Yesu ne Zakeus
1 Yesu ge yaŋ Jeriko tǝ pǝ̃ǝ ne ɓal ka kalle. 2 Dǝɓ ki no gŋ a ɗii ne Zakeus, dǝɓlii za sǝǝ fan ye ko, pa joŋ ye ta. 3 A kyeɓ ka zye kwo Yesu ɗah a ɗǝne? Amma Zakeus a pǝcõo ka gak kwan ko ya, mor za gŋ pǝpãare. 4 Hǝǝ ɗuu ge pel ge yee foore ka ẽe Yesu, mor tǝ yah ga pǝ̃ǝ gŋ. 5 Ne cok Yesu mo ge dai pǝ cok ah ɓaŋ nahnǝn ẽe cok ge sǝŋ, so faa nyi ko: Mo ɗǝr ge sǝŋ ne hǝǝre Zakeus, mor tǝ'nah me tǝ 'yah ka ga yaŋ ɓo. 6 Zakeus hǝǝ ɗǝr ge sǝŋ gwari, so nyiŋ ko laa pǝ'nyahre. 7 Za mai mo kwora ɓǝ ah daŋ kyãhra ɓǝ nyee faa: Dǝɓ mai kal ge ɗǝr ɓo yaŋ pa faɓe'.
8 Zakeus ur uu sǝŋ faa nyi Dǝɓlii: Mo ẽe ɗǝ Dǝɓlii, me ga nyi raita zah fan ɓe nyi za syakke. So me joŋ vǝrvǝr ɓo ne dǝɓ me re lak ah ɓo ɓe, me ga soo lak dǝɓ ah na moo zahlǝŋ nai.
9 Yesu faa nyi ko: ǝ̃ǝ ge ɓo yaŋ mai tǝ'nahko, dǝɓ ah laŋ morsǝ̃ǝ Abraham yo. 10 Mor We Dǝfuu ge ka kyeɓ, ka ǝ̃ǝ fan mai mo muŋ ɓo.
Ɓǝ kikiŋ solai vãm kaŋnyeeri
(Mt 25:14-30)11 So Yesu faa ɓǝ kikiŋ nyi za mai mo laara ɓǝ faa ahe, ka a gwari ne Jerusalem, mor za lǝŋra Goŋ Masǝŋ ga ge ka za mo kwo ne nahnǝn ne pel nai sǝ. 12 So Yesu faa: Dǝɓ yǝk maki ah no ur kal ge sǝr ki pǝɗǝk ka mo nyira goŋ nyi ko, fahfal ah ka pii soo gin yaŋ. 13 Ka ɓah kal a ba, ɗii za yeɓ ah ra jemma, wom solai vãm kaŋnyeeri nyi ra, so faa nyi ra: We joŋ fillu ne ko ŋhaa ka me pii soo ge. 14 Amma za sǝr ah syiŋra ko ɓo, peera pee mor ah faa: Ru 'yah dǝɓ mai mo kaa goŋ tǝ ɓuur a.
15 Dǝɓ ah ge lwaa goŋ ah ɓe, so pii soo ge sǝr ahe, ge ɗii za yeɓ ah mai mo wom lak nyi ra ge pel ahe, ka tan reba mai mo lwaara ɓo ne lak ahe. 16 Dǝɓ ma kǝpel ah ge faa: Dǝɓlii, me lwaa solai vãm kaŋnyeeri ge gŋ jemma ne mai mo nyi me kŋ. 17 Goŋ faa nyi ko: Yawah, mo joŋ yeɓ ɓo pǝsãhe, mo joŋ fan ɓo ne fan matǝ biŋ ne fahlii ahe, me ga kan goŋ ne mo tǝ yaŋ jemma. 18 Patǝ gwa ah ge faa: Dǝɓlii, me lwaa solai vãm kaŋnyeeri ge gŋ dappe ne mai mo nyi me kŋ. 19 Goŋ faa nyi dǝɓ ahe: Ma ɓo me ga kan goŋ ne mo tǝ yaŋ dappe.
20 Patǝ sai ah ge faa: Dǝɓlii, solai ɓo nyẽeno, me koo ne zah zyim kan ɓo. 21 Me ɗuu gal ɓo mor mo ye dǝɓ gaɓɓe, mo ɓaŋ fan pǝ cok mai mo kan fan ah gŋ ya, mo joŋ fagwahl pǝ cok mai mo ruu gŋ ya. 22 Goŋ faa nyi ko: Amo ye dǝɓ yeɓ maɓe' ahe, me ga ŋgoŋ kiita ɓo na ɓǝ faa zah ɓo. Mo tǝ ɓe me ye dǝɓ gaɓɓe, me ɓaŋ fan pǝ cok mai me kan fan gŋ ya, so me joŋ fagwahl pǝ cok mai me ruu gŋ ya. 23 So mo ge kan lak ɓe ge pǝ cok mai za moo gin ɓaŋ lak gŋ ka joŋ fillu ne ka me ge lwaa ne reba ah daŋ ya mor fẽene?
24 So goŋ faa nyi za mai ara mo gŋ: We nyiŋ lak jol ah nyi nyi dǝɓ mai mo ne jemma. 25 Faara nyi ko: Dǝɓlii, dǝɓ mai solai jemma no jol ahe. 26 Goŋ zyii faa nyi ra: Me tǝ faa nyi we, koo zune mo ne fanne, a ɗǝǝ ga gŋ faɗa, amma dǝɓ mo ka ne fan ki ya ɓe, a ga nyiŋra fan matǝ biŋ mai mo jol ahe. 27 Amma za syiŋ ɓe mai mo 'yahra me kaa goŋ tǝ ɓǝǝr a, we ge pel ɓe ne ra ka we ik ra ge lal ne nahnǝn ɓe.
Yesu ge yaŋ Jerusalem
(Mt 21:1-11Mk 11:1-11Yoh 12:12-19)28 Ne cok Yesu mo faa ɓǝ mai vǝrri, so ɓaŋ fahlii kal ge pel ɓǝǝ yaŋ Jerusalem. 29 So mo ge dai gwari ne Betǝfaage tǝkine Betaania kah waa Ma Ne Tǝbaakãmme, pee za syee mor ah gwa kal ge pelle, 30 faa nyi ra: We ge yaŋ ma pel ŋhaano, ka we ge dai gŋ ɓe, we ga lwaa we korro saa ma saa, dǝɓ ɓah yee tǝl ah taa ya ba, ka we wǝǝ ge ne ko. 31 So ka dǝɓ mo fii we tǝ ɓǝ ah we wǝǝ mor fẽene ɓe, we faa nyi ko: Dǝɓlii ye tǝ 'yahe. We korro
32 Za mai Yesu mo pee ra kalra ge lwaara fan ah tǝgbana mai mo faako nyi ra. 33 Ne cok mo tǝ wǝǝra we korro, zan ah faara nyi ra: We wǝǝ we korro mor fẽene? 34 Zyiira faa: Dǝɓlii ye tǝ 'yahe. 35 So gera nyi Yesu ne we korro, pahra mbǝro ɓǝǝ ge tǝl ahe, ɓaŋra Yesu kan ge gŋ. 36 Ne cok Yesu mo tǝ ganne, za wǝǝra mbǝro ɓǝǝ rǝǝ tǝ fahlii.
37 Ne cok Yesu mo ge gwari ne yaŋ Jerusalem, syee tǝ fahlii ma kah waa Ma Ne Tǝbaakãmme, za ma syee mor ah ne pãa ɓǝǝ daŋ zahzyil ɓǝǝ laa pǝ'nyahre, so tǝŋ yiira Masǝŋ ne kyaŋ pǝ'manne, mor yeɓ matǝ gǝriŋ mai mo kwora ɓo daŋ. 38 Faara: Masǝŋ mo ẽe goŋ mai mo tǝ gin pǝ tǝɗii Dǝɓlii, jam no coksǝŋ, Masǝŋ pǝyǝkki.
39 Ne cok ah Farisien manyeeki ah no tǝgǝǝ za faara nyi Yesu: Pa cuu fanne, mo faa nyi za syee mor ɓo mo yeara zahe.
40 Yesu zyii faa: Me tǝ faa nyi we, koo za mai mo yeara zah laŋ, tǝsal ga ŋwaara ɓǝ.
Yesu yeyee tǝ yaŋ Jerusalem
41 Ne cok Yesu mo ge kah yaŋ Jerusalem gwari, mo kwo yaŋ ah yeyee tǝl ahe, 42 faa: Kǝnah mo tǝ ɓo ɓe, fan mai moo joŋ mo ka mo kaa jam pǝ zah'nan ma tǝ'nah a no, amma zǝzǝ̃ǝko nahnǝn ɓo rǝ̃ǝ ɓo tǝ fan ahe. 43 Mor zah'nan ah no ginni, za syiŋ ɓo ga ge tǝ ɓo, a ga ryaŋra ɓaale ɓo ɓoo kǝsyilli, a ga cakra zah ɓo, a ga joŋra mo vǝlai vǝlai. 44 A ga ɓeɓra mo tǝkine za mai mo kaara ɓo ɓǝr ɓo daŋ, ka ga soɓra tǝsal ɓo koo vaŋno laŋ wea tǝki ya, mor mo tǝ cok mai Masǝŋ mo ge ɓo tǝ gbah jol ɓo ne ya.
Yesu ge pǝ yaŋ Masǝŋ
(Mt 21:12-17Mk 11:15-19Yoh 2:13-22)45 Yesu kal ge pǝ yaŋ Masǝŋ, tǝŋ nĩi za ma ne fan lee pǝ yaŋ Masǝŋ ga lalle, 46 faa nyi ra: Ɗerewol faa: Yaŋ ɓe yaŋ juupel o. Amma awe joŋ yaŋ ah ɓo tǝgbana yii za kaafuu.
47 Yesu a cuu ɓǝ pǝ yaŋ Masǝŋ zah'nan daŋ. Zaluu za joŋzahsyiŋ ne za cuu ɓǝ lai tǝkine zaluu ma tǝsal ɓǝ pel zan a kyeɓra fahlii ka in ko pǝ wulli. 48 Amma ka tanra yella ah ra joŋ ɗǝne ya, mor zan a syiira sok mor ɓǝ faa ah pǝlli.
Jasee wa Jeju gə́ rəa’g
1 Jeju uru mee ɓee gə́ Jeriko unda dana gaŋg. 2 Aa ooje, dəw kára gə́ to bao ria lə Jasee gə́ to mbai dɔ njétaa lar-gədɓeeje lé ndiŋga rəa mba kila kəmee dɔ Jeju’g kée ne see yeḛ to gə́ dəw gə́ banwa koo, 3 nɛ yeḛ duu dɔ loo tasəra mbata boo-dəwje d’o̰ loo mbèd mbata yeḛ to dəw gə́ gwɔji ɗugusu bèe ba. 4 Togə́bè yeḛ teḛ aḭ aw gaŋg loo no̰ dee’g kédé al sí dɔ kag-ɓɔl gə́ to mbɔr rəbə mba koo Jeju gə́ a gə dəs gə rəw gə́ gelee’g lé. 5 Loo gə́ Jeju teḛ lée’g neelé ndá yeḛ un kəmee gə́ tar ɓaree ulá pana: Jasee, risi gə́ tɔgi uru naŋg, mbata lé riri kara ɓogənè m’a ra ɓee mee kəi ləi ya.
6 Jasee ɔs rəa ɓad risi uru naŋg, wa Jeju gə́ rəa’g gə rɔlel tɔ. 7 Loo gə́ koso-dəwje d’oo togə́bè ndá deḛ jém ta gə ŋgan gwɔs dee pana: Yeḛ aw uru kəi lə njekaiya mbidi.
8 Jasee aar no̰ Mbaidɔmbaije’g ulá pana: Mbaidɔmbaije, aa oo, nékiŋgamje lé m’unda mée dana loo joo m’un loo kára m’ar njéndooje, ɓó lé m’tuji né lə dəw ndá m’a karee maree toree’g sɔ ya tɔ.
9 Jeju tel ilá keneŋ pana: Ɓogənè ya kaji uru mee kəi’g nee mbata yeḛ neelé to gə́ ŋgoka Abrakam ya tɔ.Jasee si dɔ kag-ɓɔl’g aw ŋgina̰ Jeju (19.1-9) 10 Mbata Ŋgon-dəw lé ree gə mba ndolè yeḛ gə́ ndəm igi gə mba karee aji ya .
Gosɔta gə́ wɔji dɔ ŋgan larlɔr
Mat 25.14-3011 D’isi d’oo taje neelé ndá Jeju ila gosota gə́ raŋg keneŋ tɔɓəi mbata yeḛ si mbɔr Jerusalem’g dəb, nɛ deḛ la̰ji ta meḛ dee’g pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé a teḛ wai ŋga . 12 Yeḛ ula dee pana: Dəw kára gə́ gelee gə́ mbai lé ḭ aw ɓee gə́ əw gə mba kar dee d’ula mbai dəa’g d’aree un ne kula ko̰ɓee ɓa gə mba tel ree ɓəi. 13 Yeḛ ɓar kuraje ləa dɔg, ar dee ŋgon lar kára-kára ula dee ne pana: Telje kəmee saar m’a tel ree ɓəi. 14 Nɛ njéɓeeje ləa d’ə̰jee bəḭ-bəḭ ndá d’ula njékaḭkulaje gée’g mba kar dee pana: Jeḛ ndigi kar dəw neelé o̰ ɓee dɔ sí’g el.
15 Loo gə́ d’ula mbai dəa’g mba̰ ɓa yeḛ tel ree ɓée ɓəi ndá yeḛ ula kula ɓar kuraje ləa gə́ yeḛ ar dee lar lé mba koo loo lar gə́ deḛ tel kəmee lé ŋga. 16 Yeḛ gə́ dɔtar lé ree ulá pana: Mbai, ŋgon lar ləi gə́ kára lé oji maree aree aḭ dɔg. 17 Mbai lé tel ilá keneŋ pana: A! i to kura gə́ maji ya, mbata né gə́ tḛ́ ba bèe ya i to ŋgonkoji dɔ’g bèe ndá aa oo, ma m’un ndum m’ari ɔn dɔ ɓee-booje’g dɔg tɔ. 18 Yeḛ gə́ njekɔm’g joo ree ulá pana: Mbai ŋgon lar ləi gə́ kára lé oji maree aree aḭ mi. 19 Mbai ila keneŋ pana: I kara m’ari ɔn dɔ ɓee-booje’g mi ya tɔ. 20 Yeḛ gə́ raŋg ree ulá pana: Mbai, aa oo, ŋgon lar ləi gə́ kára gə́ i am lé ma m’ŋgəm mbida ta kubu’g, 21 mbata ma m’ɓəli mbata i to dəw gə́ kədərə yaa̰, i unda né ɓa un el ləm, i dubu kó ɓa ra el ləm tɔ. 22 Mbai tel ilá keneŋ pana: Ta gə́ teḛ tai’g ɓa m’ila ne ta dɔi’g ya, i kura gə́ njemeeyèr. I gər gao to gə́ ma m’to gə́ dəw gə́ kədərə gə́ m’unda né ɓa m’un el ləm, m’dubu kó ɓa m’ra el ləm tɔ 23 ndá ŋga see ban ɓa i un lar ləm ar njételkəmeeje gə mba kar ndɔ telm ndá m’taa manee dɔ’g ji dee’g el wa. 24 Tɔɓəi yeḛ tel ula deḛ gə́ d’aar keneŋ neelé pana: Wáje ŋgon lar gə́ jia’g lé taaje arje yeḛ gə́ njelarlɔr gə́ dɔg lé. 25 Deḛ d’ulá pana: Mbai, yeḛ lé si gə larlɔr jia’g dɔg mba̰. 26 Nɛ mbai lé ula dee pana: Ma m’ula sí təsərə, yeḛ gə́ si gə né jia’g ndá d’a karee maree dɔ’g ya, nɛ yeḛ gə́ si gə né ɓa iŋga maree dɔ’g el ndá d’a kwa taa jia’g tɔ . 27 Ges ta gə́ nai ɓa nee: Njéba̰je ləm gə́ ndigi karm m’o̰ ɓee dɔ dee’g el lé wa deeje gə́ nee amje ndá tɔl deeje kəm’g nee ya.
28 Loo gə́ Jeju pa togə́bè mba̰ ndá yeḛ ɔd no̰ boo-dəwje’g kédé gə́ Jerusalem tɔ.
Jeju andə mee ɓee gə́ Jerusalem
Mat 21.1-11, Mar 11.1-11, Ja̰ 12.12-1929 Loo gə́ d’unda dɔ Betpage gə Betani gə́ wɔji dɔ mbal gə́ ria lə Koiyoje dəb ndá Jeju ɔr njékwakiláje joo ula dee pana: 30 Ɔd awje ɓee gə́ to no̰ sí’g kédé lé. Loo gə́ seḭ a teḛje keneŋ ndá a kiŋgaje ŋgon mulayḛ̀je gə́ teá naŋg gə́ dəw kára kara uba giree ɗab el ɓəi, tudeeje reeje səa amje. 31 Ɓó lé dəw a bəg sí gə mbəa pana: See ban ɓa seḭ tudeeje wa. Ndá seḭ a kuláje pajena: Mbaidɔmbaije ɓa aw ndée ya.
32 Deḛ gə́ yeḛ ula dee lé d’ɔd d’aw ndá d’iŋga to gə́ yeḛ ula dee lé ya tɔ. 33 Loo gə́ d’isi tudu ŋgon mulayḛ̀je lé bèe-bèe ndá njeaje-je dəji dee pana: See ban ɓa seḭ tuduje ŋgon mulayḛ̀je lé wa.
34 Deḛ tel d’ila dee keneŋ pana: Mbaidɔmbaije ɓa aw ndée ya.
35 Deḛ ree gə ŋgon mulayḛ̀je lé rɔ Jeju’g ndá d’ɔm kubuje lə dee giree’g d’ar Jeju uba dəa ɗab si keneŋ. 36 Loo gə́ d’isi d’aw lé ndá dəwje mbalé kubuje lə dee naŋg rəbə. 37 Tɔɓəi loo gə́ d’unda dɔ Jerusalem dəb par gə́ loo gə́ wɔji dɔ wəl mbal gə́ ria lə Koiyoje lé ndá boo-njékwakiláje d’al rɔ dee, pidi ne Ala gə ndu dee gə́ boi wəl-wəl mbata némɔrije lai gə́ deḛ d’oo gə kəm dee lé. 38 Deḛ pana: Maji kar dɔkaisəgərə nai gə mbai gə́ ree gə ri Mbaidɔmbaije. Maji kar meekulɔm nai gə deḛ gə́ d’isi mee dara’g ləm, maji kula rɔnduba dɔ Ala’g ləm tɔ .
39 Parisiḛje gə́ na̰je gə́ d’aar mbuna boo-dəwje’g neelé d’ula Jeju pana: Mbai, maji kari ḭ gə njékwakilaije lé ndaŋg dee ɓa.
40 Nɛ yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Ma m’ula sí təsərə, ɓó lé deḛ ɓa d’wa ta dee d’isi mundu ndá kɔr mbalje ɓa d’a ra né wəl-wəl ya!
Jeju no̰ mbata Jerusalem
41 Loo gə́ nai tḛ́ bèe gə mba kar dee teḛ mee ɓee’g lé ndá Jeju ila kəmee dɔ ɓee-boo’g neelé ndá no̰ gə mán kəmee dəa’g pana: 42 Ɓó lé ɓogənè gə́ to ndɔ kaḭ lé ɓa kəmi-i nja inja dɔ néje gə́ wɔji dɔ meekulɔm ləi bèe lé ɓa a maji yaa̰. Nɛ ɓasinè lé néje neelé d’iya rɔ dee kəmi’g pḛ́-pḛ́ nja ɓəi. 43 Mbata ndɔje gə́ njéba̰je ləi d’a teḛ dɔi’g kuru bwa gugu ne dɔi sub ləm, d’a gugu giri sub ləma, d’a kudu dɔi jigi-jigi ləm tɔ lé kàree a teḛ ndá d’a tujii pugudu gə ŋganije gə́ d’isi səi lé na̰’d. 44 D’a kya̰ mbal kára dɔ maree’g gə mba kari el mbata ree gə́ deḛ ree d’ooi ndəa gən lé i gər dee keneŋ el lé.
Jeju tuba njérab-néje mee kəi-Ala’g
Mat 21.12-17, Mar 11.15-19, Ja̰ 2.13-2245 Yeḛ andə aw mee kəi-Ala’g ndá yeḛ un kudu tuba deḛ gə́ d’isi rab néje lə dee keneŋ ləm, gə deḛ gə́ ndogo sə dee ləm tɔ, 46 ula dee pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Kəi ləm a to kəi-ra-tamaji keneŋ. Nɛ seḭ ɓa seḭ teleeje undaje gə́ duu-loo lə njéɓogoje ya .
47 Yeḛ ndoo dee ta mee kəi-Ala’g gə ndəa-ndəa. Nɛ mbai dɔ njékinjanéməsje-je ləm, gə njéndaji-maktubje ləma, gə ŋgatɔgje lə dəwje ləm tɔ lé saŋg loo gə mba karee udu ne bo̰ . 48 Nɛ deḛ d’oo loo gə mba kwá el mbata ta gə́ yeḛ ndoo dee lé ar kaar boo-dəwje lai wa dee paḭ.