2 SAMUEL 3 - MUA & SBA2015

1 Sal so nǝn kǝsyil za Saul ne za David ge liilii. Amma David lwaa swah ge pelle ge pelle, so swah za Saul tǝŋ tǝr ga falle.

Wee David mai mo bemra Hebron

2 David bem wee wǝǝ yaŋ Hebron. Wel ah malii a ɗii ne Amnon, byaŋ ne Akinoam Jezereeliyo. 3 Patǝ gwa ah a ɗii ne Kiliyaɓ, byaŋ ne Abigail ma Karmel mawin Nabal. Sai ah ɗii ne Absolon, byaŋ ne Maaka mǝlaŋ Talmai goŋ Gesur. 4 Nai ah a ɗii ne Adonija, byaŋ ne Haggit. Dappe ah ɗii ne Sefatia, byaŋ ne Abital. 5 Yea ah ɗii ne Jitream, byaŋ ne Egla. Wee marai daŋ David bem ra yaŋ Hebron.

Abner 'yah gban zah ne David

6 Ne cok sal mo kǝsyil za Saul ne za David, Abner uu pǝswah kǝsyil za Saul.

7 Mabyak Saul no a ɗii ne Rispa mǝlaŋ Aja yo. Comki Isboset faa nyi Abner: Mo ge swǝ ne mabyak pa ɓe sye zahmor ah ɗǝne ? 8 Abner ɓaŋ kpãh tǝ ɓǝ mai Isboset mo faa nyi ko pǝlli, so faa: Ame ye goo kǝsyil za Yuda ne? Me tǝ joŋ ɓǝ 'nyah wo za yaŋ pa ɓo Saul ŋhaa tǝ'nahko tǝkine wo wee pam ne palyaŋ ah ra. Me zyii soɓ mo laŋ ga jol David ya. Amma tǝ'nah mo tǝ kyeɓ ɓǝɓe' ne me tǝ ɓǝ mawin mai o ya ne? 9 Me ka joŋ wo David tǝgbana mai Dǝɓlii mo faa ɓo nyi ya ɓe, ka Masǝŋ mo i me pǝ wulli. 10 Mor Masǝŋ faa: Me ga fer goŋ gin tǝ yaŋ Saul, me ga kan fakal goŋ David tǝ za Israel ne za Yuda, daga Dan ŋhaa Beerseba. 11 Isboset gak zyii ɓǝ zah Abner koo vaŋno yao, mor a ɗuu gal ahe.

12 Abner pee zan ah ge wo David faa: Sǝr sye mǝ zu ye ne? So faa: Mo gbǝ zah ne me, me ga gbah jol ɓo, me fer za Israel daŋ ga mor ɓo. 13 David zyii faa: Pǝsãhe, me ga gbǝ zah ne mo. Amma me ga fii fan vaŋno wo ɓo, mo ka kwo zahpel ɓe ya, ne cok mo ga zyaŋ zahpel ne me ɓe, sai ka mo gee me ne Mikal mǝlaŋ Saul ɓe. 14 David pee za wo Isboset we Saul faa: Mo nyi mawin ɓe Mikal mai me 'yah ne zahfar gãhnyah Filistien temere nyi me. 15 Isboset pee za ge zaŋ yaŋ wor ah Paltiel we Lais ge ne ko. 16 Wor ah syee mor ah ne yee ŋhaa ge dai Bakurim. Abner faa nyi wor ahe: Mo pii soo mo gyo. So pii soo kal o.

17 Abner zyeɓ ɓǝ ne zaluu Israel faa nyi ra: Daga ɓaaɓe we tǝ 'yah ka David mo kaa goŋ ɓiiri. 18 Zǝzǝ̃ǝko we joŋ o, mor Dǝɓlii faa nyi David: Me ga ǝ̃ǝ za ɓe Israel gin jol Filistien tǝkine za ma syiŋ ɓǝǝ daŋ ne jol dǝɓ yeɓ ɓe David. 19 Abner faa nyi za Benyaamin nai ta. So Abner ur kal ka ga faa ɓǝ mai mo 'nyah suu za Israel ɓo ne za Benyaamin daŋ nyi David yaŋ Hebron.

20 Abner ge wo David yaŋ Hebron ne za jemma gwa. David joŋ fĩi nyi Abner ne za ma ne ki. 21 Abner faa nyi David: Me ur me ga tai za Israel daŋ ge wo dǝɓlii ɓe goŋ ne ko, mor ka mo gbǝra zah ne mo. Ka mo kaa goŋ tǝ fan daŋ tǝgbana zahzyil ɓo mo 'yahe. David so nyi fahlii nyi Abner kal jam.

Joaɓ i Abner pǝ wulli

22 Fahfal ah za yeɓ David ne Joaɓ pii soora gin zah sal ge. Gera ne fan ma woo zah sal pǝlli. Amma ka Abner ka wo David yaŋ Hebron yao, mor David nyi fahlii nyi ko kal jam ɓe. 23 Ne cok ah Joaɓ ne za ma ne ki daŋ mo ge daira yaŋ, ge keera ɓǝ ah nyi Joaɓ faara: Abner we Ner ge wo goŋ nyeeko, amma goŋ soɓ ko kal jam. 24 Joaɓ ge wo goŋ faa: Mo joŋ ɗah ɓǝ fẽe ɓo mai ne? Mo ẽe Abner ge wo ɓo, mo so soɓ ko kal mor fẽene? 25 Mo tǝ ɓe, Abner we Ner ge tǝ vǝl mo, ka mo tǝko fahlii kal ɓo tǝkine fan joŋ ɓo daŋ.

26 Fahfal ah Joaɓ pǝ̃ǝ ge wo goŋe. So pee za kal ge mor Abner. Pii soora ge ne ki daga zah lak bii Sira, amma David tǝ ɓǝ ah ya. 27 Ne cok Abner mo ge dai yaŋ Hebron, Joaɓ cak ne ki ge kah zahfah tǝgbana tǝ 'yah ka faa ɓǝ ne ki 'yaŋ, so cuŋ ɓǝr nyi gŋ pǝ wul zahwaa naa mah ah Asayel. 28 Ne cok David mo laa ɓǝ ah faa: Ame ne za sǝr ɓe daŋ ru ka ne ɓǝɓe' pel Dǝɓlii tǝ ɓǝ wul Abner we Ner ya ŋhaa ga lii. 29 Syim ah mo pii soo ge tǝ Joaɓ tǝkine za yaŋ pah ah daŋ. Za ma ne fabaani, wala za ma ne fan suu ne za ma ɗǝm tǝ kǝndaŋne, za mai za mo ik ra zah salle, tǝkine za ma bai lwaa farel daŋ mo pee gin yaŋ Joaɓ ka syaŋsyaŋ. 30 Joaɓ ne Abisai ira Abner pǝ wul nai mor Abner i naa ma ɓǝǝ Asayel pǝ wul zah sal Gibeon.

Ciira wul Abner

31 So David faa nyi Joaɓ ne za ma ne ki daŋ: We ŋgǝ̃ǝ mbǝro sol ɓiiri, we ɓaa mbǝro dahsuu, we yeyee wul Abner. So goŋ David syee fahfal fan ɓaŋ wulli. 32 Ciira Abner yaŋ Hebron. Goŋ ɓyaŋ yee ge sǝŋ pǝ'man tǝ pal Abner. Za daŋ yera yee ta. 33 Goŋ ɗǝǝ lǝŋ yee wul Abner faa:

Abner wǝwul tǝgwĩi ɓo tǝgbana tǝgwĩi moo wun ne?

34 Bamra jol ɓo ya,

Ɓal ɓo ra laŋ maa ge ɓo ka pǝ ŋgǝyam ya ta.

Mo lee ge sǝŋ tǝgbana dǝɓ moo lee kǝsyil za kaafuu.

Za so yera yee ah ge pelle. 35 So za daŋ taira ge wo David faara nyi ko ka mo reko farelle, mor ka com ɓah dan a ba. David haa zah faa: Me kal re wolle wala farel maki ah ge zah bai com mo dan ɓe, Masǝŋ mo i me pǝ wulli. 36 Za daŋ mo kwora naiko, laara pǝ'nyahre. Fan mai goŋ mo joŋ daŋ 'nyah suu ɓǝǝ pǝlli. 37 Za David tǝkine za Israel daŋ tǝra daga com ah sǝ, ɓǝ in Abner we Ner pǝ wul ur gin wo goŋ ya. 38 David faa nyi za yeɓ ahe: We tǝ sõone dǝɓlii ne dǝɓ ma'man ah ye wǝ ɓo kǝsyil za Israel tǝ'nah ya ne? 39 Amma koo mo syeera nǝm ge ɓo tǝ ɓe ame ye me goŋ ko laŋ, tǝ'nah me pǝtǝtǝ̃ǝre. Wee Seruja rai tǝtǝl yak ɓǝǝ kal swah ɓe ɓe. Dǝɓlii mo faŋ val tǝ dǝɓ ma joŋ faɓe' tǝgbana faɓe' ah mo joŋko.

1 Rɔ aw gə́ kédé-kédé mbuna njé’g lə Sawul gə njé’g lə Dabid. Siŋga Dabid ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé nɛ ka̰ njé’g lə Sawul ɓa rəm gə́ gogo-gogo tɔ.

Ŋgalə Dabid gə́ diŋgam gə́ yeḛ oji dee Ebro̰ lé

2 Ŋganje gə́ diŋgam gə́ Dabid oji dee Ebro̰ lé ɓa nee: Amno̰ to ŋgondəree gə́ yeḛ ojee gə Ahinoam, dəw gə́ Jisreel, 3 njekɔm’g joo to Kiləab gə́ yeḛ ojee gə Abigayil, dəw gə́ Karmel gə́ kédé to dené lə Nabal lé, njekɔm’g munda lə dee to Absalɔm gə́ yeḛ ojee gə́ Maaka gə́ to ŋgolə Talmai, mbai gə́ Gesur, 4 yeḛ gə́ njekɔm’g sɔ to Adonija, ŋgolə Agit, yeḛ gə́ njekɔm’g mi to Sepatia, ŋgolə Abital, 5 yeḛ gə́ njekɔm’g misa̰ to Jitream gə́ yeḛ ojee gə Egla. Egla lé kara to dené lə Dabid ya tɔ. Deḛje neelé ɓa Dabid oji dee Ebro̰ ya.

Abner ra ta gə Is-Boset

6 Mee ndəa gə́ rɔ to mbuna njé’g lə Sawul gə njé’g lə Dabid lé Abner wa rəa kɔgərɔ mbata njé’g lə Sawul. 7 Nɛ gamla-dené lə Sawul kára ria lə Rispa gə́ to ŋgolə Aja si keneŋ. Tɔɓəi Is-Boset dəji Abner pana: See gelee ban ɓa i aw rɔ gamla-dené’g lə bɔm lé wa.

8 Mee Abner ḭ səa jugugu dɔ ta gə́ Is-Boset pa’g lé aree ilá keneŋ pana: See ma m’to gə́ bisi gə́ m’ɔm na̰’d gə Judaje gə goo ŋgəḭ wa. Ɓogənè lé m’ra meemaji gə njé’g lə bɔbije Sawul ləm, gə ŋgakea̰je ləma, gə baokuraje ləa ləm tɔ ɓó ma m’ilai ji Dabid’g el tɔ. Ŋga see gelee ban ɓa ɓogənè i ila ta gə́ wɔji dɔ dené neelé dɔm’g wa. 9 Ɓó lé m’ra gə Dabid né gə goo ta gə́ Njesigənea̰ man ne rəa aree lé el ndá maji kar Ala ra səm-ma Abner nédɔkudu ya . 10 Mbata yeḛ pa njaŋg mba kɔr ɓeeko̰ lé ji njé’g lə Sawul kila ji njé’g lə Dabid’g ləm, mba kunda kalimbai lə Dabid dɔ Israɛlje’g gə dɔ Judaje’g un kudee Dan saar teḛ ne Beer-Seba ləm tɔ.

11 Is-Boset oo ta kára mba tel kila Abner’g el mbata yeḛ ɓəlee ya.

Abner tel ɔm na̰’d gə Dabid

12 Abner ula njékaḭkulaje rɔ Dabid’g mba kar dee d’ulá ta gə́ wɔji dəa pana: See ɓee lé to ka̰ nawa. Ar sí j’un ndu sí j’ar na̰ ndá aa oo, ma la səi mba kari tel gə Israɛlje lai gə́ rɔi’g.

13 Dabid ilá keneŋ pana: Maji ya! M’a kun ndum kari ya nɛ ma m’dəjii né kára: I a koo kəm el nɛ ɓó lé i a ree gə Mikal, ŋgolə Sawul gə́ dené kam ndá yee ɓa i a koo ne kəm ɓəi. 14 Tɔɓəi Dabid ula njékaḭkulaje rɔ Is-Boset, ŋgolə Sawul’g mba kar dee d’ulá pana: Maji kari tel gə dené ləm Mikal gə́ m’wa səa mɔr gə ndar tamɔd Pilistije gə́ tɔl (100) lé am . 15 Is-Boset ar dee d’aw d’ɔr Mikal lé kəi lə ŋgabeeje, Paltiel gə́ to ŋgolə Layis lé. 16 Ŋgabeeje lé ndolè gée gə mán-no̰ kəmee’g saar teḛ Bahurim. Ndá Abner ulá pana: Tel aw loo ləi! Ndá yeḛ tel aw ya tɔ.

17 Abner wɔji ta gə ŋgatɔgje gə́ Israɛl ndá ula dee pana: Kédé lé seḭ ndigije mba kar Dabid ɓa to mbai lə sí. 18 Maji kar sí ṵdáje gə́ mbai ɓasinè ŋga mbata Njesigənea̰ pata wɔji ne dɔ Dabid pana: To Dabid, kura lə neḛ lé ɓa n’a kɔr ne koso-dəwje lə neḛ gə́ Israɛl ji Pilistije’g ləm, gə ji njéba̰je’g lə deḛ lai ləm tɔ kɔm dee tar ya.

19 Abner pa taree ar Bḛjamije kara ləm, tel aw Ebro̰ ndaji taree ila mbi Dabid’g aree oo néje lai gə́ Israɛlje gə Bḛjamije d’wɔji-kwɔji ra lé ləm tɔ. 20 Yeḛ aw gə dəwje rɔ-joo rɔ Dabid’g mee ɓee’d gə́ Ebro̰ ndá Dabid ar dee koro muru-gad mbata Abner gə dəwje gə́ d’aw səa lé. 21 Abner ula Dabid pana: M’a kḭ kaw mbo̰ Israɛlje lai rɔ mbai’g ləm gə́ to mbai lé. D’a manrɔ dee kari ndá i a ko̰ɓee dɔ Israɛlje’g lai to gə́ məəi wɔji lé ya.

Dabid ya̰ Abner aree aw gə meekulɔm.

Joab tɔl Abner

22 Aa ooje, Joab gə njé’g lə Dabid d’ḭ loo-wai’g ree gə boo-nébanrɔje. Abner nai rɔ Dabid’g ɓee gə́ Ebro̰ el ŋga mbata Dabid yá̰ aree aw gə meekulɔm. 23 Loo gə Joab gə kudu-njérɔje ləa lai ree ndá d’ula Joab pana: Abner, ŋgolə Ner ree rɔ mbai’g nee ya ndá yeḛ yá̰ aree aw gə meekulɔm. 24 Joab aw rɔ mbai’g lé dəjee pana: See ɗi ɓa i ra bèe wa. Aa oo, Abner ree rɔi’g ndá see gelee ban ɓa i yá̰ aree aw wa. 25 I gər Abner, ŋgolə Ner gao! Yeḛ ree gə mba su kəmi ləm, gə mba gər rəw-kabije ləma, gə mba gər néje lai gə́ i ra ləm tɔ.

26 Loo gə́ Joab ḭ rɔ Dabid’g teḛ ndá yeḛ ula njékaḭkulaje ar dee d’un dɔ gɔl Abner d’ḭ səa godə-ma̰ gə́ Sira tel ree səa. Nɛ Dabid oo taree el. 27 Loo gə́ Abner tel ree Ebro̰ mba̰ ndá Joab ɔree aw səa dan tarəwkəi’g to gə́ lə né gə́ a gə kwɔji səa ta gə́ to loo-kiya’g bèe ndá yeḛ ɔsee mée’g tɔlee mba dal ne ba̰ lə ŋgokea̰ Ajael.

28 Gée gə́ gogo Dabid oo taree ndá yeḛ pana: Ta kára kara wa dɔ neḛ no̰ Njesigənea̰’g mbata məs Abner, ŋgolə Ner lé el ləm, wa dɔ ɓeeko̰ lə neḛ kara el ləm tɔ. 29 Maji kar məs neelé tel oso dɔ Joab’g ləm, gə dɔ gel-bɔje’g lə bɔbeeje lai ləm tɔ! Maji kar ŋgaka Joabje lé lal dəw gə́ iŋga rɔko̰ bajal, əsé lal rɔko̰ ba̰ji el ləm, əsé lal njetɔs kag el ləma, əsé lal njekoso ta kiambas’g el ləma, əsé lal njekwəi-yoo-ɓoo nda̰ el ləm tɔ.

30 Togə́bè ɓa Joab gə ŋgokea̰ Abisai tɔl ne Abner mbata yeḛ tɔl ŋgoko̰ dee gə́ Ajael loo-rɔ gə́ Gabao̰.

31 Dabid ula Joab gə deḛ lai gə́ d’aw səa lé pana: Tilje kubuje lə sí hao̰-hao̰ ndá ulaje ŋgisi kubu-kwa-ndòo rɔ sí’g no̰je ne dɔ yoo Abner’g.

Tɔɓəi mbai Dabid njaa goo yée’g tɔ. 32 Deḛ dubu Abner mee ɓee gə́ Ebro̰. Mbai lé ɔr ndia gə́ tar wəl no̰ ne ta dɔɓar Abner’g ar koso-dəwje lai kara no̰ səa tɔ. 33 Mbai lé un pa no̰ yoo Abner pana:

See Abner ya kəm karee wəi

To gə́ dəw gə́ ta wa dəa bèe wa.

34 I lé deḛ tɔ jii gə gɔli gə kúla larje el.

I oso to gə́ dəw oso ne no̰ njémeeyèrje’g bèe.

35 Koso-dəwje tel no̰ yoo Abner unda nje gə́ kédé ya ɓəi. Koso-dəwje lai d’aw rɔ Dabid’g mba karee o̰ muru loo gə́ kàr aar tar ya ɓəi. Nɛ Dabid man rəa pana: Ɓó lé nésɔ əsé né gə́ rara kara ɓa ɔd tam kédé ɓa kar kàr andə ɓəi ndá maji kar Ala ra səm nédɔkudu ya.

36 Né neelé koso-dəwje lai gər ləm, taa kəm dee ləm tɔ ar dee d’oo néje lai gə́ mbai ra lé gə́ né gə́ maji ya. 37 Mee ndəa’g neelé koso-dəwje lai gə Israɛlje lai gər to gə́ to gə goo torndu mbai ɓa dəw tɔl ne Abner, ŋgolə Ner lé el. 38 Mbai ula kuraje ləa pana: See seḭ gərje to gə́ mbai gə́ to dəw gə́ boo wəi ɓogənè mee ɓee gə́ Israɛl el wa. 39 Ma lé d’wa dɔm gə ubu d’undam ne gə́ mbai nɛ siŋgam godo ya ɓəi. Dəwje nee gə́ to ŋgalə Seruja lé siŋga dee ur dɔm’g. Maji kar Njesigənea̰ uga dɔ njemeeyèr gə goo némeeyèr ləa ya.