Daniel kwo kǝbǝr ne kǝdai
1 Ne syii patǝ sai ah Belsazar mo kaa goŋ ɓo, me kwo fakwan patǝ gwa ahe. 2 Pǝ fakwan me kwo, ne pel nai sǝ, me lwaa suu ɓe yaŋ malii ma ɗii ne Susa, pǝ sǝr Elam. Ame uu ɓo kah el Ulai. 3 Me ɓaŋ nahnǝn me ẽe cokki, me kwo kǝbǝr uu ɓo kah el ahe. Kǝbǝr ah ne ciŋ pǝwah gwa, amma ciŋ ma ciŋ tǝ fal a pǝwah kal maki ɓe. 4 Me kwo kǝbǝr ah tǝ ɗah tǝnyee ga nǝfah kǝmorcomlilli, nǝfah kǝsǝŋ, tǝkine morkǝsǝŋ. Nǝǝ maki ah mai moo gak uu pel ah wala ka ɗuu ǝ̃ǝ ko kǝka, a joŋ fan tǝgbana mai zahzyil ah mo 'yahe, a yii suu ah pǝ'manne.
5 Ne cok me tǝ ẽe ka me tǝ mor ahe, me kwo kǝdai ɗuu gin fah morcomlil ge, a ɗuu pǝlli, ŋhaa ɓal ah ka juu sǝr a jol ɗul ahe. Kǝdai ah a no ne ciŋ magaɓ ah zahpel ah vaŋno. 6 Ge dai wo kǝbǝr mai me kwo uu ɓo kah el kŋ, so ur ne ki ne swahe. 7 Me kwo ko tǝ ɗah ki ne kǝbǝrri, joŋ ki ne ki ne swahe, so hah ciŋ kǝbǝr ah gwa daŋ. Kǝbǝr gak ka uu ne ki ya. Kǝdai ɓaŋ kǝbǝr ɓoo ge sǝŋ, so dah ko ge gŋ ne ɓalle, koo dǝɓ vaŋno ma gak nyiŋ kǝbǝr ah mor jol ah kǝka.
8 Kǝdai ah so yii suu ah ge pelle. Amma ne cok mo lwaa swah ge pel pǝlli, ciŋ ah mawah so haoni, so ciŋ ki camcam nai ciŋ pǝ cok ahe, ciŋ ah ra giŋ ɓaa tǝtǝl camcam kal ge laa sǝr nai daŋ. 9 So ciŋ malaŋ ah ciŋ kah ciŋ maki ah kǝsyil matǝ nai kŋ, so giŋ kal ge fah morkǝsǝŋ, ne fah morcomzah'nanne, ne fah kǝ pǝ sǝr Gbanzahe. 10 Ciŋ ah giŋ ge pel pǝswahe, ŋhaa ruu sal ne za sal ma coksǝŋ, tǝgba faa: ŋwǝǝmǝŋgai, gbah manyeeki ah ɓaa ge tǝ sǝrri, so dah ra ge gŋ ne ɓalle. 11 Ciŋ ah syẽa Dǝɓlii za sal ma coksǝŋ ta, cak ɓǝ joŋ syiŋ mai moo joŋra wol ah zah'nan Masǝŋ daŋ, ii yaŋ Masǝŋ ne 'nahmme. 12 Ciŋ ah cak ɓǝ iŋ matǝ goŋga ahe, fan mai mo joŋko daŋ, vǝr ne jam.
13 So me laa angelos maki fii angelos maki ah faa: Fan mai mo kwora kŋ a ga joŋ nekẽne? Ɓǝɓe' maɓe' lii ah a ga joŋ pǝ cok joŋ syiŋ mai moo joŋra zah'nan daŋ nekẽne? A ga dahra za sal ma coksǝŋ, ne yaŋ Masǝŋ daŋ ne ɓal nekẽne?
14 Me laa pa angelos maki ah zyii faa: A ga joŋ zah'nan 1.150: Ne cok ah syiŋ ma joŋ ne lil ne zah'nan daŋ ka ga joŋ ya. Fahfal ah yaŋ Masǝŋ ga zyeɓ pǝsãhe.
Angelos Gabriel kee mor ɓǝ fakwan ahe
15 Ame Daniel, me 'yah ka me tǝ mor ɓǝ fakwan ahe, ne pel gwari sǝ, dǝɓ ki ge uu kah ɓe. 16 So me laa kyaŋ dǝɓ faa ɓǝ daga kah el Ulai ge faa: Gabriel, mo kee mor ɓǝ fakwan mai mo kwoko nyi ko. 17 Gabriel syee ge uu kah ɓe, so gal ah re me pǝlli, ŋhaa me lee ge sǝŋ. So faa nyi me: We dǝfuu, mo laa mor ɓǝ fan mai mo kwo kŋ o. Ɓǝ fakwan ah tǝ ga joŋ ne zah'nan vǝr sǝrri.
18 Ne cok mo tǝ faa ɓǝ nyi me naiko, me lee ge sǝŋ ɓat, me tǝ suu ɓe ya. Amma so nyen jol gbǝ me ne ɓaŋ me ur uu sǝŋ. 19 So faa: Me ga cuu kpãh mai Masǝŋ mo ɓaŋ ɓo, in zah ah mo ga i nyi mo. Fan mai mo kwo, a cuu ɓǝ fan mai mo tǝ ga joŋ ne zah'nan vǝr sǝrri.
20 Kǝbǝr mai mo kwo, mo ne ciŋ gwa, a cuu goŋ sǝr Media ne goŋ sǝr Persia. 21 Kǝdai ah a cuu goŋ sǝr Grek, so ciŋ magaɓ ah mo zahpel ahe, a cuu goŋ ma kǝpel ahe. 22 Ciŋ ma kǝpel kŋ mo haoni, so maki ah nai mo ciŋra pǝ cok ahe, a cuu goŋ camcam nai, mai za ɓǝǝ moo ga woŋra, so ka ga yeara pǝswah na goŋ ma kǝpel a.
23 Ne cok zah'nan goŋ rai mo ge gwari ka vǝr ɓe, zah'nan ɓǝɓe' ɓǝǝ mo baa ɓe, goŋ maki ah ga urri, a pǝɓe' a ne tǝtǝl pǝyakke, a vǝrvǝr no cam. 24 A ga syee ga pel pǝswahe, amma ka tǝ syee ga pel ne swah suu ah ya. A ga ɓeɓ fan pǝlli, so a ga yea ne pejii pǝ fan joŋ ah daŋ. A ga muŋ za sǝr maswah ah ra, a ga ɓeɓ za Masǝŋ ta. 25 Mor a pǝ yella, a ga yea ne pejii tǝ fahlii fan joŋ tǝ vǝrvǝr ahe. A ga yii suu ahe, a ga muŋ za pǝlli ne yii suu ahe, a ga ŋwookyaŋ ne Goŋ malii ah laŋ ta, amma a ga muŋ, jol dǝfuu ye ka ga muŋ ko ya. 26 Fakwan mai mo kwo tǝ ɓǝ joŋ syiŋ ma joŋ ne lil ne zah'nan daŋ, mo cuura mor ɓǝ ah nyi mo, goŋga yo. Amma mo ɗah kan ɓǝ ah pǝ zahzyil ɓo, mor ɓǝ ah a ga joŋ pel pǝɗǝkki.
27 Ame Daniel, me joŋ pǝtǝtǝ̃ǝre, syem joŋ me zah'nan rǝŋ. Me so urri, me kal ge tǝ yeɓ ɓe mai goŋ mo ɓaŋ me kan ɓo gŋ tǝ joŋni. Amma ɓǝ fakwan ah gaɓ me pǝlli, mor me laa mor ɓǝ ah ya.
Némḭdi gə́ njekɔm’g joo gə́ wɔji dɔ bàl badə gə bàl bya̰ lé
1 Mee ləb ko̰ɓee’g lə mbai Belsasar gə́ njekɔm’g munda lé ma Daniel, né ram gə́ mḭdi orè ne goo némḭdi gə́ m’oo kédé lé ya ɓəi. 2 Loo gə́ né ram gə́ mḭdi lé m’oo to gə́ m’isi Susə, ɓee-boo gə́ to mee dəb ɓeeko̰ gə́ Elam. Loo gə́ né si ram gə́ mḭdi lé ndá m’aar ta baa gə́ ria lə Ulai. 3 M’un kəm gə́ tar m’aa ne loo ndá aa oo, m’oo bàl badə gə́ uba gajeeje joo gə́ aar ta baa’g. Gajeje neelé ŋgal ya nɛ yee gə́ kára ŋgal unda maree, tɔɓəi yee neelé to yee gə́ uba gogo goo maree’g. 4 Ma m’oo bàl badə lé tuga loo gə gajeeje par gə́ dɔ-gó ləm, gə dɔgel ləma, gə dɔkɔl ləm tɔ. Da kára kara gə́ askəm kaar nea̰’g koma̰ səa godo ləm, daje gə́ yee wa dee kara dəw kára kara gə́ a taa dee kɔm dee tar godo ləm tɔ. Yeḛ ra né to gə́ mée ndigi ndá siŋgamoŋ ləa ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé.
5 To gə́ ma m’aa loo gərərə ndá, m’oo bàl bya̰ ḭ par gə́ dɔ-gó. Yee aiŋgwɔd wa loo wɔr-wɔr dɔ naŋg’d lai, lal kar gɔlee ɔrɔ rɔ naŋg. Bàl bya̰ neelé gajee gə́ boi kára ba uba mbur-mbur mbuna kəmeeje’g. 6 Yee aḭ njal teḛ rɔ bàl badə gə́ gajee to keneŋ gə́ m’ée kédé loo gə́ yee aar ta baa’g lé ndá yee aḭ wɔji dəa njoroŋ gə boo-oŋg gə́ ti mée paŋ-paŋ. 7 Ma m’ée loo gə́ yee aḭ njal teḛ rɔ bàl badə’g lé ndá mée ḭ səa pu dəa’g. Yee tuga bàl badə neelé təd gajeeje joo bɔr nɛ siŋga bàl badə gə́ kəm koma̰ ne səa lé godo. Yee ɔsee ilá naŋg tubá mbajila-mbajila ndá dəw kára kara gə́ njetaa dɔ bàl badə lé godo. 8 Bàl bya̰ lé siŋgá tel to yaa̰, nɛ loo gə́ siŋgá to yaa̰ ndá gajee gə́ ŋgal lé təd. Gajeje gə́ boi-boi sɔ d’uba toree’g aree wɔji dɔ kum naŋg gə́ sɔ.
9 Gaji da gə́ lam ba uba gel yee gə́ kára’g ndá yee uba ŋgal gə́ kédé-kédé par gə́ dɔkɔl ləm, par gə́ bər ləma, par gə́ ɓee gə́ maji ur dɔ mareeje’g lai ləm tɔ. 10 Gaji da neelé ḭ ŋgal saar teḛ rɔ boo-kuraje gə́ dara ndá yee ar ges boo-kuraje gə́ dara neelé gə kéréméje toso naŋg ləm, tuba dee naŋg mbajila-mbajila ləm tɔ . 11 Yee aw njal mba rɔ gə mbai dɔ boo-kuraje gə́ dara ləm, ɔgee dɔ nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé ləma, yee ila ndɔl dɔ loo ləa gə́ to gə kəmee doi lé ləm tɔ. 12 Boo-kuraje gə́ dara lé d’oso jia’g na̰’d gə nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé gə mbata lə kaiya. Gaji da lé ɔs kankəmta ila naŋg ləm, kula reaje lai teḛ mbi teḛ boo ləm tɔ.
13 M’oo ndu njemeenda kára gə́ pata. Ndá njemeenda gə́ raŋg dəji maree gə́ njepata kédé lé pana: See ndɔ gə́ ra ɓa némḭdi gə́ wɔji dɔ nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé ləm, gə kaiya gə́ ka̰ tuji loo pugudu ləm tɔ lé a kaw lée’g béréré ɓəi wa. See kəi gə́ to gə kəmee ləm, gə boo-kuraje gə́ dara ləm tɔ lé d’a tuba dee naŋg mbajila-mbajila saar kunda ŋgaŋgee ndɔ gə́ ra wa. 14 Yeḛ tel ilam’g pana: As kàrkemetag gə ndɔje tɔl-dɔg-loo-joo gə dəa tɔl-munda (2.300) ɓa gée gə́ gogo kəi gə́ to gə kəmee lé a tel kàr ŋgad-ŋgad gogo ɓəi.
Kɔr gel némḭdi gə́ njekɔm’g joo
15 Ma Daniel, loo gə́ né lé si ram gə́ mḭdi neelé ɓa ma m’saŋg loo mba gər ginee ɓəi ndá aa oo, m’oo né asəna gə diŋgam gə́ ree aar tar nɔm’g. 16 Ma m’oo ndu dəw gə́ ɓar dan baa’d gə́ Ulai lé, ndia ɓar wəl pana: Gabriel, maji kari ɔr gel némḭdi lé aree oo . 17 Togə́bè ɓa yeḛ ree pər gə́ loo gə́ m’aar keneŋ lé. Ree gə́ yeḛ ree pər lé ar ɓəl undam badə gaŋgm ndá m’oso naŋg bəbərə m’dəb kəm naŋg. Yeḛ ulam pana: Ma ŋgon-dəw lé maji kam m’tuga mbim maji, mbata némḭdi lé wɔji dɔ loo gə́ rudu ndɔje d’a gə kun ɗiao. 18 Loo gə́ yeḛ si wɔji səm ta ndá m’isi dḭdiri, siŋgasa wam am m’oo loo kɔr dɔm tar el. Yeḛ ɔrɔ rɔm am m’ḭ m’aar tar loo-kaarm’g. 19 Tɔɓəi yeḛ ulam pana: M’a tɔji kari gər né gə́ a gə teḛ rudu ndɔ oŋg’d lé mbata d’wɔji ndəa gə́ kàree gə́ a gə teḛ lé mba̰ ya. 20 Bàl badə gə́ ma m’ée gə́ gajeeje joo lé yee ɓa wɔji dɔ mbaije lə Medəje gə Persəje. 21 Bàl bya̰ lé wɔji dɔ mbai lə Grekje. Gajee gə́ boi gə́ uba mbuna kəmeeje’g lé yee ɓa wɔji dɔ mbai gə́ dɔtar. 22 Ta lə gajeeje gə́ sɔ gə́ d’uba taa tor gajeeje gə́ təd neelé yee ɓa wɔji dɔ ɓeeko̰je gə́ sɔ gə́ d’a kḭ mbuna ginkoji dəwje’g neelé nɛ siŋga dee a kasəna gə kea̰ el. 23 Loo gə́ rudu dum dɔ loo lə dee a kun ɗiao ləm, loo gə́ njékaiyaje d’a kar kaiya ra dee al dɔ loo sula ləm tɔ ndá mbai gə́ a to njekəmkədərə gə njegosoyèr a kḭ keneŋ. 24 Siŋgamoŋ ləa a kḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé, nɛ gə goo siŋgamoŋ gə́ ḭ rəa’g el. Yeḛ a kar tujije gə́ dumkoo d’oso dɔ loo’g ləm, kula reaje lai a teḛ mbi teḛ boo ləma, yeḛ a tuji njésiŋgamoŋje gə koso-dəwje gə́ to gə kəmee ləm tɔ. 25 Gə goo nékiŋgaje ləa gə́ d’a to yaa̰ ləm, gə teḛkɔr lə gosɔyèrje ləa ləm tɔ lé yeḛ a beelé ne dɔ rəa’g ləm, yeḛ a tuji ne dəwje bula gə́ d’isi dan meelɔm’g ləma, tɔɓəi yeḛ a kḭ gə Mbaidɔmbaije kɔsee rəw ləm tɔ. Nɛ d’a tədee rém-rém lal kar ji dəw kára kara ɔrɔ rəa. 26 Némḭdi gə́ wɔji dɔ kàrkemetagje gə ndɔje gə́ m’oo lé to kankəmta ya. Ma lé maji kam m’ŋgəm ta némḭdi neelé məəm’g mbata to ta gə́ wɔji dɔ né gə́ ndəa nai əw ɓəi. 27 Ma Daniel, siŋgam godo am m’to rɔko̰ as ndɔ bula bəl. Ndá gée gə́ gogo ɓa m’ḭta m’ra kula lə mbai lé ɓəi. Némḭdi gə́ m’oo lé ar kaarm wam paḭ tɔɓəi dəw kára kara gər gelee el tɔ.
