Yahuduen ikra za syiŋ ɓǝǝra
1 Ne cok zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝ fĩi Adar mo ge daini, zah'nan mai goŋ mo kan ɓǝ lai ɓo ka ɓǝ faa goŋ mo joŋ ne ko, zah'nan mai za syiŋ Yahuduen mo lǝŋra ɓo rǝ ga kaa swah tǝ Yahuduen ne yo. Amma so Yahuduen ye jin kaara swah tǝ ɓǝǝ jeertǝ. 2 Pǝ yaŋ maluu camcam mo pǝ sǝr goŋe, dahgbil mai Yahuduen mo gŋ daŋ taira wo ki mor ka ik za mai mo tǝ kyeɓra ka joŋ ɓǝɓe' wo ɓǝǝra. Za daŋ a ɗuura gal ɓǝǝra, dǝɓ ma gak uu pel ɓǝǝ ka kyeɓ ɓǝ ne ra kǝka. 3 So zaluu ma pǝ sǝr ah camcam, ne govener ra, ne zaluu tǝsal ɓǝ, tǝkine za yeɓ goŋ daŋ, gbahra jol Yahuduen, mor ara daŋ a ɗuura gal Mordekai. 4 Mor za sǝr goŋ ne lii ah daŋ laara ɓe, Mordekai ciŋ dǝɓ ma pel ɓo pǝ faadal goŋe, so yǝk ah a ga pel zah'nan Masǝŋ daŋ. 5 So Yahuduen joŋra fan mai zahzyil ɓǝǝ mo 'yah daŋ wo za syiŋ ɓǝǝra. Ceera ra ne kafahe, ikra ra pǝ wulli, vǝrra ra tǝɗe'.
6 Yahuduen ikra za ge lal pǝ wul yaŋ Suusa temere dappe. 7 So ira Parsandata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adalia, Aridata, 9 Parmasta, Arisai, Aridai, ne Vaizata, 10 za matǝ jemma mai ara ye wee Haman we Hamedata pa syiŋ Yahuduen. Amma woora fan ɓǝǝr a.
11 Com ah ge keera pãa za mai mo ikra ra pǝ wul yaŋ Suusa nyi goŋe. 12 So goŋ faa nyi magoŋ Estar: Yaŋ Suusa syak ah to Yahuduen ikra za pǝ wul temere dappe, ne wee Haman gŋ jemma. Mo 'yah mo joŋra pǝ sǝr ɓe manyeeki ah ra ɗǝne? Mo 'yah fẽe faɗa ne? Ka mo faa ɓǝ ah nyi me, mo ga lwaa fan ahe. 13 Estar zyii zah goŋ faa: Goŋ mo zyii ɓe, mo soɓ Yahuduen mo joŋra fan mai mo joŋra ɓo tǝ'nah yaŋ Suusa tǝ'nan ɗao faɗa. So ka mo woora wul wee Haman matǝ jemma laŋ rao ge tǝ kpuu sǝŋ. 14 So goŋ faa mo joŋra nooko, cuura ɓǝ lai ah yaŋ Suusa, so woora wee Haman matǝ jemma rao ge tǝ kpuu. 15 Ne zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ah Yahuduen mai mo yaŋ Suusa taira faɗa, ikra za pǝ wul yaŋ ah temere sai kpǝ. Amma woora fan ɓǝǝr a.
16 Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Ahasverus camcam daŋ taira wo ki, mor ka camra tǝtǝl suu ɓǝǝra. Joŋra ki ne za syiŋ ɓǝǝ ikra za kǝsyil ɓǝǝ pǝ wul 75.000. 17 Fan ah joŋ ne zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝzyil fĩi Adar. Tǝ'nan ah ne zah'nan jemma tǝtǝl nai ah ikra za pǝ wul ne yao, joŋra zah'nan ah na zah'nan laa pǝ'nyah tǝkine joŋ fĩi. 18 Amma Yahuduen mai mo yaŋ Suusa daŋ joŋra zah'nan jemma tǝtǝl dappe ah na zah'nan malii, mor ikra za syiŋ ɓǝǝ ne zah'nan jemma tǝtǝl nai, ira zah ah ne zah'nan jemma tǝtǝl dappe ahe. 19 Mor ah Yahuduen mai mo kaara ɓo pǝ yaŋ manyee ah ma lal mai mo ka ne ɓaale ya daŋ, gbǝra zah'nan jemma tǝtǝl nai pǝ fĩi Adar ɓo na zah'nan malii, ne zah'nan joŋ fĩi tǝkine pea facokkol wo ki.
Fĩi Purim
20 Mordekai ŋwǝǝ ɓǝ fan mai daŋ. So pea leetǝr ge nyi Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Persia matǝ gwari ah ne maɗǝk ah daŋ. 21 Faa nyi ra, pǝzyil syii daŋ mo joŋra zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ne jemma tǝtǝl dappe na zah'nan malii. 22 Mor ne zah'nan ah ra Yahuduen lwaara 'yak ne wo za syiŋ ɓǝǝra. Pǝzyil fĩi ah ɓǝ swaa ɓǝǝ so fer ciŋ ɓǝ joŋ fĩi. Mordekai faa, mo joŋra zah'nan ah na zah'nan joŋ fĩi ne zah'nan laa pǝ'nyahre, ne zah'nan pea facokkol wo ki, tǝkine nyi fan nyi za syakke. 23 So Yahuduen syeera mor ɓǝ mai Mordekai mo ŋwǝǝ wo ɓǝǝra. Tǝŋ joŋra na mooko, so ɓǝ ah ciŋ zahsyiŋ ɓǝǝ ɓo pǝzyil syii daŋ.
24 Haman we Hamedata dǝɓ morsǝ̃ǝ Agag kyeɓ kǝnah ka ik Yahuduen ga lal pǝ wulli, i cahcah ma ɗii Purim, mor ka ik ra, ka vǝr ra tǝɗe'. 25 Amma ne cok goŋ mo laa ɓǝ ahe, so nyi fahlii ŋwǝǝ leetǝr pea cok daŋ faa: Ɓǝɓe' mai Haman mo foo ɓo ka joŋni, ɓǝ ah mo pii so ge tǝtǝl ahe. Goŋ faa mo raora Haman ne wee ah daŋ ge tǝ kpuu sǝŋ. 26 Mor ah Yahuduen ɗiira zah'nan ah ne Purim mor ɓǝ leetǝr Mordekai mo pee tǝkine ɓǝ fan mai daŋ mo joŋ wo ɓǝǝra. 27 Yahuduen joŋra ɓǝ ah na ɓǝ lai mor suu ɓǝǝ ne morsǝ̃ǝ ɓǝǝ tǝkine za daŋ mai moo syeera mor ɓǝ iŋ Yahuduen, ka syii daŋ mo joŋra fĩi pǝ zah'nan matǝ gwa raiko, tǝgbana mai Mordekai mo faa ɓo nyi ra. 28 Ka mo foora ɓǝ zah'nan ah mo gbǝra ɓǝ ah pǝ zahŋhǝǝtǝ̃ǝ daŋ. Piicel dǝɓ Yahuduyo daŋ, koo mo pǝ sǝr makẽne, ne yaŋ makẽne daŋ, mor ka ɓǝ zah'nan Purim mo muŋ kǝsyil Yahuduen ka, ka ɓǝ foo ah mo muŋ wo wee ɓǝr ɓǝǝ ka ta.
29 So magoŋ Estar mǝlaŋ Abihail ŋwǝǝ leetǝr patǝ gwa ah ne Mordekai Yahuduyo, mor ka swaa ɓǝ tǝ ɓǝ leetǝr ma kǝpel mai Mordekai mo ŋwǝǝ tǝ ɓǝ Purim, 30 leetǝr ah ŋwǝǝ wo Yahuduen daŋ, so peara ɓǝ ah ge pǝ sǝr goŋ Ahasverus matǝ temere ne jemma gwa tǝtǝl rǝŋ daŋ ta. Pǝ leetǝr ah haozah wo Yahuduen, ka mo yeara jam tǝkine goŋga. 31 So gbah jol ɓǝǝ gŋ ka mo gbǝra ɓǝ zah'nan Purim, mo joŋra fĩi ah ne cok ahe, tǝgbana ara ne suu ɓǝǝ mo nyiŋra ɓǝ zah'nan ah ɓo ne suu ɓǝǝ na ɓǝ lai mor ka syẽe fan ne ko, tǝkine yeyee tǝgbana mai Mordekai ne magoŋ Estar mo faara ɓǝ ahe. 32 Estar swaa ɓǝ lai Purim, so ŋwǝǝra ɓǝ ah ge pǝ ɗerewol macẽe ahe.
Dalba̰ lə Jibje lé
1 Mee naḭ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo gə́ to naḭ Adar lé ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-munda ɓa to ndɔ gə́ d’a gə ra né gə goo ndukun gə́ mbai un ndia dɔg ləm, to ndəa gə́ njéba̰je lə Jibje d’ə̰ji meḛ dee’g mba dum ne dɔ dee ləm tɔ. Nɛ né neelé tel to ɓəd ar Jibje ɓa tel dum dɔ njéba̰je lə dee lé. 2 Jibje mbo̰ dɔ na̰ mee ɓee-booje’g lə dee mee dəb ɓeeko̰je lai gə́ to mee ɓeeko̰’g lə mbai Asuerus lé gə mba rɔ gə deḛ gə́ saŋg loo mba tuji dee lé ndá dəw kára kara ar ges no̰ dee’g el mbata ɓəl gə́ deḛ ɓəl Jibje lé unda koso-dəwje lai badə gaŋg dee. 3 Tɔɓəi mbai dɔ dəb ɓeeko̰je lai ləm, gə njékaa dɔ dəb ɓeeko̰je lé ləm, gə njéguburuɓeeje ləma, gə njéko̰ɓeeje lə mbai ləm tɔ lé d’oso gel Jibje’g mbata ɓəl gə́ deḛ ɓəl Mardose lé unda dee badə gaŋg dee tɔ. 4 Mbata Mardose lé iŋga dɔmoŋ mee kəi’g lə mbai ar ria ɓar mee dəb ɓeeko̰je’g lai mbata dɔmoŋ ləa gə́ ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé lé. 5 Jibje tɔl njéba̰je lə deḛ lai gə kiambas d’ar dee d’udu guduru. Deḛ gə́ d’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ kara ra sə dee né to gə́ meḛ dee ndigi tɔ. 6 Mee ɓeeko̰’g Susə lé Jibje tɔl dəwje as tɔl-mi (500) ndá 7 deḛ gə́ tḭja gwɔs dee lé ɓa ri dee to nee: Parsadata, gə Dalpon, gə Aspata, 8 gə Porata, gə Adalia, gə Aridata, 9 gə Parmasta, gə Arisai, gə Aridai, gə Bajesata 10 gə́ to ŋgalə Aman gə́ dɔg, yeḛ gə́ to ŋgolə Hamedata gə́ to njeba̰ lə Jibje lé. Nɛ d’ula ji dee d’un ne né el. 11 Mee ndəa’g neelé deḛ d’ula mbai bula lə dəwje gə́ deḛ tɔl dee mee ko̰ɓee gə́ Susə lé. 12 Bèe ɓa mbai ula dené ləa gə́ Este pana: Jibje tɔl dəwje as tɔl-mi (500) mee ko̰ɓee gə́ Susə ləm, gə ŋgalə Aman gə́ dɔg ləm tɔ. See ɗi tɔɓəi ɓa deḛ ra mee dəb ɓeeko̰je’g lə mbai ya ɓəi wa. Né gə́ i dəji lé to ɗi wa. M’a kari ya. See ɗi ɓa i ndigi tɔɓəi wa. I a kiŋga ya. 13 Este tel ilá keneŋ pana: Ɓó lé mbai oo gə́ né gə́ maji kəm ra ndá maji karee un ndia ar Jibje gə́ d’isi Susə lé ra né bèlè to gə́ deḛ ra ɓogenè lé ya ɓəi ləm, maji kar dee ɗar ŋgalə Aman gə́ dɔg lé kar kag’d ləm tɔ. 14 Mbai lé un ndia ar dee ra togə́bè ya tɔ. Godndu neelé d’ila mberee mee ɓee gə́ Susə. Tɔɓəi deḛ ɗar ŋgalə Aman gə́ dɔg lé ya tɔ. 15 Togə́bè ɓa Jibje gə́ d’isi Susə lé mbo̰ dɔ na̰ gɔl kára ya tɔɓəi mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ mee naḭ Adar’g ndá deḛ tɔl dəwje tɔl-munda (300) mee ɓee gə́ Susə ya ɓəi. Nɛ deḛ d’ula ji dee d’un ne né lə dee el. 16 Jibje gə́ raŋg gə́ d’isi dəb ɓeeko̰’g lə mbai lé mbo̰ dɔ na̰ gə mba kaḭ bada dɔ rɔ dee’g. Yee ɓa deḛ d’iŋga ne loo-kwa-rɔ dee. Loo gə́ deḛ taa rɔ dee ji njéba̰je’g lə dee ndá deḛ gə́ d’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ lé tɔl dee as tɔl-dɔg-loo rɔ-siri giree-mi (75.000). Nɛ deḛ d’ula ji dee d’un ne né lə dee el. 17 Néje neelé teḛ mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-munda mee naḭ Adar’g lé. Jibje d’wa rɔ dee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ’g ndá deḛ d’aree to gə́ ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm tɔ. 18 Nɛ Jibje gə́ d’isi Susə lé to gə́ deḛ mbo̰ dɔ na̰ mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ ndá deḛ d’wa rɔ dee mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-mi ɓa deḛ d’aree to ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm tɔ. 19 Gelee gə́ nee ɓa Jibje gə́ mee ɓee-kogoje’d gə́ wala gə́ lal ndògo-bɔrɔ lé ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ mee naḭ Adar’g lé deḛ d’aree to ndɔ rɔlel ləm, gə ndɔ muru-gad ləma, gə ndɔ ra naḭje ləm tɔ, tɔɓəi deḛ d’ula gə nénojije d’ar na̰ yo gə́ nee tɔ.
Tum gə́ deḛ tum gin naḭ kolé mee lé
20 Mardose ndaŋg néje neelé mee maktub’g ndá yeḛ ula ne ar Jibje gə́ d’isi dəb ɓeeko̰je’g lai gə́ to ka̰ mbai Asuerus lé dəb ɓeeko̰je gə́ dəb gə njé gə́ əw tɔ. 21 Yeḛ un ndia ar dee mba kar dee d’aa dɔ ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ gə ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-mi mee naḭ Adar’g lé gə mba ra naḭ keneŋ gə ləbje kára kára lai ya. 22 To mee ndɔje neelé ɓa deḛ d’iŋga loo-kwa-rɔ dee loo gə́ deḛ taa ne rɔ dee ji njéba̰je’g lə dee ndá d’a ra naḭ gə́ wɔji dɔ kəmndoo gə́ d’isi keneŋ gə́ tel to rɔlel ləm, gə ndɔ némeeko̰ lə dee gə́ tel to ndɔ ra naḭ ləm tɔ. Bèe ɓa ndɔje neelé a to ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm, d’a kar na̰ nénojije yo gə́ nee ləma, d’a kai njéndooje né keneŋ ləm tɔ. 23 Jibje manrɔ dee mba ra né gə́ d’un kudee mba̰ ləm, gə né gə́ Mardose un ndia dɔ’g ar dee ləm tɔ. 24 Mbata Aman, ŋgolə Hamedata, dəw gə́ Agag gə́ to njeba̰ lə Jibje wɔji-kwɔji kar deḛ lai d’udu bo̰ ndá yeḛ ila Pur gə mba tɔl dee ne ləm, gə mba tuji dee ne pugudu ləm tɔ . 25 Nɛ Este aw aar no̰ mbai’g ndá mbai ndaŋg maktub un ne ndia mba kar némeeyèr gə́ Aman wɔji mée’g mba tuji ne Jibje lé tel oso dəa-yeḛ’g ya ləm, gə mba kar dee ɗaree ne dɔ kag’d, yeḛ ləm gə ŋganeeje ləm tɔ. 26 Gelee gə́ nee ɓa deḛ d’un ri Purim ɓar ne ndɔje neelé gə goo ri Pur lé. Gə goo taje lai gə́ to mee maktub’g neelé ləm, gə goo néje lai gə́ deḛ ya kara d’oo keneŋ ləma, gə né gə́ teḛ dɔ dee’g ləm tɔ ndá 27 Jibje d’wɔji meḛ dee’g njaŋg, d’un ne ndu dee mbata lə dee-deḛ ləm, mbata lə gel ka lə dee ləma, gə mbata lə deḛ lai gə́ d’a gə kɔm sə dee na̰’d ləm tɔ gə mba kar mee ləbje kára kára lai lé d’a ra naḭ mee ndɔje’g joo neelé gə goo lée gə́ deḛ ndaŋg, gə mee ndəa gə́ d’wɔji njaŋg lé ləm tɔ ɓó dəw a telee raŋg el ŋga. 28 Lé riri kara ndɔje gə́ joo neelé d’a kar meḛ dee olé dɔ dee’g ləm, d’a ra naḭ gə́ wɔji dɔ dee mbuna ginka deeje’d gə́ kédé-kédé ləm, gə mbuna njémeekəije’g lə dee kára kára lai ləm, gə mee dəb ɓeeko̰je’g kára kára lai ləma, gə mee ɓee-booje’g kára kára lai ləm tɔ. Yen ɓa ndɔje lə Purim lé lé riri kara a tuji mbuna Jibje’g nda̰ el ləm, meḛ dee a kwəi dɔ’g mbuna ginka deeje’g nda̰ el ləm tɔ. 29 Yen ɓa Este, dené lə mbai gə́ to ŋgolə Abisayil gə Mardose gə́ to Jip lé d’ɔs ne rɔ dee ɓad ndaŋg maktub gə́ njekɔm’g joo mba kar ta gə́ to mee maktub gə́ ndaŋg kédé gə́ wɔji dɔ Purim lé to ne njaŋg ya. 30 Deḛ d’ula gə maktub lé d’ar Jibje gə́ d’isi dəb ɓeko̰je’g lə Asuerus gə́ tɔl dəa rɔ-joo giree-siri (127) lé. Taje gə́ to keneŋ wɔji dɔ meelɔm ləm, gə ginkoji ləm tɔ 31 mba kar dee ra naḭ mee ndɔ gə́ wɔji dɔ Purim neelé mee ndəaje gə́ d’wɔji njaŋg to gə́ Mardose gə́ to Jip gə Este gə́ to dené lə mbai lé gɔl dɔ taree d’ar dee ləm, to gə́ deḛ kara d’un ndu dee dɔ’g mbata lə dee-deḛ ləma, gə mbata lə ŋgaka deeje ləm tɔ, gə goo kɔg-mee-ɓoo lə dee ləm, gə goo ndu no̰ lə dee ləm tɔ. 32 Togə́bè ɓa ndukun gə́ Este un ar dee tum ne gin naḭ Purim lé to ne njaŋg ndá deḛ ndaŋg taree mee maktub’g ya tɔ.