Amnon ne Tamar
1 Fahfal ah so ɓǝ mai ge joŋni. Absolon we David a no ne naa mam pǝwinni, a pǝsãh no cam, a ɗii mǝlaŋ ah ne Tamar. Amnon we David a 'yah ko. 2 Amnon swaa ɓǝ ah ŋhaa swǝ syem mor naa pah ah Tamar, mor woi yo, so a pǝgaɓ wo Amnon ka joŋ ɓǝ ki wol ahe. 3 Amnon no ne palyaŋ ahe, a ɗii ne Yunadaɓ we Syimma naa pah David yo. Yunadaɓ a pǝ yella no cam. 4 Faa nyi ko: We goŋe, mo nyah ga pel zah'nan daŋ nai mor fẽene? Mo 'yah kee mor ɓǝ ah nyi me ya ne? Amnon zyii zah ah faa: Mor me tǝ 'yah Tamar naa mah naa pa ɓe Absolon. 5 So Yunadaɓ faa nyi ko: Mo swǝ ge sǝŋ tǝ faswulli, mo joŋ suu ɓo na syemme, ka ne cok pa ɓo mo ge tǝ ẽe mo ɓe, mo faa nyi ko: Mo soɓ Tamar naa pa ɓe mawin ge nyi farel nyi me, mo joŋko farel ne nahnǝn ɓe mor ka me ẽere, ka me re tǝ jol ahe. 6 So Amnon swǝ ge sǝŋ na syemme.
Goŋ ge tǝ ẽe ko, Amnon faa nyi goŋe: Mo soɓ Tamar naa pa ɓe mawin ge ka mo joŋko paŋgasso ma'nyah nyi me gwa ka me re tǝ jol ahe.
7 David pepee ge wo Tamar yaŋ goŋ faa: Mo ge yaŋ naa pa ɓo Amnon ka mo ge joŋ farel nyi ko. 8 Tamar kal ge yaŋ naa pah ah Amnon, amma ka Amnon no swǝ ɓo. Tamar fõo sum sãa, joŋ farel ne ko nǝn ahe, joŋ paŋgasso ma'nyah ah ne ko. 9 So ɓaŋ ne cii ah daŋ vǝl ge pel ahe, amma zyii ren a. So faa: We nĩi za gin wo ɓe daŋ ge lalle. Za daŋ pǝ̃ǝra wol ah ge lalle. 10 So Amnon faa nyi Tamar: Mo ɓaŋ farel ge yaŋ swul ne ko ka me re tǝ jol ɓo. Tamar ɓaŋ paŋgasso mai mo joŋko kal ge naa pam pǝ yaŋ swul ah ne ko. 11 Ne cok mo nyen farel ge nyi ko ka mo re, Amnon gbǝ ko faa: Mo ge, mo swǝ ne me naa pa ɓe.
12 Amma Tamar zyii faa nyi ko: Ka nai ya naa pa ɓe. Mo ɓeɓ me ka, ka joŋra fan ma morãi kǝsyil za Israel a, mo joŋ fan joŋ tǝgwĩi mai ka. 13 Ka me ge kẽe ne swãa mai ne? Amo laŋ mo ga yea tǝgbana tǝgwĩi kǝsyil za Israel. Mo 'yah ɓe, mo ge faa ɓǝ ne goŋe, ka jiŋ me nyi mo ya. 14 Amma Amnon zyii laa ɓǝ faa ah ya, joŋ ko ne swah ŋhaa swǝ ne ki.
15 Fahfal ah Amnon syiŋ Tamar pǝ'manne, syiŋ mai mo so syiŋko, a pǝ'man kal 'yah ah mai mo 'yah ko kŋ. So Amnon faa nyi ko: Mo ur gin nyee kalle. 16 Tamar faa nyi ko: Ka nai ya naa pa ɓe, faɓe' mai mo tǝ joŋ ne nĩi me zǝzǝ̃ǝ a ga yea pǝɓe' kal faɓe' mai mo joŋ wo ɓe kǝpelle. Amma ne daŋ laŋ Amnon zyii laa ɓǝ faa ah ya. 17 So ɗii tǝbanna mai moo joŋ yeɓ ah faa nyi ko: Mo nĩi mǝlaŋ nyẽe gin wo ɓe ge lal ka mo coo zahfah fahfal ahe. Dǝɓ yeɓ Amnon nĩi ko pǝ̃ǝ ge lal so coo zahfah fahfal ahe.
18 Tamar ɓoo mbǝro masãh ah ɓo, a ne jol pǝwahe, mor wee goŋ maŋwǝǝ yee ɓaa mbǝro ma morãi ma ne. 19 Woo sǝr rǝk ge tǝtǝlli, so ŋgǝ̃ǝ mbǝro ah ma jol wah mo ɓoo ɓo, ɓaŋ jol kan ge kǝsyitǝtǝlli, tǝ syee ganne, a ɗah dahgor ne yeyee. 20 Naa mah ah Absolon faa nyi ko: Naa pa ɓo Amnon no ne mo ya ne? Zǝzǝ̃ǝko naa ma ɓe, mo kaa 'wa o, naa pa ɓo yo, mo gaɓ zahzyil ɓo ne foo ɓǝ mai ka. Tamar kaa yaŋ naa mah ah Absolon syak ahe.
21 Ne cok goŋ David mo ge laa ɓǝ mai daŋ, ɓaŋ kpãh pǝlli. 22 Amma Absolon gbǝr zah faa ɓǝ sãh koo ɓǝɓe' nyi Amnon a. Absolon syiŋ Amnon mor ɓeɓ naa mah ah Tamar ɓo.
Absolon i Amnon pǝ wul so ɗuu kalle
23 Fahfal ah syii gwa mo kal o, Absolon ge ne za ma saŋ syiŋ pǝsǝ̃ǝ Ba'al-Hazor mai mo gwari ne Efraim. Absolon ɗii wee goŋ mawǝǝ daŋ. 24 So Absolon ge wo goŋ faa: Mo ẽe dǝɓ yeɓ ɓo no ne za saŋ syiŋ pǝsǝ̃ǝre. Oseni me 'yah goŋ tǝkine za yeɓ ah mo ge ne me. 25 Goŋ zyii zah Absolon faa: Ka nai ya na ɓe, ru ka ga daŋ ka nyi faswaa nyi mo ya. Absolon pǝǝ ko pǝlli, amma goŋ zyii gan a, so ẽe ko. 26 So Absolon faa: Ko mo ka nai ya ɓe, mo soɓ naa pa ɓe Amnon ge ne ru o. Goŋ so fii ko: A ga ne mo mor fẽene? 27 Amma Absolon pǝǝ ko pǝlli, so soɓ Amnon tǝkine wee goŋ daŋ kalra ne ki.
28 So Absolon faa nyi za yeɓ ahe: We joŋ yella, ka ne cok zahzyil Amnon mo laa pǝ'nyah ne yim ɓe, ka me faa nyi we, we i Amnon ɓe, ka we i ko pǝ wulli. We ɗuu gal ka, me ye ka faa ɓo nyi we ya ne? We swaa zahzyilli, we yea pǝswahe. 29 Za yeɓ Absolon joŋra wo Amnon tǝgbana mai Absolon mo faa nyi ra. So wee goŋ daŋ urra, zune daŋ yee pǝrcõo ahe, ɗuura kalle.
30 Ne cok ka ara tǝ fahlii ba, ɓǝ ah cii ge dai David aa ɓe Absolon ik wee goŋ pǝ wul daŋ ɓe, koo vaŋno laŋ coŋ ya. 31 Goŋ urri, ŋgǝ̃ǝ mbǝro wol ah so swǝ ge tǝ sǝrri. Za yeɓ mai mo uura ɓo kah ah daŋ ŋgǝ̃ǝra mbǝro ɓǝǝ ta. 32 Amma Yunadaɓ we Syimma naa mah David faa: Dǝɓlii ɓe goŋ mo foo sõone ikra wee goŋ mawǝǝ pǝ wul daŋ ɓe ka, mor Amnon ye wǝ ɓo syak ah to. Mor Absolon foo ɓǝ ah ɓo pǝ zahzyil ɓaa daga ne cok mai Amnon mo ɓeɓ naa mah ah Tamar. 33 Zǝzǝ̃ǝko dǝɓlii ɓe goŋ mo foo ɓǝ ah pǝ zahzyil sõone ikra wee goŋ pǝ wul daŋ ɓe ka. Ɓǝ ah ka nai ya, amma Amnon ye wǝ ɓo syak ah to.
34 So Absolon ɗuu kalle. We tǝbanna mai mo uu ɓo tǝ byak cok ɓaŋ nahnǝn kwo za pǝpãa tǝ ginra gin fahfal ah tǝ fahlii kah waa ginni. 35 So Yunadaɓ faa nyi goŋe: Wee goŋ daira ɓe, ɓǝ ah tǝgbana mai dǝɓ yeɓ ɓo mo faa. 36 Ne cok mo vǝr ɓǝ faa ahe, wee goŋ ge daira, so dahra gorre, yera yee, goŋ tǝkine za yeɓ ah daŋ yera yee pǝlli.
37-38 Absolon ɗuu kal ge wo Talmai we Ammihud goŋ Gesur, kaa gŋ syii sai. Amma goŋ yeyee wul nan ah zah'nan daŋ. 39 Fahfal goŋ David mo yeyee wul Amnon vǝr o, so a foo ɓǝ nan ah Absolon pǝlli.
Amno̰ ra nérɔkul gə Tamar gə́ to ŋgokea̰ gə́ dené lé
1 Goo néje’g neelé ndá aa oo, né gə́ teḛ ɓa nee: Absalɔm gə́ to ŋgolə Dabid lé ŋgokea̰ gə́ dené gə́ ma̰də yaa̰ si keneŋ ria lə Tamar, ndá mal Tamar lé ra Amno̰ gə́ ŋgolə Dabid gə́ kea̰je ɓəd lé ŋgwɔd-ŋgwɔd ya. 2 Amno̰ lé mée tila ŋgaḭla-ŋgaḭla saar aree oso ne gə rɔko̰ mbata ŋgokea̰ gə́ dené gə́ Tamar lé, mbata yeḛ lé taa ŋgaw el ɓəi ndá to kədərə gə Amno̰ mba karee iŋga loo gə́ tḛ́ bèe kara mba ra ne səa né.
3 Kuramar Amno̰ kára si keneŋ, ria lə Jonadab, ŋgolə Simea gə́ to ŋgoko̰ Dabidje. Jonadab lé to dəw gə́ goso ləa to yaa̰. 4 Yeḛ dəji Amno̰ pana: See gelee ban ɓa i gə́ to ŋgolə mbai ya əŋ togə́bè gə ndɔ-ndɔ wa. See i ndigi kulam gelee el wa.
Amno̰ tel ilá keneŋ pana: Mal Tamar, kɔnan Absalɔm gə́ to ŋgokɔm lé ram ŋgwɔd-ŋgwɔd.
5 Jonadab ulá pana: Maji kari to dɔ tira’g ləi ndoo rɔko̰. Loo gə́ bɔbije a ree mba kooi ndá i a kulá pana: M’ra ndòo rɔi’g mba kari ar Tamar, kɔnanəm ɓa ree mba kam nésɔ, maji karee ra nésɔ lé kəm’g nee ya am ɓa m’a taa jia’g ɓəi.
6 Amno̰ lé to naŋg ndoo rɔko̰. Mbai lé ree mba kée ndá Amno̰ ula mbai lé pana: M’ra ndòo rɔi’g mba kari ar Tamar, kɔnanəm lé ree ila mbə joo kəm’g nee ya am m’taa jia’g m’usɔ.
7 Dabid ula kula ar Tamar ree dan-mee kəi’g ləa ndá pana: Ḭ aw kəi lə Amno̰, ŋgokɔḭ gə́ diŋgam aw ra nésɔ aree.
8 Tamar aw kəi lə Amno̰, ŋgokea̰ gə́ diŋgam lé nɛ Amno̰ to naŋg. Yeḛ un nduji gə́ ka̰ loḭ lé mbula ndá ila mbə lé nea̰’g aree ər, 9 tɔɓəi yeḛ un mbə gə əb bura aw unda nea̰’g. Nɛ Amno̰ mbad sɔ. Yeḛ pana: Arje dəwje lai teḛ raga ɓa. Ndá dəwje lai d’unda loo mee kəi’g ləa teḛ ya tɔ. 10 Yen ŋga Amno̰ ula Tamar pana: Ree gə nésɔ lé mee kəi-tom’g ɓa m’a taa jii’g sɔ ɓəi.
Tamar odo mbəje gə́ yeḛ ila lé ndá aw ne ar Amno̰, ŋgokea̰ gə́ diŋgam lé dan-mee kəi-tée’g. 11 Loo gə́ yeḛ aw ne gə mba karee sɔ ndá yeḛ ubá wá pana: Gə́ ree to səm, kɔnanəm.
12 Yeḛ ilá keneŋ pana: Wah, ŋgokɔm, togə́bè el, maji kari ra səm nérɔkul gə́ togə́bè el mbata né gə́ togə́bè lé dəw ra mbuna Israɛlje’g el, to né gə́ kəm ra el. 13 See m’a kaw ra ɓa gə rɔkul gə́ a kwa dɔm lé wa. I kara a to gə́ ram-dəw mbuna ram-dəwje gə́ Israɛl’g tɔ. Ɓasinè m’ra ndòo rɔi’g mba kari pa taree ar mbai ndá yeḛ a kam m’to kaḭ ɓó a kɔsi rəw el.
14 Nɛ yeḛ ndigi koo ta ləa el, yeḛ ubá wá gə siŋgamoŋ ya ila rɔkul dəa’g to ne səa. 15 Yen ŋga Amno̰ tel ə̰jee bəḭ-bəḭ to gə́ lə né gə́ yeḛ ndigi kédé el bèe səm. Ndá yeḛ ulá pana: Ḭta, aw loo ləi!
16 Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Tuba gə́ i tubam lé to majel gə́ boo gə́ i ila dɔ majel gə́ i ra səm kédé’g lé ya.
17 Nɛ yeḛ ndigi koo ta ləa el ndá yeḛ ɓar ŋgon gə́ njera né karee ulá pana: Ar dee d’ar ŋgoma̰də neelé teḛ raga. Ndá yeḛ udu tarəw gée’g tɔ.
18 Tamar lé ula kubu gə́ boi yul gə́ ndaŋg mèr rəa’g, mbata yee ɓa to kubu gə́ ŋgama̰dje gə́ to ŋgalə mbaije d’ula rɔ dee’g loo gə́ deḛ taa ŋgaw el ɓəi lé. Kura lə Amno̰ lé tɔbee ilá raga ndá udu tarəwkəi gée’g .
19 Tamar saa bu ɔm dəa’g ləm, yeḛ til kubu ləa gə́ boi yul gə́ ndaŋg mèr gə́ rəa’g lé hao̰-hao̰ ləm tɔ, ndá yeḛ odo jia ɔm dəa’g tur kii pénéné-pénéné aw ne. 20 Absalɔm, ŋgokea̰ gə́ diŋgam lé dəjee pana: See Amno̰, ŋgokɔḭ gə́ diŋgam lé to səi wa. Ɓasinè, kɔnanəm, əw rɔi no̰, yeḛ to ŋgokɔḭ gə́ diŋgam ya, ar né neelé ar məəi oḭ ne yaa̰ el.
Ndá Tamar si gə kəmndoo mee kəi’g lə Absalɔm, ŋgokea̰ gə́ diŋgam lé. 21 Loo gə́ mbai Dabid oo ta néje neelé lai ndá mée ea̰ yaa̰. 22 Absalɔm pata gə́ maji əsé ta gə́ majel gə Amno̰ el, nɛ yeḛ wá gə mée mbata nérɔkul gə́ yeḛ ra gə kɔnanee Tamar lé.
Absalɔm ar dee tɔl Amno̰ ɓa aḭ ɓəi
23 Ləb joo goo’g ndá loo gə́ njékḭja bḭ badje d’aw ra kula lə Absalɔm mee ɓee gə́ Baal-Hasor mbɔr Eprayim’g dəb ndá Absalɔm ɓar ŋgalə mbaije lai loo-nésɔ’g. 24 Absalɔm aw rɔ mbai’g ulá pana: Aa oo, njékḭja bḭ badje d’isi ra kula lə kura ləi, maji kar mbai gə kuraje ləa ree kəi lə kura ləi.
25 Mbai lé ula Absalɔm pana: Wah, ŋgonəm, jeḛ j’a kaw lai el nà j’a kwɔi dɔi’g yaa̰.
Absalɔm ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ nɛ mbai lé ndigi kaw el ndá yeḛ tɔr ndia dəa’g ɓa. 26 Absalɔm pana: Lé bèe kara m’ra ndòo rɔi’g mba kari ya̰ loo ar ŋgokɔm, Amno̰ ree sə sí ya.
Mbai lé tel ilá keneŋ pana: See gelee ban ɓa yeḛ a kaw kəi ləi wa.
27 Gə goo kɔs gə́ Absalɔm ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ lé ndá mbai ya̰ loo ar Amno̰ gə ŋgakea̰je lai d’aw səa ya.
28 Absalɔm un ndia ar kuraje ləa pana: Ooje maji, loo gə́ kido tɔl Amno̰ ar rəa lelee aree aw al rəa mbata kido ɓa m’a kula si pana: Tɔlje Amno̰! Ndá tɔleeje ya ɓó ɓəlje el, see to ma ɓa gə́ njekun ndum kar sí el wa. Aarje njaŋg ɓó gə waje diŋgam meḛ sí’g to!
29 Kuraje lə Absalɔm ra gə Amno̰ to gə́ Absalɔm un ne ndia ar dee lé ya tɔ. Léegəneeya ŋgalə mbaije lai d’ḭ ndá nana kara uba kunda-mulayḛ̀je ləa-ləa ɓa aḭ aw.
30 Loo gə́ deḛ nai rəw’g ɓəi lé ndá taree oso mbi Dabid’g to gə́ Absalɔm tɔl ŋgalə mbaije lai ar dəw kára kara nai el. 31 Mbai lé uba naŋg ḭta til kubuje ləa hao̰-hao̰ ndá tel to dɔ naŋg’d ba, ar kuraje ləa lai gə́ d’isi keneŋ kara til kubuje lə dee hao̰-hao̰ tɔ. 32 Jonadab, ŋgolə Simea gə́ to ŋgoko̰ Dabid lé un ta pa pana: Maji kar mbai ləm ə̰ji to gə́ Absalɔm lé tɔl basaje lai gə́ to ŋgalə mbai lé bèe el mbata Amno̰ ya gə karee ba ɓa wəi, tɔgərɔ yee ɓa to né gə́ Absalɔm wɔji mée’g njaŋg un kudee mee ndəa gə́ Amno̰ ra ne nérɔkul gə kɔnanee Tamar lé ya. 33 Maji kar mee mbai ea̰ yaa̰ aree ə̰ji to gə́ ŋgalə mbai d’wəi lai lé bèe el mbata Amno̰ ya gə karee ba ɓa wəi. 34 Absalɔm lé aḭ.
Yen ŋga basa gə́ njeŋgəmloo un kəmee gə́ tar aa ne loo. Ndá aa oo, koso-dəwje bula yaa̰ d’aw ree gə rəw gə́ gée’g par gə́ kàr mbal’g. 35 Jonadab ula mbai pana: Aa oo, ŋgalə mbai lé d’aw ree ya! Néje nee teḛ to gə́ kura ləi pa lé ya.
36 Loo gə́ yeḛ pata ila naŋg ndá aa oo, ŋgalə mbai lé ree. Deḛ d’ɔr ndu dee gə́ tar wəl no̰ ne, mbai gə kuraje ləa lai kara no̰ d’ar mán-no̰ wa dee mbəgə-mbəgə tɔ.
37 Absalɔm aḭ ndá aḭ aw ɓee lə Talmai, ŋgolə Amiud, mbai gə́ Gesur. Dabid no̰ ŋgonee gə ndɔje kára-kára lai ya. 38 Absalɔm lé si Gesur loo gə́ yeḛ aḭ aw keneŋ lé ləbee munda. 39 Mbai Dabid lé əw rəa korə Absalɔm mbata mée tel to lɔm dɔ kwəi’g lə Amno̰ lé ŋga.