛ lée’g lé ndá maji kari aw oo Jehu, ŋgolə Josapat gə́ to ŋgolə Nimsi. I a kɔree njɔl mbuna ŋgakea̰je’g ndá, a kaw səa mee ŋgon kəi’g kára gə́ to gə kuree. 3 I a kun ŋgon ku gə́ ubu to keneŋ neelé ndá, a tər dəa’g pa ne pana: Njesigənea̰ pa togə́bè pana: M’wa dɔi gə ubu gə mba kari to mbai gə́ Israɛl! Tɔɓəi i a kɔr tarəwkəi teḛ kaḭ ɓó a kaar naŋg el.

4 Basa gə́ to kura lə njetegginta lé ɔd aw Ramot gə́ to Galaad’g. 5 Loo gə́ yeḛ teḛ keneŋ mba̰ ndá aa ooje, ɓé-njérɔje d’isi keneŋ. Ndá yeḛ pana: Mbai, m’aw gə ta kára gə mba kulai. Bèe ɓa Jehu dəjee pana: See na̰ ɓa i a kulá ta neelé mbuna sí’g wa. Yeḛ ilá keneŋ pana: Mbai, m’a kulai-i ya.

6 Jehu uba naŋg ḭ aw mee kəi’g ndá basa lé tər ubu dəa’g ulá ne pana: Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: N’wa dɔi gə ubu n’undai gə́ mbai gə́ Israɛl dɔ koso-dəwje’g lə Njesigənea̰ . 7 I a tɔl gel-bɔje lə Akab, ɓéije ndá n’a dal ba̰ məs kuraje lə neḛ gə́ to njéteggintaje ləm, gə məs kuraje lə Njesigənea̰ ləm tɔ dɔ Jejabel’g. 8 Gel-bɔje lə Akab lai d’a godo, dəw gə́ rara gə́ to ka̰ Akab lé, lé yeḛ gə́ to ɓər əsé ŋgonkoji mee ɓee gə́ Israɛl kara n’a karee udu bo̰ ya. 9 Tɔɓəi n’a kar gel-bɔje lə Akab tel to tana gə gel-bɔje lə Jeroboam, ŋgolə Nebat ləm, gə gel-bɔje lə Baesa, ŋgolə Aija ləm tɔ. 10 Bisije d’a sɔ Jejabel mee ndɔ’g Jisreel ndá dəw kára kara gə́ njedubee a godo.

Yen ŋga basa neelé ɔr tarəwkəi teḛ aḭ aw .

11 Loo gə́ Jehu unda loo teḛ mba gə kaw kiŋga kuraje lə ɓéeje ndá dee dəjee pana: See loo to gə́ majee ɓəi wa. Gelee ban ɓa mbə-dəw neelé ree rɔi’g wa. Jehu ila dee keneŋ pana: Dəw neelé seḭ gəreeje gə tapeaje gao ya.

12 Deḛ d’ɔs ta təa’g rəw pana: To taŋgɔm! Ula sí ta gə́ tɔgərɔ! Ndá yeḛ pana: Yeḛ ulam ta togə́bè pana: Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Neḛ n’wa dɔm gə ubu n’undam gə́ mbai gə́ Israɛl.

13 Léegəneeya d’ar nana kara odo kubuje ləa ree mbalè gel Jehu’g dɔ sém loo-tuga-ɗao-ɗao gə́ tar’g, dee d’im to̰to̰ ndá dee pana: Jehu lé to mbai!

Jehu o̰ njuma̰ oma̰ ne gə mbai Joram

14 Yen ŋga Jehu, ŋgolə Josapat, gə́ to ŋgolə Nimsi ula njuma̰ oma̰ ne gə Joram. Mbata Joram gə Israɛlje lai d’aḭ bada dɔ Ramot’g dɔ naŋg gə́ Galaad rɔ ne gə Ajael, mbai gə́ Siri lé. 15 Nɛ mbai Joram lé tel aw Jisreel gə mba kar ta dooje ləa gə́ Aramje d’aree iŋga loo gə́ yeḛ aw rɔ gə Ajael, mbai gə́ Siri lé ər. Ndá Jehu pana: Ɓó lé meḛ sí ndigi dɔ ta’g neelé ndá maji kar dəw kára kara ḭ mee ɓee-boo’g neelé aw pa taree ɓee gə́ Jisreel el.

16 Togə́bè ɓa Jehu uba pusu ləa mba kaw Jisreel mbata Joram to dɔ tira gə́ naŋg ndá Ahajia, mbai gə́ Juda aw gə mba kée tɔ. 17 Njeŋgəmloo gə́ si dɔ kəi gə́ ŋgal gə́ duu dɔ loo gə́ to Jisreel lé oo kudu-njérɔje lə Jehu gə́ d’isi ree ndá yeḛ pana: Ma m’oo kudu-njérɔje loo kára. Ndá Joram pana: Ɓar njekunda kára ulá aree aw iŋga dee mba dəji dee koo see ree gə meelɔm ya wa.

18 Njekunda lé aw iŋga Jehu dəjee pana: Mbai dəji togə́bè pana: See reeje gə meelɔm ya wa.

Ndá Jehu ilá keneŋ pana: Ree gə meelɔm lé ɔsi ɗi wa. Tel rɔi gə́ goom’g nee.

Tɔɓəi njeŋgəmloo lé pata gə goo takə̰ji ləa pana: Njekula lé aw saar teḛ rɔ dee’g ya. Nɛ yeḛ tel ree el ɓəi.

19 Joram ula njekunda gə́ njekɔm’g joo aree aw rɔ dee’g pana: Mbai dəji togə́bè pana: See reeje gə meelɔm ya wa. Nɛ Jehu ilá keneŋ pana: Ree gə meelɔm lé ɔsi ɗi wa. Ɔd gə́ goom’g nee! 20 Njeŋgəmloo lé pa gə goo takə̰ji ləa pana: Yeḛ aw saar teḛ rɔ dee’g ya nɛ yeḛ tel ree el ɓəi. Kaḭgwɔd ləa to asəna gə ka̰ Jehu, ŋgolə Nimsi mbata yeḛ wa pusu-rɔ ləa aree aḭ majel yaa̰.

21 Yen ŋga Joram pana: Waje dɔ gɔl pusu-rɔ ləm. Ndá d’wa dɔ gɔl pusu-rɔ ləa tɔ. Bèe ɓa Joram, mbai gə́ Israɛl ləm, gə Ahajia, mbai gə́ Juda ləm tɔ, d’unda loo teḛ d’ar nana kara si mee pusu-rɔ’g ləa-ləa, d’aw mba tila ne kəm Jehu ndá d’iŋgá mee ndɔ’g lə Nabot, dəw gə́ Jisreel tɔ.

Kwəi lə Joram, mbai gə́ Israɛl

22 Loo gə́ Joram oo Jehu ndá yeḛ pana: Jehu, see ree gə meelɔm ya wa.

Jehu ilá keneŋ pana: See ree gə meelɔm ŋga ɓa gə́ ta ɗi wa. Loo gə́ kaiya ra kɔḭ gə́ Jejabel gə́ to njepole magə to keneŋ ləm, boo-némbeḛje ləa to keneŋ ɓəi ləm tɔ lé see loo a to gə́ majee to gə́ ban wa.

23 Joram wa ta kunda ləa wagəsa tel gə ŋgwɔd ndá ula Ahajia pana: Ahajia, d’ubam d’ya̰’m ŋga. 24 Yen ŋga Jehu ɔr ɓandaŋg ləa lərərə ur ne Joram dan bargiree’g aree wa ɓəŋgəree toroŋ teḛ ndá, Joram oso mee pusu’g ləa rəb. 25 Jehu ula Bidkar, ɓé-njérɔje ləa pana: Unee ilá mee ndɔ’g lə Nabot, dəw gə́ Jisreel, ar məəi olé dɔ ndɔ gə́ jeḛ səi j’awje gə kundaje na̰’d goo Akab gə́ to bɔbeeje lé ɓa Njesigənea̰ gaŋgta dəa’g togə́bè pana: 26 Tagə́nè lé n’oo məs Nabot deḛ gə ŋganeeje ndá Njesigənea̰ pana: N’a ra səa togə́bè ya mee ndɔ’g neelé tɔ. Bèe ndá maji kari unee ilá mee ndɔ’g gə goo ta gə́ Njesigənea̰ gaŋg dəa’g lé ya .

Kwəi lə Ahajia, mbai gə́ Juda

27 Ahajia, mbai gə́ Juda lé loo gə́ yeḛ oo ta né neelé ndá yeḛ aḭ gə rəw gə́ mee kəi gə́ to mee ndɔ’g. Jehu kɔré pana: Yeḛ ya kara kṵdáje tɔleeje mee pusu’g to! Bèe ɓa deḛ kundá dɔdərloo gə́ Gur gə́ to mbɔr Jibləam’g dəb. Yeḛ aḭ saar teḛ Megido ɓa wəi keneŋ ɓəi tɔ. 28 Kuraje ləa d’unee d’ilá mee pusu’g d’aw səa Jerusalem, d’aw dubee mee dɔɓar bɔbeeje’g mee ɓee-boo’g lə Dabid.

29 Mee ləb ko̰ɓee’g lə Joram, ŋgolə Akab gə́ njekɔm’g dɔg-giree-kára lé Ahajia tel to mbai gə́ Juda ya.

Kwəi lə Jejabel

30 Jehu teḛ mee ɓee gə́ Jisreel. Loo gə́ Jejabel oo ta ləa ndá yeḛ unda néma̰d kəmee’g ləm, tula dəa aree yen pə ləm tɔ, aa ne loo par gə́ kəmbolè’g. 31 Loo gə́ Jehu dəs rəw ɓee-boo’g ndá yeḛ dəjee pana: I njendaji Jimri, i gə́ njetɔl ɓéije lé, see i ree gə́ meelɔm ya wa.

32 Jehu un kəmee gə́ tar aa loo gə́ kəmbolè’g ndá dəjee pana: See na̰ ɓa a kɔm səm na̰’d wa. See to nawa.

Njékaa dɔ kəije joo əsé munda jén bèe ree d’aa loo kəmbolè’g d’ée.

33 Jehu ula dee pana: Oseeje iláje naŋg!

Ndá deḛ d’undá piriŋ d’ilá naŋg ɓirig ndá məsee uba tir-tir ɔm kaar ndògo-bɔrɔ’g ləm, gə dɔ kundaje’g ləm tɔ. Bèe ɓa Jehu rədee naŋg gə gɔl pusu ləa.

34 Jehu andə aw kəi o̰ gə ai ndá pana: Maji kar sí aw unje dené gə́ ndɔl wa dəa neelé ndá dubeeje mbata yeḛ to ŋgolə mbai.

35 Loo gə́ deḛ d’aw gə mba dubee ndá, ka dəa ləm, gə gɔleeje ləma, gə dabla jiaje ləm tɔ ɓa d’iŋga ya. 36 Deḛ tel ree d’ula Jehu taree ndá yeḛ pana: To gə goo taree gə́ Njesigənea̰ pa gə ndu kura ləa Eli, dəw gə́ Tisbe lé pana: Bisije ɓa d’a sɔ darɔ Jejabel mee ndɔ gə́ Jisreel ya . 37 Ndá nin Jejabel a to mee ndɔ gə́ Jisreel to gə́ siḭ néje gə́ to dɔ naŋg’d bèe gə mba kar dəw pana: Jejabel ɓa to’n el tɔ.