Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ge
1 Ne cok zah'nan fĩi Pentekost ge dai ka za ma iŋ daŋ taira ɓo cok vaŋno. 2 Ne cok ah sǝ, laara cii fan gee sǝŋ, cii ah tǝgbana zyak mai moo kuu ne swahe, ge baa yaŋ mai mo haira ɓo gŋ kǝrkǝr. 3 Kwora fan tǝgbana tǝrĩi wii, so woŋ kan ge tǝtǝl ɓǝǝ vaŋno vaŋno daŋ. 4 Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ baa zahzyil ɓǝǝ daŋ, so tǝŋ faara ɓǝ ne zah camcam tǝgbana Tǝ'yak mo cuu nyi ra ka faani.
5 Yahuduen ma syeera mor ɓǝ iŋ ɓǝǝ urra gin sǝr camcam wo sǝr daŋ gera ɓo yaŋ Jerusalem. 6 Ne cok za mo laara cii fan ahe, so taira ge cok vaŋno, ɓǝ ah kiŋ tǝtǝl ɓǝǝ ne lii ah daŋ, mor zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ a laa za ma iŋ a faara ɓǝ ne zah sǝr ah mo gee gŋ ge. 7 Za daŋ kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ, gal re ra pǝlli, faara: Za mai mo tǝ faara ɓǝ Galilien ye ka ra daŋ ya ne? 8 So joŋ ɗii koo zune kǝsyil man a laara faa ɓǝ ne zah ah mo byaŋ ne ko ne? 9 Ana laŋ za ki kǝsyil man gera gin sǝr Pardia, Media ne Elam, ne za ma fak kǝ Mesopotamia, ne Yudea, Kapadokia, ne Pontus tǝkine sǝr Asia, 10 so ne za ma fah kǝ Frigia, Pamfilia, Egiɓ ne sǝr Libia ma kah Kirene. Za ki laŋ gera gin Rom ge, 11 Yahuduen ne za ma syeera mor ɓǝ iŋ Yahuduen, za ki kǝsyil man laŋ gera gin sǝr Kreta ne Arabia ge. So na daŋ na tǝ laa a faara ɓǝ yeɓ malii Masǝŋ mo joŋ ɓo ne zah man camcam. 12 Ara daŋ kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ, tǝra mor ah ru so foo ɗǝne ya, so faara kǝsyil ki: Fan mai a 'yah cuu ɓǝ fẽene? 13 Amma za ki kǝsyil ɓǝǝ ryakra suu za ma iŋ faara: Zwahra yim ɓo ko tǝ tǝǝ ra.
Ɓǝ faa Petar
14 Petar ne zapee matǝ jemma tǝtǝl vaŋno urra uu sǝŋ, Petar tǝŋ faa ɓǝ nyi ra faa: Awe Yahuduen tǝkine za mai we kaa ɓo yaŋ Jerusalem daŋ, we syii sok ka we laa ɓǝ mai me tǝ ga faa nyi we. 15 Za mai yim ye ka tǝ tǝǝ ra tǝgbana we tǝ foo ya, mor zǝzǝ̃ǝ cok com doraŋ ma ne zah'nan ye ba. 16 Amma ɓǝ mai mo tǝ joŋ nyẽe, fan mai profeto Joel mo faa ɓǝ ah ɓo ɓaaɓe yo, faa:
17 Masǝŋ faa: Fan mai moo ga joŋ ne zah'nan ma fahfal tǝ lii:
Me ga pee Tǝ'yak ɓe tǝ koo zune daŋ.
Wee ɓii mawǝǝ ne maŋwǝǝ a ga faara ɓǝ tǝ ɓǝ fan mai mo tǝ ga joŋ pelle.
Wee tǝbanna ɓii a ga kwora fanne,
Za tam ɓii ga loora lomme.
18 Ne zah'nan ah me ga pee Tǝ'yak ɓe tǝ byak ɓe mawǝǝ ne maŋwǝǝ daŋ.
A ga faara ɓǝ tǝ ɓǝ fan mai mo tǝ ga joŋ pelle.
19 Me ga joŋ yeɓ matǝ gǝriŋ ah sǝŋ tǝlǝǝ sǝŋ,
Me ga joŋ dǝǝbǝǝri sǝŋ tǝ sǝr sǝŋ.
Me ga soɓ syimmi, wii, tǝkine suŋwii ge kǝpel zah'nan malii ne zah'nan mayǝk ah mai Dǝɓlii mo ga ge ne ko.
20 Com ga joŋ pǝfuu,
Fĩi ga yea pǝsyẽ na syimmi.
21 So koo zune mo ɗii tǝɗii Dǝɓlii daŋ a ga ǝ̃ǝ.
22 Awe za Israel, we laa ɓǝ mai me tǝ ga faa nyi we. Yesu ma yaŋ Nazaret ako ye Dǝɓ mai Masǝŋ mo cuu swah ah nyi we ne ki, mor Masǝŋ joŋ yeɓ maswah ah ne dǝǝbǝǝri tǝkine yeɓ matǝ gǝriŋ ah ne jol ah kǝsyil ɓii pǝlli. Awe ne suu ɓii laŋ we tǝ ɓǝ ah ɓe. 23 Tǝgbana Masǝŋ mo zyeɓ ɓǝ ah ɓo ne fatan ah kǝpelle, so soɓ ko ge jol ɓiiri, we i ko pǝ wul ne ɓaa ko ga wo kpuu ne jol za maɓe' ah ra. 24 Amma Masǝŋ ur ko gin pǝ wulli, wǝǝ bone wul gin tǝl ahe, mor wul ka ne fahlii ka yea ne swah tǝl ah ya. 25 Mor ah David faa tǝl ahe:
Me kwan Dǝɓlii pel ɓe cẽecẽe,
A no jokǝsãh ɓe mor ka me laŋ ka.
26 Mor ah zahzyil ɓe tǝ laa pǝ'nyahre,
Zah ɓe tǝ rahtǝrah ne ɓǝ 'nyahre.
Koo ne suu matǝtǝ̃ǝ mai me ne koi laŋ me ga kaa 'yak ka byakke.
27 Mor mo ka ga soɓ mazwãhsuu ɓe pǝ cok za ma wul mo gŋ ya,
Mo ka soɓ dǝɓ yeɓ ɓo sõo ya ta.
28 Mor mo cuu fahlii mai me ga lwaa cee ne nyi me ɓe,
Mo ga joŋ me laa pǝ'nyah pel ɓo.
29 Wee pa ɓe, me gak faa ɓǝ tǝ ɓǝ pa man lii David nyi we wat. David wǝ ɓe, ciira ko ɓe ta, pal ah no kǝsyil man ŋhaa tǝ'nahko. 30 Ako ye yea profeto Masǝŋ, so tǝ ɓe, Masǝŋ faa ɓǝ nyi ko ne haazahe, faa dǝɓ vaŋno kǝsyil morsǝ̃ǝ ah a ga kaa goŋ pǝ cok ahe. 31 David kwo fan mai Masǝŋ mo tǝ ga joŋ pel ɓe, mor ah faa ɓǝ tǝ ɓǝ ur Kristu gin pǝ wul ne cok mai mo faako:
Masǝŋ soɓ ko pǝ cok mai za ma wul mo gŋ ya,
Suu ah laŋ sõo ya.
32 Yesu mai me tǝ faa ɓǝ ahe, Masǝŋ ur ko gin pǝ wul ɓe, ana daŋ na ye za syedowal ahe. 33 Masǝŋ yii ko ɓo jokǝsãh ah coksǝŋ, ɗǝǝ Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ mai Pam mo faa ɓǝ ah ɓo ka nyini, so pee ge ɓo tǝ mana, ako ye we tǝ kwan tǝkine laa ɓǝ ah zǝzǝ̃ǝko. 34 Mor David ne suu ah yee ge sǝŋ ya, amma faa:
“Dǝɓlii faa nyi Dǝɓlii ɓe:
Mo kaa jokǝsãh ɓe,
35 Ŋhaa ka me joŋ za ma syiŋ ɓo daŋ swahra ge sǝŋ mor ɓal ɓo”.
36 Awe za Israel daŋ, we tǝ njaŋ, Yesu mai we ɓaa ge wo kpuu, Masǝŋ kan Dǝɓlii ɓo ne ki ne Kristu gwa daŋ.
37 Ne cok za mo laara naiko, ɓǝ ah nǝǝ zahzyil ɓǝǝra, so fiira Petar ne zapee manyeeki ah faara: Wee pa ɓuuru, ru ga joŋ ɗǝne? 38 Petar zyii faa nyi ra: We toobii ka koo zune kǝsyil ɓii daŋ mo nyiŋko baptisma pǝ tǝɗii Yesu Kristu, mor ka faɓe' ɓii mo rwahe, we ga ɗǝǝ Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ jol Masǝŋ. 39 Mor Masǝŋ faa ɓǝ ah ɓo mor ɓii ne wee ɓii daŋ, tǝkine za mai mo pǝɗǝkki, mai Dǝɓlii Masǝŋ man moo ga ɗii ra daŋ.
40 Petar faa ɓǝ camcam nyi ra pǝlli, lai ra tǝkine swaa ra, faa: We ǝ̃ǝ suu ɓii ne woŋ ki ne za mai mo muŋra ɓo. 41 Za pǝlli kǝsyil ɓǝǝ nyiŋra ɓǝ faa Petar so nyiŋra baptisma ta. Com ah pãa za tǝgbana ujenere sai ɓoo ge gŋ kǝsyil za ma iŋ ahe. 42 A taira laa ɓǝ cuu zapee cẽecẽe, a taira wo ki ne 'yah mǝ wee pamme, a renra farel cok vaŋno tǝkine juupel daŋ.
Kal za ma iŋni
43 Koo zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ a ɗuu galle, mor zapee joŋra dǝǝbǝǝri ne yeɓ matǝ gǝriŋ ah pǝlli. 44 Za ma iŋ daŋ a yeara wo ki, a taira fan mai mo jol ɓǝǝ daŋ tǝki ta. 45 Leara fan ne 'wah ɓǝǝ tǝkine fan mai mo jol ɓǝǝra, a womra lak ah kǝsyil ki, koo zune daŋ a lwaa nǝn pǝkoŋ joŋ fan ahe. 46 Zah'nan daŋ a taira ga yaŋ Masǝŋ, a renra farel ɓǝǝ kǝsyil ki ɓǝr yaŋ ɓǝǝ ne laa pǝ'nyah ne zahzyil vaŋno. 47 A yiira Masǝŋ, a 'yahra za daŋ, Dǝɓlii ɓoo pãa za ma ǝ̃ǝ ah ga gŋ tǝgǝǝ ɓǝǝ zah'nan daŋ.
Ndɔ ree lə Ndilmeenda lé
1 Loo gə́ kàr ndɔ Pa̰dekɔt teḛ mba̰ ndá deḛ lai d’wa dɔ na̰ loo kára ba . 2 Léegəneeya né ḭ dara keaa ɓar asəna gə lel-boo taa mee kəi gə́ d’isi keneŋ lé pəl-pəl. 3 Yen ŋga ndo̰ néje asəna gə ndo̰ pər teḛ kəm dee’g təsərə-təsərə kai na̰ d’aar dɔ dee’g kára-kára lai. 4 Ndilmeenda taa meḛ dee pəl-pəl ar dee pa tapa dəwje gə́ raŋg ɓəd-ɓəd to gə́ Ndil ɓa ar dee pa ya.
5 Jibje gə́ to mbáje gə́ d’ḭ ginkoji dəwje gə raŋg gə́ dɔ naŋg nee, d’isi Jerusalem, deḛ to majikojije ya. 6 Loo gə́ deḛ d’oo kaa né gə́ ɓar lé ndá boo-dəwje d’aḭ yi-i-i ree keneŋ, nɛ d’aar dɔ na̰’d jim mbata nana kara ta oso mbia’g gə ta kojee-kojee. 7 Kaar dee wa dee paḭ-paḭ ar ɓəl ra dee kədm-kədm ndá d’ula na̰ pana: Aa ooje, dəwje nee gə́ pata lé see deḛ lai to gə́ njé gə́ Galile el wa. 8 See to gə́ ban ɓa jeḛ j’oo ta ta dee’g gə ta koji sí koji sí bèe wa. 9 Jeḛ n’toje Partəje gə Medəje gə Elamje ləm, gə deḛ gə́ d’ḭ Mesɔpotami gə Jude gə Kapadɔs gə Po̰t gə Asi 10 gə Prigi gə Pampili gə Ejiptə ləm, gə njé gə́ dɔ naŋg gə́ Libi gə́ to mbɔr Sirèn’g ləma, gə njé gə́ Rɔm kara d’aar sə sí na̰’d ləm tɔ lé Jibje ləm, gə deḛ gə́ tel rɔ dee gə́ Jibje ləm, 11 gə Kretəje ləma, gə Arabəje ləm tɔ lé see j’aar na̰’d j’oo ndu dəwje neelé d’ɔr gin néra Ala gə́ maji dum gə ta koji sí koji sí to gə́ ban ɓa bèe wa.
12 Kaar dee wa dee paḭ ar takə̰ji dum dɔ dee ndá deḛ d’ula na̰ pana: See gelee ban ɓa togə́bè wa.
13 Nɛ njé gə́ raŋg kogo dee pana: Kido gə́ mḭ ɓa rusu meḛ dee.
Mber kila lə Piɛrə
14 Yen ŋga Piɛrə gə deḛ gə́ dɔg-gir-dee-kára lé d’ɔr rɔ dee d’aar ndá Piɛrə ila boo-ndia naŋg pata pana: Seḭ Jibje gə seḭje lai gə́ sije Jerusalem lé maji kar sí gərje gao ləm, undaje mbi sí maji ooje ne ta ləm ləm tɔ! 15 Dəwje neelé to kido ɓa ra dee to gə́ seḭ la̰jije taree meḛ sí’g togə́bè lé el mbata kàr sí tuga dara gə́ tar ɓəi. 16 Nɛ né gə́ ra dee lé njetegginta gə́ ria lə Joɛl pa taree kédé pana:
17 Ala pana: ndɔ gə́ rudu ndəa a gə kun ɗiao lé
M’a kɔm Ndilm dɔ dəwje’g lai gə loo-loo.
Ndá ŋgan síje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené d’a tegginta ləm,
Basaje lə sí d’a koo né gə némḭdije lé ləma,
Ɓugaje lə sí d’a koo né gə nije ləm tɔ.
18 Tɔgərɔ ya, mee ndəa’g neelé, m’a kɔm Ndilm dɔ kuraje’g ləm gə́ diŋgam, gə njé gə́ dené,
Ndá d’a tegginta tɔ.
19 M’a kar néje gə́ dumkoo teḛ mee dara gə́ tar ləm,
Nétɔjije d’a teḛ dɔ naŋg nee ləm tɔ:
Məs ləm, gə pər ləma, gə sa pər gə́ uba ŋgɔg-ŋgɔg ləm tɔ.
20 Kàr a tel ndul njudu-njudu ləm,
Naḭ a tel kas to gə́ məs bèe ləm tɔ
Ɓad ɓa kar ndɔ lə Mbaidɔmbaije a teḛ ɓəi,
A to ndɔ gə́ boo ləm, gə ndɔ nduba rɔ ləm tɔ.
21 Yen ŋga nana ɓa gə́ a ɓar ri Mbaidɔmbaije ndá a kaji.
22 Seḭ Israɛlje, ooje ta neelé maji. Jeju gə́ Najaret, dəw nee gə́ Ala ɔr goo ta ləa kəm sí’g aree ra ne némɔrije ləm, gə nédumkooje ləma, gə nékunda rɔ ləa gə́ yeḛ unda ne kəm sí’g ləm tɔ lé to néje gə́ seḭ nja gərje gao ya. 23 Dəw neelé seḭ uláje ji njémeeyèrje’g, ɗareeje ne kaar kag’d, gə goo rəw gə́ Ala nja wɔji mée’g kédé gə́ dɔtar . 24 Nɛ Ala nja aree unda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g, aree ti kúla lə yoo rəa’g mbata yoo lé askəm kwá ga̰-ga̰ gə dɔrea el . 25 Mbata Dabid pata wɔji ne dəa pana:
Neḛ lé n’orè kəm neḛ sḭ dɔ Mbaidɔmbaije’g ta-ta
Mbata yeḛ aar dɔ jikɔl neḛ’g mba kar né kára kara yə ŋgira neḛ el.
26 Gelee gə́ nee ɓa n’isi ne dan rɔlel’g ləm,
Ndo̰ neḛ si ne dan boo-rɔkal’g ləma,
Darɔ neḛ kara a si ne lɔm, kar neḛ n’unda mee neḛ yel gə́ dɔi’g ya ləm tɔ.
27 Mbata i a kya̰ neḛ ɓee lə njé gə́ d’wəi’g lé el ləm,
Njemeenda ləi lé i a kyá̰ karee unda naŋg ndəs el ləm tɔ.
28 I ar neḛ n’gər kila-rəwje gə́ ka̰ kisi ne kəmba lé gao ləm,
Koo gə́ n’ooi no̰ neḛ’g lé kara a kar neḛ nda ne mee neḛ kaḭ ya ləm tɔ .
29 Ŋgakɔmje gə́ dəwje, maji kam m’ula sí woḭ, ta gə́ wɔji dɔ ka síjeḛ Dabid lé yeḛ wəi ləm, deḛ dubee ləma, ar dɔɓaree to mbuna sí’g nee ya saar teḛ ɓogənè ɓəi ləm tɔ. 30 Yeḛ lé to gə́ njetegginta ləm, yeḛ gər gao, Ala nja man rəa aree mba kar ŋgokea kára mbuna ŋgakeaje’g si kalimbai’g ləa tar gao ya . 31 Teḛ dɔkumbwa’g lə Kristi lé Dabid oo pa taree kédé pana:
D’a kuba kankəmrea kyá̰ ɓee lə yoo el ləm,
Darea kara a kunda naŋg ndəs el ləm tɔ.
32 Yee ɓa to Jeju neelé gə́ Ala aree unda loo teḛ loo-yoo’g lé, jeḛ lai n’to gə́ njékɔrgootareeje ya. 33 Ala unee gə jikɔlee aree iŋga Ndilmeenda gə goo ndukun gə́ Bɔ-dəwje un ne ndia aree ləm, yeḛ ar Ndilmeenda lé ree taa meḛ dəwje pəl-pəl to gə́ seḭ ooje ne gə kəm sí gə mbi sí ləm tɔ. 34 Mbata Dabid kara ḭ aw dara el ya ɓəi nɛ yeḛ nja pa taree gə təa pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Si dɔ jikɔlm’g
35 Saar mba karm m’ar njéba̰je ləi
Tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
36 Bèe ndá maji kar ŋgaka Israɛlje lai lé gər gao, to gə́ Jeju nee gə́ seḭ ɗareeje lé Ala nja undá gə́ Mbaidɔmbaije ləm, gə Kristi lé ləm tɔ.
Njémeekunje gə́ dɔtar
37 Loo gə́ deḛ d’oo ta neelé ndá ɓəŋgərə dee ti dus ar dee dəji Piɛrə gə njékaḭkulaje gə́ raŋg pana: Ŋgako̰ síjeḛ gə́ dəwje see j’a ra banwa.
38 Piɛrə ila dee keneŋ pana: Waje ndòo rɔ sí dɔ kaiya’g lə sí ləm, ar deeje ra sí batɛm gə ri Jeju Kristi ləm tɔ mba kar mée ti mbidi dɔ kaiyaje’g lə sí. Bèe ɓa seḭ a kiŋgaje ne Ndilmeenda gə́ d’wɔji-kwɔji kar sí gə́ kar lé ya. 39 Mbata ndukun lé wɔji dɔ sí-seḭ ləm, gə dɔ ŋgan síje ləma, gə dɔ deḛ lai gə́ d’isi ŋgərəŋ, deḛ lai gə́ Ala lə sí a gə ɓar dee gə mbəa lé ləm tɔ.
40 Piɛrə pa taje gə́ raŋg bula ɔm dɔ’g ɓəi ndəji dee ne ləm, man dee ne ləm tɔ pana: Saaje rɔ sí rɔ ginkoji dəwje gə́ dɔ naŋg nee gə́ njéra néje gə́ yèr neelé ɓó gə ajije ne ya.
41 Deḛ gə́ taa ta ləa lé d’aree ra dee batɛm. Ndá mee ndəa’g neelé bula lə njémeekunje ḭ dɔ maree’g as tɔl-dɔg-loo-munda d’ɔm dɔ mar deeje’g. 42 Deḛ d’wa meḛ dee kɔgərɔ dɔ ta gə́ njékaḭkulaje ndoo dee lé, d’wa sə dee dɔ na̰ ləm, deḛ d’o̰ sə dee muru ləma, deḛ ra sə dee tamaji na̰’d ləm tɔ.
43 Deḛ kára-kára lai meḛ dee to kərm ndá njékaḭkulaje ra néje gə́ dum kəm dəwje ləm, gə némɔrije ləm tɔ. 44 Deḛ lai gə́ d’un meḛ dee lé deḛ ra ɓee loo kára ba ləm, d’ɔm néje lə dee na̰’d loo kára ba ləm tɔ . 45 Deḛ ndogo dɔ naŋgje lə dee ləm, gə némajije lə dee ləm tɔ ɓa deḛ lai kai na̰ laree gə mba kar nana kara iŋga né gə́ yeḛ aw ndée. 46 Ndɔje kára-kára lai lé deḛ d’aw na̰’d kəi-Ala’g ta teg-teg ləm, d’aw kəi lə na̰ d’o̰ muru na̰’d gə rɔlel gə meendakaḭ ləm tɔ. 47 Deḛ pidi ne Ala ləm, deḛ taa kəm dəwje rəgm ləm tɔ. Ndá deḛ gə́ d’aji lé Mbaidɔmbaije orè ne mareeje gə́ Eglisə’g gə ndəa-ndəa.