Nooman laɓ ɓe
1 Nooman dǝɓlii sal goŋ Siria yo, dǝɓ mabǝ̃ǝ ah ye pel dǝɓlii ahe, a pǝyǝk mor Dǝɓlii nyi swah nyi Sirien ne jol ahe. Dǝɓ ruu sal maswah ah ye ko, amma tǝkpiŋr o. 2 Ka comki kul sooje Sirien pǝ̃ǝra salle, gbǝra mǝlaŋ ki pǝ sǝr Israel ge ɓo no ne ko. Mǝlaŋ ah a joŋ yeɓ nyi mawin Nooman. 3 Mǝlaŋ faa nyi mah yaŋ ahe: Kǝnah dǝɓlii ɓe wor ɓo mo no wo profeto Masǝŋ yaŋ Samaria ɓe, profeto ga laɓ syem tǝkpiŋ ahe. 4 Nooman kal ge wo dǝɓlii ah goŋ, kee ɓǝ ah nyi ko: Mǝlaŋ ki daga sǝr Israel faa ɓǝ nai sye nai sye.
5 Goŋ faa nyi ko: Mo ge yaŋ Samaria, me ga pee leetǝr ga nyi goŋ Israel. Nooman urri, ɓaŋ vãm solai nǝn kilo temere sai, ne vãm kaŋnyeeri nǝn kilo jemma yea tǝkine mbǝro sol jemma kal ne ko. 6 Ɓaŋ leetǝr ah mor jol kal ge nyi goŋ Israel ne ko. Ɓǝ ŋwǝǝ ɓo pǝ leetǝr ah faa: Ne cok leetǝr mai mo ge dai mo ɓe, me pee dǝɓ yeɓ ɓe Nooman wo ɓo mor ka mo laɓ syem tǝkpiŋ ah sa. 7 Ne cok goŋ Israel mo kee leetǝr ahe, so ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ah faa: Ame Masǝŋ ko me in dǝɓ pǝ wulli, wala soɓ dǝɓ yea ne cee ne? So pepee ge wo ɓe ka me laɓ syem tǝkpiŋ dǝɓɓi! We foo ne suu ɓii ɗao, mai tǝ kyeɓ bal ye gin ne me.
8 Ne cok Elisa mo laa goŋ Israel ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ah ɓo, pepee kal ge wol ah faa: Mo ŋgǝ̃ǝ mbǝro ɓo mor fẽene? Mo soɓ ko ge wo ɓe, a ga tǝ, profeto Masǝŋ no kǝsyil za Israel. 9 So Nooman ge ne pǝr ah ne muŋta sal ahe, ge uu zahfah yaŋ Elisa. 10 Elisa pee dǝɓ ge wol ah faa nyi ko: Mo ge er bii pǝ el Yordan zahlǝŋ rǝŋ, suu ɓo ga ge na matãa. 11 Amma Nooman ɓaŋ kpãh ur kal ne faa: Me lǝŋ me ge ɓe, a pǝ̃ǝ ge wo ɓe, a gin uu a ɗii tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ahe, a so kan jol ah ga pǝ cok mai syem mo gŋ a laɓ syem ah ne. 12 Bii el Abana ne Parpar ma Damaskus kal bii Israel daŋ ne sãh ya ne? Me ka gak er bii gŋ ka me laɓ ya ne? So pii soo kal ne kpãh kpǝ.
13 Za yeɓ ah gera wol ah faara nyi ko: Pa ɓuuru, kǝnah profeto Masǝŋ mo cuu fan magaɓ ɓo nyi mo ka mo joŋ ɓe, mo ka joŋ ya ne? Soko mai mo faa ɓo nyi mo, mo ge er bii mo ga laɓ ne? 14 Nooman ɗǝr kal ge pǝ bii Yordan, rǝŋ bii zahlǝŋ rǝŋ, tǝgbana mai dǝɓ Masǝŋ mo faa. Laɓ ɓe, so suu ah ge tǝgbana welaŋne.
15 So pii soo ge wo dǝɓ Masǝŋ ne za mai mo gera ɓo ne ki daŋ, ge wol ah gwari faa: Zǝzǝ̃ǝko me tǝ ɓe, wo sǝr ne lii ah daŋ Masǝŋ maki ah kǝka, sai kǝsyil za Israel to. Oseni, mo nyiŋ fan jol ɓe nyẽe ɗao. 16 Amma Elisa zyii faa: Me haa zah ne tǝɗii Dǝɓlii mai me tǝ joŋ yeɓ ah me ka nyiŋ ya. Nooman pǝǝ ko pǝlli ka mo nyiŋko, amma zyii ya. 17 So Nooman faa: Ko amo zyii yao, amma oseni mo soɓ me fõo sǝr mai nǝn cel korro gwa ɗao. Mor me ka fǝ̃ǝ joŋ syiŋ suŋwii tǝkine ŋgoŋ fan joŋ syiŋ ne wo masǝŋ ki ra yao, sai wo Dǝɓlii to o. 18 Amma fan mai me tǝ pǝǝ Dǝɓlii ka mo rõmko me tǝ ɓǝ ahe: ne cok goŋ Siria mo ge yaŋ Rimmon masǝŋ sǝr Siria ka juupel gŋ ɓe, a kea ga sǝŋ tǝ jol ɓe, ame laŋ me kea ga sǝŋ juupel gŋ ta. Ne cok me ge kea sǝŋ yaŋ Rimmon ɓe, ka Dǝɓlii Masǝŋ mo rõm me ne ɓǝ ahe. 19 Elisa faa nyi ko: Mo ge jam o.
Gehazi joŋ faɓe'
Ne cok Nooman mo ur gin wo Elisa kalle, ɗǝǝ ne ki pǝɗǝk nje, 20 Gehazi dǝɓ yeɓ Elisa foo pǝ zahzyil ah faa: Mo ẽe dǝɓlii ɓe soɓ Nooman Siriyo kal ɓe, nyiŋ fan mai mo ge ne ko jol ah ya. Pǝram me ga foo mor ah ga zǝzǝ̃ǝko, me ga nyiŋ fan nyẽe jol ahe. 21 Gehazi hǝǝ foo mor Nooman kalle. Ne cok Nooman mo kwo mo tǝ foo mor ah ginni, ɗǝr gin tǝ muŋta sal ah ge sǝŋ, syee ge zyaŋ ne ki, fii ko faa: Jam ye ne? 22 Gehazi zyii zah ah faa: Jam yo. So faa: Dǝɓlii ɓe ye pee me ge, faa: Wee tǝbanna ma kǝsyil profetoen ma tǝ waa Efraim gera ɓo wo ɓe zǝzǝ̃ǝko. Mo nyi vãm solai nǝn kilo jemma sai ne mbǝro sol gwa nyi me, ka me nyi ra sa. 23 Nooman faa: Pǝram mo nyiŋ vãm solai nǝn dah jemma yea. Pǝǝ ko pǝlli, so woo vãm solai ma nen kilo jemma yea pǝ dah camcam gwa, ne mbǝro sol gwa ta, nyi nyi za yeɓ ah gwa, ɓaŋra pel Gehazi kal ne ko. 24 Amma ne cok Gehazi mo ge dai zahgee maki ahe, nyiŋ fan ah jol ɓǝǝra, kal ge kan ɓǝr yaŋ, so nyi fahlii nyi ra kalle.
25 Amma Gehazi so dan kal ge wo dǝɓlii ah Elisa ɓǝr yaŋ. Elisa fii ko: Mo yea kal ge ɓo kẽne Gehazi? Zyii faa: Dǝɓ yeɓ ɓo ge cok ki ɗǝ ya. 26 Amma Elisa faa nyi ko: Ne cok Nooman mo ɗǝr gin tǝ muŋta sal ah ka gin zyaŋ ne mo, me tǝ ɓǝ ah ya ne? Amma cok mai ka dǝɓ mo nyiŋ mbǝro sol ne vãm solai mor ka lee 'wah kpuu tǝbaakãm ne 'wah kpuu vin ne dǝǝ, ne faɓal manyee tǝkine za yeɓ mawǝǝ ne maŋwǝǝ ye ka ba. 27 Tǝkpiŋ Nooman a so jin ga wo ɓo ne morsǝ̃ǝ ɓo ga lii.
Gehazi pǝ̃ǝ gin pel Elisa, tǝkpiŋ fãi suu nyi ko kaŋkaŋ na lok mbǝro.
Ba̰ji ɔr rɔ Naaman’g
1 Naaman gə́ to ɓé-njérɔje lə mbai gə́ Siri lé taa kəm mbai ləa rəgm ləm, mbai ləa kara ila riɓar gə́ boo dəa’g ləm tɔ mbata mbɔl dəa yeḛ ɓa Njesigənea̰ ar Aramje d’un ne baŋga ya. Dəw neelé to gə́ bao-rɔ ya nɛ ba̰ji ɓa gaŋgee . 2 Ndɔ kára bèe kudu-njérɔje gə́ Siri teḛ d’aw wai ndá, d’wa ŋgon gə́ dené kára mee ɓee gə́ Israɛl gə́ ɓər, ŋgon dené neelé to ŋgonjelookisi lə dené lə Naaman. 3 Yeḛ ula ɓéeje gə́ dené lé pana: Ǝi, ɓó lé ɓémje aw rɔ njetegginta gə́ si Samari ndá njetegginta neelé a kɔr ba̰ji rəa’g ya.
4 Naaman aw ɔr goo taree ar mbai ləa pana: Ŋgon gə́ dené gə́ ḭ ɓee gə́ Israɛl lé pa bèe-bèe.
5 Yen ŋga mbai gə́ Siri lé pana: Maji. Aw gə rɔi ya Samari ndá ma nja m’a kula gə maktub kar mbai gə́ Israɛl lé.
Yeḛ ɔd aw gə larnda as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-munda (300) ləm, gə larlɔr as nékwɔji kwɔi-lə-né rɔ-misa̰ ləma, gə kubu ra naḭ as gel dɔg ləm tɔ jia’g. 6 Yeḛ aw gə maktub lé ar mbai gə́ Israɛl lé. Mee maktub’g neelé mbai lé pata keneŋ pana: Loo gə́ maktub neelé a koso jii’g ndá aa oo, ma m’ula kura ləm Naaman rɔi’g gə mba kari ɔr ba̰ji rəa’g ya. 7 Loo gə́ mbai gə́ Israɛl lé tura maktub neelé ndá yeḛ til kubuje gə́ rəa’g hao̰-hao̰ pa ne pana: See ma m’to Ala ɓa m’a kar dəw wəi ləm, karee tel si kəmba ləm tɔ ɓa yeḛ ula ne dəw neelé rɔm’g mba kam m’ɔr ba̰ji rəa’g wa. Ooje maji to gə́ yeḛ saŋg loo mba ra səm ta gə́ ra ya.
8 Loo gə́ Elije gə́ to dəw lə Ala oo to gə́ mbai gə́ Israɛl til kubuje rəa’g hao̰-hao̰ ndá yeḛ ula kula rɔ mbai’g lé dəjee pana: See gə mba ɗi ɓa i til kubuje rɔi’g wa. Yá̰ aree ree rɔm’g ndá yeḛ a koo to gə́ njetegginta kára si ɓee’g lə Israɛlje ya.
9 Naaman aw gə kundaje ləa gə pusu-rɔje ləa aw aar ne takəi’g lə Elije. 10 Ndá Elije ula ŋgon njekula rəa’g aree ulá pana: Aw ula rɔi mán baa gə́ Jurdɛ̰ gɔl siri ndá ba̰ji a kɔr rɔi’g kar rɔi àr ŋgad-ŋgad.
11 Mee Naaman ḭ səa pu aree ɔd par-par aw ndá pana: Ma m’ə̰ji m’pana: Yeḛ a gə ree gə rəa ya rɔm’g kaar tar ɓar ri Ala ləa gə́ Njesigənea̰ ndá a kila jia loo gə́ ba̰ji tilam keneŋ lé gə mba kɔr ne ba̰ji lé rɔm’g wa... 12 Man baaje gə́ Damas gə́ ri dee lə Abana gə Parpar lé see maji d’unda manje lai gə́ Israɛl el wa. See m’askəm kula rɔm keneŋ kar rɔm àr ŋgad-ŋgad el wa.
Bèe ɓa yeḛ tel giree ɔd par-par gə oŋg aw. 13 Nɛ kuraje ləa d’aw pər gə́ rəa’g d’ulá pana: Bɔm, ɓó lé njetegginta ulai gə mba kari ra né gə́ kədərə ya kara see i a ra el wa. Ŋga ɓəd ɓəi ɓa see loo gə́ yeḛ ulai pana: Aw ula rɔi mán ar rɔi àr ŋgad-ŋgad lé ɓəi wa.
14 Yen ŋga Naaman risi ur dan baa gə́ Jurdɛ̰’g ula rəa keneŋ gɔl siri to gə́ dəw lə Ala ulá ne lé ndá rəa tel àr ŋgad-ŋgad asəna gə rɔ ŋgonkas bèe. 15 Léegəneeya yeḛ ɔs tel gə dəwje gə́ gée’g lai aw ne rɔ dəw lə Ala’g lé aw aar ne nea̰’g ulá pana: Aa oo, ɓasinè ma m’gər to gə́ dɔ naŋg nee lai lé Ala gə́ raŋg godo nɛ mee ɓee’g lə Israɛlje ya kára ba. Ma m’ra ndòo rɔi’g mba kari taa gə́ nénoji ji kura’g ləi ya.
16 Elije tel ilá keneŋ pana: Njesigənea̰ gə́ ma m’to kura ləa lé to Njesikəmba ya. M’a taa né kára kara jii’g el.
Naaman ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ mba karee taa né lé nɛ yeḛ mbad saar ya. 17 Bèe ɓa Naaman tel pana: To gə́ i mbad lé ndá maji kar dee d’ar kura ləi nduji naŋg gə́ nee as kodo mulayḛ̀je-je joo. Mbata kura ləi lé a kinja nékinjanéməsje gə́ ka̰ roo əsé nékinjanéməsje kar magəje bèe el ŋga nɛ a kar Njesigənea̰ ya kára ba. 18 Nɛ maji kar Njesigənea̰ ar mée ti mbidi dɔ kura’g ləa mbata né gə́ kára ba nee: Loo gə́ mbai ləm a kaw kəi lə magə gə́ ria lə Rimo̰ gə mba kunda barmba keneŋ ɓa yeḛ nduna rəa jim’g am m’unda barmba səa na̰’d mee kəi magə-Rimo̰’g lé maji kar Njesigənea̰ ar mée ti mbidi dɔ kura’g ləa loo gə́ yeḛ a kunda barmba mee kəi magə-Rimo̰’g lé tɔ. 19 Elije ulá pana: Aw gə meekulɔm.
Loo gə́ Naaman ɔd aw gə kuree ɗegəse ndá...
Bo̰ néra Gehaji ɔs təa’g
20 Gehaji gə́ to kura lə Elije gə́ dəw lə Ala pa mée’g pana: Aa oo, ɓémje ya̰ Naaman, dəw gə́ Siri gə́ ree gə néje gə mba karee lé gə́ kya̰ ya. Njesigənea̰ to Njesikəmba! M’a kaḭ kaw gée’g taa né gə́ ba̰ un jén jia’g. 21 Bèe ɓa Gehaji aiŋgwɔd goo Naaman’g ya tɔ. Naaman ée loo kaiŋgwɔd gée’g ndá yeḛ ḭ mee pusu’g ləa risi ur naŋg aw tila kəmee iŋgá dəjee pana: See i ree kari ba ya wa.
22 Gehaji ilá keneŋ pana: M’ree kari ba ya. Ɓémje ɓa ulam mba kam m’ulai m’pana: Aa oo, basaje joo mbuna koso njéteggintaje’g d’ḭ dɔ mbal gə́ Eprayim ree rɔm’g ɓasinè-ɓasinè ya ɓəi, ma m’ra ndòo rɔi’g gə mba kari arm larnda as nékwɔji kwɔi-lə-né rɔ-munda gə kubu ra naḭ gel joo gə mba karm m’ar dee ya.
23 Naaman pana: Maji kari taa larnda as nékwɔji kwɔi-lə-né rɔ-misa̰ ɓa.
Nɛ yeḛ ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ ndá yeḛ ɔm larnda as nékwɔji kwɔi-lə-né rɔ-misa̰ mee ɓɔlje joo tɔ ta dee ləm, yeḛ wa dɔ gɔl kubuje gel joo ləm tɔ ar basaje ləa joo d’odo d’aw ne gə Gehaji lé. 24 Loo gə́ deḛ teḛ dɔdərloo’g ndá Gehaji taa néje neelé ji dee’g iya kəi ləa ndá yeḛ ya̰ basaje neelé ar dee tel d’aw tɔ.
25 Tɔɓəi yeḛ tel aw aar no̰ ɓéeje’g. Elije dəjee pana: Gehaji see i ḭ ra wa.
Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Kura ləi aw loo gə́ raŋg’d el.
26 Elije ulá pana: Loo gə́ dəw neelé ḭ mee pusu’g ləa gə tɔgee ur naŋg aw gə́ rɔi’g lé see ma m’oo el wa. See ɓasinè to kàr taa larnda, gə kubuje, gə koiyoje, gə kag-nduúje, gə badje, gə maŋgje, gə kuraje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené ŋga wa. 27 Bèe ɓa ba̰ji lə Naaman a tilai ləm, gə ŋgakaije ləm tɔ saar gə no̰.
Loo gə́ Gehaji ḭ rɔ Elije’g unda loo teḛ ndá ba̰ji lé ndá rəa’g hododo tɔ.