Josias kaa goŋ Yuda
(2 ZaG 22:1-2)1 Ne cok Josias mo kaa goŋ sǝr Yuda, ka joŋ syii ɓo nama, kaa goŋ yaŋ Jerusalem syii jemma sai tǝtǝl vaŋno. 2 Josias joŋ fan ma 'nyah suu Dǝɓlii, ɓaŋ tǝɓal pamlii David, syee mor ɓǝ lai Masǝŋ daŋ pǝsãhe.
Josias dah cok joŋ syiŋ za gwǝǝre
3 Ne cok ka Josias kaa goŋ ɓo syii nama, ka a pǝlaŋ 'wa ba, tǝŋ syee mor Masǝŋ pamlii goŋ David. Fahfal syii nai mo kalle, tǝŋ dah cok joŋ syiŋ za gwǝǝ ga lalle, cee kpuusok Astarte tǝkine masǝŋ ki ra daŋ. 4 Zan ah dahra cok joŋ syiŋ wo Ba'al daŋ ge lal ne nahnǝn ahe, dahra cok joŋ syiŋ ne fan tǝǝ ɓǝrdi mai mo kah cok joŋ syiŋ daŋ ge lalle, dahra foto Astarte laŋ bilbil na summi, ne masǝŋ ki manyeeki ah ra daŋ, so woora fok ge tǝ pal za mai moo joŋra syiŋ wo ɓǝǝra. 5 Josias tǝǝ woiŋ za joŋzahsyiŋ za gwǝǝ tǝ wii tǝ cok joŋ syiŋ mai moo joŋra syiŋ gŋ. Ne fahlii mai Josias joŋ sǝr Yuda ne yaŋ Jerusalem daŋdaŋ. 6 Joŋ nai pǝ yaŋ maluu ah ne cok mai mo ciŋ gboŋ ɓo pǝ sǝr Manasse, Efraim, ne sǝr Simon, ŋhaa ge dai pǝ sǝr Naftali nǝfah kǝsǝŋ. 7 Pǝ sǝr goŋ ma fahsǝŋ laŋ, dahra cok joŋ syiŋ wo masǝŋ ki ra, tǝkine cee kpuu mai mo nǝǝra ɓo moo juura pel wol ah daŋ ge lalle, so laŋ foto masǝŋ ki ra bilbilli, myah fan tǝǝ ɓǝrdi pǝ cok tǝǝ ɓǝrdi ge lalle. So pii soo kal ge yaŋ Jerusalem.
Lwaara ɗerewol Ɓǝ Laini
(2 ZaG 22:3-20)8 Ka Josias kaa goŋ ɓo syii jemma tǝtǝl nama, fahfal mo vǝr ɓǝ masǝŋ za gwǝǝ pǝ sǝr ah ne ɓǝr yaŋ Masǝŋ daŋ, so ɗii Safan we Asalia ne Maaseja govener yaŋ Jerusalem, ne Joak we Joakas pa ŋwǝǝ fanne, ka mo zyeɓra yaŋ Dǝɓlii Masǝŋ. 9 Kalra ge wo pa joŋzahsyiŋ Hilkiija, gera nyi ko ne lak mai Lewitien ma byakra zahfah mo nyiŋra pǝ yaŋ Masǝŋ jol za Manasse ne Efraim tǝkine jol tǝcoŋ za ma pǝ sǝr goŋ ma fahsǝŋ, ne jol za ma pǝ sǝr Yuda ne Benyaamin tǝkine za yaŋ Jerusalem daŋ. 10 So nyira lak ah nyi kapita mai ɓǝ yeɓ zyeɓ yaŋ Masǝŋ mo jol ɓǝǝra. 11 So soora za zyeɓ kpuu ne za vuu ne ko, leara tǝsal ne kpuu ne ka zyeɓ yaŋ mai za goŋ Yuda mo soɓra lea ge ɓo sǝŋ ne ko. 12 Za mai mo tǝ joŋra yeɓ ah daŋ za tǝ goŋga ye ra, zaluu ma lwaa ɓǝ yeɓ ah mo joŋra yeɓ ne ra ye Jahat, ne Obadias, Lewitien ma morsǝ̃ǝ Merari, tǝkine Zakarias ne Mesulam ara ye Lewitien ma morsǝ̃ǝ Kehat. Lewitien rai daŋ za tan ɗǝǝ lǝŋ lii ye ra. 13 Lewitien manyeeki ah ara ye kapita za ma woo fan yeɓ ma vuu yaŋ, ne mǝ za ma joŋ zah yeɓ ki camcam daŋ. So Lewitien manyeeki ah za ŋwǝǝ fan ye ra, za ki laŋ a byakra zahfahe.
14 Ne cok ah mo ɓaŋra lak pǝ yaŋ rǝk fan ɓǝr yaŋ Masǝŋ pǝ̃ǝ ge lal ne ko, pa joŋzahsyiŋ Hilkiija lwaa ɗerewol Ɓǝ Lai mai Dǝɓlii mo nyi nyi Mosus gŋ. 15 Faa nyi Safan pa ŋwǝǝ fanne: Ame lwaa ɗerewol Ɓǝ Lai pǝ yaŋ Masǝŋ nyee ɓe. So nyi ɗerewol ah nyi Safan. 16 So Safan ɓaŋ kal ge nyi goŋ ne ko, faa nyi ko: Aru joŋ fan mai daŋ mo faa ɓǝ ah ɓo nyi ru ka joŋ ɓe. 17 Ru woo lak mai mo yaŋ Masǝŋ, ru nyi nyi kapita ra ne za yeɓɓe. 18 So faa: Ɗerewol nyẽeno, Hilkiija ye nyi nyi me. So kee nyi goŋe.
19 Ne cok goŋ mo laa ɓǝ ah naiko, gbǝ mbǝro wo suu ah ŋgǝ̃ǝre. 20 So pepee kal ge wo Hilkiija, ne Ahikam we Safan, ne Safan, Akbor we Mika, tǝkine Asaja, dǝɓ ma lwaa ɓǝ yeɓ goŋe, faa nyi ra: 21 We ge fii Dǝɓlii mor ɓe ne mor za mai mo coŋra ɓo pǝ sǝr Israel ne sǝr Yuda daŋ, ka mo cuuko mor ɓǝ ɗerewol mai na lwaa ɓo nyi na. Dǝɓlii tǝ ɓaŋ kpãh ne na, mor pa man lii ra zyii ka syeera mor ɓǝ faa Dǝɓlii tǝkine joŋ fan mai ɗerewol mai mo faa ɓǝ ah ɓo ka joŋ ya.
22 Hilkiija ne za manyeeki ah goŋ mo peera kalra ge wo profeto madǝwin no a ɗii ne Hulda, mawin Sallum we Tikva we Hasra yo, kaa ɓo dahgbil mafuu yaŋ Jerusalem, a byak mbǝro ma yaŋ Masǝŋ. Ge keera ɓǝ daŋ nyi ko. 23 So profeto madǝwin faa nyi ra: We pii soo we ge faa nyi goŋ Dǝɓlii faa sye: 24 Me ga ŋgoŋ kiita tǝ yaŋ Jerusalem ne zan ah daŋ tǝgbana ɓǝ tǝkẽawãk mai daŋ mo ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol mai mo keera ɓǝ ah ɓo nyi goŋe. 25 Mor soɓra me ɓoo, so kal tǝ joŋra syiŋ masǝŋ ki ra, kǝǝra zahzyil ɓeɓ me tǝ ɓǝ fan mai daŋ mo joŋra. Mor ahe me ga ɓaŋ kpãh tǝ yaŋ Jerusalem pǝcwak tǝgbana wii mai mo ka gak rum ya. 26 So we faa nyi goŋ ne suu ah ame Dǝɓlii Masǝŋ Israel me faa: Ne cok mai mo laa mo keera ɓǝ mai mo ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol mai me tǝ ga ŋgoŋ kiita tǝ yaŋ Jerusalem ne zan ahe, 27 amo toobii mo wonsuu ɓo pel ɓe, mo ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ɓo, mo yeyee. Ame laa juupel ɓo ɓe, 28 me ga soɓ mo wǝ jam, mo ka kwo kiita mai me tǝ ga ŋgoŋ tǝ yaŋ Jerusalem ne nahnǝn ɓo ya. Zapee so jin kalra ge wo goŋ Josias ne ɓǝ ahe.
Josias zyeɓ fahlii ka syee mor Dǝɓlii
(2 ZaG 23:1-23)29 Goŋ Josias pepee tai zaluu sǝr Yuda ne ma yaŋ Jerusalem daŋ. 30 So kal ge yaŋ Masǝŋ ne ra, ne za joŋzahsyiŋ ne Lewitien, ne tǝcoŋ za yaŋ Jerusalem, za kǝ̃ǝ ne za masyak daŋ. Goŋ so uu pel ɓǝǝ daŋ kee ɓǝ pǝ ɗerewol gbanzah mai mo lwaara ɓǝr yaŋ Masǝŋ nyi ra. 31 Ge uu wo waddǝǝ goŋ yaŋ Masǝŋ, gbǝ zah ne Dǝɓlii gŋ ka syee mor ah tǝkine syee mor ɓǝ faa ah ne zahzyil ne mazwãhsuu ah daŋ, so ka joŋ tǝgbana ɓǝ mai mo ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol ahe. 32 So joŋ za Benyaamin ne za mai mo kaara ɓo yaŋ Jerusalem daŋ, ka mo gbǝra ɓǝ gbanzah ahe. So za yaŋ Jerusalem syeera mor ɓǝ gbanzah mai mo gbǝra ɓo ne Masǝŋ pa ɓǝǝ lii ra. 33 Goŋ Josias ɓeɓ masǝŋ ki cam maɓea mo pǝ sǝr za Israel daŋ. Pǝ zah'nan goŋ ahe, faa nyi za mo joŋra mor Dǝɓlii to.
Jojias tel to mbai gə́ Juda
2Mb 22.1-2, 2Mb 23.4-201 Jojias lé ləbee aḭ jinaijoo ba ya tel to mbai ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləb rɔ-munda-giree-kára . 2 Yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g ləm, yeḛ un dɔ gɔl keaje gə́ Dabid ya lad-lad ləm tɔ ɓó yeḛ aw yo-yo nee-nee el.
3 Ləb ko̰ɓee ləa gə́ njekɔm’g jinaijoo lé loo gə́ yeḛ nai ne basa ɓəi lé ndá yeḛ un kudu ndolè goo Ala lə keaje Dabid. Tɔɓəi mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo lé yeḛ un kudu tɔr dɔ looje gə́ ndəw gə́ to Juda gə Jerusalem, magəje gə néndajije gə́ tɔl dee ləm, gə néndajije gə́ léḛ dee ləm tɔ. 4 Yeḛ ar dee tɔs loo-nékinjanéməsje lə magə-Baal tila dee nea̰’g ləm, yeḛ ar dee d’unda néndajije gə́ d’unda dee gə kəmee d’ar kàr lé təd njigi-njigi ləm tɔ. Yeḛ tɔ magəje gə néndajije gə́ tɔl gə néndajije gə́ léḛ lé pɔs-pɔs ar dee to d’asəna gə nduji naŋg bèe ndá yeḛ ɔm dee dɔɓar dee-deḛ gə́ d’inja nékinjanéməsje d’ar dee kédé lé 5 ndá yeḛ roo siŋga njékinjanéməsje dɔ loo-nékinjanéməsje’g lə dee. Togə́bè ɓa yeḛ tɔr ne néje gə́ mina̰ mee ɓee gə́ Juda gə Jerusalem ndad-ndad tɔ .
6 Mee ɓee-booje’g lə Manasəje, gə Eprayimje, gə Simeo̰je saar teḛ ne Neptali kara looje lai gə́ tuji kédé lé yeḛ tɔs loo-nékinjanéməsje tila dee ləm, 7 yeḛ tɔ magəje gə néndajije gə́ tɔl dee ar dee to d’asəna gə nduji naŋg bèe ləma, yeḛ kunda néndajije lai gə́ d’unda dee gə kəmee d’ar kàr lé təd njigi-njigi mee ɓeeje lai gə́ Israɛl ləm tɔ. Ndá yeḛ tel aw Jerusalem gogo.
Ŋgɔ-njekinjanéməs iŋga maktub godndu mee kəi gə́ to gə kəmee’g
2Mb 22.3-108 Ləb ko̰ɓee ləa gə́ njekɔm’g dɔg-giree-jinaijoo lé loo gə́ yeḛ tɔr néje gə́ mina̰ mee ɓee’g ləa gə mee kəi’g tɔ ndá yeḛ ula Sapan, ŋgolə Asalia, gə Maaséja, mbai dɔ ɓee-boo, gə Joa, ŋgolə Joahas gə́ to njegɔl-maktub-ko̰ɓee gə mba kar dee gɔl kəi lə Njesigənea̰ Ala ləa. 9 Deḛ d’aw rɔ Hilkija gə́ ŋgɔ-njekinjanéməs’g d’aree lar gə́ to mee kəi’g lə Ala gə́ Ləbije gə́ to njéŋgəm takəije mbo̰ ji Manasəje’g, gə Eprayimje’g, gə ji ges dəwje lai gə́ Israɛl ləm, gə ji Judaje’g, gə ji Bḛjamije’g lai ləma, gə ji njé gə́ Jerusalem ləm tɔ. 10 D’ɔm lar neelé ji njékaa dɔ kulaje gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰. Lar neelé d’ar dee-deḛ gə́ d’aw ra kula gɔl kəi lə Njesigənea̰ lé 11 gə́ to njékḭja kagje gə njékṵda kəije ləm, gə mba ndogo ne mbalje gə́ tɔl dee gə kagje gə́ to gə́ kunda kagje, gə kag dɔ kəije gə́ mbaije gə́ Juda d’ya̰ d’ar dee tuji kédé lé tɔ. 12 Dəwje neelé d’ila ŋgonkoji ra kula lə dee gə goo rəbee. Deḛ d’isi gel njékoo goo deeje gə́ to Jahat gə Abdias gə́ to Ləbije mbuna Merarije’g ləm, gə Jakari gə Mesulam gə́ to gə́ mbuna Keatje’g ləm tɔ. 13 Deḛ lai gə́ mbuna Ləbije’d gə́ to njégər goso nékimje lé d’aa dɔ njékulaje ləm, dee d’ɔr no̰ njékulaje lai gə́ ra kula ɓəd-ɓəd ləm tɔ. Ləbije gə́ raŋg ya ɓəi gə́ to njéndaŋ-maktubje ləm, gə njékaa dɔ looje ləma, gə njéŋgəm tarəwje ləm tɔ lé d’isi keneŋ tɔ.
14 Loo gə́ deḛ teḛ gə lar gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé ndá léegəneeya Hilkija ŋgɔ-njekinjanéməs lé teḛ dɔ maktub godndu gə́ Njesigənea̰ ar Moyis. 15 Yen ŋga Hilkija un ta ula Sapan gə́ to njendaŋ-maktub lé pana: Ma m’iŋga maktub godndu mee kəi’g lə Njesigənea̰. Ndá Hilkija ar Sapan maktub neelé tɔ. 16 Sapan aw gə maktub neelé ar mbai lé ɔr ne gée aree pana: Kuraje ləi ra néje lai gə́ i ndigi kar dee ra lé ya. 17 Deḛ d’odo lar gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé ndá d’ɔm ji dee-deḛ gə́ to njékoo-goo-njékulaje ləm, gə njékulaje ləm tɔ.
18 Sapan, njendaŋ-maktub lé ula mbai ta gə́ raŋg ya tɔɓəi pana: Hilkija, njekinjanéməs ɓa am maktub neelé ndá Sapan tura maktub neelé no̰ mbai’g tɔ.
Jojias ar dee dəji njetegginta gə́ dené lé ta
2Mb 22.11-20a19 Loo gə́ mbai lé oo taje gə́ maktub godndu pa lé ndá yeḛ wa kubuje ləa hao̰-hao̰ til. 20 Tɔɓəi mbai un ndia ar Hilkija ləm, gə Ahikam, ŋgolə Sapan ləm, gə Abdon, ŋgolə Mise ləm, gə Sapan, njendaŋ-maktub ləma, gə Asaja, kura lə mbai ləm tɔ pana: 21 Awje aw dəjije Njesigənea̰ mbata ləm ləm, gə mbata lə ges Israɛlje gə Judaje ləm tɔ, gə goo taje gə́ d’iŋga mee maktub’g neelé, mbata oŋg lə Njesigənea̰ gə́ ḭ səa pu dɔ sí’g lé to oŋg gə́ boo ya mbata bɔ síjeḛ-je d’aa dɔ ta lə Njesigənea̰, ra néeje lai gə́ ndaŋg mee maktub’g neelé el.
22 Hilkija gə deḛ gə́ mbai mbər dee lé d’aw rɔ Hulda, njetegginta’d gə́ dené gə́ to dené lə Salum, ŋgolə Tokehat gə́ to ŋgolə Hasra njeŋgəm-kubuje lé. Yeḛ si kudu ŋgon ɓee kára mee ɓee-boo gə́ Jerusalem. Loo gə́ deḛ d’ulá ta gə́ kəm kulá lé mba̰ ndá 23 yeḛ ula dee pana: Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: Maji kar sí ulaje dəw gə́ njekula sí rɔm’g lé pajena: 24 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Aa ooje, m’a gə kar nékəmndooje teḛ dɔ loo gə́ nee’g ləm, gə dɔ dəwje gə́ d’isi keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa gə́ néndɔlje lai gə́ ndaŋg mee maktub gə́ tura no̰ mbai gə́ Juda’g lé. 25 Mbata deḛ d’ubam d’ya̰m d’aw tuu néje gə́ ə̰də sululu d’ar magəje, d’ar oŋg ḭ ne səm pu dɔ néje lai gə́ deḛ ra dee gə ji dee lé ndá oŋg ləm gə́ m’ɔm dɔ loo’g neelé a kwəi nda̰ el. 26 Nɛ seḭ a kulaje mbai gə́ Juda gə́ ula sí mba kar sí dəjije Njesigənea̰ lé pajena: Ta gə́ Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje pa wɔji ne dɔ taje gə́ i oo lé ɓa nee: 27 Mbata ɓəŋgəri ti dus ləm, mbata i wa ndòo no̰ Ala’g lé dɔ ta gə́ pa dɔ loo gə́ nee’g gə dɔ dəwje gə́ d’isi keneŋ ləm, mbata i oso kul no̰m’g ləma, mbata i til kubuje ləi rɔi’g no̰m’g ləm tɔ ndá ma kara m’oo ndui ya tɔ. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 28 Aa oo, m’a kari aw iŋga bɔbije-je ləm, m’a kari aw bwa dɔɓar’g ləi gə meekulɔm ləma, kəmi a koo nékəmndooje lai gə́ m’a gə kar dee ree dɔ loo gə́ nee’g gə dəwje gə́ d’isi keneŋ lé el ləm tɔ.
Jojias man rəa ar Ala gɔl kára ya ɓəi
2Mb 22.20–23.3Bèe ɓa deḛ tel gə ta neelé d’aw d’ula mbai lé tɔ.
29 Mbai lé ar njé gə́ tɔgje lai gə́ Juda gə Jerusalem mbo̰ dɔ na̰. 30 Tɔɓəi yeḛ ḭ aw kəi lə Njesigənea̰ gə dəwje lai gə́ Juda gə njé gə́ Jerusalem lai ləm, gə njékinjanéməsje, gə Ləbije ləma, gə koso-dəwje lai un kudee dɔ njé gə́ tɔg’d saar teḛ ne dɔ ŋganje’g tɔ. Yeḛ tura taje lai gə́ to mee maktub manrɔ gə́ d’iŋga mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé no̰ dee’g tɔ. 31 Mbai lé aar loo-kaar-tar’g ləa man ne rəa no̰ Njesigənea̰’g gə mba kun dɔ gɔl Njesigənea̰ ləm, gə mba kaa dɔ torndiaje, gə ndukunje ləa, gə godndiaje gə ŋgaw mée bura ləma, gə mba ra ne néje lai gə goo ta manrɔ gə́ to mee maktub’g neelé ləm tɔ. 32 Yeḛ ar deḛ lai gə́ d’isi Jerusalem gə Bḛjami manrɔ dee səa tɔ ndá dəwje gə́ Jerusalem ra né gə goo manrɔ lə Ala gə́ to Ala lə bɔ deeje-je lé. 33 Jojias tuji néje lai gə́ mina̰ gə́ to mee ɓeeje’g lə Israɛlje lai ndá yeḛ ɔs deḛ lai gə́ d’isi ɓee’g lə Israɛlje lé mba kar dee d’wa Njesigənea̰ Ala lə dee meḛ dee’g ya. Gə ləbje lai gə́ yeḛ si ne kəmba lé deḛ d’ya̰ goo Njesigənea̰ Ala lə bɔ deeje-je el ya saar.
