1 Salomo kaa goŋ tǝ za goŋ daŋ, tǝŋ daga el Efrat ŋhaa ge dai sǝr Filistien ŋhaa so ge kan zahsyee sǝr Egiɓ ta, a sǝǝra fan gin nyi Salomo ne ko, ne zah'nan cee ah daŋ joŋra yeɓ zahmor ahe .
2 Farel mai Salomo moo ren ne za yaŋ ah pǝ zah'nan vaŋno a joŋ tahsah sum manik ah 12.000, matǝnjẽe ah tahsah 24.000, 3 wǝǝ dǝǝ maŋwoo ah jemma, dǝǝ ma pii tǝ wom jemma gwa, pǝsǝ̃ǝ temere, ne zahban nǝǝ cok camcam, tǝgbana tǝsai, ne bǝṽao, tǝkine juu maŋwaa ahe, pãa ah ka gak kee ya.
4 Salomo lwaa sǝr ma kah el Efrat nǝfah kǝmorcomlil tǝɗe', tǝŋ daga Tifsa ŋhaa ge kan Gaza. Za goŋ sǝr marai daŋ kaara mor ɓal Salomo. Kaa jam ne jǝk ah mai mo ryaŋra ko ɓo daŋ. 5 Ne zah'nan cee Salomo, za Israel ne za Yuda daŋ kaara jam, zune daŋ a kaa mor cee kpuu vin ah tǝkine kpuu wuu ahe, tǝŋ daga Dan ŋhaa ge dai Beerseba.
6 Salomo ne pǝr 12.000 tǝkine yaŋ pǝr ma kwak muŋta sal kii ɓo nǝn pǝr 40.000.
7 Zaluu ma byakra fan kŋ a byakra farel goŋ Salomo tǝkine mǝ za ma renra farel ne ki daŋ, zune daŋ a ẽe yeɓ ah pǝ fĩi mǝ ah ne yella ka fan ki mo pee ka. 8 A kyeɓra sor tǝkine wom gin nyi pǝr ma yee tǝtǝl ah ne ko tǝkine pǝr ma kwak muŋta salle, a peera fan ah ga wo goŋ tǝgbana ɓǝ ah mo faa ɓo.
Salomo kal za daŋ ne fatanne
9 Masǝŋ nyi fatan tǝkine yella nyi Salomo pǝlli, ɓǝ foo yea ma pǝ zahzyil ah tǝgbana tǝkuu zahbii. 10 Fatan Salomo a pǝ'man kal mǝ za sǝr Mesopotamia tǝkine mǝ Egiɓien daŋ. 11 Tǝ fan kal za ɓo daŋ, tǝ kal Etan Ezrakiyo ɓe, kal laŋ Heman ne Kalkol ne Darda wee Makol ɓe ta. Tǝɗii ah myah ge dai ɓo pǝ sǝr ma lal daŋ. 12 Faa ɓǝ kikiŋ camcam dai 3.000, gea lǝŋ dai 1.005. 13 Faa ɓǝ kpuu bah mai mo tǝ waa Liban tǝkine ɓǝ goo naatǝkuu mai moo dǝ̃ǝ matǝ korvuuri. Faa ɓǝ nǝǝ cok ne juu ne fan ma ker tǝ sǝr tǝkine syiŋ daŋ. 14 Za ki daga kǝsyil za sǝr camcam daŋ a ginra ka laa fatan Salomo, a urra daga pǝ sǝr goŋ camcam mai mo laara ɓǝ fatan ah ge ɓo gŋ.
Salomo ne goŋ Hiram
(2 KeeƁ 2:1-18)15 Hiram goŋ Tirus ye bai goŋ David daga ɓaaɓe. Ne cok ah laa syeera nǝm ge tǝ Salomo wel ah kaa goŋ ɓo pǝ cok ahe, pee za yeɓ ah ge wol ahe. 16 Salomo laŋ so pepee ge wo Hiram faa: 17 Mo tǝ ɓe, pa ɓe David lwaa vuu yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ah ya, mor sal mai za syiŋ ah mo ruura ne ki cok camcam daŋ, ŋhaa Dǝɓlii lea ra ge sǝŋ mor ɓal ahe. 18 Amma zǝzǝ̃ǝko Dǝɓlii Masǝŋ ɓe nyi 'yak ɓo nyi me cok daŋ, me ka ne pa ma syiŋ ɓe yao, soko mai ka mo so ur sal ne me ya. 19 Mor ahe, me foo ka me vuu yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ɓe, tǝgbana Dǝɓlii mo faa nyi pa ɓe David, faa: We ɓo mai mee ga ɓaŋ kan goŋ ne pǝ cok ɓo yee ga vuu yaŋ mor tǝɗii ɓe. 20 Zǝzǝ̃ǝko mo faa nyi za ɓo ka mo ceera kpuu bah ma Liban nyi me sa, za yeɓ ɓe a ga yeara gŋ ne za yeɓ ɓo. Me ga soo mo tǝ ɓǝ za yeɓ ɓo tǝgbana soo mai moo ga cuu nyi me daŋ. Mor mo tǝ ɓe, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓuu ma gak tan cen kpuu na Sidonien kǝka.
21 Ne cok Hiram mo laa ɓǝ faa Salomo naiko, laa pǝ'nyah pǝlli. So faa: Osoko wo Dǝɓlii mai tǝ'nah mo nyi we ma ne fatan nyi David mor ka mo kal pel za mapãa maiko. 22 So Hiram pepee wo Salomo faa: Me laa pee ɓo mo pee gee me ɓe, me ga joŋ fan mai mo tǝ 'yah daŋ, tǝgbana kpuu bah ne mǝŋgiŋ daŋ mo ga lwaa. 23 Za yeɓ ɓe ga woo rǝk tǝ mabii daga Liban nyee sǝ, ru ga bam ra ga wo ki gŋ mor ka bii mo woo ge pǝ cok mai moo ga cuu nyi me ka ga zyim gŋ, ka mo ge woo gŋ kal ne ko, so ka mo laŋ mo joŋ fan mai me ne 'yah ah nyi me, mo nyi farel nyi me ka za yaŋ ɓe mo re.
24 So Hiram gbah jol Salomo ne kpuu bah ne mǝŋgiŋ tǝgbana mai mo 'yahko. 25 Salomo laŋ so nyi alkamaari col 20.000 nyi Hiram mor ka za yaŋ ah mo re, tǝkine liitǝr nǝm tǝbaakãm 400.000 ta. Salomo a nyi nyi Hiram syii daŋ naiko. 26 Dǝɓlii nyi fatan nyi Salomo tǝgbana mai mo faa ɓǝ ah nyi ko. Jam no kǝsyil Hiram ne Salomo, so gbǝra zah kǝsyil ki ta.
Salomo woo za yeɓɓe
(2 KeeƁ 1:172 2:12 16-17)27 Goŋ Salomo woo za yeɓ ne swah pǝ sǝr Israel daŋ, pãa za yeɓ mai mo woora ne swahe, joŋ 30.000. 28 Pee ra kal ge tǝwaa Liban, fĩi daŋ a pee za ga gŋ 10.000, a yeara ma tǝwaa Liban fĩi vaŋno, a gin joŋra fĩi yaŋ ɓǝǝ gwa. Adoniram ako ye dǝɓlii tǝ za yeɓ mai mo woora ra ɓo ne swahe. 29 Salomo ne za ma woo faswaa 70.000, za ma zyeɓ tǝsal tǝwaa 80.000. 30 Kapita mǝ Salomo mo rǝk ɓo a 3.300, ara yee ẽe za ma joŋ yeɓɓe. 31 Goŋ faa ka mo nǝǝra tǝsal maluu ahe, ne masãh ahe, ka mo zyeɓra ka kpii mor yaŋ ne ko. 32 Za yeɓ Salomo ne za yeɓ Hiram ne mǝ Giblien ma zyeɓ fanne, a zyeɓra tǝsalle, tǝkine kpuu mor ka vuu yaŋ. Yaŋ Masǝŋ mai Salomon mo vuu
1 Salomo̰ o̰ ɓee dɔ ɓeeko̰je’g lai ya tɔɓəi, un kudee ta baa’g saar teḛ ne ɓeeje’g lə Pilistije ləm, saar teḛ ne rəw-nim-ɓee gə́ Ejiptə ləm tɔ. Deḛ ra né d’ar Salomo̰ gə mee ləbje lai gə́ yeḛ si ne kəmba ya .
2 Ndɔje kára-kára lai lé njémeekəije lə Salomo̰ d’usɔ nésɔ gə́ ra gə nduji gə́ ndá léréré as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-dɔg-loo-jinaikara (9.000) ləm, gə nésɔ gə́ ra gə nduji gə́ kari ba as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-dɔg-loo-jinaijoo (8.000) ləm, 3 gə bɔ maŋgje gə́ rɔ dee to ndəb-ndəb dɔg ləm, gə bɔ maŋgje gə́ d’aar loo kul dee’g rɔ-joo ləma, gə badje tɔl (100) ləm tɔ, lal tura arkasje ləm, gə da-ndooije ləm, gə tobje ləma, gə yel-kulje gə́ ubu dee to yaa̰ ləm tɔ.
4 Yeḛ o̰ ɓee dɔ ɓeeje lai gə́ to kel tura-baa’g nu, un kudee Tipsa saar teḛ ne Gaja ləm, gə dɔ mbaije lai gə́ d’isi kel tura-baa’g nu ləm tɔ. Ndá meekulɔm to mee ɓeeje’g lai gə́ gugu dəa sub lé. 5 Judaje gə Israɛlje un kudee Dan saar teḛ Beer-Seba lé d’isi gə meekulɔm, ar nana kara si gel kag-nduú’g ləa ləm, gə gel kag-kodé’g ləa ləm tɔ, mee ndɔje lai gə́ Salomo̰ si ne gə kəmee lé ya.
6 Salomo̰ ar dee ra gel-jala kaar kundaje tɔl-dɔg-loo-sɔ (4.000) wɔji ne dɔ pusuje ləa ləm, gə njékundaje tɔl-dɔg-loo dɔg-giree joo (12.000) kaar dee d’isi keneŋ ləm tɔ .
7 Njéguburuɓeje dɔg-gir-dee-joo lé d’unda nésɔ lə mbai Salomo̰ gə nduree-nduree ləm, gə ka̰ dee-deḛ lai gə́ d’a ree sɔ né səa ləm tɔ, nana kara ra kula ləa mee naḭ’g ləa gə́ wɔji dəa ləm, deḛ d’ar né kára kara lal el ləm tɔ. 8 Deḛ d’ar dee ree gə kó-ɔrj gə mu mbata lə kundaje ləm, gə kundaje gə́ ndɔr pusu-rɔje ləm tɔ, loo gə́ mbai si keneŋ, ar nana kara ra gə goo ndukunje gə́ d’un d’aree lé tɔ.
Kəmkàr lə Salomo̰ ur dɔ ka̰ dəwje’g lai
9 Ala ar Salomo̰ kəmkàr ləm, gə boo-gosonégər ləma, ar négərje taa mée pəl-pəl to gə́ nagəra gə́ ta baa-boo-kad’g bèe ləm tɔ. 10 Kəmkàr lə Salomo̰ ur dɔ ka̰ ŋganje gə́ Bər lai ləm, gə ur dɔ kəmkàr’g lə njé gə́ Ejiptə lai ləm tɔ. 11 Kəmkàr ləa al dɔ ka̰ dəw gə́ rara kara ya, ur dɔ ka̰ Etan, dəw gə́ Ejra ləm, gə ka̰ Heman, gə Kalkol, gə Darda gə́ to ŋgalə Maol ləm tɔ, tɔɓəi riɓar ləa taa loo pəl-pəl mbuna ginkoji dəwje gə raŋg gə́ gugu dəa sub lé tɔ . 12 Yeḛ pata goso kəmkàrje as tɔl-dɔg-loo-munda (3.000) ləm, gə gɔl paje as tɔl-dɔg-giree-mi (115) ləm tɔ . 13 Yeḛ pata gə́ wɔji dɔ kagje, un kudee dɔ kag-sɛdrə gə́ Liba̰ saar teḛ ne dɔ gərgənd gə́ uba kaar ndògo-bɔrɔ’g, tɔɓəi yeḛ pata wɔji ne dɔ daje ləm, gə yelje ləm, gə néje gə́ d’ag naŋg ləma, gə ka̰jije ləm tɔ. 14 Dəwje d’ḭ mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g lai ree gə mba koo ta kəmkàrje lə Salomo̰ ləm, dəwje lə mbaije lai gə́ dɔ naŋg nee gə́ d’oo ta gə́ wɔji dɔ kəmkàr ləa lé deḛ kara ree ləm tɔ.
Salomo̰ wa dɔ gɔl kəi-si-Ala gə́ to gə kəmee
2SgI 2.2-1515 Iram, mbai gə́ Tir ula kuraje ləa rɔ Salomo̰’g mbata yeḛ oo to gə́ d’wa dəa gə́ ubu d’undá ne gə́ mbai tor bɔbeeje’g mbata kédé lé Iram ndigi Dabid yaa̰ ya. 16 Salomo̰ ar dee d’aw d’ula Iram pana:
17 I gər gao to gə́ bɔm Dabid askəm kunda kəi kar Njesigənea̰, Ala ləa lé el mbata rɔje gə́ njéba̰je ləa d’aḭ ne dəa sub saar loo gə́ Njesigənea̰ ɔm dee gin gɔlee’g lé. 18 Ɓasinè Njesigənea̰, Ala ləm am m’isi lɔm gə looje lai gə́ gugu dɔm ar njéba̰je gə néurtije godo lé. 19 Aa oo, ma m’wɔji mba kunda kəi gə ri Njesigənea̰, Ala ləm, to gə́ Njesigənea̰ pa ne njaŋg ar bɔmje Dabid pana: Ŋgoni gə́ m’a karee taa tori dɔ kalimbai’g ləi lé ɓa a kunda kəi kar rim ɓar dɔ’g . 20 Ɓasinè, maji kari un ndui mba kar dee tuga kag-sɛdrəje gə́ Liba̰ d’am. Kuraje ləm d’a nai gə kuraje ləi na̰’d ndá m’a kari nékoga-dɔ-ji kuraje ləi gə goo kwɔjee gə́ i a kwɔji lé ya, mbata i gər gao mbuna síjeḛ’g lé dəw kára kara gər kinja kagje to gə́ Sido̰je bèe el.
21 Loo gə́ Iram oo taje lə Salomo̰ lé ndá rəa lelee yaa̰ aree pana: Maji kar dɔ ri Njesigənea̰ ai səgərə, yeḛ gə́ ar Dabid ŋgon gə́ njekəmkàr aree to ne mbai dɔ koso-dəwje neelé. 22 Bèe ɓa Iram tel ula kula ar Salomo̰ pana: M’oo ta néje gə́ i ula dee ar dee d’ulam lé ya. M’a ra néje lai gə́ wɔji dɔ kag-sɛdrəje gə kag-siprɛsje to gə́ i ndigi lé ya. 23 Kuraje ləm d’a kodo kagje neelé kḭ ne Liba̰ kaw ne ta baa-boo-kad’g ndá m’a kar dee tɔ dee na̰’d kar dee nun dɔ baa-boo-kad’g saar teḛ ne loo gə́ i a kwɔji’g lé, lé neelé ɓa d’a tudu dee keneŋ ndá i a kodo dee ya. Né gə́ m’wɔji kari am tor kagje’g neelé to nésɔje mbata lə njémeekəije ləm ɓa.
24 Iram ar Salomo̰ kag-sɛdrəje gə kag-siprɛsje yaa̰ to gə́ mee ndigi lé ya tɔ. 25 Bèe ɓa Salomo̰ ar Iram kó mbata lə njémeekəije ləa as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-dɔg-loo-misa̰ (6.000) ləm, aree ubu koiyo gə́ kas as litər tɔl-dɔg-loo-jinaijoo (8.000) ləm tɔ, yee ɓa gə́ néje gə́ Salomo̰ ar Iram gə ləbee-ləbee ya.
26 Njesigənea̰ ar Salomo̰ kəmkàr to gə́ yeḛ un ne ndia aree lé. Bèe ɓa meelɔm to ne mbuna Iram deḛ gə Salomo̰’g ləm, deḛ joo bɔr manrɔ dee d’ar na̰ ləm tɔ.
Salomo̰ wa dɔ gɔl kula mee ɓee
2SgI 1.18, 2SgI 2.12SgI 16-1727 Mbai Salomo̰ ɔr dəwje gə́ njéra kula gə́ raje mbuna Israɛlje’g lai, deḛ bula d’as tɔl-dɔg-loo-rɔ-munda (30.000). 28 Yeḛ ula dee Liba̰ tɔl-dɔg-loo-dɔg (10.000) ar dee taa tor na̰ gə naḭ dee naḭ dee, deḛ ra naḭ kára Liba̰ ləm, deḛ ra naḭ joo ɓee lə dee ləm tɔ. Adoniram ɓa gə́ njekaa dɔ njéra kula gə́ raje neelé . 29 Salomo̰ aw gə dəwje gə́ raŋg ya tɔɓəi gə́ to njékodo nékodoje d’as tɔl-dɔg-loo-rɔ-siri (7.000) ləm, deḛ gə́ njétɔl mbalje d’as tɔl-dɔg-loo-rɔ-jinaijoo (8.000) gə́ d’isi mee mbal’g ləm tɔ, 30 lal tura njékaa dɔ néje gə́ bula d’as tɔl-dɔg-loo-munda gə dɔ dee tɔl-munda (3.003) gə́ Salomo̰ ɔr dee mba kaa dɔ kulaje ləm, gə mba koo goo njékulaje ləm tɔ. 31 Mbai lé un ndia ar dee tɔr biri mbalje gə́ boi-boi gə́ maji péd-péd gə́ to asəna gə mbalje gə́ tɔl bèe mba tum ne gin kəi lé. 32 Njékulaje lə Salomo̰ ləm, gə njékulaje lə Iram ləma, gə njé gə́ Gebal ləm tɔ lé to njétɔl biri mbalje neelé ləm, d’wa dɔ gɔl kagje gə mbalje gə mba kunda ne kəi lé ləm tɔ.
