2 SAMUEL 17 - MUA & SBA2015

Husai lee ɓǝ faa Akitofel ge sǝŋ

1 Nǝn fahfal ah nje, so Akitofel faa nyi Absolon: Mo soɓ me syen za ujenere jemma tǝ gwa ka me foo mor David ne suŋ nyẽeko sǝ. 2 Ka me ge tǝl ah ne ko, mor a gaɓ magaɓɓe, ka yea pǝswah ya. Me ga re gal nyi ko, so za ma ne ki daŋ a ga ɗuura kalle, me ga i goŋ syak ahe. 3 Me ga tai za daŋ ge wo ɓo ne ko tǝgbana woi mo gin wo wor ahe, mor mo tǝ kyeɓ dǝɓ vaŋno ye ka in to, tǝcoŋ za daŋ kaara jam. 4 Ɓǝ ah 'nyah suu Absolon tǝkine zaluu Israel daŋ.

5 Ne cok ah Absolon so faa: Na ɗii Husai Arkiyo ka na laa ɓǝ mai ako mo ne ka faa ɗao ta. 6 Husai ge wo Absolon, so Absolon faa nyi ko: Akitofel faa ɓǝ nai sye, nai sye. Ko na ga joŋ ɓǝ mai mo faako no ne? Ɓǝ ah mo ka nai ya ɓe, ka mo faa ma ɓo ɗao ta.

7 Husai zyii zah Absolon faa: Ɓǝ mai Akitofel mo faa ɓo zǝzǝ̃ǝko ka pǝsãh ya. 8 Mo tǝ pa ɓo ne zan ah ɓe, ara pǝswahe, so ɓaŋra kpãh ɓo tǝgbana maɓol mai mo woora wee ah ɓo cokki. Pa ɓo laŋ dǝɓ tan ruu sal o, ka swǝ kǝsyil zan ah laŋ ne suŋn a. 9 Zǝzǝ̃ǝ laŋ a muŋ suu ah ma pǝ yii wala pǝ cok maki ahe. So ne tǝtǝŋ ruu sal za biŋ mo kal wuk kǝsyil za man ɓe, ɓǝ ah ga myahe, a faara, ikra za mor Absolon ɓe. 10 So koo dǝɓ mai mo dǝwor ye 'manna 'manna zahzyil ah mo tǝgbana mǝ ɓol laŋ, a ga wuu wãkkǝkǝ. Mor za Israel daŋ tǝra ɓe, pa ɓo dǝwor o, za mai mo ne ki daŋ laŋ za wǝǝ ye ra. 11 Ma ɓee, ɓǝ faa ɓe sye: Za Israel daŋ daga Dan ŋhaa Beerseba mo taira ge wo ɓo, ka mo yeara tǝgbana tǝkuu zahbii. Ka amo ne suu ɓo laŋ mo ge salle. 12 Ka na ge lwaa ko pǝ cok ah mo gŋ ka na ge tǝl ah tǝgbana mahm moo 'mǝr ga tǝ sǝrri. Ka ako tǝkine za mai mo ne ki daŋ mo coŋ dǝɓ vaŋno ka. 13 So mo ka kal ge dan yaŋ maki ah ɓe, ka za Israel daŋ mo woora sal ge yaŋ ah ne ko, ka mo kwakra yaŋ ah ge pǝ el ne ka koo tǝsal vaŋno laŋ mo coŋ gŋ ka.

14 Absolon tǝkine za Israel daŋ faara: Ɓǝ mǝ Husai Arkiyo pǝ'nyah kal mǝ Akitofel ɓe. Amma Dǝɓlii ye joŋ ɓǝ ah ɓo ka ɓeɓ ɓǝ faa Akitofel mor ka ɓǝɓe' mo ge tǝ Absolon.

Ge laira David, so ɗuu kalle

15 Husai faa nyi Sadok ne Abiatar za joŋzahsyiŋrĩ: Akitofel faa nyi Absolon ne za Israel daŋ nai sye, nai sye. Ame laŋ me faa naino naino. 16 Zǝzǝ̃ǝko we pepee ge wo David gwari we faa nyi ko mo swǝko pǝ cok ma tǝgboŋ ah ka, amma mo yee ge nǝzakǝŋhaa gwari, mor ka mo lwaara i goŋ ne za mai mo ne ki ka.

17 Yunatan we Abiatar ne Akimaas we Sadok a ga kaara En-Rogel, cẽecẽe mabyak ki no a ga faa ɓǝ nyi ra. So a ga keera ɓǝ ah nyi goŋ David, mor ka cuura suu ɓǝǝ ga tǝgǝǝ yaŋ ɗǝ ya. 18 Amma we tǝbanna ki no ge kwo ra, so ge faa ɓǝ ɓǝǝ nyi Absolon. Amma za rai gwa daŋ hǝǝra ge dai yaŋ dǝɓ Bakurim, dǝɓ ah cii lak bii ɓo zahpiicelle, so ɗǝrra ge pǝ lak ahe. 19 Mawin ɓaŋ fan coo zah lak bii coo zah lak ah ne ko, so woiŋ sor ɗuu tǝl ahe, mor ka za mo kan syee ah ka. 20 Za yeɓ Absolon danra ge wo mawin ɓǝr yaŋ fiira ko faa: Akimaas ne Yunatan kẽne? Mawin zyii zah ɓǝǝ faa: Ge pǝ̃ǝra nyee kal fah pǝ el ɓe. Kyeɓra ra, amma lwaara ra ya. So pii soora kal ge yaŋ Jerusalem.

21 Fahfal ah mo kalra o, Akimaas ne Yunatan yeera gin pǝ lak bii kalra ge faa ɓǝ ah nyi goŋ David, faara: Mo urri, mo hǝǝ yee bii gwari, mor Akitofel faa ɓǝ ɓo tǝ ɓo nai sye, nai sye. 22 David tǝkine za mai mo ne ki daŋ urra yee el Yordan. Ne cok zah'nan mo cee daŋ, coŋ dǝɓ ma bai yee el Yordan koo vaŋno ya.

23 Ne cok Akitofel mo ge kwo mo zyiira ka syeera mor ɓǝ faa ah ya, so baŋ tǝgaŋ nyi korro ah ur kal ge cok kal ah fah yaŋ ahe. Ge faa ɓǝ nyi za yaŋ ahe, fahfal ah kal ge swǝ̃ǝ suu ah wuu, ge ciira ko pǝ pal pamme.

24 David ge Makanayim. Ne cok ah Absolon yee el Yordan tǝkine za Israel mai mo ne ki daŋ. 25 (Absolon ɓaŋ Amasa kan dǝɓlii sal ne pǝ cok Joaɓ. Amma Amasa we dǝɓ ma ɗii ne Yeter, ako ye ban Ismael mai mo ɓaŋ Abigail mǝlaŋ Nahas naa mah Seruja mah Joaɓ.) 26 Za Israel ne Absolon ge ɗǝrra pǝ sǝr Giliat.

27 Ne cok David mo ge dai Makanayim, Sobi we Nahas ma Rabba yaŋ Ammonien ne Makir we Ammiel ma Lodebar tǝkine Barzilai dǝɓ Giliat ma Rogelim, 28 gera ne faswulli, tahsah, ciiri, alkamaari, zyemĩirĩ, summi, sor raani, ǝǝ, tǝkine swaa mayakke, 29 tǝnjwǝǝre, nǝmmi, ne pǝsǝ̃ǝre, tǝkine nǝm wonni. Nyira nyi David tǝkine za mai mo ne ki, mor ka mo rera. Mor faara: Za mai kǝsyicokki, ara ne koŋne, gaɓra ɓo, so koŋ bii i ra ɓo ta.

Husai maḭta kwɔji-kəmkàr lə Ahitopel

1 Ahitopel ula Absalɔm pana: Maji kari ya̰’m am mbər dəwje tɔl-dɔg loo dɔg giree-joo (12.000). Ndá m’a kḭ loondul’g nee ya kaw tuba Dabid. 2 M’a kubá naŋg bus loo gə́ yeḛ dao ləm, gə jiaje d’unda ndolè ləm tɔ ndá m’a kɔm ɓəl dəa’g, togə́bè ɓa koso-dəwje lai gə́ d’aw səa lé d’a kaḭ ndá m’a tɔl mbai ya gə karee ba. 3 Bèe ɓa m’a kar koso-dəwje lai tel ree rɔi’g, kwəi lə dəw gə́ i ndigi karee udu lé ɓa a kar dee-deḛ lai tel ree ndá koso-dəwje d’a kiŋga ne meekulɔm ya.

4 Ta neelé lel Absalɔm gə ŋgatɔgje lə Israɛlje lai tɔ. 5 Nɛ lé togə́bè kara Absalɔm pana: Ɓarje Usai, dəw gə́ Arki lé ya ɓəi ar sí j’ooje ta gə́ yeḛ a gə pa lé to ɓa.

6 Usai ree rɔ Absalɔm’g ndá Absalɔm ulá pana: Takwɔji-kəmkàr gə́ Ahitopel pa ɓa nee. See j’a ra né gə́ yeḛ pa lé əsé j’a ra el wa. Maji kari pa kaḭ ɓa !

7 Usai tel ila Absalɔm’g pana: Takwɔji-kəmkàr lə Ahitopel gə́ nee ɓa yḛ̀ to maji sur el. 8 Tɔɓəi Usai pana: I gər bɔbije gə njérɔje ləa gao, deḛ to bao-rɔje gə́ ra oŋg yaa̰ asəna gə da-urs gə́ mee wala’d gə́ dəw wa ŋganeeje bèe. Bɔbije to njerɔ ndá yeḛ a to na̰’d gə koso-dəwje loondul’g nee el. 9 Aa oo, ɓasinè ya yeḛ iya rəa mee bwa’g əsé loo gə́ raŋg’d. Ɓó lé njé’g lə sí gə́ na̰je d’oso ji dee’g ndá dəw a ŋgina gə mba kulá taree el. Yee ɓa d’a pana: Koso-dəwje gə́ d’aw goo Absalɔm’g lé jeḛ n’tɔl deeje mba̰. 10 Bèe ɓa bao-rɔje gə́ to njésiŋgamoŋje lé lé meḛ dee to asəna gə mee toboḭ ya kara meḛ dee a gaŋg mán. Mbata Israɛlje lai gər to gə́ bɔbije to bao-rɔ ləm, deḛ gə́ d’aw səa kara to bao-rɔje ya ləm tɔ. 11 Togə́bè né gə́ m’wɔji sí mba kar sí raje ɓa nee: to mba mbo̰ Israɛlje lai dɔ na̰’d rɔi’g un kudee Dan saar teḛ Beer-Seba ar bula lə dee to asəna gə nagəra gə́ ta baa-boo-kad’g bèe. I nja kara a kaw loo-rɔ’g tɔ. 12 Jeḛ j’a teḛ dəa’g loo gə́ rara gə́ j’a kiŋgá keneŋ ndá j’a ɓugu na̰ dəa’g kwá to gə́ mán-tàl gə́ wa dɔ naŋg bèe. Bèe ɓa dəw kára kara a teḛ el, lé yeḛ əsé dəw kára mbuna deḛ gə́ d’aw səa lé kara d’a teḛ bèe el. 13 Ɓó lé yeḛ aḭ aw mee ɓee-boo’g kara Israɛlje d’a kodo kulaje ree ne mbɔr ɓee-boo’g neelé ndá d’a ndɔr ɓee-boo neelé kaw ne kila kəm-rəw-mán’g saar mba kar kɔr mbal kára kara nai lée’g neelé el.

14 Absalɔm gə Israɛlje lai pana: Takwɔji-kəmkàr lə Usai, dəw gə́ Arki lé ɓa maji unda takwɔji-kəmkàr lə Ahitopel.

Nɛ Njesigənea̰ ɓa ra togə́bè mba tuji ne takwɔji kəmkàr lə Ahitopel gə mba kar némeeko̰ oso ne dɔ Absalɔm’g.

Dabid gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰

15 Usai ula Sadɔk gə Abiatar gə́ to njékinjanéməsje lé pana: Ahitopel wɔji Absalɔm gə ŋgatɔgje lə Israɛlje ta togə́bè. Tɔɓəi ma lé m’wɔji dee néra gə́ as bèe-bèe tɔ. 16 Ɓasinè, maji kar sí ulaje kula kalaŋ ar dee d’ula Dabid pana: Loondul’g neelé maji karee to ndag-loo gə́ dɔdilaloo’g el nɛ aw lam gə́ kédé nà banelə mbai gə koso-dəwje gə́ d’aw səa lé d’a kudu bo̰ ya.

17 Jonatan gə Ahimaas d’isi loo’d gə́ En-Rogel. Ŋgonjelookisi gə́ dené aw ula dee mba kar dee d’aw d’ula mbai Dabid lé taree, mbata deḛ lé d’askəm kar dəwje d’oo dee el ləm, əsé d’askəm kandə mee ɓee-boo’g el ləm tɔ. 18 Basa kára oo dee ndá yeḛ aw ula Absalɔm. Nɛ deḛ lé d’od gə tɔg dee joo bɔr d’aw ndá deḛ teḛ Bahurim mee kəi’g lə dəw kára gə́ bwa-mán to mee ndògo’g ləa ndá deḛ d’ur keneŋ. 19 Dené lə njekəi lé un kubu ila ta bwa-mán’g tɔɓəi yeḛ naji kó gə́ yeḛ ur lé keneŋ mba kar dəw gər el tɔ. 20 Kuraje lə Absalɔm d’andə mee kəi’g rɔ dené’g lé dəjee pana: Ahimaas gə Jonatan d’aw ra wa. Dené lé ila dee keneŋ pana: Deḛ gaŋg mán d’aw.

Deḛ saŋg dee nɛ d’iŋga dee el ndá deḛ tel d’aw Jerusalem. 21 Loo gə́ deḛ d’aw mba̰ ndá Ahimaas gə Jonatan d’unda loo mee bwa-mán’g teḛ ndá d’aw d’ula mbai Dabid lé taree. Deḛ d’ulá pana: Ḭje tar ɔsje rɔ sí ɓad mba gaŋg mán mbata Ahitopel ula dee ta néje bèe-bèe wɔji ne dɔ sí.

22 Yen ŋga Dabid gə koso-dəwje lai gə́ d’aw səa lé d’ḭ d’aw gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰, loo gə́ loo àr gə ndɔ ndá dəw kára kara gə́ nai lal gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰ lé godo.

23 Ahitopel lé loo gə́ yeḛ oo to gə́ deḛ taa takwɔji-kəmkàr ləa el ndá yeḛ ɔm kali dɔ mulayḛ̀je’g ləa ḭ gə mba tel kaw kəi ləa mee ɓee-boo’g. Yeḛ un ndia ar njémeekəije ləa ndá yeḛ aw ila kúla wəi. Togə́bè ɓa yeḛ wəi ne ar dee dubee dɔɓar bɔbeeje’g tɔ.

Rɔ to mbuna Dabid gə Absalɔm’g

24 Dabid aw Mahanayim. Ndá Absalɔm gə njérɔje gə́ Israɛl lai gə́ d’aw səa lé gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰. 25 Absalɔm unda Amasa gə́ ɓé-njérɔje tor Joab’g, Amasa to ŋgolə Jitra, dəw gə́ Israɛl, yeḛ gə́ taa Abigal, ŋgolə Nahas gə́ dené ləa lé. Yeḛ to ŋgoko̰ Seruja, ko̰ Joabje.

26 Absalɔm gə Israɛlje d’wa loo d’isi keneŋ mee ɓee’d gə́ Galaad.

27 Loo gə́ Dabid teḛ Mahanayim ndá Sobi, ŋgolə Nahas, dəw gə́ Raba gə́ to ɓee lə Amo̰je ləm, gə Makir, ŋgolə Amiel, dəw gə́ Lodebar ləma, gə Barjilai, dəw gə́ Galaad gə́ ɓee gə́ Rogelim ləm tɔ 28 ree gə tiraje ləm, gə baije ləm, gə joje ləm, gə kó ləm, gə kó-ɔrj ləm, gə nduji ləm, gə kandə néje gə́ ndao ləm, gə mḭji ləm, gə lɔ-mḭji ləm, gə kandə néje gə́ tudu ləm, 29 gə ubu tə̰ji ləm, gə ubu mbà maŋg ləm, gə badje ləma, gə mbà maŋg gə́ ɓi gəmsə ləm tɔ. Deḛ d’odo néje neelé d’aw ne d’ar Dabid gə koso-dəwje gə́ d’aw səa gə mba kar dee d’usɔ, mbata deḛ pana: Koso-dəwje neelé ɓó ula kəm dee ndòo ləm, deḛ dao ləma, kṵdaman tɔl dee dɔdilaloo’g ləm tɔ.