Petar ne Kornelius
1 Dǝɓ ki no yaŋ Kaiseria a ɗii ne Kornelius, ako ye kapten sooje Romanen mai moo ɗiira ne “Kul Sooje Italia”. 2 Dǝɓ ah dǝɓ iŋ yo, a ɗuu Masǝŋ ne za yaŋ ah daŋ, a gbah jol za masyak mo kǝsyil Yahuduen pǝlli, a juupel wo Masǝŋ cẽecẽe. 3 Comki ne cok com sai ma ne lilli, kwo fanne, kwo angelos dan ge wol ah ɓǝr yaŋ faa nyi ko: Kornelius. 4 Kornelius ɓaŋ nahnǝn pee wol ahe, gal re ko pǝlli, so faa: A fẽe ye ne Dǝɓlii? Angelos faa nyi ko: Masǝŋ laa juupel ɓo ɓe, tǝkine ɓǝ fan mai moo gbah jol za masyak ne daŋ, tǝ foo ɓǝ ahe. 5 Zǝzǝ̃ǝko mo pee za ge yaŋ Joppe, ka mo ge ɗiira Simon ma ɗii ne Petar ge ne ko. 6 Ɗǝr ɓo yaŋ Simon maki ahe, pa ṽǝŋ wak yo, yaŋ ah a kah mabii gwari. 7 Ne cok angelos mai mo faa ɓǝ nyi ko mo kalle, Kornelius ɗii za kǝsyil za yeɓ ah gwa, so ɗii dǝɓ vaŋno kǝsyil sooje ma byak ko, dǝɓ ah a ɗuu Masǝŋ. 8 Kee ɓǝ fan mai mo joŋ daŋ nyi ra, so pee ra kal ge yaŋ Joppe.
9 Na tǝ'nan ah mo tǝ gara tǝ fahlii mo so ge daira kah yaŋ Joppe gwari, Petar yee ɓo zahdǝǝ sǝŋ ne com kǝsyitǝtǝl ka juupelle. 10 Ka koŋ i ko ɓo tǝ 'yah farel ka renne, amma ka tǝ joŋra farel ah joŋ ba, Petar lolomme. 11 Kwo sǝŋ gbǝrri, so kwo fan ki tǝ ɗǝr ginni, a tǝgbana godel ma'man ahe, uu ɓo ne nyah ah nai daŋ, so ɗǝr ge tǝ sǝrri. 12 Zahban fan ma ne ɓal tǝ nai daŋ a ɓǝr ahe, soo tǝ sǝrri, tǝkine zahban juu daŋ. 13 Laa kyaŋ faa ɓǝ nyi ko: Petar, mo ur mo ŋgoŋ re o. 14 Amma Petar zyii faa: Ka nai ya Dǝɓlii, mor me re fan ma ii ma ne 'nahm ah ge zah ɓe taa ya. 15 Kyaŋ so faa ɓǝ nyi ko faɗa: Fan mai Masǝŋ mo faa a pǝsãhe, mo faa sõone a ne 'nahm ka. 16 Fan ah joŋ zahlǝŋ sai, fahfal ah so jin kal ge sǝŋ katãako.
17 So Petar kaa ɓo tǝ foo ɓǝ ahe, fan mai me kwo a 'yah cuu ɓǝ fẽene? Amma ne cok ah sǝ, za mai Kornelius mo pee ra ɓo ka fiira fii yaŋ Simon sye a kẽne ɓe, so ge uura ɓo zahfah o. 18 Ɗiira ɗii ge yaŋ, so fiira fii faa: Simon ma ɗii ne Petar ɗǝr ɓo nyee ne? 19 Ka Petar kaa ɓo tǝ foo ɓǝ fan mai mo kwoko, ne cok ah Tǝ'yak faa nyi ko: Mo laa ɗao, za sai tǝ kyeɓra mo. 20 Mo ur mo ɗǝr ge sǝŋ ka mo ge ne ra, zok gan ah mo re mo ka, mor ame ye pee ra ɓo. 21 So Petar ɗǝr ge wo ɓǝǝ sǝŋ so faa nyi ra: Ame ye dǝɓ mai we tǝ kyeɓɓe, we ge ɓo ne ɓǝ fẽene? 22 Zyiira faa: Kapten Kornelius ye pee ru ge. Dǝɓ sãh ye ko, a ɗuu Masǝŋ, Yahuduen daŋ a sãara ko. Angelos ye faa nyi ko mo ge ɗiiko mo ge yaŋ ah ne ko, mor ka mo laako ɓǝ mai mo ga faa nyi ko. 23 Petar woo ra kal ge yaŋ ne ko, swǝra gŋ.
Tǝ'nan ah urra ɓaŋ fahlii. Za ki kǝsyil wee pam ma yaŋ Joppe swǝra fahlii ah ge ta. 24 Tǝ'nanŋhaa ah ge daira yaŋ Kaiseria ge lwaara Kornelius tai zum ah ra ɓo tǝkine bai 'yah ah ra daŋ tǝ byak tǝl ah ne ko. 25 Ne cok Petar mo tǝ dan ga ɓǝr yaŋ, Kornelius ge zyaŋ tǝl ah kea ge sǝŋ mor ɓal ah so ɗǝŋ ge sǝŋ pel ahe. 26 Amma Petar gbǝ ko ur sǝŋ, faa nyi ko: Ame laŋ me ye dǝfuu ta. 27 Fahfal ah kal ne faa ɓǝ ne Kornelius, so dan ge ɓǝr yaŋ, ge lwaa za taira ɓo gŋ pǝpãare. 28 Petar faa nyi ra: Awe ne suu ɓii laŋ we tǝ ɓe, ɓǝ iŋ Yahuduen nyi fahlii nyi dǝɓ Yahuduen ka mo taiko ki ne dǝɓ gwǝǝ wala ka dan ɓǝr yaŋ ah ya. Amma Masǝŋ cuu nyi me ka me kwo koo dǝɓ vaŋno tǝgbana a pǝɓe' wala a ne 'nahm ka. 29 Mor ah ne cok we pepee ge ɗii me, me pee ɗii ɓii ya, me ge ɓo koiko, me 'yah ka me tǝ, we ɗii me ge ɓo tǝ ɓǝ fẽene?
30 Kornelius zyii faa: Zah'nan ah joŋ ɓo nai tǝ'nahko cok ah na mai tǝɗe', me tǝ juupel yaŋ ɓe ne cok com sai ma ne lilli. Ne pel nai sǝ me kwo dǝɓ ki ɓoo mbǝro ɓo a sãh worak worak ge uu pel ɓe ne jaŋ, 31 faa nyi me: Kornelius, Masǝŋ laa juupel ɓo ɓe tǝkine ɓǝ fan mai moo gbah jol za masyak ne daŋ, so tǝ foo ɓǝ ahe. 32 Mo pee dǝɓ ki ge yaŋ Joppe ka mo ge ɗiiko Simon ma ɗii ne Petar ge ne ko. Ɗǝr ɓo yaŋ Simon pa ṽǝŋ wakke, yaŋ ah a kah mabii gwari. 33 Mor ah me pepee ge wo ɓo gwari, so mo joŋ pǝsãh mo ge daini. Zǝzǝ̃ǝko ru tai ɓo pel Masǝŋ nyee daŋ mor ka laa ɓǝ mai daŋ Dǝɓlii mo nyi ɓo mo ka faani.
Ɓǝ faa Petar yaŋ Kornelius
34 Petar tǝŋ ɓǝ faa: Zǝzǝ̃ǝko me tǝ ɓe 'manna, Masǝŋ ka joŋ za camcam ya. 35 Mor kǝsyil zahban daŋ koo zu ye mo tǝ ɗuu ko gŋ tǝkine joŋ fan matǝ goŋga ɓe, a laa pǝ'nyahre. 36 Ɓǝ'nyah mai Masǝŋ mo pee ge wo za Israel ka mo lwaara jam ne Yesu Kristu mai ako ye mo Dǝɓlii za daŋ we tǝ ɓǝ ah ɓe. 37 Awe tǝ ɓǝ mai mo tǝŋ sǝr Galile fahfal Yohana mo cuu ɓǝ baptisma gŋ ɓe, ɓǝ ah so ge myah sǝr Yudea ne lii ah daŋ. 38 So we tǝ ɓǝ mai Masǝŋ mo nyi swah nyi Yesu ma yaŋ Nazaret ne Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ, mo kyãh cok daŋ ne joŋ yeɓ masãh ah ne laɓ za mai Satan mo tǝ gaɓ ra daŋ, mor Masǝŋ no ne ki. 39 Aru ye za syedowal ɓǝ fan mai mo joŋ pǝ sǝr Yudea tǝkine yaŋ Jerusalem daŋ. Ira ko pǝ wul ne ɓaa ko wo kpuu. 40 Amma ne zah'nan sai ah Masǝŋ ur ko pǝ wulli, so nyi swah nyi ko ka cuu suu ah caŋryaŋ. 41 Cuu nyi za daŋ ya, amma cuu nyi ru za mai Masǝŋ mo syen ru ɓo kǝpel tǝgbana za syedowal ahe, aru za mai ru re fan ne ki tǝkine zwah fan ne ki fahfal Masǝŋ mo ur ko gin pǝ wulli. 42 So faa nyi ru ka ru cuu nyi zana, ako ye Dǝɓ mai Masǝŋ mo kan lakaali ɓo ne ki tǝ za ma ne cee tǝkine za ma wul daŋ. 43 Mor profetoen daŋ joŋra syedowal tǝl ah faara: Koo zune mo nyiŋ ko daŋ faɓe' dǝɓ ah ga rwah ga lal mor tǝɗii ahe.
Za mai mo ye ka Yahuduen a ɗǝǝra Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ
44 Ne cok ah ka Petar tǝ faa ɓǝ faa ba, Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ɗǝr ge tǝ za mai mo tǝ laara ɓǝ faa ah daŋ. 45 Yahuduen ma iŋ ah mai mo gera gin yaŋ Joppe ge ɓo ne Petar, ne cok mo kwora Masǝŋ mo pee Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ge tǝ za mai mo ye ka Yahuduen a, ŋhaa kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ. 46 Mor laara mo tǝ faara ɓǝ ne zah camcam tǝkine yii Masǝŋ. So Petar faa: 47 Za mai mo ɗǝǝra Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ɓo tǝgbana na ta na so gak cak ra ne nyiŋ baptisma ma ne bii ne? 48 So faa nyi ra ka mo nyiŋra baptisma pǝ tǝɗii Yesu Kristu. So fiira ko ka mo kaako wo ɓǝǝ zah'nan nje.
Piɛrə aw kəi lə Kɔrnəi, ɓé-njérɔje lé
1 Dəw kára bèe si Sejare ria lə Kɔrnəi, yeḛ to ɓée boo-njérɔje gə́ d’aḭ tɔl gə́ deḛ ɓar dee Itali. 2 Dəw neelé tədkag Ala ləm, ɓəlee ləm tɔ, yeḛ gə njénojije ləa lai ya. 3 Ndɔ kára bèe loo gə́ kàr tel rəa gə mbɔree ndá né rəa gə́ mḭdi aree oo kura lə Ala gə́ dara pai-pai gə́ andə kəi ləa ɓaree pana: Kɔrnəi!
4 Yeḛ aa kəm dəw gə́ dara neelé gəl-gəl ləm, ɓəl undá badə gaŋgee ləm tɔ aree tel pana: Mbaidɔmbaije ban ŋga nee wa.
Kura lə Ala gə́ dara tel ilá keneŋ pana: Tamaji gə́ i ra ləm, gə nojikwa ləi ləm tɔ uru loo teḛ no̰ Ala’g, yee ɓa ar mée olé ne dɔi’g gə mbəa ya. 5 Ɓasinè maji kari ula dəwje ar dee d’aw Jope d’aw ree gə Simo̰ gə́ d’unda ria lə Piɛrə. 6 Yeḛ si kəi lə dəw kára bèe gə́ ria lə Simo̰ gə́ njekɔr-girŋgira lé, kəi ləa to ta baa-boo-kad’g tebdé lé tɔ.
7 Loo gə́ kura gə́ dara gə́ njepa səa ta lé ɔd aw ndá Kɔrnəi ɓar kuraje ləa joo gə njerɔ kára gə́ njetədkag Ala lé mbuna mareeje’g gə́ d’aar d’aa dəa lé. 8 Loo gə́ yeḛ ɔr soree ar dee d’oo lai mba̰ ndá yeḛ ula dee ar dee d’aw Jope.
9 Bèlè lookàree loo gə́ d’isi d’aw rəbee ɓəi ar dee d’unda dɔ ɓee dəb ndá Piɛrə al dɔ kəi gə́ tar gə mba ra tamaji loo gə́ kàr aar daŋdɔ bèe. 10 Lab ɔree ar mal nésɔ rəa yaa̰. Loo gə́ d’isi d’aw ra né gə mba karee sɔ ndá né rəa gə́ mḭdi 11 aree oo kəm dara teḛ ndá né asəna gə kubu gə́ tad bərərə gə́ tɔ kúla dɔ kumee’g sɔ, ḭ dara ree njal ur naŋg jig. 12 Daje gə́ gɔl dee sɔ-sɔ lai ləm, gə daje gə́ d’ag naŋg gə ta meḛ dee ləma, gə yelje gə́ dara ləm tɔ ɓa to mee kubu’g lé. 13 Yen ŋga ndu dəw ɓar ulá pana: Piɛrə, uba naŋg ḭta ɓó gə tɔl dee sɔ.
14 Nɛ Piɛrə ilá keneŋ pana: Wah! Mbaidɔmbaije, mbata néje gə́ ram gə néje gə́ to kḛji togə́bè lé uba tam ndag nda̰ el.
15 Ndu dəw ɓar aree oo ɔm gə́ gɔl joo pana: Né gə́ Ala ɓaree né gə́ àr ŋgad-ŋgad lé maji kari ɓaree né gə́ ram el.
16 Né neelé ree togə́bè as gɔl munda, ndá léegəneeya rəm ne kə̰geŋ d’aw ne dara gogo.
17 Loo gə́ Piɛrə si yəŋ gə mba koo gin né gə́ rəa gə́ mḭdi neelé ɓəi ndá aa ooje, dəwje gə́ Kɔrnəi ula dee lé d’aar takəi’g lə Simo̰ lé yéŋgé-yéŋgé. 18 Deḛ dəji ta gə ndu dee gə́ boi wəl gə mba koo see Simo̰ gə́ d’unda ria lə Piɛrə lé si keneŋ wa.
19 Loo gə́ Piɛrə si ə̰ji ta némḭdi neelé bèe-bèe ndá Ndil ulá pana: Aa oo, dəwje munda d’aar dəjii. 20 Maji kari uba naŋg ḭta risi uru naŋg, aw sə dee ɓó ŋgira kudi el mbata to gə́ ma nja ɓa m’ula dee.
21 Yen ŋga Piɛrə risi uru naŋg ula dee-deḛ dəwje neelé pana: Aa ooje, ma m’to yeḛ gə́ seḭ sa̰geeje lé ya. See ɗi ɓa seḭ reeje gə mbəa wa.
22 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Kɔrnəi, ɓée boo-njérɔje gə́ tɔl lé yeḛ to gə́ njemeekarabasur ləm, yeḛ tədkag Ala lé ləm tɔ, ar Jibje lai gə gel dee gel dee d’ɔr goo ta ləa maji. Ala ar kura ləa gə́ dara gə́ undá gə kəmee lé teḛ dəa’g ulá gə mba karee ula-kula ɓari kəi ləa gə mba koo taje tai’g.
23 Yen ŋga Piɛrə ar dee d’andə d’aw kəi, d’aree ra dee mbá.
Bèlè lookàree yeḛ uba naŋg ḭ aw sə dee. Ŋgako̰ na̰je gə́ na̰je gə́ d’isi Jope lé danee d’aw səa na̰’d tɔ. 24 Ndɔ gə́ njekorè gée lé deḛ teḛ Sejare. Kɔrnəi lé ɓar njénojije ləa ləm, gə baokuraje ləa gə́ gəd-gəd ləm tɔ ar dee ŋgina ne Piɛrə. 25 Loo gə́ Piɛrə si andə kəi ndá Kɔrnəi tila kəmee oso naŋg bəbərə ula dəa naŋg nea̰’g. 26 Nɛ Piɛrə unee uree tar jigiri ulá pana: Aar tar gə ŋgali, ma kara m’to dəw to gə́ i bèe ya tɔ.
27 Yeḛ ɔr səa sor andə aw səa mee kəi’g ndá iŋga dəwje bula gə́ d’wa dɔ na̰ keneŋ. 28 Yeḛ ula dee pana: Seḭ gərje gao, d’ɔg Jib gə́ rara kara loo karee wa kura gə dəw gə́ dɔ ɓee’d gə́ raŋg ləm, d’ɔgee loo kila gɔlee mee kəi’g ləa ləm tɔ. Nɛ Ala am m’oo to gə́ dəw gə́ rara kara m’a ɓaree né gə́ mina̰ əsé né ram el. 29 Gelee gə́ nee ɓa ma m’oo né gə́ a kɔgm ree kəi lə sí el mbata seḭ ulaje kula ɓarmje lé. Ma m’dəji sí gə mba koo né gə́ seḭ ulaje ne kula ɓarmje ne gə mbəa lé.
30 Kɔrnəi ilá keneŋ pana: As ndɔ sɔ ɓogənè ya kàr to gə́ maree bèe ya tɔ ɓa ma m’isi m’ra tamaji mee kəi’g ləm, kàr tel rəa gə mbɔree togə́bè ya, ndá aa oo, diŋgam kára bèe gə́ ula kubu gə́ ndoolé yḛd-yḛd rəa’g teḛ təsərə aar nɔm’g ulam pana: 31 Kɔrnəi, tamaji gə́ ma m’ra lé taa né am ya ar mee Ala to dɔ nojikwam’g bururu. 32 Maji kam m’ula kula Jope m’ɓar Simo̰ gə́ d’unda ria lə Piɛrə ar dee ree səa, yeḛ si kəi lə Simo̰ gə́ to njekɔr-girŋgira gə́ to ta baa’g tebdé lé. 33 Léegəneeya ma m’ula-kula m’ɓari ndá i ra maji ɔd ree tɔ. Ɓasinè lé jeḛ lai j’isi no̰ Ala’g gə mba koo né gə́ Mbaidɔmbaije un ndia ari gə mba kari ula sí lé ŋga.
Piɛrə ɔr gin ta lə Mbaidɔmbaije ar dee
34 Yen ŋga Piɛrə teḛ təa pata pana: Tɔgərɔ ya, ma m’oo to gə́ Ala lé ɔr kəm dəw kára kara el . 35 Nɛ gə ginkoji dəwje gə raŋg lé nana ɓa gə́ ɓəlee ra ne né gə́ to gə dɔ najee ndá to gə́ njetaakəmee rəgm ya. 36 Ta neelé yeḛ unda ne kula ar Israɛlje gə mba kar dee gər gao gin Jeju Kristi lé ɓa d’a kiŋga meekulɔm keneŋ mbata yeḛ to Mbaidɔmbaije lə dəwje lai-lai ya. 37 Seḭ gərje né gə́ teḛ dɔ naŋg gə́ Jude un kudee Galile orè ne goo batɛm ra lə Ja̰ ləm, gə ta kila mber ləa ləm tɔ. 38 Seḭ gərje gao, Ala lé ar siŋgamoŋ lə Ndilmeenda ɔm dɔ Jeju gə́ Najaret’g lé aree aw gə loo-loo ra ne néje gə́ maji ləm, aree aji ne deḛ lai gə́ d’isi gin ɓee’g lə njekurai’g lé ləm tɔ mbata Ala lé nai səa ya. 39 Jeḛ n’to gə́ njekɔrgoo néje lai gə́ yeḛ ra ɓee lə Jibje ləm, gə Jerusalem ləm tɔ. Deḛ ɗaree kaar kag’d tɔlee d’aree wəi. 40 Nɛ ndɔ gə́ njekɔm’g munda ləa ndá Ala aree unda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g aree teḛ kəm koso-dəwje’g lai el, 41 nɛ aree teḛ kəm deḛ gə́ to gə́ njékɔrgootaje ləa gə́ Ala ɔr dee kédé ɓa, to jeḛ gə́ j’usɔ səa gə j’ai səa loo gə́ yeḛ unda loo teḛ ne dan njé gə́ d’wəi’g lé. 42 Tɔɓəi Jeju lé un ndia ar sí gə mba kar sí j’ila ne mber j’ar koso-dəwje gə mba kar dee d’oo gao, to gə́ yeḛ nja ɓa Ala ɔree undá gə́ njegaŋ-rəwta lə dəwje gə́ d’aw kəmba ləm, gə njé gə́ d’wəi lé ləm tɔ. 43 Njéteggintaje lai d’ɔr goo ta ləa pana: Nana ɓa gə́ ɔm mée dəa’g ndá mbɔl dɔ ria-yeḛ nja ɓa ɓaŋg kaiya a kɔr ne dɔ njea’g neelé ɓəi.
Ndilmeenda ɔm dɔ deḛ gə́ Piɛrə aar ula dee ta lé
44 To gə́ Piɛrə aar pata lé təa’g bèe-bèe ndá Ndilmeenda ree ɔm dɔ dəwje lai gə́ d’aar d’oo ta lé. 45 Ar ŋgankojije lai gə́ to njékḭja tamɔd deeje gə́ ree gə Piɛrə lé kaar dee wa dee paḭ mbata Ndilmeenda taa meḛ njépole-magəje pəl-pəl ya tɔ. 46 Mbata deḛ d’oo dee to gə́ d’aar d’ubu ta pur-pur gə ta koji dəwje gə́ ɓəd-ɓəd d’ula ne rɔnduba dɔ Ala’g lé. 47 Yen ŋga Piɛrə un ta pa pana: Deḛ gə́ d’iŋga Ndilmeenda to gə́ jeḛ bèe lé see na̰ ɓa askəm kɔg dee loo gə mba kar dee ra dee batɛm ɓəi wa.
48 Yeḛ un ndia ar dee gə mba kar dee ra dee batɛm gə ri Mbaidɔmbaije. Yen ŋga deḛ ra ndòo rəa’g gə mba karee nai sə dee ndəa aḭ bula bəl ɓəi tɔ.